Για πρώτη φορά οι δημόσιες υπηρεσίες «μιλάνε» μεταξύ τους για χάριν τον πολιτών και με βασικό στόχο την εμπέδωση της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης στη χώρα. Απώτερος στόχος είναι η βελτίωση της παραγωγικότητας της χώρας και η αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των πολιτών, που σιγά-σιγά παύουν να είναι οι «κλητήρες» του ελληνικού δημοσίου.
Όπως αναφέρει ο Γενικός Γραμματέας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης (ΓΓΠΣΔΔ) Δημοσθένης Αναγνωστόπουλος, μόνον το πρώτο εξάμηνο του έτους το Κέντρο Διαλειτουργικότητας (ΚΕΔ) εξυπηρέτησε πάνω από 7 εκατ. συναλλαγές πραγματοποιήθηκαν μεταξύ δημοσίων φορέων. Οι συναλλαγές αυτές αποσόβησαν ισάριθμες φυσικές ή/και ψηφιακές επισκέψεις των πολιτών στα γκισέ του δημοσίου και είναι αυξημένες κατά 218% σε σχέση με το α’ εξάμηνο του 2019. Και ο αριθμός τους αυξάνει γεωμετρικά.
Η μεγάλη αυτή κίνηση, όπως σημειώνει ο κ. Αναγνωστόπουλος, δεν θέτει σε κίνδυνο τα προσωπικά δεδομένα των πολιτών, καθώς μέσω του ΚΕΔ μεταφέρεται μόνον η πληροφορία που απαιτείται για μια συναλλαγή και ότι το σύνολο της πληροφορίας του αρχείου ή του εγγράφου, που συνήθως προσκόμιζε ο πολίτης σε τρίτους.
Συνέντευξη στον Βαγγέλη Μανδραβέλη
- Τι είναι το Kέντρο Διαλειτουργικότητας της ΓΓΠΣΔΔ και τι επιτυγχάνει στο πλαίσιο της καλύτερης εξυπηρέτησης του πολίτη;
To Κέντρο Διαλειτουργικότητας (ΚΕΔ) της ΓΓΠΣΔΔ του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης αποτελεί το ισχυρό μας εργαλείο για τη ριζική αναβάθμιση της εξυπηρέτησης του πολίτη αλλά και τον ψηφιακό εκσυγχρονισμό για την καλύτερη λειτουργία του κράτους. Πρόκειται για ένα πληροφοριακό σύστημα που επιτρέπει στους φορείς να επικοινωνούν απευθείας μεταξύ τους, μεταφέροντας αυτόματα την πληροφορία που διαθέτει ένας δημόσιος φορέας, όταν αυτή απαιτείται για την διεκπεραίωση μιας συναλλαγής του πολίτη. Χωρίς να χρειαστεί επίσκεψη σε δημόσια υπηρεσία, έγχαρτα ή ακόμα και ηλεκτρονικά πιστοποιητικά. Ένα παράδειγμα: η πληροφορία ότι κάποιος είναι φορολογικά ενήμερος διατηρείται στην ΑΑΔΕ και τη ζητούν άλλοι φορείς π.χ. τράπεζες. Σήμερα, ο πολίτης, είτε με δια ζώσης, είτε ηλεκτρονικά, αναγκάζεται να λάβει τα σχετικά έγγραφα και να τα προσκομίσει. Όταν παρέχεται μια υπηρεσία ηλεκτρονικά, καταργείται η ταλαιπωρία της επίσκεψης. Για παράδειγμα, όταν λαμβάνουμε ηλεκτρονική ενημερότητα μέσω Taxisnet δεν επισκεπτόμαστε την εφορία.
