Του Σάκη Μουμτζή
Οι αποφάσεις του Εurogroup σηματοδοτούν το τέλος της περιόδου που ο ΣΥΡΙΖΑ είχε ως στρατηγική επιλογή την μείωση του χρέους και πάνω σε αυτό το γεγονός να χαράξει τους τακτικούς στόχους του. Συγχρόνως, έσβησε και κάθε ελπίδα για το κυβερνών κόμμα να εκφέρει έναν πειστικό λόγο που να αλλάξει το, ιδιαιτέρως δυσμενές γι΄αυτόν, σκηνικό.
Έτσι, χωρίς στρατηγικό στόχο και χωρίς συνεκτικό αφήγημα καλείται να υλοποιήσει τα μέτρα που απαιτούν οι εταίροι-δανειστές για το 2017-18. Ακόμα και η επίτευξη ενός σημαντικού μεν, αλλά μικρότερης εμβέλειας στόχου, που είναι η ένταξη στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης του Μ. Ντράγκι, απαιτεί την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης μέσα στον Ιανουάριο του 2017. Και ως γνωστόν, η δεύτερη αξιολόγηση περιέχει μεταρρυθμίσεις που θίγουν τον σκληρό πυρήνα του ΣΥΡΙΖΑ. Είναι πολιτικά κοστοβόρες.
Ο Α. Τσίπρας θυμίζει τον έμπορο που αγοράζει μετρητοίς και πουλά με πίστωση. Η χρεοκοπία του είναι δεδομένη. Όλα τα επώδυνα μέτρα εδώ και τώρα, και τα οφέλη στο μακρινό μέλλον. Μια αδιέξοδη και αυτοκτονική τακτική που έχει τις ρίζες της στην «περήφανη» διαπραγμάτευση του Γ. Βαρουφάκη.
Συνεπώς, τίθενται τα ερωτήματα: πώς πορεύεται ο ΣΥΡΙΖΑ; ποιο αφήγημα θα «πουλήσει» στον κόσμο; με ποια κοινωνικά στηρίγματα μπορεί να εφαρμόσει όλα αυτά τα επώδυνα μέτρα, ενώ βρίσκεται, δημοσκοπικά, 12-20 μονάδες πίσω από την Νέα Δημοκρατία;
Η ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ αντιλαμβάνεται πως χωρίς την προσδοκία και το όραμα, κανένα κόμμα δεν μπορεί να κυβερνήσει. Ο λαός έχει αποδειχθεί πως δεν ψηφίζει από ευγνωμοσύνη ούτε από την αναγνώριση των θετικών πεπραγμένων. Δηλαδή, δεν έχει στραμμένο το βλέμμα του στο παρελθόν. Ψηφίζει κοιτάζοντας το μέλλον. Ψηφίζει αυτόν που του υπόσχεται κάτι ακόμα καλύτερο.
Έτσι, το success story του Α.Σαμαρά -υπαρκτό στο μεγαλύτερο μέρος του- δεν ήταν αρκετό για να του χαρίσει την νίκη τον Ιανουάριο του 2015. Η πρόταση του Α.Τσίπρα πως «με έναν νόμο και ένα άρθρο θα καταργήσει τα μνημόνια» προσέφερε όραμα κι ελπίδα. Οι καλές οικονομικές επιδόσεις της συγκυβέρνησης Σαμαρά –Βενιζέλου δεν μπορούσαν να ανταγωνισθούν το ριζοσπαστικό σύνθημα του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς προδίκαζαν την συνέχιση αυτής της ανηφορικής πορείας. Πολύ απλά. Ο Σαμαράς κι ο Βενιζέλος δεν μπορούσαν να συγκροτήσουν ένα γοητευτικό αφήγημα κι έχασαν.
Στην ίδια κατάσταση βρίσκεται σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ. Η μόνη ρεαλιστική -γι΄αυτόν- λύση, είναι η απόδραση μέσω της κάλπης και η μετάθεση όλων των προβλημάτων στην Νέα Δημοκρατία του Κυριάκου Μητσοτάκη. Στην συνέχεια η ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ, αφού ανασυντάξει τις δυνάμεις του και επαναπροσδιορίσει την θέση του στον πολιτικό χάρτη, θα αναμένει την ραγδαία—λόγω προβλημάτων—φθορά της νέας κυβέρνησης. Το 2019 θα έχουμε -εκτός απροόπτου- δύο εκλογικές αναμετρήσεις (ευρωεκλογές, δημοτικές) στις οποίες θα δοκιμασθούν οι αντοχές της κυβέρνησης που θα προκύψει από τις εκλογές του 2017.
Είναι ένα λογικοφανές σενάριο που βασίζεται στην παραδοχή, πως ο λαός θέλει πάντα να ακούει ένα όμορφο παραμύθι με happy end. Αν ένα κόμμα δεν μπορεί να το κατασκευάσει και να το αφηγηθεί, αν δεν έχει το δικό του succes story, ας μείνει στην άκρη κι ας περιμένει.