Το βαρουφάκειο νόμισμα και η πραγματικότητα

Το βαρουφάκειο νόμισμα και η πραγματικότητα

Του Κωνσταντίνου Χαροκόπου

Το μόνο σίγουρο είναι, πως τα φανερά αλλά και τα κρυφά σχέδια των Τσίπρα – Βαρουφάκη - Καμμένου για τους πρώτους μήνες του 2015, δεν είχαν την παραμικρή σχέση, ούτε με την τεχνολογία του blockchain, ούτε με το ψηφιακό νόμισμα Libra, ούτε με το σύστημα ψηφιακών πληρωμών που ετοιμάζει το Facebook.

Είχαν μόνο μια θολή εικόνα τις πραγματικότητας, την οποίαν επιχειρούσαν να αντιμετωπίσουν μέσω των εμμονών τους, των συμπλεγμάτων τους και της βαθιάς ημιμάθειας τους, που τους διακατείχε. Το είδαμε, το βιώσαμε, το επωμιστήκαμε και το πληρώσαμε. Επομένως γνωρίζουμε πολύ καλά το τι συνέβη, ειδικά μετά τις αποκαλύψεις των διαλόγων, των συζητήσεων, των εισηγήσεων και των αποφάσεων, που φώτισαν τα παραμύθια που μοίραζε χωρίς ντροπή και φειδώ η κυβέρνηση, ειδικά το πρώτο εξάμηνο του 2015. Και αντί αυτοί οι τραγικοί πρωταγωνιστές να λουφάξουν σε μια γωνιά, κάτω από το βάρος της συνείδησης τους και της αποκάλυψης των τερατωδών λαθών τους, κουνάνε το δάκτυλο. Σε εμάς που τα ζήσαμε, στην ιστορία που κατέγραψε τα γεγονότα, αλλά και στο Facebook το oποίο καταγγέλλουν πως θα «οικειοποιηθεί τα οφέλη εναντίον των πολλών».

Επομένως είναι απορίας άξιο, το γεγονός πως ο Γιάννης Βαρουφάκης υποστήριξε προχθές, ότι είχε προτείνει ένα δημόσιο παράλληλο σύστημα πληρωμών βασισμένο στο blockchain. Κάτι που ασφαλώς και δεν είχε γίνει! Υποστήριξε ακόμα πως, ένα τέτοιο σύστημα (δικής του έμπνευσης άραγε;) που ετοιμάζει το Facebook, θα οικειοποιηθεί τα οφέλη εναντίον των πολλών. Η αναζήτηση της αυτοεπιβεβαίωσης, η διάθεση αυτοπροβολής και ο προεκλογικός πυρετός είναι ίσως οι βασικές αφορμές, για την προχθεσινή δημοσίευση στο τουίτερ.

Βέβαια το γεγονός πως οι ήρωες στα τραπεζάκια της κάτω πλατείας των αγανακτισμένων και των ανοικτών συνταγματικών συνελεύσεων, κατέλαβαν υπουργικούς θώκους και αποφάσιζαν για τις ζωές μας, μπορεί να απασχολεί άλλες επιστήμες και ειδικότητες, αλλά όχι τα οικονομικά. Γιατί στα οικονομικά, τα πράγματα ποσοτικοποιούνται, μετριούνται και κρίνονται. Έτσι, σας έχω νέα. Υπάρχουμε κι εμείς εδώ. Που ξέρουμε κάποια δράμια οικονομικών, που αντιλαμβανόμαστε έστω και αμυδρά την ψηφιακή τεχνολογία και που έχουμε κάποια αίσθηση της πραγματικότητας και κάποια αίσθηση της ευθύνης, γι' αυτά που λέμε και γράφουμε.

Ήδη από το 2013, στην ομάδα των αγράμματων ηγετικών στελεχών του Σύριζα, είχε παρουσιαστεί η πρόταση των IOU, από τον ΓΒ, η οποία όπως έχει δηλώσει ο ίδιος σε συνέντευξη του, είχε γίνει αποδεκτή με ενθουσιασμό. Είχε παρουσιάσει το παράλληλο σύστημα πληρωμών της Καλιφόρνιας, που είχε βοηθήσει στη διαχείριση της κρίσης της Πολιτείας για όσο καιρό χρειαζόταν για να ορθοποδήσει δημοσιονομικά. Τον ίδιο σκοπό θα εξυπηρετούσε και το σύστημα παράλληλων πληρωμών που είχε σχεδιάσει για την Ελλάδα. Με τη διαφορά πως τα IOUs της Καλιφόρνιας κάλυπταν μόλις το 5% των υποχρεώσεων της πολιτείας, ενώ στην Ελλάδα θα ήταν άγνωστο το μέγεθος τους.

