Απορίες και ερωτήματα από έναν αυτόπτη μάρτυρα για μια καταστροφή που μπορούσε να έχει αποφευχθεί

Απορίες και ερωτήματα από έναν αυτόπτη μάρτυρα για μια καταστροφή που μπορούσε να έχει αποφευχθεί

Του Αλέξη Διακόπουλου*

Τι κάνει ένας δημοσιογράφος που επιστρέφει στο σπίτι του, στα βορειοανατολικά της Αττικής  και βλέπει ένα μεγάλο σύννεφο καπνού να «σκιάζει» την ευρύτερη περιοχή; Αρχικά την… προσευχή του, γνωρίζοντας εκ πείρας πόσο εύκολο είναι να χαθεί ο έλεγχος και να μετατραπούν καταπράσινες εκτάσεις σε «κρανίου τόπο», ειδικά αν πυρκαγιά  έχει μεγάλο μέτωπο.

Ήταν όμως η πυρκαγιά που ξεκίνησε χθες μία τέτοια περίπτωση;  Αρχικά, σίγουρα όχι. Όπως δηλώνουν όσοι την εντόπισαν πρώτοι στον Κάλαμο ήταν μία σχετικά  μικρή εστία, με μόνη δυσκολία ότι βρισκόταν σε χαράδρα και δεν ήταν εύκολα προσβάσιμη. Στην ίδια περιοχή, στον Κάλαμο ξεσπούν κάθε χρόνο αρκετές πυρκαγιές λόγω της μορφολογίας  και του συνδυασμού πευκόφυτων και αγροτικών εκτάσεων με κατοικίες, με όλα όσα συνεπάγεται, αλλά στη συντριπτική πλειοψηφία τους η κατάσβεση γίνεται εν τη γενέσει της φωτιάς, όπως π.χ. σε πυρκαγιά που είχε ξεσπάσει πριν 3 εβδομάδες.

Η διαφορά είναι ότι τότε έσπευσαν άμεσα δύο πυροσβεστικά ελικόπτερα και  αξιοποιώντας την γειτνίαση με την θάλασσα του Ευβοϊκού,  την έθεσαν υπό έλεγχο μέσα σε λίγες ώρες.  Όπως λέει σωστά το γνωμικό,  μια φωτιά χρειάζεται για να σβήσει μια φωτιά το πρώτο δευτερόλεπτο χρειάζεται ένα  ποτήρι νερό, το πρώτο λεπτό ένας κουβάς, αλλά στη συνέχεια χρειάζεται μια λίμνη…

Αντιθέτως, αρχικά στον Κάλαμε εμφανίσθηκε ένα πυροσβεστικό ελικόπτερο μετά από μισή ώρα αλλά…  εξαφανίσθηκε στη συνέχεια, χωρίς το από αέρος κενό σε μέσα να καλυφθεί από πυροσβεστικά αεροσκάφη εγκαίρως. Όταν επιτέλους έσπευσαν Canadair στην περιοχή απέμενε λιγότερη από μία ώρα για τις επιχειρήσεις κατάσβεσης, λόγω της επικείμενης δύσης του ηλίου. Η συνέχεια  γνωστή: Καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος, που μόλις είχε πραγματικά ανασυσταθεί από τις παλαιότερες καταστροφικές πυρκαγιές, καμένα σπίτια ακόμη μέσα στον  Κάλαμο και τεράστια ζημιά σε όλα τα επίπεδα για την περιοχή. Καταστροφή που συνεχίστηκε την επόμενη ημέρα στο Μετόχι στο Καπανδρίτι, στον Βαρνάβα και σε άλλες γειτονικές περιοχές.

Και όλα αυτά μέσα σε ένα πραγματικό αλαλούμ, τόσο σε επιχειρησιακό επίπεδο  - και ανεξάρτητα βέβαια από την πραγματικά ηρωική και πάλι προσπάθεια των πυροσβεστών  -  όσο και σε επίπεδο Πολιτικής Προστασίας. Το γεγονός και μόνο ότι δρόμοι… «φράκαραν» από την κίνηση στον παραλιακό δρόμο των Αγίων Αποστόλων όταν χρειάσθηκε να γίνει εκκένωση τα λέει όλα (και ευτυχώς που η φωτιά δεν κατέβηκε μέχρι εκεί βέβαια).

