Του Τάσου Ι. Αβραντίνη
Μπορεί το ασφαλιστικό από μείζον πρόβλημα να γίνει το εφαλτήριο της οικονομικής ανάπτυξης της χώρας; Η απάντηση είναι καταφατική, υπό την προϋπόθεση να εγκαταλείψουμε το ξεπερασμένο μοντέλο που οδηγεί ταυτόχρονα στον βυθό της χρεοκοπίας ασφαλιστικά ταμεία και οικονομία.
Το νέο σύστημα θα πρέπει να είναι αντιγραφειοκρατικό και ευέλικτο, στηριγμένο στους εξής πυλώνες:
? Πρώτος πυλώνας, βασική εθνική σύνταξη για όλους όσοι κατοικούν στην Ελλάδα για 25 χρόνια και έχουν συμπληρώσει το 67ο έτος της ηλικίας τους. Η σύνταξη θα καταβάλλεται αυτόματα χωρίς γραφειοκρατικές εμπλοκές, τον επόμενο μήνα από τα εξηκοστά έβδομα γενέθλια του δικαιούχου. Η βασική εθνική σύνταξη θα πρέπει να είναι ίση τουλάχιστον με τον κατώτατο μισθό.
? Δεύτερος πυλώνας, ιδιωτικά ασφαλιστικά ταμεία, στα οποία η συμμετοχή θα είναι προαιρετική και οι εισφορές που θα κατατίθενται σ' αυτά θα αποτελούν περιουσία του ασφαλισμένου (κεφαλαιοποιητικό σύστημα). Ο ασφαλισμένος θα μπορεί οποτεδήποτε να μεταπηδήσει σε άλλο ταμείο μεταφέροντας στο καινούργιο τις εισφορές που μέχρι τη στιγμή εκείνη έχει καταβάλει. Ο ασφαλισμένος δεν επιτρέπεται να αναλάβει τις εισφορές του πριν συμπληρώσει ένα ηλικιακό όριο. Υπάρχει υποχρεωτική αντασφάλιση των ιδιωτικών ταμείων, τα οποία τελούν υπό κρατική εποπτεία. Οι εισφορές στα ταμεία μέχρι ενός καθορισμένου ορίου εκπίπτουν από το φορολογητέο εισόδημα του ασφαλισμένου.
? Τρίτος πυλώνας, η αμιγώς ιδιωτική ασφάλιση. Οι εισφορές είναι επίσης προαιρετικές, αλλά η συμμετοχή σ' αυτόν έχει περισσότερο επενδυτικό χαρακτήρα από τον δεύτερο.
Είναι εύκολη η μετάβαση στο νέο σύστημα; Κάθε άλλο, καθώς στην περίπτωση αυτή θα δημιουργηθεί ένα «κόστος κληρονομιάς», στο οποίο περιλαμβάνονται οι υποχρεώσεις του σημερινού συστήματος προς τους σημερινούς συνταξιούχους. Το κόστος αυτό πρέπει να αντιμετωπιστεί με σειρά μέτρων εντός μιας σύντομης μεταβατικής περιόδου που δεν θα θίγουν την αρχιτεκτονική του νέου ασφαλιστικού συστήματος και θα αντιμετωπίζουν τις δυσμενείς, πλην όμως αναγκαίες, επιπτώσεις της μεταρρύθμισης.
Τα μέτρα αυτά θα μπορούσαν να είναι:
? σταδιακή κατάργηση των εισφορών κατά τη μεταβατική περίοδο,
? μείωση των μεγάλων συντάξεων κατά το ποσό που δεν αντιστοιχεί σε εισφορές που πληρώθηκαν,
? αξιοποίηση περιουσίας και διαθεσίμων των ασφαλιστικών ταμείων και του ΑΚΑΓΕ,
? κατάργηση των έμμεσων πελατειακών επιδοτήσεων του κράτους σε ασφαλιστικά ταμεία (λ.χ. ΤΑΠ ΔΕΗ, ΤΑΠ ΟΤΕ),
? επιστροφή στην εργασία όσων συνταξιοδοτήθηκαν πρόωρα και δεν έχουν συμπληρώσει το 60ό έτος,
? εξοικονόμηση πόρων από την κατάργηση του συνταξιοδοτικού κλάδου των ασφαλιστικών ταμείων και
? μέρος εσόδων από ιδιωτικοποιήσεις και μείωση του κράτους.
Τι σημαίνουν όλα αυτά;
Α. Η βασική εθνική σύνταξη χρηματοδοτείται μόνο από τον προϋπολογισμό και οι ασφαλιστικές εισφορές στον πρώτο πυλώνα σταδιακά καταργούνται.
Β. Η οικονομία με την κατάργηση των εισφορών παίρνει μια βαθιά ανάσα ρευστότητας, καθώς περιορίζεται σημαντικά το μη μισθολογικό κόστος που επηρεάζει το κόστος εργασίας και το κόστος παραγωγής. Είναι πλέον δυνατή η αύξηση των κερδών των επιχειρήσεων και των μισθών των εργαζομένων.
Γ. Καταργείται πλήρως η ασφαλιστική γραφειοκρατία, καταργούνται οι ελεγκτικοί μηχανισμοί, τα πρόστιμα, οι ποινικές και διοικητικές κυρώσεις, η ασφαλιστική ενημερότητα κ.ο.κ