Με τη διαλειτουργικότητα όμως, τα πράγματα βελτιώνονται περαιτέρω. Όχι μόνο καταργούμε την επίσκεψη, αλλά ακόμα και την «ηλεκτρονική επίσκεψη» καθώς δεν χρειάζεται καμία ενέργεια. Οι πολίτες απαλλάχθηκαν ήδη από εκατομμύρια επισκέψεις, όπως σε εφορίες, ασφαλιστικά ταμεία και Δήμους προκειμένου να προσκομίσουν δικαιολογητικά, γιατί οι δημόσιοι φορείς μιλούν μεταξύ τους. Ενδεικτικά, οι κλήσεις για παροχή στοιχείων μεταξύ δημόσιων υπηρεσιών ανήλθαν σε 7 εκατομμύρια κατά το πρώτο εξάμηνο του 2020 σε σχέση με μόλις 2,2 εκατομμύρια κατά το αντίστοιχο του 2019, με αύξηση 218%. Άρα τουλάχιστον αντίστοιχες επισκέψεις αποφεύχθηκαν, είτε με φυσικό τρόπο είτε ηλεκτρονικά.
Ιδανικά, η διαλειτουργικότητα οδηγεί στην κατάργηση εγγράφων που ανταλλάσσονται εσωτερικά ανάμεσα στις υπηρεσίες του Δημοσίου, αυτών δηλαδή στα οποία ο πολίτης δεν προσθέτει κάποια πληροφορία. Προσβλέπουμε ενδεικτικά στην απάλειψη εκατοντάδων χιλιάδων ενημεροτήτων ετησίως.
- Πέρα από την φορολογική ενημερότητα, ποιες άλλες υπηρεσίες υλοποιήθηκαν μέσω του ΚΕΔ;
Σας αναφέρω ενδεικτικά παραδείγματα: η διάθεση των ληξιαρχικών πράξεων (γάμοι, γεννήσεις θάνατοι, διαζύγια) μέσω διαλειτουργικότητας από το μητρώο πολιτών στην εφορία, στον ΕΦΚΑ και στο gov.gr για την ηλεκτρονική έκδοση των πιστοποιητικών οικογενειακής κατάστασης. Η φορολογική ενημερότητα που πλέον αντλείται αυτόματα για πληρωμές από τους Δήμους και στόχος είναι να επεκταθεί άμεσα σε όλον τον Δημόσιο τομέα.
Χαρακτηριστικά αναφέρω επίσης την πλατφόρμα για τα αδήλωτα τετραγωνικά στους Δήμους. Λόγω της διαλειτουργικότητας που πετύχαμε μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων (ΚΕΔΕ, Υπουργείο Εσωτερικών, ΔΕΔΔΗΕ, ΑΑΔΕ) δεν απαιτήθηκε η υποβολή κανενός απολύτως δικαιολογητικού από τον πολίτη. Περισσότερες από 2.7 εκατομμύρια δηλώσεις κατατέθηκαν και εξυπηρετήθηκαν ηλεκτρονικά, το οποίο σημαίνει εξοικονόμηση πολλαπλάσιων επισκέψεων στις δημόσιες υπηρεσίες. Το πρόγραμμα επιδότησης παραθερισμού «Τουρισμός για Όλους» αποτελεί επίσης σημαντική εφαρμογή διαλειτουργικότητας αλλά και ταυτοποίησης στοιχείων πολιτών στα επιμέρους μητρώα του Δημοσίου, καθώς απαίτησε διαλειτουργικότητα μεταξύ Υπουργείου Εσωτερικών, ΗΔΙΚΑ και ΑΑΔΕ. Συνολικά περισσότερες από 424.000 αιτήσεις εξυπηρετήθηκαν αυτόματα και αυτό απαίτησε 3.000.000 κλήσεις για άντληση στοιχείων μέσω του Κέντρου Διαλειτουργικότητας.
Ο πλέον σημαντικός όμως παράγοντας επιτυχίας για τη διαλειτουργικότητα είναι η διαλειτουργικότητα μεταξύ ανθρώπων και φορέων. Δεν είναι πολλές φορές τεχνικά και οργανωτικά τα ζητήματα, σε πολλές περιπτώσεις η μεγαλύτερη πρόσκληση είναι η διαλειτουργικότητα μεταξύ μας. Και αυτό αποτέλεσε ίσως τη μεγαλύτερη έως σήμερα επιτυχία.