Οι απορίες πολλές και πριν επιρρίψει κανείς όλες τις ευθύνες στην τοπική αυτοδιοίκηση ας αναρωτηθεί πού είναι και τι (δεν) έκανε η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας.

Απορίες πολλές  και για την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, το οποίο ολοφάνερα έχει χάσει κάθε έλεγχο σε επιχειρησιακό επίπεδο και καταφεύγει σε θεωρίες συνωμοσίας. Ποιοι «συνωμότες» όμως είχαν ως αποτέλεσμα να μην είναι διαθέσιμα  τα 7προς ενοικίαση πυροσβεστικά ελικόπτερα από τις αρχές του Ιουλίου τουλάχιστον; Και πού και πόσο θα χρησιμεύσουν αυτά τον… Σεπτέμβριο, όταν δεν ήταν διαθέσιμα στην καρδιά της αντιπυρικής περιόδου;    

Απορίες για τα εναέρια μέσα υπάρχουν όσον αφορά το υπουργείο Εθνικής Άμυνας, καθώς είναι ολοφάνερο ότι επιχειρούν ελάχιστα Canadair κάθε ημέρα σε σύγκριση με το όχι απώτερο παρελθόν. Πραγματικά, ακόμη και στις πιο μεγάλες πυρκαγιές φέτος επιχειρούσαν 1 έως 3 πυροσβεστικά αεροσκάφη, με βάση τουλάχιστον τις ανακοινώσεις του ΠΣ, με αποτέλεσμα να υπάρχουν πολλά ερωτήματα για την διαθεσιμότητά τους και τους λόγους για τους οποίους είναι τόσο χαμηλή φέτος. Αλλά με βάση το συγκεκριμένο δεδομένο γίνεται και ακόμη μεγαλύτερη η απορία και γιατί καθυστέρησε τόσο πολύ για… γραφειοκρατικούς λόγους η ενοικίαση ελικοπτέρων, για να επανέρθουμε στο προηγούμενο ζήτημα, αλλά και τι μέτρα ελήφθησαν γενικότερα για να καλυφθεί το συγκεκριμένο κενό. 

Είναι προφανές επίσης ότι με δεδομένες τις δυσκολίες υπάρχει πρόβλημα «φιλοσοφίας». Να υπενθυμίσω ότι στις 23/8/12 ξέσπασε μία τεράστια πυρκαγιά τις πρώτες πρωινές ώρες στις Αφίδνες και όλα έδειχναν ότι θα καιγόταν και η υπόλοιπη Πάρνηθα. Με επιλογή της ηγεσίας του  Π.Σ.  και της τότε πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη όλα τα διαθέσιμα εναέρια μέσα, αντί να διασκορπισθούν στην ανά την Ελλάδα πυρκαγιές,  έσπευσαν εκεί. Αποτέλεσμα: Σε λίγες ώρες μία πυρκαγιά που  έδειχνε ότι θα έκαιγε για ημέρες, κατασβέσθηκε και τα εναέρια μέσα αποδεσμεύθηκαν όλα  για τις υπόλοιπες φωτιές!

Τέτοιες κινήσεις όμως μοιάζουν «ψιλά γράμματα» για την σημερινή πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη. Ο ερασιτεχνικός τρόπος διαχείρισης και η απρονοησία, δείχνουν να είναι πλέον τα μόνιμα χαρακτηριστικά μιας εφ' όλης της ύλης ανερμάτιστης και  αποτυχημένης πολιτικής.  Δυστυχώς… 

*Ο Αλέξης Διακόπουλος είναι δημοσιογράφος στο  star. gr και στον Βήμα Fm  και μένει μόνιμα  στο Καπανδρίτι.