Συνέχιση των περιοριστικών μέτρων ακόμη και μετά τις γιορτές, προτείνει ο καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής του ΑΠΘ Δημοσθένης Σαρηγιάννης, επισημαίνοντας πως αν ανοίξουμε στις 14 Δεκεμβρίου, θα κάνουμε Πρωτοχρονιά με 2.000 κρούσματα τουλάχιστον.
Εναλλακτικά θέτει θέμα ανοίγματος μετά τις γιορτές, και προτείνει τη χρήση των εμβολίων που τότε θα είναι διαθέσιμα, ώστε να δημιουργούνται τοπικά, σημεία με "ανοσία αγέλης" προκειμένου το άνοιγμα να επιτρέψει τη συνέχιση της οικονομικής ζωής, χωρίς να διακινδυνεύεται η διασπορά του ιού και σε άλλες περιοχές.
Υπογραμμίζει ότι ο κόσμος εφαρμόζει τα μέτρα για να μην πληρώσει πρόστιμο και όχι για να προστατευθεί ο ίδιος, γεγονός που επιβάλλει ενίσχυση των ελέγχων. Σημειώνει μάλιστα, ότι τα τεστ μπορούν να αποτελέσουν «όπλο» και για να δούμε την εικόνα της πανδημίας στη χώρα αντιπροσωπευτικά, αλλά και για να απομακρυνθούν οι ασθενείς από την κοινότητα, ώστε να σταματήσει η διασπορά στην κοινωνία.
Συνέντευξη στην Άννα Παπαδομαρκάκη
- Παρά τις 3 εβδομάδες lockdown, η πανδημία επιμένει. Μάλιστα κάποιοι μιλούν και για επιτάχυνση. Τι δείχνει το μοντέλο σας;
Ο ημερήσιος δείκτης μεταδοτικότητας (Rt) είναι το τελευταίο διήμερο στο 1,15 και 1,2, ενώ ο εβδομαδιαίος μέσος όρος για τις δύο ημέρες διαδοχικά, στο 0,93 και 0,94. Δεν νομίζω όμως ότι αυτές οι διαφορές δείχνουν επιτάχυνση. Αυτό που συμβαίνει, είναι ότι δεν βλέπουμε την πτώση που θα θέλαμε να υπάρχει.
- Γιατί συμβαίνει αυτό;
Προφανώς γιατί ακόμη και τώρα, τα μέτρα δεν εφαρμόζονται αυστηρά. Μαθαίνω για κομμώτριες που παρέχουν υπηρεσίες στα σπίτια και για εστιατόρια που έχουν διανομή κατ' οίκον να δέχονται προσωπικά ραντεβού πελατών στους χώρους των εστιατορίων. Έτσι όμως δεν γίνεται έλεγχος διασποράς... Από την άλλη, η μεταφορά του κορονοϊού στην οικογένεια, είναι δεδομένο. Και βέβαια η δυναμική της υπερμετάδοσης από συγκεκριμένα γεγονότα όπως η γιορτή του Αγ. Δημητρίου στη Θεσσαλονίκη ή οι εκδρομές της 28ης Οκτωβρίου ή η φρενίτιδα που επικράτησε τις δύο ημέρες πριν το γενικό lockdown, έχουν αποτυπώσει τις επιπτώσεις τους.
Όπως φαίνεται η κοινωνία δεν εφαρμόζει τα μέτρα για να προστατευθεί, αλλά για να μην πληρώσει το πρόστιμο.
Και η αστυνομία κάνει ελέγχους σε συγκεκριμένες περιοχές. Αν δει κανείς τη γεωγραφία των κρουσμάτων, εκεί που υπάρχει μεγάλη πίεση, είναι πιο περιφερειακοί δήμοι εκεί, όπου οι έλεγχοι είναι ελάχιστοι.
Γι΄ αυτό χρειάζεται εντονότερος έλεγχος, η επιτήρηση είναι καθοριστική.
Οι υπολογισμοί μας, δείχνουν τη χαλάρωση, αλλά δεν μπορούμε να είμαστε βέβαιοι για ποιόν λόγο ακριβώς.
- Οι «σκληροί» αριθμοί, όπως οι θάνατοι είναι ιδιαίτερα αυξημένοι. Υπάρχει διαφορά μεταξύ πρώτου και δεύτερου κύματος;
Οι θάνατοι είναι διπλάσιοι σε αυτό το δεύτερο κύμα. Και η μέτρηση αφορά την πραγματική θνησιμότητα, η οποία προκύπτει από την εκτίμηση του συνόλου των προσβληθέντων από τη νόσο σε σχέση με αυτούς που έχασαν τη ζωή τους και όχι τη φαινομενική θνησιμότητα που προκύπτει από τα επιβεβαιωμένα κρούσματα σε σχέση με τον αριθμό των νεκρών. Και στη δεύτερη πάντως περίπτωση υπάρχει διαφορά, λίγο μικρότερη, όμως και πάλι αναλογικά σε αυτή τη δεύτερη φάση, οι νεκροί αναλογικά, είναι περισσότεροι στο δεύτερο από το πρώτο κύμα.
