Του Γιάννη Κουζηνού
Καράκας 31 Αυγούστου 2016. Μια χώρα σε αναμονή, μια χώρα στον πάγο επί 17 χρονιά κρατά την ανάσα της, κρατά την κραυγή της, καταπίνει την πεινά της κυριολεκτικά και μεταφορικά για ένα ακόμα βράδυ. Ο πήχης και η προσδοκία αυτήν τη φορά από την αντιπολίτευση αλλά και από τον κόσμο στους δρόμους έχει ανεβεί πολύ ψηλά. Και όμως. Η 1η του Σεπτέμβρη σήμερα, μια μέρα πριν είναι μια μέρα γρίφος που μπορεί να συμβούν τα πάντα και μπορεί να μην συμβεί απολύτως τίποτα. Μπορεί να συμβεί το απόλυτο κακό που θα οδηγήσει τη χωρά σε νέες περιπέτειες, αλλά μπορεί να αποτελέσει και το εφαλτήριο για μια νέα κατάσταση που θα βγάλει επιτελούς τη Βενεζουέλα από το αδιέξοδο.
Μέτα τις μεγάλες πορείες διαμαρτυρίας του 2014, που ξεκίνησαν από τους φοιτητές και εξαπλώθηκαν σε όλη σχεδόν τη χωρά, η αλήθεια είναι ότι ποτέ ξανά ως σήμερα δεν έχει κατεβεί ο κόσμος στους δρόμους μαζικά, αν και η κατάσταση σε σχέση με εκείνη την χρονιά είναι απείρως χειρότερη και έχει πια ακουμπήσει σχεδόν όλες τις ομάδες του πληθυσμού. Ο λόγος που κρατά τον κόσμο στα σπίτια του φυσικά είναι ο φόβος. 43 νεκρούς άφησαν πίσω τους τα επεισόδια το 2014, οι περισσότεροι από τους οποίους έπεσαν νεκροί από τα χεριά αστυνομικών, ειδικών μονάδων τήρησης της τάξης, αλλά και από τους «υπερασπιστές της επανάστασης», τους λεγόμενους Colectivos.
Τον φόβο αυτό ακριβώς καλλιεργεί όλες αυτές τις μέρες η κυβέρνηση και ο Πρόεδρος, Nicolas Maduro, που όμως άθελα τους έχουν δώσει στην 1η του Σεπτέμβρη μια ιδιαίτερη δυναμική και δημιούργησαν την πεποίθηση στον κόσμο ότι αυτοί που τελικά φοβούνται είναι οι ίδιοι. Αυτό που ακούω συνεχώς σε συζητήσεις είναι ότι αφού φοβούνται και προετοιμάζονται τόσο πολύ για αυτήν τη μέρα, κάτι μεγάλο πρόκειται να συμβεί. Και στα μεγάλα όλοι θέλουν να είναι παρόντες.
Στρατηγικά σημεία στο Καράκας από μέρες φυλάσσονται από μονάδες του στρατού. Η εταιρεία ηλεκτρισμού, η εταιρεία νερού αλλά και κέντρα τηλεπικοινωνιών είναι στρατικοποιημένες ζώνες. Όλες αυτές οι κινήσεις βέβαια παραπέμπουν σε πρωτόκολλο αποφυγής πραξικοπήματος. Ηλεκτρισμός, νερό και τηλεπικοινωνίες δεν αποτελούν στόχο του κόσμου που θα κατεβεί στους δρόμους να διαμαρτυρηθεί, αλλά ίσως να αποτελούσαν στόχο ενός επιδόξου πραξικοπηματία που θα προσπαθούσε να επωφεληθεί από την αναταραχή και να καταλάβει την εξουσία. Όλη σχεδόν η ηγεσία του στρατού είναι σήμερα υπουργοί της κυβέρνησης, οπότε μια πιθανή απόπειρα κατάληψης της εξουσίας με τη δύναμη των όπλων ουσιαστικά θα γίνει μέσα από τα σπλάχνα του καθεστώτος.
