Του Δρ. Μιχάλη Πεγκλή*
Αρχή κάθε χρονιάς και οφείλουμε όλοι να είμαστε αισιόδοξοι παρά το ότι οι δύο κρίσιμες παράμετροι για «εθνική αισιοδοξία» σήμερα απουσιάζουν. Η πρώτη παράμετρος είναι η χώρα να μπει σε μονοπάτι μείωσης των φόρων. Η πίεση που αισθάνεται η μεγάλη πλειοψηφία των συμπολιτών μας απέναντι στην αύξηση των φόρων τα τελευταία χρόνια είναι τόσο μεγάλη που δημιουργείται πλέον ένα διογκούμενο κίνημα υπέρ της μείωσης των φόρων που ξεπερνάει τις παραδοσιακές ιδεολογικές γραμμές. Όσο μεγάλη όμως κι αν είναι η επιθυμία να μειωθούν οι φόροι εξίσου μεγάλη είναι η δυσπιστία απέναντι σε σχετικές εξαγγελίες.
Η εύλογη ανησυχία είναι ότι οι δαπάνες έχουν κοπεί ήδη πολύ και για να κοπούν περισσότερο πρέπει να θιγούν θέσεις δημοσίων υπαλλήλων, μισθοί, συντάξεις και κρίσιμες κοινωνικές παροχές. Αυτό είναι εν ολίγοις το αφήγημα σήμερα της κυβέρνησης απέναντι στον Κυριάκο Μητσοτάκη που παρουσίασε τις πρώτες φοροελαφρύνσεις προ μερικών μηνών. Η αλήθεια προκύπτει αν μελετήσουμε έστω και λίγο τα βασικά μεγέθη των κρατικών δαπανών για το τρέχον έτος έτσι όπως τα ψήφισε η κυβέρνηση Σύριζα τον περασμένο μήνα. Αποτυπώσαμε σε ένα πίνακα το σύνολο των κρατικών δαπανών για το 2017.
Φέτος λοιπόν το κράτος θα δαπανήσει λίγο πάνω από 78 δισεκατομμύρια για να καλύψει όλες τις δαπάνες τόσο της γενικής κυβέρνησης όσο και του ασφαλιστικού. Στον πίνακα βλέπουμε ότι η μισθοδοσία στο κεντρικό δημόσιο είναι μόλις 12,3 δις, οι κύριες συντάξεις φτάνουν τα 25,8 δις και οι επικουρικές τα 3,4 δις. Σωρευτικά μισθοί και συντάξεις αντιπροσωπεύουν σήμερα το 53% των κρατικών δαπανών ενώ υπολείπονται ακόμα 36,5 δις ευρώ σε δαπάνες ετησίως για να συντηρήσουν το διογκούμενο κράτος σήμερα. Μέσα σε αυτές τις δαπάνες έχουμε 5,7 δις για λειτουργικές δαπάνες δημοσίου, 1 δις ευρώ για ελλείμματα φορέων, 2,5 δις για επιδόματα εργασίας, 1 δις για έκτακτες δαπάνες και άλλα. Η συστηματική μελέτη των δαπανών αυτών και οι κατάλληλες μεταρρυθμίσεις που σχεδιάζει σήμερα η Νέα Δημοκρατία θα εξοικονομήσουν σημαντικούς πόρους για να ανασάνουμε από τη φορολογία αλλά και να βελτιώσουμε τις κοινωνικές παροχές σε κρίσιμους τομείς, όπως η πρόνοια, η παιδεία και η υγεία, η δικαιοσύνη που σήμερα δοκιμάζονται από την προχειρότητα και την έλλειψη σχεδιασμού. Η ανεπάρκεια στη διαχείριση των δημόσιων δαπανών και στο σχεδιασμό σύγχρονων πολιτικών οδηγεί σε λιγότερες και φτωχότερες παροχές προς τους πολίτες. Η μεγαλύτερη δημοσιότητα και διαφάνεια στα βασικά μεγέθη του εθνικών μας λογαριασμών θα συμβάλλει στη μείωση της παραπληροφόρησης που διακινείται από διάφορες πλευρές στα χρόνια της κρίσης, ενώ βελτιώνει την εμπιστοσύνη των πολιτών σε πολιτικές εξορθολογισμού που τόσο πολύ έχουμε ανάγκη.
