Του Γιώργου Φλωρίδη
«Να σε κάψω Γιάννη να σ' αλείψω λάδι». Η γνωστή λαϊκή παροιμία φαίνεται να ταιριάζει γάντι σ' ένα ακόμη νομοσχέδιο της κυβέρνησης του κ. Τσίπρα. Τα εγκαύματα της κοινωνίας και της οικονομίας από την πολύχρονη κρίση γίνονται βαθύτερα, ως αποτέλεσμα μιας ακόμη ανύπαρκτης διαπραγμάτευσης που συνοδεύεται από τα θλιβερά αποτελέσματα μιας ανίκανης κυβέρνησης.
Ίσως για πρώτη φορά στη νεότερη ιστορία της χώρας, οι δανειστές αποκτούν απευθείας «τίτλο εκτελεστό» εναντίον της δημόσιας περιουσίας, με νόμο του ελληνικού κράτους. Ένας όρος, που μόνο σε καταπλεονεκτικές συμβάσεις συναντάμε, δίνει το δικαίωμα στους δανειστές, αν η χώρα καθυστερήσει την πληρωμή κάποιας δόσης των δανείων της, να εκποιήσουν τη δημόσια περιουσία μέχρι του ύψους των 25 δισεκατομμυρίων ευρώ!
Φόροι, φόροι, φόροι -που λέει κι ο Τσακαλώτος-, περικοπές μισθών και συντάξεων, περικοπές στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, που συνοδεύονται από το πιο σύντομο ανέκδοτο της ευρωπαϊκής πραγματικότητας, το περίφημο σχέδιο «ολιστικής ανάπτυξης». Σχέδιο, που έπρεπε να υποβληθεί από τον Φεβρουάριο του 2016, αλλά ξέμεινε για το τέλος της διακυβέρνησης των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ. Και μέσα σε όλα αυτά κάποιες υποσχέσεις για μελλοντικές ελαφρύνσεις. «Να σ' αλείψω λάδι».
Παρόλα αυτά, η περιπέτεια της κρίσης δεν τελειώνει εδώ, όπως προσπαθούν να υπονοήσουν κάποιοι.
Βρισκόμαστε ήδη στην τρίτη καμπή της πολύχρονης κρίσης. Η πρώτη, του 2010, ήταν η καμπή της απόφασης διάσωσης. Η δεύτερη, του 2015, ήταν η καμπή της απόλυτης ευρωπαϊκής διακινδύνευσης που μπορούσε να μας αφανίσει. Η αλλαγή πορείας της τελευταία στιγμή, απλώς έσωσε την παρτίδα.
Όμως ποιοι ακριβώς την έσωσαν; Η κοινωνία που πλήρωσε το κόστος και το τμήμα του πολιτικού συστήματος που θέλησε ν' αναλάβει κόστος. Ταυτόχρονα, μέσα στον εθνικό και κοινωνικό χαμό υπήρχαν «ψευδαισθήσεις» και «αυταπάτες», που τροφοδότησαν, βεβαίως, και πολιτικές καριέρες.
Αλλά η παρτίδα απλά σώθηκε. Παρά τις όποιες κατακτήσεις, όμως, ακόμη δεν έγινε κτήμα μας το πνεύμα , η μέθοδο και ο τρόπος αναπαραγωγής της πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής μας βιωσιμότητας.
Βρισκόμαστε τώρα προ των πυλών της τρίτης καμπής: Στασιμότητα και υποτροπή ή αλλαγή που μας οδηγεί στην έξοδο; Αυτή είναι η πρόκληση, το στοίχημα για την Ελλάδα. Με άλλα λόγια, θα υπάρξει σημείο μη επιστροφής για την ελληνική κρίση; Και με ποιες στρατηγικές , ποιες πολιτικές και κυβερνητικές προϋποθέσεις. Διότι όλοι καταλαβαίνουμε, ότι η τρίτη μεγάλη καμπή-πρόκληση για την χώρα είναι απολύτως συνδυασμένη με το νέο της εκλογικό κύκλο.
Το στοίχημα της χώρας, μετά την διάσωση από την οικονομική κατάρρευση και την αποτροπή της ευρωπαϊκής διακινδύνευσης, είναι η συνέχιση και ολοκλήρωση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και η παραγωγική της ανάπτυξη. Η κατάκτηση, μάλιστα, του παραγωγικού-ανταγωνιστικού στοιχείου είναι, θα έλεγα, και το σημείο μη επιστροφής της χώρας στην κρίση. Αντίθετα, το ξεδίπλωμα ενός νέο-λαϊκιστικού αφηγήματος περί «τέλους των μνημονίων», πέρα από την πολιτική προπαγάνδα, ενέχει τον κίνδυνο ενός εφησυχασμού και ενός νέου κύκλου ψευδαισθήσεων και αυταπατών.
Μπορεί κάλλιστα ν' αποτελέσει την ιδεολογική βάση ενός νέου πελατειακού κράτους μέσα από τον επιδοματισμό, που μπορεί να στηρίξουν ευκαιριακά τα θηριώδη πλεονάσματα. Να το πούμε αλλιώς. Εύκολα μπορεί η δημοσιονομική εξυγίανση και σταθεροποίηση κάτω από μια ακατάλληλη και, κυρίως, αμετανόητη λαϊκιστική ηγεσία, να εκπέσει σε μια νέου τύπου πολιτική συνδιαλλαγή με μεταφορά πλούτου όχι από τους πλούσιους στους φτωχούς, όπως συνήθως ιδεοληπτικά προβάλλεται, αλλά από τον παραγωγικό πληθυσμό στους κάθε λογής αετονύχηδες και παρασιτούντες και, κυρίως, στους κομματικά και πολιτικά ημέτερους.
Αυτός είναι ασφαλέστερος δρόμος της απόλυτης εθνικής υποτροπής. Και δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι και στο μέλλον, με βάση την μεγάλη γεωπολιτική ρευστότητα και παγκόσμια οικονομική στενότητα, θα υπάρχουν ευκαιρίες διάσωσης των αμετανόητων.
Με λίγα λόγια η χώρα δεν έχει ξεμπερδέψει στρατηγικά με τον λαϊκισμό, τον πελατειασμό και τον παρασιτισμό. Η υποτροπή, η υποστροφή και η επιστροφή καραδοκούν. Αυτό είναι, λοιπόν, το επόμενο πολιτικό στοίχημα- δίλημμα. Αυτό είναι, άλλωστε, και το νόημα όσων ασπάζονται και το πολιτικό σύνθημα για στρατηγική ήττα του ΣΥΡΙΖΑ. Προσωπικά, θα μιλούσα για «καθολική ήττα του ΣΥΡΙΖΑ», με την έννοια ότι δεν φτάνει απλώς να ηττηθεί πολιτικά και εκλογικά, αλλά να υποστεί ήττα το ιδεολογικό πλαίσιο του λαϊκιστικού, πελατειακού και παρασιτικού αφηγήματος, που ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ο κύριος εκφραστής του.
Οι δυνάμεις της πολιτικής αλλαγής πρέπει να εξηγήσουν, με συγκεκριμένο και απτό τρόπο, γιατί πρέπει ν' αντικατασταθεί ο συγκυριακός επιδοματισμός από την σταθερότητα της εργασίας και της απασχόλησης, γιατί πρέπει να κατακτηθεί η αξιοκρατία απέναντι στην μετριοκρατία, τον κομματισμό και τον πελατειασμό, γιατί πρέπει να προτιμηθεί η δημιουργική παραγωγή στον σημερινό ανταγωνιστικό κόσμο απέναντι στην εφήμερη παρασιτική δραστηριότητα, γιατί μπορεί η ποιοτική εκπαίδευση και η επαναστατική τεχνολογία του σήμερα να καλύψει το χαμένο έδαφος της χώρας μας στον σύγχρονο κόσμο.
Θεωρώ πραγματικά τραγικό για τη χώρα, όταν έχει ν' αντιμετωπίσει τέτοια καινούργια, πολύπλοκα και σύνθετα θέματα, να μπει στην τρίτη μεγάλη καμπή για την υπέρβαση της κρίσης, με διλήμματα και όρους του πολιτικού παρελθόντος.
Ταυτόχρονα, πρέπει να απορριφθεί από την προοδευτική παράταξη, με πλήρη συνείδηση και επίγνωση της ιστορίας της, η τυχοδιωκτική πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για μια δήθεν «νέα προοδευτική συμμαχία». Διότι μια αναπαλαιωμένη έκδοση της αντιδεξιάς ιδεολογίας της Αριστεράς σε συνδυασμό με την διχαστική μεθοδολογία των λαϊκών μετώπων του Μεσοπολέμου, είναι ό,τι χειρότερο για την Ελλάδα και τις ανάγκες της στον 21ο αιώνα.
Αντίθετα, αυτό που χρειαζόμαστε τώρα, είναι μια ισχυρή συμμαχία κομμάτων, πολιτικών ομάδων σκέψης και ατόμων για την πολιτική αλλαγή. Αυτή που θα μας απαλλάξει από την κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ και θα οδηγήσει σε μια σύγχρονη διακυβέρνηση.
*Εκτελεστός τίτλος είναι συνήθως τελεσίδικες δικαστικές αποφάσεις και συμβολαιογραφικά έγγραφα με βάση τα οποία ο δανειστής προχωρεί άμεσα σε εκτέλεση εναντίον της περιουσίας του οφειλέτη.