Του Κυριάκου Αθανασιάδη
Ρίχνοντας μια κλεφτή ματιά στο μέλλον, μάλιστα όχι στο «απώτατο» αλλά στο πολύ κοντινό, μπορούμε να δούμε με ακρίβεια μερικά πράγματα μάλλον αρκετά ενδιαφέροντα και για τη σημερινή μας κατάσταση.
Η Μακεδονία (η χώρα που τείνει να ονομαστεί Βόρεια Μακεδονία) θα εξακολουθεί να λέγεται Μακεδονία στον Τύπο και στον καθημερινό λόγο όλων — πλην ημών. Εμείς θα εξακολουθούμε να τη λέμε Σκόπια. Ακόμη και οι αθλητικοί μας συντάκτες στα διάφορα τουρνουά χάντμπολ, βόλεϊ κλπ., δεν θα αλλάξουν αυτά που ήξεραν: «Τα Σκόπια έχασαν», «Οι νεανίδες [sic] των Σκοπίων μπαίνουν στο παρκέ» κ.ο.κ.
Η εν λόγω χώρα δεν θα εγείρει θέματα μειονοτήτων και άλλα αλυτρωτικά. Εάν το έκανε ποτέ (αλλά ξαναλέω: δεν θα το κάνει), θα στέλναμε να τα καταπνίξουν μία διμοιρία Goody's και δύο λόχοι του Κωτσόβολου. Εάν αυτοί ηττώντο —παρ' ελπίδα— στο πεδίο της μάχης, τότε θα πηγαίναμε τύποι σαν εμένα, που είμαστε κάπως πολεμοχαρείς και δεν πιστεύουμε επ' ουδενί στην παγκόσμια ειρήνη, για να ισοπεδώναμε τη χώρα. Αλλά μην ανησυχείτε, δεν θα χρειαστεί. Θα μείνουμε σπίτι μας να διαβάζουμε τα βιβλία μας και να βγάζουμε βόλτα τα κατοικίδιά μας. Κανείς δεν θα πέσει στην ανάγκη μας.
Μην ανησυχείτε επίσης για το θέμα της γλώσσας. Των Βορειομακεδόνων, εννοώ. Να ανησυχείτε όμως για το θέμα της ελληνικής γλώσσας — όχι τής καθαυτό, που φυσικά δεν έχει καμία ανάγκη, αλλά των δεκαοχτάχρονων και εικοσιπεντάχρονων ομιλητών της. Των ανθρώπων που δεν μπορούν να μείνουν πάνω από ένα κείμενο ούτε σκάρτα πέντε λεπτά με το ρολόι. Των ανθρώπων που δεν μπορούν να συντάξουν το βιογραφικό τους χωρίς έναν μπούσουλα, ή μια αναρτησούλα στο Facebook. Το πώς θα λέγεται στα Πανεπιστήμια των ΗΠΑ και της Αυστραλίας το γλωσσικό ιδίωμα των γειτόνων μας ας μη μας μέλλει. Έχουμε άλλα πράγματα να απασχολούν το κεφαλάκι μας.