Η δεύτερη παράμετρος της αισιοδοξίας που απουσιάζει είναι οι πολιτικές για την ανάπτυξη. Σύμφωνα με τις πιο αισιόδοξες προβλέψεις η χώρα μας στα αμέσως επόμενα χρόνια, στο καλό σενάριο, θα κινηθεί με ρυθμούς ανάπτυξης 2,5-3,1%, όταν τα προηγούμενα 6 χρόνια απώλεσε το 27% του εθνικού εισοδήματος. Η υπόθεση αυτή βασίζεται στο ότι θα κλείσει κανονικά τις αξιολογήσεις, θα τελειώσει το 2018 το 3ο Πρόγραμμα και θα βγει στις αγορές.. Με αυτό το ρυθμό ανάπτυξης πρακτικά η ανεργία θα μειώνεται με πολύ αργό ρυθμό και οι μισθοί στη χώρα μας δεν θα ξαναπάρουν την ανηφόρα, μετά την απώλεια κατά 40% μεσοσταθμικά. Με τόσο χαμηλούς ρυθμούς ανάπτυξης θα χρειαστούν πράγματι πολλά χρόνια και χωρίς νέα αρνητικά γεγονότα για να φτάσουν τα επίπεδα ανεργίας και εισοδημάτων στα επίπεδα του 2008.
Γιατί να είναι όμως τόσο χαμηλά οι προσδοκίες για την ανάπτυξη της χώρας τα αμέσως επόμενα χρόνια; Είναι χαμηλά γιατί και η ανάπτυξη, όπως κάθε άλλος δύσκολος στόχος, χρειάζεται προετοιμασία και σχέδιο κάτι που σήμερα δεν υπάρχει. Περιμένουμε δηλαδή να έρθει περίπου από μόνη της και να μας χτυπήσει την πόρτα. Η «ανάπτυξη της ανάπτυξης» θα έρθει μέσα από καινοτόμες πολιτικές που θα αυξάνουν τις εξαγωγές, θα βελτιώνουν τις εισπράξεις του τουρισμού, θα μειώσουν τη γραφειοκρατία στις επενδύσεις, θα αποκαταστήσουν την κανονικότητα των τραπεζών να δανειοδοτούν την οικονομία, θα φέρουν ροές ξένων επενδύσεων που θα δημιουργήσουν θέσεις εργασίας, θα βάλουν μπρος σε έργα υποδομής που θα καλύψουν ο έλλειμμα υποδομών που έχει σήμερα η χώρα που καθήλωσε τις κατασκευές και τα συναφή επαγγέλματα κλπ.
Αντίθετα, η προετοιμασία του Κυριάκου Μητσοτάκη και σε αυτό τον τομέα είναι μεγάλη αφιερώνοντας προσωπικό χρόνο και εμπλέκοντας την εμπειρία της πραγματικής οικονομίας σε όλα τα επίπεδα προετοιμασίας. Με τον τρόπο αυτό από τον πρώτο χρόνο εφαρμογής του προγράμματος η οικονομία θα μπορέσει να τρέξει με ρυθμούς πάνω από 4-5% κάτι που είναι εφικτό για τη σημερινή κατάσταση της Ελληνικής οικονομίας. Ρυθμοί ανάπτυξης αυτού του επιπέδου για 4-5 χρόνια θα απορροφήσουν πλήρως την ανεργία και θα οδηγήσουν σε αύξηση των πραγματικών εισοδημάτων στη χώρα στα επίπεδα που ήταν πριν την κρίση.
Αντ' αυτού τις τελευταίες εβδομάδες η χώρα ασχολείται με ένα νέο κυνήγι μαγισσών, εντός και εκτός, που υπονομεύει σήμερα την έγκαιρη και επιτυχή ολοκλήρωση του 3ου προγράμματος, δηλαδή την έξοδο από την Επιτροπεία και την ανάκτηση της εθνικής μας ανεξαρτησίας το 2018. Αποτυχία της χώρας να βγει στις αγορές το 2018 θα οδηγήσει σε νέα περιδίνηση με άξονα την παραμονή της χώρας στο ευρώ υπό Επιτροπεία και 4ο Μνημόνιο ή νέα συζήτηση για επιστροφή στη δραχμή που εκτός από εμάς και πολλοί άλλοι δεν θα έχουν το κουράγιο να ξαναζήσουν.
*Ο δρ.Μιχάλης Πεγκλής είναι Σύμβουλος του Προέδρου της ΝΔ σε θέματα Ανάπτυξης.
