Aπό τον Πουλτσινέλα στην Τσιτσιολίνα και στον Μπέπε Γκρίλο...

Aπό τον Πουλτσινέλα στην Τσιτσιολίνα και στον Μπέπε Γκρίλο...

Του Ανδρέα Ζαμπούκα

Ο Pulcinella είναι κλασικός χαρακτήρας που προέρχεται από την Commedia dell arte του 17ου αιώνα κι έγινε βασικός ρόλος του Ναπολιτάνικου κουκλοθέατρου. Είναι μάλλον, ποταπός, μοχθηρός και πανούργος και η κύρια άμυνά του είναι να παριστάνει τον χαζό ώστε να μαθαίνει τα πάντα. Σε κάποιες εκδοχές, ο Πουλτσινέλα έχει έναν αδελφό, τον Κουκουρούκου...

Η Τσιτσιολίνα, κατά κόσμον, Ilona Staller είναι Ουγγροϊταλίδα τραγουδίστρια και πορνοστάρ και ο ιταλικός λαός την έστειλε με την ψήφο του, στο Ιταλικό Κοινοβούλιο, το 1987.

Ο Giuseppe Piero "Beppe" Grillo είναι Ιταλός κωμικός και ηθοποιός του κινηματογράφου και της τηλεόρασης καθώς επίσης blogger και σχολιαστής. Το 2009 ίδρυσε το λαϊκίστικο πολιτικό κόμμα Movimento Cinque Stelle (Κίνημα Πέντε Αστέρων) και στις τελευταίες εκλογές ήταν ο μεγάλος νικητής με ποσοστό 32,61%!

Είναι γνωστό ότι οι Ιταλοί έχουν σε όλες τους τις εθνικές παραγωγές μια ποιότητα και ένα ιδιαίτερο στιλ. Μία φινέτσα, ένα εξαιρετικό γούστο που συνδυάζει σκέρτσο αλλά και προσήλωση στο μέτρο της αισθητικής. Από το ντύσιμο, το φαγητό, τη μουσική, μέχρι την κωμωδία και το πορνό...

Αυτό που συμβαίνει όμως, με την πολιτική στη γειτονική χώρα είναι κάπως περίεργο. Από την εποχή του Mussolini, ήταν φανερή η διάθεσή τους να αναδεικνύουν περίεργες περσόνες στην εξουσία, αντιπροτείνοντας ως λαική αντίδραση έναν ιδιότυπο "αντισυστημισμό". Φαίνεται άλλωστε, και με την εναλλαγή των κυβερνήσεων σε όλη την διάρκεια της μεταπολεμικής περιόδου. Λες και προσπαθούν πάντα να αποδείξουν ότι η πολιτική δεν μπορεί να σταθεί μόνη της, χωρίς την κωμωδία και την παρωδία... Σαν να σοβεί πάντα ένα κύμα αντίδρασης στο διεφθαρμένο πολιτικό σύστημα που εκδηλώνεται μέσα από ένα κωμικοτραγικό φάσμα λαϊκής παράδοσης. Είτε αφορά στην φανερή επιβράβευση φαντεζί υποψηφίων στις εκλογές είτε στην κρυφή στήριξη της Μαφίας στην οικονομία και στην διαχείριση των τοπικών κοινωνιών.

Βεβαίως, η Τσιτσιολίνα μπορεί να αποτελεί παγκόσμια επιτυχία των Ιταλών αλλά ο "μπερλουσκονισμός" είναι αυτός που οδήγησε την Ιταλία του 21ου αιώνα στο σημερινό πολιτικό αδιέξοδο. Ας μην ξεχνάμε ότι ένας στους δύο Ιταλούς ψήφισε έναν άνθρωπο του οποίου η γνωστή σε όλους πολιτεία ταυτίζεται με τη διαφθορά, τον παραλογισμό και την αυταρχικότητα. Κάποιον που λειτουργεί ως εστεμμένος καραγκιόζης, ρητορεύει κραυγάζοντας σαν ήρωας της Commedia dell΄ arte και, μακιγιάρεται σαν πόρνη. Εναν άνθρωπο που ταυτίζεται απολύτως με τα μέσα και τις μεθόδους της μαζικής πολιτικής επικοινωνίας, μετατοπίζοντας ξεκάθαρα, το νόημα της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας.

Και να που κατέληξαν: στην αντικατάσταση του Silvio από τον Beppe! Για ποιό λόγο; Επειδή θέλουν να τιμωρήσουν τους διεφθαρμένους πολιτικούς. Αυτούς δηλαδή που οι ίδιοι έστελναν στη Βουλή, για δεκαετίες.

Γιατί γίνονται όλα αυτά στην Ιταλία, στην Ελλάδα, στην Ουγγαρία, στην Πολωνία, στην Βρετανία και ποιος ξέρει που αλλού, στο μέλλον; Σε έναν κόσμο όπου η οικονομική ανάπτυξη, η μαζική κατανάλωση, η ανόδος της Εκπαίδευσης και το όραμα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης δεν αμβλύνουν αλλά οξύνουν την επικοινωνιακή χειραγωγιμότητα των μαζών; Οπως έγινε και στον Μεσοπόλεμο, οι δυτικές δημοκρατίες φαίνεται να εναποθέτουν την εξουσία στα ολοένα ανορθολογικότερα και αυταρχικότερα χέρια των χυδαιότερα ελκυστικότερων υποψηφίων που εμφανίζονται μπροστά τους.

Όπως έλεγε ο Guy Debord, «το θέαμα είναι το κακό όνειρο της σύγχρονης δέσμιας κοινωνίας που δεν εκφράζει παρά την επιθυμία του ύπνου». Και οι φίλοι μας οι Ιταλοί φαίνεται ότι κινούνται πια κάτω από ένα πέπλο "πολιτικής υπνοβασίας" αναζητώντας το νόημα της πολιτικής στις χορευτικές κινήσεις του Pulcinella, στα γυμνά στήθη της Chicholina και στις προκλητικές κορώνες του Salvini και του Di Maio...