Όλες οι είσοδοι στην πόλη του Καράκας επίσης φρουρούνται από μονάδες του στρατού, καθώς από πολλές περιοχές από όλη τη χωρά πολίτες δηλώνουν τη θέληση τους να μεταβούν στην πρωτεύουσα την 1η του Σεπτέμβρη. Ομάδες πολιτών έχουν ξεκινήσει εδώ και μέρες περπατώντας, διασχίζοντας εκατοντάδες χιλιόμετρα για να βρεθούν την κρίσιμη μέρα στο Καράκας, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα ομάδα 1.500 περίπου αυτόχθονων από τις φυλές του Αμαζόνα που διέσχισαν πάνω από 600 χιλιόμετρα ξυπόλητοι αλλά αποφασισμένοι. Μένει να δούμε τη στάση του στρατού και ποιες είναι οι οδηγίες της κυβέρνησης όταν όλος αυτός ο όγκος των ανθρώπων φτάσουν στο Καράκας. Μεγάλες λαϊκές αγορές είναι επίσης στρατικοποιημένες ζώνες με τη δικαιολογία ότι υπάρχει φόβος για εκτεταμένες λεηλασίες την ώρα των διαδηλώσεων. Προχθές που μίλησα με φίλο που έχει κρεοπωλείο σε μια αντίστοιχη αγορά με προειδοποίησε να μην επιχειρήσω να επισκεφτώ την αγορά, καθώς η ένταση με την παρουσία του στρατού είναι μεγάλη.
Από τις πιο ανησυχητικές απαγορεύσεις των ημερών είναι αυτή των πτήσεων όλων των ιδιωτικών αεροσκαφών σε όλη τη χωρά, αλλά και η απαγόρευση χρήσης Drones ως την 5η Σεπτεμβρίου. Το λιγότερο ανησυχητικό σενάριο θέλει την απαγόρευση για να μην γίνει σωστή τηλεοπτική κάλυψη της πορείας και του όγκου των διαδηλωτών, αλλά υπάρχει και το σενάριο που θέλει την απαγόρευση για να μην γίνει κάλυψη της βίας και της καταστολής από την κυβέρνηση προς τους διαδηλωτές. Όπως και να έχει, δεν δόθηκε καμιά απολύτως επίσημη δικαιολογία και εξήγηση από την κυβέρνηση για μια τόσο σημαντική και τέτοιας κλίμακας απαγόρευση.
Πριν μερικές μέρες ο Maduro δήλωσε ότι περιμένει τους φασιστές που θα βγουν στους δρόμους μια έκπληξη. Προσωπικά πιστεύω ότι οτιδήποτε και να γίνει αύριο, μα το οτιδήποτε, δεν θα αποτελέσει έκπληξη για κανέναν κάτω από αυτό το καθεστώς. Ελπίδα και ευχή μου είναι να μην χυθεί άλλο άδικο αίμα στους δρόμους. Ελπίδα και ευχή μου είναι να ακουστεί η φωνή της κοινωνίας και να προχωρήσουν όλες εκείνες οι νόμιμες διαδικασίες που θα επιτρέψουν τη γρήγορη και χωρίς παρατράγουδα αλλαγή της πολιτικής κατάστασης στη Βενεζουέλα. Η ελπίδα και οι ευχές όμως είναι το τελευταίο πράγμα που θα μετρήσει αύριο στους δρόμους του Καράκας. Δεν είμαι αισιόδοξος. Το έχω ξαναγράψει ότι είναι αδύνατο να αφήσουν την εξουσία με συνταγματικές διαδικασίες ή έστω με ειρηνικές διαδηλώσεις και πορείες. Αυτά συμβαινουν μονό σε Δημοκρατίες, εδώ κυβερνάνε «επαναστάτες».
Αγοράσαμε κεριά και μπαταριές για τους φακούς, έχουμε ξηρά τροφή για μερικές μέρες, γεμίσαμε τα μπιτόνια μας με καθαρό πόσιμο νερό και έχουμε ο ένας τον άλλο. Ελπίζω να μην διακόψουν τις τηλεπικοινωνίες και το ίντερνετ, για να μπορέσω να σας μεταφέρω την επομένη μέρα τα γεγονότα. Όπως έγραψα και παραπάνω, μπορεί να συμβούν τα απίστευτα και μπορεί να μην συμβεί απολυτός τίποτα. Αν και σε αυτήν τη χωρά ακόμα και το τίποτα της καθημερινότητας είναι περιπέτεια από μονό του. Πάω να ξαπλώσω. Να κοιμηθώ ή έστω να περάσω την νύχτα προσπαθώντας να φανταστώ πώς θα ήθελα να είναι η επόμενη μέρα. Αυτό δεν μπορεί να μου το απαγορεύσει κανένας...
