Της Μαίρης Βενέτη*
Η πορεία των αγορών τα δύο πρώτα τετράμηνα του έτους ήταν εντυπωσιακή μεν, λίγο πολύ αναμενόμενη δε, για όσους τουλάχιστον θυμούνται την έκθεση μας για το 2017, αλλά και τις εκθέσεις μεγάλων διεθνών οίκων.
Ο Αύγουστος μπήκε με την καταναλωτική και πιστωτική εμπιστοσύνη να έχουν αποκατασταθεί στις αναπτυγμένες αγορές, με την ανάπτυξη σε βιομηχανία και υπηρεσίες να κερδίζει momentum σε Ευρώπη και Αμερική, με πολλές οικονομίες να αγγίζουν τα επίπεδα της πλήρους απασχόλησης.
Οι πολιτικοί σταθμοί της χρονιάς μέχρι στιγμής δεν έδωσαν αρνητικές συγκινήσεις. Ο θρίαμβος του Μακρόν έδωσε μια νέα ώθηση αισιοδοξίας στην Ευρώπη, οι ολλανδικές εκλογές διαδραματίστηκαν κατά τα αναμενόμενα, και οι ιταλικές τράπεζες που χρειάστηκαν μέχρι στιγμής ανακεφαλοποίηση, το πέτυχαν με την σιωπηρή ανοχή της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για μη εφαρμογή του bail-in .
Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού ο Ντόναλντ Τραμπ ναι μεν δεν έχει υλοποιήσει τις υποσχέσεις του για αναμόρφωση του φορολογικού συστήματος και αύξηση δαπανών για έργα υποδομής, αλλά δεν έχει υλοποιήσει και τις απειλές του περί τείχους στο Μεξικό, εμπορικές συμφωνίες κλπ. Έτσι είχε όλο τον χώρο ο S&P 500 να κάνει ένα εντυπωσιακό ράλι, το οποίο απογειώθηκε στην κυριολεξία και από τα εταιρικά αποτελέσματα! Αν σκεφτεί κανείς ότι το 70% των εταιρειών που απαρτίζουν τον δείκτη εμφάνισαν διψήφιο ρυθμό αύξησης κερδών στο δεύτερο τρίμηνο του 2017, τότε μπορεί να δικαιολογήσει την μεγάλη διαφορά στην απόδοση των εταιρειών του S&P από των εταιρειών που απαρτίζουν τους ευρωπαϊκούς δείκτες ,πολλοί από τους οποίους είναι βραχυπρόθεσμα σε καθοδικό κανάλι. Διαφορά που την περιμέναμε και για αυτό αρχές του 2017 είχαμε αναφέρει ότι προτιμούμε μεγαλύτερη στάθμιση στις αμερικανικές μετοχές από τις ευρωπαϊκές.
Παρόλο που θα σχολιάσουμε τις αγορές διεξοδικά στο review του τελευταίου τετράμηνου του έτους και θα αναφερθούμε και στους κινδύνους που κρύβονται εφεξής, έκρινα σκόπιμη την παραπάνω περίληψη του τι έχει γίνει μέχρι στιγμής, ώστε να γίνει απόλυτα κατανοητό το σημείο που βρίσκονται οι αγορές!
Μετά από οχτώ ολόκληρα χρόνια παρέμβασης των Κεντρικών Τραπεζών που πλημμύρισαν ρευστότητα το σύστημα και την αναζωοπύρωση των προσδοκιών που δημιούργησε η εκλογή του Τραμπ στο τιμόνι των ΗΠΑ, βρισκόμαστε στο σημείο της πλήρους ευφορίας!
Μετά από ένα ράλι οκταετίας όμως, η λέξη ευφορία αποκτάει και μια απόχρωση ανησυχίας! Και όταν η λέξη ανησυχία εμφανίζεται στο προσκήνιο, καλό είναι τα χαρτοφυλάκια να αποκτήσουν,σε ένα μέρος τους τουλάχιστον,ένα πιο αμυντικό προφίλ.Όπερ, μερική κατοχύρωση κερδών ώστε να αυξηθεί η ρευστότητα και μετατόπιση του βάρους των μετοχικών επιλογών σε τίτλους που χαρακτηρίζονται από χαμηλότερη μεταβλητότητα.
Αν βέβαια η λέξη ανησυχία κατέβει από το προσκήνιο στην σκηνή, τότε θα αλλάξει εκ νέου το μείγμα και οι σταθμίσεις, με την ρευστότητα και τα short συμβόλαια για τους επιθετικούς να αποκτούν πρωταγωνιστικό ρόλο.
Προς το παρόν όμως η ανησυχία είναι στο προσκήνιο, και η αφορμή για την αύξηση του volatility, ο λεκτικός πόλεμος Τραμπ και Κιμ Γιονγκ Ουν, είναι ακόμα τουλάχιστον, σε επίπεδο δηλώσεων. Επομένως μια αύξηση της ρευστότητας και μετατόπιση βάρους από τις μετοχές πρώτης γραμμής σε πιο αμυντικές μετοχές, είναι μια συνετή για αρχή προσαρμογή στα μελτέμια του Αυγούστου!
Πάντα όταν αναζητάω μετοχές υψηλής ποιότητας αλλά χαμηλής μεταβλητότητας, καταλήγω σε επιλογές από την λίστα των μετοχών που απαρτίζουν την ομάδα Dividend Aristocrats.
