Το μεγαλύτερο εμπόδιο για να ξεπεράσουμε τις βαρύτατες οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας παραμένει το τεράστιο μέγεθος του κράτους. Μόνη διέξοδος σωτηρίας είναι ο δραστικός περιορισμός του. Δεν είναι μόνο ένας μεγάλος αριθμός κρατικών δραστηριοτήτων που στοιχίζουν ακριβά στον φορολογούμενο και πρέπει να περάσουν στον ιδιωτικό τομέα, όπως λ.χ. δημόσια νοσοκομεία, υπηρεσίες πρόνοιας, καθαριότητας των δήμων, υπηρεσίες ύδρευσης και αποχέτευσης, συγκοινωνίες, λιμάνια κοκ.
Δεν είναι επίσης μόνο ο υπέρογκος -ακόμη και σήμερα- αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων, συντηρούμενος από τον μόχθο όλο και λιγότερων εργαζομένων στον ιδιωτικο τομέα. Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η πανταχού κυρίαρχη κρατικίστικη νοοτροπία, η οποία έχει καλλιεργήσει στους ανθρώπους τον μύθο, ότι διά του κράτους μπορεί να επιτευχθεί η ταυτόχρονη, διαρκής και απροϋπόθετη ευημερία για όλους. Η πικρή αλήθεια είναι ότι κάτι τέτοιο δεν μπορεί ποτέ να συμβεί στην πραγματική ζωή, αλλά ούτε και πρέπει να συμβεί. Το χειρότερο όμως είναι ότι η επιδίωξη αυτής της χίμαιρας έχει τεράστιο κόστος στη ζωή και την ελευθερία μας.
Η ζημιά δεν γίνεται μόνο από την επέκταση του κράτους σε τομείς που μπορεί να περάσουν στον ιδιωτικό τομέα, αλλά και από την τεράστια σε έκταση ρυθμιστική του παρέμβαση. Σήμερα είναι αναγκαία μια γενναία μείωση της πολυνομίας και της γραφειοκρατίας που ρυθμίζουν, ενώ δεν πρέπει, πολλούς τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας, απορροφούν ζωτικούς πόρους για την οικονομία, θέτουν σειρά εμποδίων στην επιχειρηματική δραστηριότητα, αποτρέπουν τις επενδύσεις στην ελληνική οικονομία και καλλιεργούν την παραπάνω κρατικίστικη νοοτροπία.
«Ενδιαφέρεστε για την οικονομία και όχι για τον άνθρωπο» είναι μια συχνή και εντελώς αβάσιμη κριτική που ακούμε συχνά από διάφορους συνδικαλιστές του δημόσιου τομέα και πολιτικούς «συνεταίρους» τους.
Η απάντηση είναι ότι επειδή ενδιαφερόμαστε τόσο για τον περιορισμό της σπατάλης στα δημόσια οικονομικά, στην πραγματικότητα ενδιαφερόμαστε μόνο για τον άνθρωπο. Γιατί αν δεν διαθέτεις μια παραγωγική οικονομία, δεν έχεις τους πόρους που χρειάζεσαι για να μπορείς να αντιμετωπίσεις τις περιπτώσεις ένδειας και δυστυχίας. Γιατί αν η γραφειοκρατία απομυζά για τον εαυτό της μεγάλο μέρος του μόχθου των εργαζομένων, αυτός δεν καταλήγει σε εκείνους που έχουν πραγματική ανάγκη υπηρεσιών πρόνοιας. Από πλήθος ερευνών άλλωστε προκύπτει, ότι όταν το κράτος δαπανά ένα ποσό για την πρόνοια, όχι μόνο ξοδεύει πολύ περισσότερα από όσα πρέπει αλλά -κυρίως- οι αποδέκτες του μεγαλύτερου μέρους δεν είναι οι πραγματικοί δικαιούχοι.
Αυτή την εποχή, όμως, είμαστε όλοι μάρτυρες από πρώτο χέρι για το πώς με την έκτακτη νομοθεσία που θεσπίστηκε λόγω πανδημίας παρακάμφθηκε σε πολλές περιπτώσεις η κρατική παρέμβαση και η απερίγραπτη γραφειοκρατική ταλαιπωρία στις σχέσεις του πολίτη με το Δημόσιο.
Για τον λόγο αυτό δεν είναι τυχαίο ότι το κύριο μέλημα του βαθέος κράτους και των συντεχνιών του είναι η ταχύτερη δυνατή άρση των ευεργετικών -για τους πολίτες- έκτακτων μέτρων. Γιατί συνειδητοποιούν, προφανώς, ότι όσο αυτά διατηρούνται τόσο θα γίνεται περισσότερο εμφανές στους πολίτες ότι είναι περιττή η δική τους παρουσία στη ζωή όλων μας.
*Το άρθρο δημοσιεύτηκε στον Φιλελεύθερο στις 4 Ιουλίου.