Όπως ας μη μας μέλλει και η ιστορία. Δεν υπήρξαμε ποτέ καλοί μαθητές στην Ιστορία άλλωστε. Μέναμε διαρκώς μετεξεταστέοι, και στις εξετάσεις του Σεπτεμβρίου πηγαίναμε με σκονάκι και περνάγαμε με σπρώξιμο και μέσον. Ας μας μέλλει όμως πολύ, έντονα, καταστατικά, θεμελιακά, στον πυρήνα της ύπαρξής μας, η μέλλουσα ιστορία μας. Η αυριανή. Γιατί, ξέρετε, μπορεί να μην έχουμε καν τέτοια. Ή μάλλον, να έχουμε, αλλά να ντρεπόμαστε για δαύτη. Οι λαοί μπορεί να έχουν ή να μην έχουν ιστορία. Ή μπορεί να έχουν ιστορία μισής χιλιετίας, ή δυόμισι αιώνων, ή τρισχιλιετή. Μπράβο τους. Αξία όμως (το ξέρουμε καλά) έχει μοναχά τι μπορεί να κάνουν σήμερα. Εμείς; Μπορούμε; Ή όχι; Ή θα περιμένουμε να πέσουν τίποτα ψίχουλα από το τραπέζι των βαρύθυμων συνδαιτυμόνων σε αυτή την τραπεζαρία όπου θέλουμε να τρυπώσουμε;
Λέγαμε όμως τι βλέπουμε, ρίχνοντας μια κλεφτή ματιά στο μέλλον. Νά λοιπόν άλλα δύο πράγματα που κάνουν μπαμ:
Η Θεσσαλονίκη ούτε τώρα θα μπορέσει να παίξει τον ρόλο που οφείλει. Το «ούτε τώρα» σημαίνει πως η επίλυση του θέματος με τα Σκόπια [sic] ήταν ανασταλτική ως προς αυτό (οι Ψωμιάδηδες χάρη στο Μακεδονικό και μόνο λυμαίνονταν την πόλη), και προσετίθετο σε μία σειρά άλλους παράγοντες. Όχι λοιπόν: ούτε τώρα θα τα καταφέρει να αγκαλιάσει τα Βαλκάνια και να τα βοηθήσει να πάνε μπροστά. Τα Βαλκάνια θα πάνε μπροστά μόνα τους, διά της ευρωπαϊκής τους συσσωμάτωσης. Η Θεσσαλονίκη, η πάλαι ποτέ κοσμοπολίτικη μεγαλούπολη που όφειλε να είναι η Μαμά τους, θα κλειστεί εκ νέου στα τείχη του εθνικισμού, της εσωστρέφειας και, φευ, του σαββιδισμού — ω της φρίκης, τελικώς θα εκρωσιστεί.
Το είπαμε μόλις, και το ξαναλέμε: το άλλο μεγάλο που βλέπουμε να γίνεται στο κοντινό μέλλον ρίχνοντας μια κλεφτή ματιά από την κλειδαρότρυπα, είναι η άνθηση των μικρών χωρών της περιοχής μέσω της συμμετοχής τους στους θεσμούς των φιλελεύθερων δημοκρατιών της Ευρώπης. Η ίδια η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδοποίηση (που, μη σας ξεγελούν: είναι το μόνο μέλλον) θα περάσει μέσα και από αυτά. Οι λαοί ακόμη και κρατών όπως η πρώην πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας και νυν Βόρεια Μακεδονία θα δουν (όπως το 'δαν άλλοι κι άλλοι λαοί) ότι το συμφέρον τους είναι να ενταχθούν οργανικά και πολιτισμικά στο σώμα του Ευρωπαίου γίγαντα. Θα το δουν άραγε ευκαιριακά και κοντόφθαλμα όπως το βλέπουμε συχνά-πυκνά εμείς; Όχι. Οι αλλαγές που θα τους συμβούν θα είναι κολοσσιαίες — δεν θα γυρίσουν πίσω στα παλιά, ποτέ. Οι λογής βαλκανικοί πόλεμοι θα θεωρούνται σε λίγα χρόνια οι παιδικές ασθένειες της Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης.
Τι άλλο βλέπουμε; Τούτο:
Ο εσμός τού ΣΥΡΙΖΑ θα καταποντιστεί και θα περιθωριοποιηθεί περιποιώντας έτσι, για μία και μοναδική φορά, ευεργεσία στην ανθρωπότητα και στην κλεινή Ελλάδα — το δε φαιδρό κομματίδιο του Καμμένου θα περιοριστεί σε ό,τι υπήρξε όταν ξεκίνησε (για όσους θυμούνται): σε μία λαϊκή Σελίδα τού Facebook, όπου διάφοροι απίθανοι θα γράφουν κακοποιητικά για την ελληνική γλώσσα στατούτα πίνοντας στην υγειά του αρχηγού που κάπου θα 'ναι διακοπές.