- Πρέπει να ανησυχεί ο πολίτης για τα δεδομένα που ανταλλάσσουν μεταξύ του οι δημόσιες και πόσο ασφαλής είναι αυτή η ανταλλαγή δεδομένων μέσω των δικών σας συστημάτων;
Η ανταλλαγή δεδομένων μεταξύ των δημοσίων φορέων μέσω του ΚΕΔ πραγματοποιείται με ασφάλεια, και θα εξηγήσω γιατί. Πρόκειται για πληροφορίες που μέχρι πρότινος ζητούσαμε από τους ίδιους τους πολίτες να προσκομίζουν στις δημόσιες υπηρεσίες με έγχαρτα πιστοποιητικά και δικαιολογητικά που θα μπορούσαν δυνητικά ακόμα και να γίνουν ορατά σε μη αρμοδίους.
Μέσω του ΚΕΔ επιτρέπεται η ανταλλαγή της απαιτούμενης πληροφορίας και μόνον αυτής. Δεν μεταφέρεται μεταξύ των φορέων γενικά το φορολογικό, οικογενειακό ή ασφαλιστικό προφίλ ενός πολίτη αλλά ακριβώς και μόνο η πληροφορία που απαιτείται για την διεκπεραίωση του αιτήματος του, που υπό άλλες συνθήκες θα αναγκαζόταν ο ίδιος να προσκομίσει. Τα δεδομένα που διαβιβάζονται δεν αποθηκεύονται στο ΚΕΔ ή πουθενά αλλού. Η ΓΓΠΣΔΔ ακολουθεί τα πρωτόκολλα ασφαλείας και τις βέλτιστες διεθνείς πρακτικές αναφορικά με την προστασία της πληροφορίας. Και υπάρχει πλήρης καταγραφή του γεγονότος ότι ένας φορέας λαμβάνει κάποια στοιχεία και σε ποια ακριβώς χρονική στιγμή.
- Ποια είναι η δημοφιλέστερη εφαρμογή που τρέχουν τα συστήματά σας;
Ζητούμενο για τις εφαρμογές που αναπτύσσουμε είναι να είναι πρωτίστως χρήσιμες και λειτουργικές. Υπάρχουν εφαρμογές, όπως το Κέντρο Διαλειτουργικότητας που προανέφερα, που παρόλο που δεν είναι γνωστές στο ευρύ κοινό, παράγουν εξαιρετικά σημαντικά αποτελέσματα καθώς όλοι οι πολίτες που συνδέονται μέσω TaxisNet συνδέονται με το Κέντρο Διαλειτουργικότητας.
Μια εφαρμογή που συνδυάζει τη δημοφιλία αλλά και την χρηστικότητα είναι η εφαρμογή των «ψηφιακών γκισέ» που η ΓΓΠΣΔΔ δημιούργησε πριν από λίγους μήνες με το περιβάλλον AADELive και myKepLive, με απίστευτα μεγάλες προοπτικές ανάπτυξης. Μπαίνοντας στην πλατφόρμα αυτή, μέσω του Gov.gr και με κωδικούς TaxisNet ο πολίτης μπορεί να κλείσει ένα ψηφιακό ραντεβού ώστε να εξυπηρετηθεί με τηλεδιάσκεψη σε ώρα και ημέρα που επιθυμεί.
Πρόκειται για ένα εντελώς διαφορετικό, πρωτόγνωρο τρόπο εξυπηρέτησης, που καταργεί την ανάγκη μετακίνησης και αυξάνει την ταχύτητα απόκρισης της Δημόσιας Διοίκησης. Αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι εξυπηρετεί τους συμπολίτες μας με κινητικά ή άλλα προβλήματα καθώς και τους κατοίκους απομακρυσμένων περιοχών. Η πρόσφατη έναρξη λειτουργίας της υπηρεσίας και στον Δήμο της Αθήνας είναι ενδεικτική της δυναμικής που έχει αποκτήσει. Η εφαρμογή σχεδιάζουμε να επεκταθεί σύντομα και σε άλλους φορείς του Δημοσίου που εξυπηρετούν κοινό.