Η εφαρμογή του σχεδίου παράλληλων πληρωμών προϋπέθετε την απομόνωση του διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος, με ταυτόχρονη αλλαγή του νομικού πλαισίου της Τράπεζα της Ελλάδος. Είχε εκφραστεί δε η απαίτηση, να μην επεμβαίνει ο διοικητής της ΤτΕ στα θέματα δημοσιονομικής πολιτικής που δεν τον αφορούν.

Όπως έχει υποστηρίξει ο ΓΒ στις εκατοντάδες συνεντεύξεις του, πάντα το επιτελείο του Σύριζα επικροτούσε τις προτάσεις του και τις ακολουθούσε. Όταν όμως επιτέλους, οι πρώην θιασώτες των προτάσεων του ΓΒ, αντελήφθησαν τόσο το ανέφικτο, όσο και το επικίνδυνο των προτάσεων αυτών, τότε και μόνον τότε ο ΓΒ μίλησε για το παράλληλο σύστημα πληρωμών.

Ήταν όμως το IOU ένα ψηφιακό νόμισμα, η έκδοση του οποίου βασιζόταν στην τεχνολογία του blockchain; Η απάντηση μπορεί να δοθεί κάλλιστα από οποιονδήποτε έφηβο που ασχολείται έστω και λίγο με τα κρυπτονομίσματα και είναι ασφαλώς αρνητική. Το IOU ήταν ένα κουπόνι σε χαρτί ή ένα μήνυμα σε sms, το οποίο θα υποκαθιστούσε την καταβολή των μισθών του δημόσιου τομέα και την καταβολή των συντάξεων των συνταξιούχων. Ποιος θα ήταν εγγυητής, ο εκκαθαριστής και ο ρυθμιστής των συναλλαγών ανάμεσα στους κατόχους των IOUs; Ποιες θα ήταν οι επίσημες σχέσεις ανταλλαγής με το ευρώ; Ποια αξία θα έδινε η αγορά στο IOU όταν γινόταν ρευστοποίηση ή συναλλαγή; Δεν θα προτιμούσε η αγορά να συναλλάσσεται με μετρητά, ώστε να υιοθετήσει πολιτική δυο διαφορετικών τιμών για συναλλαγές σε IOUs και σε συναλλαγές σε μετρητά;

Έτσι με αυτόν τον σύντομο τρόπο δίνεται η απάντηση, πως το αρχικό σχέδιο Bαρουφάκη - Τσίπρα, ουδεμία σχέση είχε με ψηφιακό νόμισμα ή την τεχνολογία blockchain. Το αρχικό σχέδιο ήταν μια αποτυχημένη μεταφορά των IOUs στην ελληνική πραγματικότητα, που είχε ενθουσιάσει τους κυβερνητικούς φωστήρες για αρκετό καιρό, μέχρι να αντιληφθούν την αστειότητα και επικινδυνότητα της επιλογής αυτής.

Μήπως όμως η δεύτερη πρόταση Βαρουφάκη, για την υιοθέτηση ενός παράλληλου συστήματος πληρωμών, θυμίζει το Facebοok και το Libra; Ασφαλώς και όχι. Ο Βαρουφάκης θα το έκτιζε με συνέταιρο τις ΔΟΥ και τα ΑΦΜ, μέσα σε μια νύχτα. Την ίδια στιγμή το Facebook, το κτίζει με συνέταιρους την eBay, την Mastercard, την Visa, την Spotify, την Paypal, την Uber, την Vodafone, την Ribbit Capital, την Breakthrough Initiatives, την Andreessen Horowitz, καθώς και εταιρίες του χώρου της τεχνολογίας blockchain, όπως η Anchorage, η Bison Trails, η Coinbase και η Xapo Holdings. Αυτή και μόνο η απλή σύγκριση, αποδομεί και τα τελευταία σημάδια σοβαρότητας του τουϊταρίσματος Βαρουφάκη