- Η κυβέρνηση ανακοίνωσε παράταση του lockdown ως τις 14 Δεκεμβρίου. Αν "ανοίξουμε" τότε, πώς βλέπετε να εξελιχθεί η πανδημία;
Αν "ανοίξουμε" στις 14 Δεκεμβρίου, την Πρωτοχρονιά θα έχουμε σε ημερήσια βάση 2.000 κρούσματα.
Αν επιλέξουμε τις 21 Δεκεμβρίου, θα είναι ελεγχόμενο μεν, αλλά από τον Ιανουάριο ξεκινά η αύξηση που στο τέλος του μηνός θα φτάσουμε στα 1500 κρούσματα, η καμπύλη θα αυξάνεται και πάλι θα έχουμε πρόβλημα.
Αν μπορέσουμε να το κρατήσουμε μέχρι και μετά τι γιορτές, θα πέσουν πολύ τα κρούσματα, στα 250-300 πανελλαδικά. Και τότε προφανώς το άνοιγμα θα φέρει αύξηση κρουσμάτων, όμως η καμπύλη δεν αυξάνεται τόσο εύκολα, και δίνεται περιθώριο να κερδίσουμε χρόνο για τον εμβολιασμό.
Δεν είναι όμως απολύτως σαφής η στρατηγική, ώστε να μπορέσουμε να κάνουμε περαιτέρω εκτιμήσεις. Επιπλέον, δεν βλέπουμε να μετρώνται αρκετοί δείκτες.
- Ποιες είναι οι παράμετροι που λείπουν;
Ένα ζήτημα είναι ο μεγάλος αριθμός των τεστ. Για παράδειγμα στις χώρες της Ασίας που τα πήγαν καλά, όπως Σιγκαπούρη και Χονγκ Κονγκ, η επιτυχία δεν ήρθε από το lockdown, αλλά από τα αυξημένα τεστ και η γρήγορη ιχνηλάτηση που έβγαζε τους ασθενείς από την υπόλοιπη κοινότητα για να αποφεύγεται η μετάδοση.
Εδώ το σύστημα αυτό έχει ατονήσει και η ιχνηλάτηση γίνεται από το τηλέφωνο. Δεν μπορεί να αφήνεται να ξεφεύγει έτσι η πανδημία.
Δεν έχουν γίνει στοχευμένα τεστ σε συγκεκριμένες περιοχές με υψηλό επιδημιολογικό φορτίο, με την απαιτούμενη διαστρωμάτωση, προκειμένου να υπάρξει ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα που να δείχνει τι πραγματικά συμβαίνει στον πληθυσμό.
Τα τεστ αποτελούν εργαλείο. 1ον για να αποφευχθεί η διασπορά σε συγκεκριμένα σημεία και 2ον για να υπάρχει η επιδημιολογική εικόνα.
- Τι ποσοστό του πληθυσμού εκτιμάτε ότι έχει προσβληθεί μέχρι στιγμής;
Πρέπει να κυμαίνεται γύρω στο 3-3,5% περίπου. Στην καλύτερη περίπτωση να έχουμε φτάσει το 5%, αν και εκτιμώ ότι είναι πολύ.
- Πώς πρέπει να προχωρήσουμε από δω και μπρος;
Πρέπει το κλείσιμο να κρατήσει όσο χρειάζεται για να ανοίξουμε με μεγαλύτερη ασφάλεια και ενδιάμεσα να έχουμε τα εμβόλια.
Τα εμβόλια μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως όπλο συνδυαστικό με τα λοιπά μέτρα.
Εκτός από την ανοσοποίηση πρώτα των υγειονομικών, μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε ένα μίγμα ευάλωτου πληθυσμού στις περιοχές όπου υπάρχει έντονη οικονομική δραστηριότητα, προκειμένου να δημιουργηθεί "ανοσία αγέλης" ή έστω, προστασία, σε τοπικό επίπεδο, ώστε να μην επηρεάζεται τόσο η οικονομική ζωή.
Με αυτόν το τρόπο μπορεί να κερδηθεί χρόνος και να αποφευχθεί και η διασπορά σε άλλες περιοχές. Επιπλέον, αποφεύγεις νέο μακρόχρονο lockdown.
Από την άλλη και τα τεστ, μπορούν να χρησιμοποιηθούν στοχευμένα, σαν "όπλα" απομάκρυνσης των ασθενών από την κοινότητα.
Και τέλος, μπορεί να εφαρμοστεί πιλοτικά η χρήση συσκευών απολύμανσης του αέρα σε 2-3 λεωφορεία υπό συνθήκες lockdown, όπου η κίνηση είναι μειωμένη - άρα και οι κίνδυνοι. Μπορούμε έτσι να μετρήσουμε τουλάχιστον το σωματιδιακό φορτίο, αν όχι και το ιικό, προκειμένου να μειώσουμε ακόμη περισσότερο τις πιθανότητες μόλυνσης του πληθυσμού, αφού ο ιός είναι αερομεταφερόμενος.
Καλή είναι η προσπάθεια για άνοιγμα ΜΕΘ, όμως το θέμα είναι να μην χρειαστούν.