- Ποιες οι σχέσεις σας με την ΑΑΔΕ με την οποία παλιότερα ήσασταν ένα και το αυτό; Ήταν σωστή απόφαση ο οργανωτικός διαχωρισμός της AAΔΕ με την ΓΓΠΣΔΔ;
Την περίοδο των περιοριστικών μέτρων της πανδημίας η ΓΓΠΣΔΔ και η ΑΑΔΕ κλήθηκαν να επωμιστούν την υλοποίηση σημαντικών δράσεων με στόχο την στήριξη και διευκόλυνση της καθημερινότητας των πολιτών και επιχειρήσεων για την αντιμετώπιση αυτής της πρωτόγνωρης για όλους κατάστασης αλλά και τη διασφάλιση της επιχειρησιακής συνέχειας και καλής λειτουργίας κρίσιμων συστημάτων του Δημοσίου. Συνεργαστήκαμε σε πολλές δράσεις, θέσαμε σε λειτουργία νέες διαλειτουργικότητες, εφαρμογές και συστήματα.
Τα «ψηφιακά γκισέ» (virtual desks) που προανέφερα ξεκίνησαν την λειτουργία τους με την ΑΑΔΕ, για την απόδοση κλειδαρίθμου στο TaxisNet σε πολίτες που δεν μπορούσαν να μεταβούν στην εφορία. Η συνεργασία μας τους τελευταίους μήνες είναι πιο στενή από ποτέ και ο οργανωτικός διαχωρισμός δεν επηρέασε αρνητικά τη σχέση συνεργασίας μας. Υλοποιούμε από κοινού μια στρατηγική και είναι αναγκαίο να επιτύχουμε για το κοινό καλό. Με καθορισμένους ρόλους συνεργασίας και κίνητρο μας την καλύτερη εξυπηρέτηση του πολίτη. Αυτό πρέπει να γίνεται με απτά, μετρήσιμα αποτελέσματα. Στο ψηφιακό χώρο είναι πιο εύκολο να εξευρεθούν κοινά αποδεκτές τεχνολογικές λύσεις, στο πλαίσιο της κοινής λογικής και συναίνεσης, Άλλωστε μαζί πετυχαίνουμε πάντα περισσότερα.
- Πώς είδατε τις τελευταίες ανακοινώσεις της κυβέρνησης με τη δημιουργία του data center της Microsoft και κατά πόσο μπορεί να αλληλεπιδράσει με το δικό σας data center;
Η ανακοίνωση της μεγάλης επένδυσης της Microsoft για την δημιουργία data center στην Ελλάδα είναι το επιστέγασμα των προσπαθειών του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και του Υπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης και συνιστά ισχυρή ψήφο εμπιστοσύνης στον εξαιρετικά κρίσιμο τομέα των τεχνολογικών επενδύσεων αλλά και της κυβερνητικής πολιτικής που ευνοεί και έμπρακτα μεριμνά για τις επενδύσεις. Η χώρα μας μπαίνει στο χάρτη διεθνών υποδομών και υπηρεσιών, εξέλιξη που εδώ και χρόνια θα θέλαμε να είχε συμβεί, με σημαντικές προοπτικές. Και αυτό θα βοηθήσει σημαντικά στην στόχευση μας για ψηφιακό μετασχηματισμό του κράτους και της οικονομίας.
Η επένδυση αφορά στην εγκατάσταση στην Ελλάδα νέας τεχνολογικής υποδομής της Microsoft που σχετίζεται και με υπηρεσίες cloud. H χώρα μας θα αποτελέσει κόμβο φιλοξενίας δεδομένων για την ευρύτερη περιοχή, με άμεσα οικονομικά αλλά και γεωπολιτικά οφέλη. Αποτελεί όμως και ισχυρή ένδειξη εμπιστοσύνης στο ανθρώπινο δυναμικό που διαθέτουμε, που σηκώνει καθημερινά το βάρος του ψηφιακού μετασχηματισμού της χώρας μας. Και προφανώς συνάδει πλήρως με την στρατηγική μας για αξιοποίηση υπηρεσιών cloud για την καλύτερη λειτουργία των υπηρεσιών του Δημοσίου και τη παροχή νέων ψηφιακών υπηρεσιών, όπως ισχύει και ευρύτερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