Θα πει κανείς, «Μα, θα απισχνανθούν τα δύο κόμματα που έκαναν όλα αυτά τα ωραία, όλα όσα μάς είπες κοιτώντας τάχα το μέλλον μέσα από την κλειδαρότρυπα;» (Ωραία για τους άλλους, τέλος πάντων — και για την Ευρώπη. Και μόνον εμμέσως και για εμάς). ΝΑΙ. Ο Τσίπρας θα χάσει από όλο αυτό (το… καλό!) όσο δεν θα έχανε από το σύνολο της, επιεικώς καταστροφικής, πολιτικής μίσους που εφάρμοσε σε κάθε τομέα: στην Οικονομία, στην Εκπαίδευση, στην Υγεία, στα Μίντια, στο Προσφυγικό/Μεταναστευτικό (ενεργητικό και παθητικό), στον Πολιτισμό — παντού. Ως εκ τούτου, καλές και άγιες οι αντιδράσεις, οι λόγοι και οι μεθοδεύσεις της αξιωματικής αντιπολίτευσης και των λοιπών δημοκρατικών δυνάμεων του τόπου. Το «Εις οιωνός άριστος» μεταφράζεται στα καθ' ημάς σαν, «Τα πάντα για να φύγουν αυτοί». Τα πάντα για να ξεκουμπιστούν. Τόσο απλά.
Λοιπόν, πάνω-κάτω αυτά βλέπουμε, με ένα όχι πολύ πρόχειρο κρυφοκοίταγμα στην κλειδαρότρυπα. Εννοείται πως, ασφαλώς, βλέπουμε και την παράλληλη ένταση της συντηρητικοποίησης των ευρωπαϊκών και εν γένει Δυτικών κοινωνιών λόγω της αθρόας και μη διαχειρίσιμης μετανάστευσης και του λεγόμενου πολυπολιτισμικού μοντέλου που επιβλήθηκε άνωθεν και μέσω των ποικίλων ελίτ κλπ. κλπ., αλλά αυτό είναι αλλουνού παπά ευαγγέλιο. Όπως βλέπουμε και την άνοδο του ημεδαπού εθνικισμού, απότοκου των πολιτικών της Αριστεράς, που θα αποβεί (όπως πάντα κάνει ο εθνικισμός) εμπόδιο στην επίλυση των πελώριων προβλημάτων της χώρας. Αλλά κάθε πράγμα στον καιρό του. Ένα βήμα τη φορά.
Για εμάς πάντως, και για να κλείσουμε αυτό το σημείωμα που δεν πιστεύει ότι θα αγκαλιαστεί από σχεδόν κανέναν, το θέμα με τα Σκόπια δεν είναι καν «εθνικό», όπως μάς έμαθαν να λέμε. Άλλωστε, πιστεύουμε ακράδαντα ότι το μοναδικό εθνικό θέμα, και το μοναδικό που πρέπει να βάλουμε όλοι πλάτη για να αναταχθεί, δεν είναι άλλο από την οικονομία. Δεν υπάρχει άλλο εθνικό θέμα από την οικονομία. Ούτε καν η νεομετανάστευση των πτυχιούχων νέων, ανέργων και μη, δεν συνιστά εθνικό θέμα — καθώς και αυτή είναι υποπροϊόν της οικονομίας, του μόνου εθνικού θέματος. Κατ' αυτά, ούτε καν τα όποια προβλήματα με την Τουρκία συνιστούν εθνικό θέμα. Υπό την έννοια ότι μία ισχυρή (ήτοι: πλούσια) ευρωπαϊκή Ελλάδα δεν έχει να φοβάται τίποτε, πόσο δε μάλλον την καταρρέουσα γείτονα που σε λίγο θα βρίσκεται πεντάμονη — σε αντίθεση με εμάς. Αλλά η Ελλάδα δεν είναι πλούσια πια, καθώς πάνω που πήγαινε να σηκώσει κεφάλι οι πολίτες αποφάσισαν να της το κόψουν σύρριζα, ψηφίζοντας τον Συνασπισμό της Ριζοσπαστικής Αριστεράς. Και τώρα βρισκόμαστε μπροστά στον κίνδυνο να μεταναστεύουμε μετά από καναδυό χρονάκια στην ίδια τη Severna Macedonia.
Αλλά μην ανησυχείτε, πατριώτες: θα τα καταφέρουμε.