Έρχονται και νέα μέτρα στήριξης της επιχειρηματικότητας πέραν των 2,3 δις, ευρώ που ήδη ανακοινώθηκαν από την κυβέρνηση. Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιά, Βασίλη Κορκίδη, τα μέτρα των 2,3 δις ευρώ δεν επαρκούν και ότι αυτό είναι κάτι που γνωρίζει και η ίδια η κυβέρνηση.
Ο πρόεδρος του ΕΒΕΠ, αναφέρει ότι τα επιπλέον μέτρα μέχρι το τέλος του θα ξεπεράσουν τα 3 δις. ευρώ ως το τέλος του έτους. Αναφερόμενος στα μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση κατά της πανδημίας, ο κ. Κορκίδης τα χαρακτηρίζει ως αναγκαία και ότι στόχο λήφθηκαν με στόχο την διάσωση της Χριστουγεννιάτικης σεζόν που ξεκινά τον επόμενο μήνα. Τέλος ο πρόεδρος του ΕΒΕΠ αναφέρεται σε μια πορεία της ελληνικής και ευρωπαϊκής οικονομίας, σημειώνοντας ότι οδεύουν σε διπλή ύφεση μέσα στο 2020.
Συνέντευξη στον Βαγγέλη Μανδραβέλη
Πως κρίνετε τα μέτρα της κυβέρνησης που ανακοινώθηκαν πριν λίγες ημέρες;
Tο μεγάλο ερώτημα που παραμένει και την απάντηση που ξέρουμε οι περισσότεροι, είναι ότι τα μέτρα δεν φτάνουν. Τα μέτρα είναι «γενναία», είναι «φιλότιμα», αλλά δεν επαρκούν.
Τι θα έπρεπε να γίνει από μία χώρα που αντιμετώπισε -και θεωρητικά αντιμετωπίζει ακόμη- το φάσμα της χρεοκοπίας; Πόσα παραπάνω μπορεί να δώσει η κυβέρνηση από 2,3δις. ευρώ;
Καμία αντίρρηση σε αυτό που λέτε και γι’ αυτό (τα μέτρα) τα χαρακτήρισα ως «γενναία και φιλότιμα». Πρέπει να γνωρίζουμε ότι τα 2,3 δις. που υποσχέθηκε η κυβέρνηση δεν συνιστούν ρευστότητα στην αγορά, αλλά αποτελούν το σύνολο της δημοσιονομικής παρέμβασης. Μόνον τα 600 εκατ. ευρώ της επιστρεπτέας προκαταβολής του 4ου κύκλου, συνιστούν ρευστότητα στην αγορά και τα οποία καλόν είναι να διοχετευθούν σε όσους έχουν κλείσει τις επιχειρήσεις τους. Επίσης ορθώς η κυβέρνηση στηρίζει τους εργαζόμενους. Προσωπικά ωστόσο θεωρώ ότι τα μέτρα μέχρι τέλος του χρόνου θα ανέλθουν σε περισσότερο από 5 δις. ευρώ. Άλλωστε αυτό άφησε ανοικτό και ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, ο οποίος αναφερόμενος στις ενισχύσεις είπε ότι δίνονται «με τα σημερινά δεδομένα».
Και γιατί πάμε σε μέτρα 5, και όχι στα 4 ή στα 6 δις. Ευρώ…
Τα επίσημα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ έδειξαν ότι μέχρι και τον Αύγουστο η αγορά έχασε τζίρο ύψους 31 δις ευρώ. Στο ποσό αυτό θα πρέπει να προστεθούν άλλα 4 δις του Σεπτεμβρίου και άγνωστο ποσό για τον Οκτώβριο. Η πρόβλεψη είναι να φτάσει τα 50 δις. ευρώ μέσα στο 2020. Τα μέτρα που ληφθήκανε μέχρι στιγμής και πριν τα προχθεσινά, ήταν 24 δις ευρώ με δημοσιονομικό κόστος 18 δις ευρώ. Αν προσθέσουμε και 2,3 δις. που ανακοινώθηκαν φτάνουμε στα 26+ δις ευρώ. Μέχρι τα 35 δις. που χάθηκαν μέχρι σήμερα, είναι μια διαφορά που φαίνεται θα απαιτήσει νέα στήριξη στο άμεσο μέλλον. Βεβαίως μια επιχείρηση που κλείνει δεν μπορείς να καλύψεις τη ζημία της, ότι μέτρο και να πάρεις. Το ζητούμενο είναι οι επιχειρήσεις που είναι σε λειτουργία αλλά σε κατάσταση αναμονής. Αυτοί δε πληρώνουν φόρους, εισφορές, μισθούς κ.λπ. Τη δύσκολη αυτή κατάσταση σίγουρα την γνωρίζει και η κυβέρνηση. Γι΄ αυτό και βγάζει τα μέτρα λίγα-λίγα. Προσωπική μου αίσθηση είναι ότι τώρα ανακοίνωσε μέτρα ύψους 2,3 δις. ευρώ και ότι αυτά μέχρι το τέλος του έτους θα ξεπεράσουν τα 5,0 δις ευρώ.