Πρόκειται για μια ομάδα 51 μετοχών του S&P500 που πληρούν καταρχήν συγκεκριμένα κριτήρια ελάχιστου μεγέθους και ρευστότητας, αλλά πάνω από όλα πληρούν την βασική προϋπόθεση να έχουν στο ιστορικό τους 25 συνεχόμενα έτη τουλάχιστον κατά τα οποία αποδίδουν στους μετόχους αυξημένα μερίσματα.
Αυτή η προϋπόθεση για να συμμετέχει μια εταιρεία στον εν λόγω δείκτη, κρύβει δύο πολύ σημαντικά στοιχεία.
Πρώτον, η εταιρεία είναι σε θέση να πληρώνει μερίσματα. Επομένως δημιουργεί κέρδη και ταμειακές ροές και για να το κάνει αυτό για 25 συναπτά έτη,
σαφέστατα έχει ή τουλάχιστον είχε μέχρι πρόσφατα, ισχυρό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα!
Δεύτερον, έχει την θέληση να διανέμει μερίσματα, επομένως έχει management φιλικό προς τους μετόχους!
Ο συνδυασμός των δύο αυτών στοιχείων είναι αν μη τι άλλο σπάνιος και δημιουργεί μια σχέση εμπιστοσύνης των μετόχων προς την εταιρεία. Αυτή ακριβώς η σχέση εμπιστοσύνης προσδίδει και την χαμηλή μεταβλητότητα στις μετοχές αυτές.
Μια σχέση που είναι σταθερή μέσα στις δεκαετίες καθώς πρόκειται για επιχειρήσεις με «ηχηρά ονόματα» μιας και πρόκειται ως επί το πλείστον για βιομηχανίες υψηλής ποιότητας, κατασκευαστές καταναλωτικών προϊόντων της λεγόμενης «παλιάς οικονομίας» και εταιρείες υγειονομικής περίθαλψης.
Μάλιστα οι περισσότερες από αυτές είναι χαμηλού τεχνολογικού βάρους. Είναι ενδεικτικό ότι ενώ ο κλάδος της πληροφορικής αποτελεί το 22%
του S&P500 και πρωταγωνιστεί στην ιερή πεντάδα της κεφαλοποίησης του( Apple, Alphabet, Microsoft, Facebook και Αmazon είναι οι πέντε μεγαλύτερες εταιρείες με κριτήριο την χρηματιστηριακή τους αξία), στον δείκτη των Dividend Aristocrats κατέχει μόλις το 1,9%.
Πολλοί θα θεωρήσουν ότι μια τόσο μικρή συμμετοχή του τεχνολογικού κλάδου συνεπάγεται και μικρή απόδοση. Το παρακάτω γράφημα όμως είναι κάτι παραπάνω από αφοπλιστικό.
Πηγή: S&P Fact Sheet
Και αφού μάλλον ικανοποιήθηκαν οι κυνηγοί των αποδόσεων, νομίζω ότι το παρακάτω γράφημα θα ικανοποιήσει και όσους αναζητούν μια πιο ισορροπημένη σχέση ρίσκου-απόδοσης στο χαρτοφυλάκιο τους με ζητούμενο την χαμηλότερη μεταβλητότητα.
Πηγή: Standard & Poor''s, Bloomberg
Από τον παραπάνω πίνακα είναι εντυπωσιακό πόσο ανθεκτικές αποδείχτηκαν οι εταιρείες αυτές στην περίοδο 2000-2002, αλλά και στο κομβικό έτος 2008, όπου οι απώλειες στον S&P 500 άγγιξαν το 38% .Σαφέστατα το -22% του δείκτη Dividend Aristocrats ήταν πιο ανεκτό για κάποιον που βρέθηκε μέσα στην καταιγίδα!
Ο λόγος της χαμηλής μεταβλητότητας έγκειται στο γεγονός ότι πρόκειται για επιχειρήσεις με ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στον κλάδο τους, όπως περιγράψαμε νωρίτερα. Επομένως τείνουν να παράγουν ισχυρότερες ταμειακές ροές κατά την διάρκεια των υφέσεων. Αυτό τους επιτρέπει να κερδίζουν μερίδια αγοράς την στιγμή που οι πιο αδύνατες επιχειρήσεις αγωνίζονται για την βιωσιμότητα τους! Και επιπλέον επιτρέπουν στους μετόχους τους να κοιμούνται λίγο πιο ήσυχοι,όσο ήσυχος βέβαια μπορεί να κοιμάται κανείς αν συμμετέχει στις χρηματαγορές.
Την λίστα των Dividend Aristocrats είναι εύκολο να την βρει κάποιος χρησιμοποιώντας οποιαδήποτε μηχανή αναζήτησης στο internet. Την παραθέτουμε πάραυτα με κάποια extra στοιχεία επικαιροποιημένα στις αρχές Αυγούστου.
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή, ή προτροπή για αγορά ή πώληση των αναφερομένων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται, βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, καμία διασφάλιση δεν δίνεται ότι είναι ακριβείς ή πλήρεις και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
* Η κα Μαίρη Βενέτη είναι Πιστοποιημένη Διαχειριστής από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς.