Κορυφαία πρωτοβουλία συντεταγμένης ευρωπαϊκής προσπάθειας και μάλιστα με ελληνική σφραγίδα, ικανή να αποτελέσει τον game changer για το άνοιγμα οικονομιών και τουρισμού, αποτελεί το «ευρωδιαβατήριο», τονίζει σε συνέτευξή της στο Liberal η Αννα Διαμαντοπούλου. Αρκεί να αποτελέσει μέρος οργανωμένης πολιτικής και όχι πολιτική από μόνο του.
Μιλά για τις προκλήσεις του 21ου αιώνα, απέναντι στις οποίες, όπως λέει, η Αριστερά έχει σοβαρό προγραμματικό κενό και αδυνατεί να απαντήσει πειστικά σ΄αυτήν την μεταβατική και πολύπλοκη εποχή, φέρνοντας ως παράδειγμα τον ΣΥΡΙΖΑ, του οποίου «ο ευκαιριακός ακτιβισμός προσπαθεί να λειτουργήσει ως υποκατάστατο πολιτικού λόγου για το αύριο» και «χωρίς να προσφέρει κανένα μέλλον στη χώρα, μόνο πισωγύρισμα».
Στο νέο τοπίο επιτάχυνσης των εξελίξεων που διαμορφώνει παγκοσμίως η πανδημία, βλέπει ότι η Ελλάδα πρέπει να παραμείνει σταθερά μία χώρα της Δύσης αλλά να στρέψει το βλέμμα της στην Άπω Ανατολή, της οποιας οι οικονομίες αποτελούν πλέον παγκόσμιες πρωταθλήτριες.
Στο ερώτημα για το αν θα τα καταφέρουμε κάποτε να μεταρρυθμιστούμε, απαντά ότι ανέκαθεν οι πραγματικές και αναγκαίες μεταρρυθμίσεις συναντούσαν αντιστάσεις, όχι μόνο στην Ελλάδα, καθώς και ότι «οι μεταρρυθμίσεις θέλουν μεταρρυθμιστές με γνώση, βούληση και αποφασισμένους να θυσιάσουν προσωπικούς στόχους απέναντι στο κοινό καλό».
Συνέντευξη στον Γιώργο Φιντικάκη
- Στους εμβολιασμούς είδαμε ότι για μια ακόμη φορά οι ευρωπαϊκές χώρες διασπάστηκαν και ότι η αμφισβήτηση ενός εμβολίου έγινε εργαλείο πολιτικών παιχνιδιών. Πόσο επικίνδυνα είναι όλα αυτά με την έννοια ότι πλήττουν την εμπιστοσύνη των Ευρωπαίων πολιτών και άρα καθυστερούν την τελική νίκη κατά της πανδημίας;
Προσπαθώ πάντα όταν μιλώ για την Ευρώπη να αναφέρομαι και στα θετικά και στα αρνητικά, γιατί ο αντιευρωπαϊσμός είναι μία πολύ εύκολη και πολυχρησιμοποιημένη πολιτική.
Τα θετικά λοιπόν είναι ότι η ΕΕ για την αντιμετώπιση της πανδημίας υπερέβη γρήγορα όλα της τα προβλήματα και 1) δημιούργησε το Ταμείο Ανάκαμψης το οποίο θα βοηθήσει Βορρά και Νότο, μικρές και μεγάλες χώρες και 2) συμφώνησε σε μία κοινή πολιτική εμβολίων χωρίς την οποία, παρά τα προβλήματα που έχουμε, η κατάσταση θα ήταν πολύ χειρότερη στις Ευρωπαϊκές χώρες.
Τα αρνητικά νέα είναι ότι το Ευρωπαϊκό Κέντρο είναι ακόμα αδύναμο και ως εκ τούτου το υπερβαίνουν οι εθνικές κυβερνήσεις με τις στοχεύσεις τους και τους σχεδιασμούς τους. Αναπτύχθηκε λοιπόν ο εθνικισμός των εμβολίων και επέτρεψε επιμέρους γεωπολιτικά και οικονομικά παιχνίδια. Το αποτέλεσμα είναι σε βάρος των πολιτών και κάνει πάλι επιτακτική την πολιτική ενοποίηση της Ευρώπης και τον συντονισμό μέσω κοινών πολιτικών.
- Έχουμε ποντάρει πολλά στο «ευρωδιαβατήριο» υγείας, δηλαδή το ψηφιακό πιστοποιητικό, το οποίο υιοθλετησε και επίσημα χθες η Κομισιόν. Εκτιμάτε ότι θα λειτουργήσει πράγματι ως ο game changer για το άνοιγμα των οικονομιών και του τουρισμού, στον οποίο ποντάρουμε τόσα πολλά;
Είναι θετικό το ότι η Ελλάδα προσήλθε στο ευρωπαϊκό τραπέζι με μια δική της πρόταση που αφορά την ανάκαμψη της ευρωπαϊκής οικονομίας αλλά και των αντίστοιχων εθνικών.
Ναι! Θα γίνει game changer αν το «ευρωδιαβατήριο» είναι μέρος οργανωμένης πολιτικής και όχι πολιτική από μόνο του.
Το βλέπω σαν μια κορυφαία πρωτοβουλία συντεταγμένης ευρωπαϊκής προσπάθειας που αποφεύγοντας τον εθνικό και ιδιωτικό κατακερματισμό θα συμβάλλει στην ανάκαμψη. Το «ευρωδιαβατήριο» είναι στοιχείο διευκόλυνσης και όχι διάκρισης.
- Ζήσαμε το τελευταίο μήνα μια παρατεταμένη αναστάτωση με απεργίες, συγκεντρώσεις, πορείες, εν μέσω πανδημίας που είχαν την πολιτική κάλυψη των κομμάτων της Αριστεράς και φυσικά του ΣΥΡΙΖΑ. Κρίνοντας από την αντίδρασή του στα πρόσφατα γεγονότα (κυρίως πανεπιστημιακό νόμο, Κουφοντίνα, Ν. Σμύρνη), θα λέγατε ότι έχει πρόγραμμα, προτάσεις, λειτουργεί ως μια σοβαρή αξιωματική αντιπολίτευση;
Ο 21ος αιώνας θέτει νέα ζητήματα για τη δημοκρατία, την εργασία, τη σχέση της με το κεφάλαιο, την παιδεία. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός και η κλιματική αλλαγή αλλάζουν τον καμβά πάνω στον οποίο χτίζεται η πολιτική.
Οι αξίες, οι αρχές, τα οράματα, παραμένουν σταθερά αλλά αποδεικνύεται πια σε διεθνές επίπεδο ότι η αριστερά έχει σοβαρό προγραμματικό κενό και αδυνατεί να απαντήσει πειστικά σε αυτήν τη μεταβατική και πολύπλοκη εποχή.
Αυτό συμβαίνει και με τον ΣΥΡΙΖΑ. Οι αντιδράσεις στις οποίες αναφερθήκατε είναι ευκαιριακός ακτιβισμός που προσπαθεί να λειτουργήσει ως υποκατάστατο πολιτικού λόγου για το αύριο.
Ο ακτιβισμός μέσα στο πλαίσιο του λαϊκισμού όπως ξέρουμε μπορεί να γίνει πολύ επικίνδυνος και μπορεί να φτάσει στην εξουσία, αλλά δεν μπορεί να προσφέρει κανένα μέλλον στη χώρα, μόνο πισωγύρισμα.
- Το θέμα με τη σεξουαλική κακοποίηση πήρε τεράστιες διαστάσεις και έχει ανοίξει για τα καλά και στην Ελλάδα. Εκτιμάτε ότι γίνονται τα σωστά βήματα για την αντιμετώπισή του;
Το κίνημα Metoo σήκωσε το χαλί, ενεργοποίησε συνειδήσεις, άνοιξε στόματα. Αυτό που χρειάζεται τώρα είναι η ολοκλήρωση του υπάρχοντος θεσμικού πλαισίου και δομές υποστήριξης των θυμάτων σεξουαλικής παρενόχλησης.
Τα θύματα πρέπει να γνωρίζουν τα δικαιώματα τους και το που θα απευθυνθούν. Θεωρώ ότι κινούμαστε σωστά.
- Σε ένα περιβάλλον όπου η πανδημία επιταχύνει με βίαιο τρόπο τις εξελίξεις και ο πλανήτης γυρίζει σελίδα, οι ασιατικές οικονομίες εξελίσσονται φέτος σε παγκόσμιες πρωταθλήτριες, με την Ευρώπη να ακολουθεί. Σε αυτό το νέο τοπίο, πως βλέπετε τη θέση της Ελλάδας;
Παραμένοντας σταθερά μία χώρα της Δύσης να στρέψει το βλέμμα της στην Άπω Ανατολή. Από το 2014 επιμένω με το ΔΙΚΤΥΟ στην ανάγκη να θέσει η χώρα ως προτεραιότητα τον ψηφιακό μετασχηματισμό.
Τώρα πιστεύω ότι η χώρα θα πρέπει να προσανατολίσει τις οικονομικές της σχέσεις, τις ερευνητικές και τεχνολογικές συνεργασίες της προς τη Νοτιανατολική Ασία.
Πριν από λίγες μέρες το ΔΙΚΤΥΟ παρουσίασε το πρώτο αφιέρωμα στον Οργανισμό συνεργασίας των 21 χωρών της Νοτιοανατολικής Ασίας και του Ειρηνικού (APEC). Είναι η αρχή μιας σειράς μελετών, εκδηλώσεων και συνεργασιών ώστε να ανοίξουμε τη συζήτηση πως η Ελλάδα μια ευρωπαϊκή χώρα η οποία ταυτόχρονα είναι ανοιχτή στον κόσμο μέσα από τη ναυτιλία της και τη διασπορά της, θα κινηθεί οργανωμένα προς αυτή την πλευρά του πλανήτη.
- Το ρωτώ γιατί κομβικές μεταρρυθμίσεις για μια βιώσιμη ανάπτυξη, όπως στην Παιδεία και αλλού, παρ' ότι έχουν ξεκινήσει, συναντούν μεγάλες αντιστάσεις. Ποια η γνώμη σας;
Δεν ξέρω πραγματικές και αναγκαίες μεταρρυθμίσεις οι οποίες να έγιναν χωρίς αντιστάσεις και όχι μόνο στην Ελλάδα. Οι μεταρρυθμίσεις θέλουν μεταρρυθμιστές με γνώση, βούληση και αποφασισμένους να θυσιάσουν προσωπικούς στόχους απέναντι στο κοινό καλό.
* Η Άννα Διαμαντοπούλου είναι Πρόεδρος του Δικτύου για την Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και την Ευρώπη – πρ. Επίτροπος ΕΕ – πρ. Υπουργός