Προφανώς αυτά δεν θα είναι άμεση ρευστότητα αλλά περιλάβουν και δημοσιονομικές παρεμβάσεις…
Σαφώς. Από τα τρία χρηματοδοτικά εργαλεία έχουν δοθεί μέχρι τώρα 7,9 δις. ευρώ. Υπάρχει όμως η δυνατότητα μέσα στο 2020 να φτάσουν τα 11,1 δισ. Ευρώ, όπως ήδη έχει ανακοινώσει η κυβέρνηση. Κατά την άποψή μου, τα επιπλέον 3+ δις ευρώ, πρέπει να επισπευσθούν και να δοθούν όσο το δυνατόν νωρίτερα. Αυτή η επιπλέον χρηματοδότηση, μπορεί να φέρει μέχρι το τέλος του έτους το σύνολο των μέτρων σε περισσότερο από 5 δις. ευρώ. Έτσι νομίζω ότι θα κινηθούμε τους επόμενους δύο μήνες μέχρι και το τέλος του έτους.
Η αγορά πως κινείται σήμερα και πως θα εξελιχθεί η κίνηση μετά την λήψη των μέτρων περιορισμού της κίνησης για το μήνα Νοέμβριο;
Tα στοιχεία δείχνουν ότι οι ανοικτές επιχειρήσεις μέχρι σήμερα λειτουργούν με τζίρο που είναι μειωμένος κατά 38% σε σχέση με πέρυσι. Δηλαδή λειτουργούν με έσοδα που κυμαίνονται στο 62% των περυσινών. Τα νέα μέτρα περιορισμού της πανδημίας, αναμφίβολα θα πιέσουν περαιτέρω την κατάσταση και όλα δείχνουν ότι οδεύουμε σε μια διπλή ύφεση. Δηλαδή μετά την ανάκαμψη της οικονομίας το περασμένο καλοκαίρι, το ΑΕΠ οδηγείται σε μια δεύτερη βύθιση, μετά εκείνης που σημειώθηκε τον περασμένο Μάρτιο. Στην Ευρώπη είναι πεπεισμένοι για την πορεία αυτή που θυμίζει το γράμμα W. Και φυσικά η εξέλιξη αυτή θα καθυστερήσει την αναμενόμενη ανάκαμψη. Γι’ αυτό άλλωστε η επικεφαλής της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ πρότεινε την παράταση του QE κατά ένα έτος ενώ επίσης πρότεινε την αύξηση της ενίσχυσης των οικονομιών της Ευρωζώνης με επιπλέον 500 δις. ευρώ.
Τα μέτρα περιορισμού της κίνησης πως σας φάνηκαν. Τα θεωρείται επαρκή για τον περιορισμό της πανδημίας ή είναι πολύ αυστηρά π.χ. για την εστίαση στις περιοχές της ζώνης Β;
Νομίζω ότι ήταν μονόδρομος. Όπου υπάρχει συνωστισμός επιχειρείται να τον περιορίσουν. Γι’ αυτό και επιβλήθηκε η τηλεργασία στο 50% σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, προκειμένου να μειωθεί ο συγχρωτισμός ειδικά σε κλειστούς χώρους. Νομίζω ότι είναι ότι καλύτερο μπορούσε να πράξει η κυβέρνηση, με δεδομένο ότι δεν θέλει να κλείσει ολωσδιόλου την οικονομική δραστηριότητα.
Ωστόσο κλείνει την εστίαση στις περιοχές Β, δηλαδή Αθήνα και Θεσσαλονίκη…
Εδώ που φτάσαμε δεν μπορούσε να γίνει διαφορετικά. Ας μην ξεχνάμε ότι τα μέτρα κατά της πανδημίας έχουν και λίγο προληπτικό χαρακτήρα. Εκτός από τον κορονοϊό, πρέπει να αντιμετωπιστεί και η εποχική γρίπη. Νομίζω πρόθεση της κυβέρνησης είναι να «μαζέψει» την κατάσταση μέσα στο μήνα που διανύουμε, με στόχο να διασώσει ότι μπορεί για την χριστουγεννιάτικη αγορά που είναι ιδιαίτερα κρίσιμη για την εγχώρια οικονομία.
Η αίσθησή σας για τα Χριστούγεννα ποιά είναι; Θα σωθεί η σεζόν;
Θα έλεγα είμαι συγκρατημένα αισιόδοξος. Μετά από κάθε είδους περιορισμό, οι καταναλωτές επιζητούν ένα είδους shopping therapy. Επίσης, καθώς οι καταναλωτές έχουν αποταμιεύσει χρήματα όλη αυτή την περίοδο –αυτό φαίνεται από τις καταθέσεις των τραπεζών- πιθανώς να γίνουν πιο ενεργητικοί στις αγορές τους. Επίσης οι συνταξιούχοι θα λάβουν τα αναδρομικά ύψους 1,86 δις. ευρώ. Πρόκειται για ένα μεγάλο ποσό που ελπίζουμε ότι ένα σημαντικό μέρος του να διοχετευθεί στην αγορά. Τέλος, ας μην ξεχνάμε ότι ορισμένες κατηγορίες αγαθών τα πηγαίνουν σχετικά καλά, καθώς οι περιστάσεις δημιουργούν νέες ανάγκες. Για παράδειγμα όλοι σήμερα δημιουργούν ένα δεύτερο γραφείο στο σπίτι τους, αποκτώντας Η/Υ, εξοπλισμό, λογισμικό κ.ά.