Το σχέδιο Βαρουφάκη ουδεμία σχέση έχει με ψηφιακό νόμισμα ή με κρυπτονόμισμα και φυσικά ουδεμία σχέση είχε με το blockchain. Ήταν απλά είναι ένα υποχρεωτικό παράλληλο σύστημα συναλλαγών. Η πρόταση Βαρουφάκη του 2014-2015, βασιζόταν στην αρχή ότι κάθε πολίτης διαθέτει έναν αριθμό ΑΦΜ. Η πρόταση θα επέβαλε την επικοινωνία ανάμεσα στα ΑΦΜ, επιβάλλοντας υποχρεωτικά αυτού του είδους τις συναλλαγές, όχι μόνο μεταξύ του κράτους και των φυσικών και νομικών προσώπων, αλλά και των φυσικών και νομικών προσώπων μεταξύ τους. Αυτή είναι και η πρώτη διαφορά με το Libra, όπου εδώ ο κάθε πολίτης επιλέγει ελεύθερα, αν θα συναλλαγεί σε libra ή σε κάποιο άλλο νόμισμα. Το «νόμισμα Βαρουφάκη», δεν θα είχε τη δυνατότητα της άμεσης ανταλλαγής (εξαργύρωσης) σε ευρώ. Το Libra θα είναι ένα stablecoin με συγκεκριμένη ισοτιμία και θα είναι άμεσα ανταλλάξιμο.

Οι υποχρεωτικές συναλλαγές του «νομίσματος Βαρουφάκη», θα αφορούσαν εικονικές λογιστικές χρεοπιστώσεις που θα πιστοποιούνταν, θα εκκαθαρίζονταν και θα ρυθμίζονταν από το TAXIS, που θα πιστοποιούσε αποκλειστικά τη ακρίβεια των συναλλαγών. Έτσι το TAXIS θα υποκαθιστούσε τρόπον τινά την Τράπεζα της Ελλάδος, με άπειρους συστημικές κινδύνους. Αντίθετα, η πλατφόρμα Calibra που θα υποστηρίζει την χρήση του Libra μέσω των εφαρμογών Facebook, Messenger και WhatsApp, θα χρησιμοποιεί ηλεκτρονικά μηνύματα και τα Libra θα αποθηκεύονται σε wallets των χρηστών. Όλες οι συναλλαγές θα εκκαθαρίζονται από το Libra Association στο οποίο συμμετέχουν όλοι οι ψηφιακοί κολοσσοί που αναφέραμε πιο πάνω.

Άραγε γνώριζε ο τότε υπουργός αν το σύστημα του TAXIS, μπορούσε να σηκώσει αυτόν τον όγκο συναλλαγών και εκκαθαρίσεων που είχε στο μυαλό του; Προφανώς και όχι.

Η αξία τoυ συγκεκριμένου tweet, είναι μόνο συναισθηματικής υφής για τον συγγραφέα του, που προσπαθεί αγωνιωδώς να πείσει για τη σπουδαιότητα του, την σοφία του και τη λύτρωση που ήθελε να προσφέρει στο διεθνές οικονομικό σκηνικό. Σε όλους, εμάς το tweet ενεργοποιεί κύμα οργής, απαξίωσης και περιφρόνησης, απέναντι σε αυτόν, αλλά και σε όλον τον θίασο των ασυνείδητων αγράμματων τσιρκολάνων, που μας οδήγησε σχεδόν στην καταστροφή.


*Ο αρθρογράφος είναι οικονομικός αναλυτής, με ειδίκευση στο σχεδιασμό σύνθετων επενδυτικών στρατηγικών.

Αποποίηση Ευθύνης : Το περιεχόμενο της στήλης, είναι καθαρά ενημερωτικό και πληροφοριακό και δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση επενδυτική συμβουλή, ούτε υποκίνηση για συμμετοχή σε οποιαδήποτε συναλλαγή. Ο αρθρογράφος δεν ευθύνεται για τυχόν επενδυτικές και λοιπές αποφάσεις που θα ληφθούν με βάση τις πληροφορίες αυτές.