Οι οιωνοί δεν είναι καλοί. Η αποτρεπτική ικανότητα της χώρας μας έχει μειωθεί, όταν ο τουρκικός στρατός εξοπλίζεται συνεχώς και έχει ήδη μεγάλη εμπειρία στη διεξαγωγή στρατιωτικών επιχειρήσεων. «Υπό αυτές τις συνθήκες η πιθανότητα ενός θερμού επισοδείου αυξάνεται», εκτιμά ο Μάνος Καραγιάννης, αναπληρωτής καθηγητής στη Διεθνή Ασφάλεια στο King''s College London.
«Η Τουρκία αυτονομείται σταδιακά από τη Δύση, αλλάζει και μαζί της θα αλλάξει ολόκληρη η περιοχή», σημειώνει για την κρίση στις σχέσεις Άγκυρας- ΗΠΑ, με αφορμή την επίθεση στους Κούρδους. Και κρούει τον κώδωνα του κινδύνου όχι μόνο για την ολοένα και μεγαλύτερη ανατροπή της στρατιωτικής ισορροπίας στο Αιγαίο, αλλά και για το γεγονός ότι «στην ηγεσία του υπουργείου Εθνικής Άμυνας βρίσκονται άνθρωποι με μηδαμινή εμπειρία στη διαχείριση κρίσεων».
Μιλά για ένα ξεπερασμένο σύστημα εθνικής ασφάλειας και την ανάγκη να οικοδομήσουμε ένα καινούργιο, καταργώντας το απαρχαιωμένο ΚΥΣΕΑ, επανιδρύοντας την ΕΥΠ και ενισχύοντας Πολεμικό Ναυτικό και Πολεμική Αεροπορία. Πολλώ δε μάλλον όταν η Άγκυρα ακολουθεί πλέον το δόγμα των 2,5 πολέμων. Δηλαδή να μπορεί να επιχειρεί ταυτόχρονα εναντίον δύο γειτονικών χωρών, αλλά και των Κούρδων ανατροπών στο εσωτερικό της.
Συνέντευξη στον Γιώργο Φιντικάκη
- Για κίνδυνο να καταρρεύσουν εντελώς οι αμερικανο-τουρκικές σχέσεις, που βρίσκονται σε πολύ κρίσιμο σημείο, έκανε σήμερα λόγο ο Τούρκος ΥΠΕΞ Μ.Τσαβούσογλου. Έχει ξαναγίνει ποτέ σύμμαχος των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ να συμπεριφέρεται έτσι;
Η δική μου εκτίμηση είναι ότι συνεχιζόμενη κρίση στις σχέσεις των δύο χωρών προκύπτει από την σταδιακή αυτονόμηση της Τουρκίας από τη Δύση.
Αυτό οφείλεται κυρίως σε δύο παράγοντες. Πρώτον, το τουρκικό καθεστώς πιστεύει ακράδαντα ότι το πραξικόπημα οργανώθηκε κρυφά από αμερικανικές υπηρεσίες.
Δεύτερον, η αμερικανική υποστήριξη στους Κούρδους της Συρίας και του Ιράκ προκαλεί δομική ανασφάλεια στην τουρκική ηγεσία. Το Κουρδικό έχει γίνει το «Παλαιστινιακό Πρόβλημα» της Τουρκίας με ότι αυτό συνεπάγεται.
Η Τουρκία αλλάζει και μαζί της θα αλλάξει ολόκληρη η περιοχή!
- Είναι προφανές ότι ο Erdogan επιδιώκει ένα νέο γεωπολιτικό ρόλο για τη Τουρκία στη περιοχή. Μέχρι που όμως μπορεί να το τραβήξει;
Νομίζω ότι το καθεστώς Erdogan έχει υπερεκτιμήσει της δυνατότητες της Τουρκίας να παίξει το ρόλο της περιφερειακής δύναμης στη Μέση Ανατολή.
Η τουρκική εξωτερική πολιτική στη Συρία έχει αποτύχει και η Άγκυρα δίνει μάχη οπισθοφυλακών για να περιορίσει τον κουρδικό παράγοντα.
Αυτό που με προβληματίζει περισσότερο, όμως, είναι η στάση της Ρωσίας. Η στρατιωτική ενίσχυση της Τουρκίας με υπερσύγχρονα οπλικά συστήματα υπονομεύει σημαντικά την ελληνική ασφάλεια.
- Σε συνδυασμό και με τον επεκτατισμό του Erdogan, φοβάστε ότι είναι θέμα χρόνου ένα θερμό επεισόδιο στο Αιγαίο;
Δυστυχώς τα πράγματα δεν φαίνονται καλά για την ελληνική πλευρά. Η χώρα μας έχει υποστεί μια μεγάλη οικονομική καταστροφή, συρρικνώνεται δημογραφικά και τελεί υπό ένα καθεστώς ιδιότυπης απομόνωσης από την υπόλοιπη Ευρώπη.
Υπό αυτές τις συνθήκες, η πιθανότητα ενός θερμού επεισοδίου αυξάνεται.
Το γεγονός ότι στην πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εθνικής Άμυνας βρίσκονται άνθρωποι με μηδαμινή εμπειρία στη διαχείριση κρίσεων σίγουρα συνιστά πρόβλημα για τη χώρα μας.
- Το ρωτώ γιατί προ ημερών ο αρχηγός των τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων Hulusi Akar, είπε ότι παράλληλα με τις επιχειρήσεις στη Συρία «έχουμε τη δύναμη για στρατιωτική επιχείρηση στο Αιγαίο»…
Στην πραγματικότητα πρόκειται για επαναφορά του «Δόγματος των 2 1/2 πολέμων», δηλαδή να μπορεί ο τουρκικός στρατός να επιχειρεί ταυτόχρονα εναντίον δύο γειτονικών χωρών και των Κούρδων ανταρτών στο εσωτερικό της χώρας.
Δεν μπορεί να ξέρει κανείς βέβαια τώρα αν αυτό είναι εφικτό.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι ο τουρκικός στρατός εξοπλίζεται συνεχώς και έχει μεγάλη εμπειρία στη διεξαγωγή στρατιωτικών επιχειρήσεων.
- Το ερώτημα είναι αν αυτή η έξαρση της τουρκικής επιθετικότητας βρίσκει την Ελλάδα αδύνατη, όχι μόνο σε στρατιωτικό επίπεδο, αλλά και σε πολιτικό, διπλωματικό;
Γνωρίζω καλά ότι οι περισσότεροι Έλληνες διπλωμάτες και αξιωματικοί κάνουν ότι μπορούν για την προστασία των εθνικών συμφερόντων.
Δεν φτάνει όμως δυστυχώς αυτό. Η χώρα μας έχει απολέσει σημαντική ισχύ στο περιφερειακό σύστημα ασφαλείας. Αν δεν ανακάμψει σύντομα η οικονομία, η Ελλάδα δεν θα μπορέσει να αποτρέψει δυσάρεστες εξελίξεις στο διπλωματικό τομέα.
Γι'' αυτό είναι πολύ σημαντικό να κλείσει το μέτωπο του Σκοπιανού με το μικρότερο δυνατό κόστος. Η προπαγάνδα των Σκοπίων μας προσβάλλει όλους, αλλά αντικειμενικά αν το δει κανείς δεν συνιστά μεγάλη απειλή για την ελληνική ασφάλεια.
- Στο μεταξύ για τρίτη συνεχιζόμενη ημέρα χθες, συνεχίστηκε η ένταση στην κυπριακή ΑΟΖ, όπου τουρκικά σκάφη παρεμπόδισαν το γεωτρύπανο της ιταλικής ΕΝΙ, επικαλούμενα στρατιωτικά γυμνάσια. Οι Ιταλοί εμφανίζονται ενοχλημένοι. Που μπορεί να φτάσει όλο αυτό;
Αν συνεχιστεί η τουρκική επιθετικότητα στην κυπριακή ΑΟΖ ίσως προκληθεί μία, έστω μικρή, διπλωματική κρίση στις σχέσεις της Τουρκίας με τη γειτονική χώρα.
Η Ιταλία βρίσκεται σε προεκλογική περίοδο και το θέμα μπορεί να πάρει διαστάσεις γιατί η ΕΝΙ θεωρείται ο εθνικός πρωταθλητής της ιταλικής ενεργειακής βιομηχανίας.
- Πιστεύετε ότι χρήζει άμεσης ενίσχυσης η αποτρεπτική μας ικανότητα; Και δεν εννοώ μόνο σε επίπεδο στρατιωτικού εξοπλισμού, αλλά συνολικά. Χρήζει για παράδειγμα αναδιάρθρωσης η ΕΥΠ, προκειμένου να εκσυγχρονιστεί άμεσα και να εστιάσει αλλού;
Δυστυχώς η οικονομική κρίση έχει μειώσει την αποτρεπτική ικανότητα της Ελλάδας. Αυτή είναι η πικρή αλήθεια, ότι και να λέμε προς τα έξω.
Είναι επιτακτική ανάγκη να οικοδομήσουμε ένα νέα σύστημα εθνικής ασφάλειας, που θα περιλαμβάνει τη σύσταση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας με ταυτόχρονη κατάργηση του απαρχαιωμένου ΚΥΣΕΑ.
Παράλληλα πρέπει να γίνει επανίδρυση της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών, διότι δεν ανταποκρίνεται πλέον στις ανάγκες της εποχής.
Τέλος, πρέπει να ενισχυθεί με διαφανείς διαδικασίες το Πολεμικό Ναυτικό με μεγάλες μονάδες επιφανείας και η Πολεμική Αεροπορία με αεροσκάφη 5ης γενιάς. Η Τουρκία του Erdogan συνιστά ζωτική απειλή για την ελληνική ασφάλεια. Είναι εθνικό θέμα και δεν χωράει μικροπολιτικές αντιπαραθέσεις.
