Του Σάκη Μουμτζή
Γίνεται μια προσπάθεια να μετατραπεί το χρέος ως το μείζον πρόβλημα της Ελληνικής κρίσης και μάλιστα αναδρομικά. Αυτό αποτελεί μια πρόκληση στην μνήμη όσων θυμούνται ακόμα και στην νοημοσύνη όσων σκέφτονται ακόμα. Τα δε κίνητρα αυτής της προσπάθειας αρχίζουν να φανερώνονται, καθώς βλέπουμε ποιοι την υποστηρίζουν.
Μέχρι τα τέλη Μαρτίου 2010 κανένας δεν μιλούσε για το Ελληνικό χρέος. Όλοι ήταν επικεντρωμένοι στο έλλειμμα της οικονομίας μας γιατί αυτό θεωρούσαν πως ήταν το αποκλειστικό πρόβλημα της. Το 2009 έκλεισε στο 13,5% του ΑΕΠ και στην συνέχεια, μετά την αναμόρφωση του, ανέβηκε στο 15,5%.Να υπενθυμίσω σε όσους έχουν κοντή μνήμη, πως ο τότε Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, στα τέλη Αυγούστου 2009, ενημέρωσε τον Κώστα Καραμανλή και τον Γιώργο Παπανδρέου –πρωθυπουργό και αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης αντίστοιχα- για την πορεία του ελλείμματος και όχι του χρέους. Είχε δε δηλώσει δημοσίως πως αυτό έτρεχε με 1% μηνιαίως. Και οι Ευρωπαίοι εταίροι πίεζαν αργότερα τον Γ. Παπανδρέου να λάβει μέτρα για να το περιορίσει.
Γιατί λοιπόν σήμερα υπάρχει αυτή η υπερπροβολή του προβλήματος του χρέους τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό και μάλιστα με ανιστόρητη αναφορά στην μακρινή πλέον άνοιξη του 2010; Βεβαίως, το χρέος σήμερα είναι ένα πρόβλημα που πρέπει να ρυθμισθεί, αλλά δεν είναι το κυρίαρχο και το επείγον.
Νομίζω πως γύρω από την υπόθεση του Ελληνικού χρέους είναι ορατό το παιχνίδι του καταμερισμού ή της απόσεισης των ευθυνών για την παρατεταμένη κρίση, τόσο στο επίπεδο των μηχανισμών του ΔΝΤ, όσο κυρίως στην ανάδειξη των πολιτικών υπευθύνων στο εσωτερικό μέτωπο, όπου παρατηρούνται ετερόκλιτες συμπορεύσεις και ανίερες συμμαχίες για να αποκρυβούν οι ένοχοι της δημιουργίας του ελλείμματος του 2009.Ετσι συμπαρατάσσονται:
1) Όσοι θέλουν να περιορίσουν στο ελάχιστο τις ευθύνες της διακυβέρνησης Κώστα Καραμανλή 2004-2009, γιατί αναδεικνύοντας το χρέος ως το κυρίαρχο στοιχείο, υποβαθμίζουν την σημασία του μεγέθους του ελλείμματος που παρέδωσε η κυβέρνηση του. Δεν είναι τυχαίο, που ένας από τους βασικούς συντελεστές αυτού του θηριώδους ελλείμματος, ο Π. Παυλόπουλος, είναι ένθερμος υποστηρικτής της ανάδειξης του προβλήματος του χρέους. Ως γνωστόν δε, τα σκληρά μέτρα που λαμβάνονται επί έξι συναπτά χρόνια αφορούν τον περιορισμό του ελλείμματος.
2) Όσοι επιδιώκουν να αποδοθεί η κρίση στους κακούς χειρισμούς του Γ. Παπανδρέου. Οι ευθύνες του βέβαια είναι μεγάλες αλλά εξίσου ισχυρά και τα ελαφρυντικά του. Η βασική κατηγορία που του προσάπτεται είναι, πως δεν τίναξε στον αέρα τον Απρίλιο του 2010, το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα και κυρίως την Γαλλική οικονομία. Προφανώς οι κατήγοροι του Γ. Παπανδρέου αρκούνται στην καταστροφή των άλλων και δείχνουν να αγνοούν τι θα σήμαινε αυτό για την πατρίδα μας.
3) Όσοι θέλουν να αποκρύψουν τις πολυποίκιλες ευθύνες του πολιτικού μας συστήματος που δεν εφάρμοσε αμέσως τις επιβαλλόμενες μεταρρυθμίσεις που θα απελευθέρωναν επαγγέλματα και αγορές, καθώς η αντίδραση των θιγομένων ήταν καθολική. Πρωτοστατούσε δε το «βαθύ ΠΑΣΟΚ», που αργότερα μετακόμισε στον ΣΥΡΙΖΑ. Οι ευθύνες των «πράσινων» συνδικαλιστών και η διαπλοκή τους με υπουργούς της κυβέρνησης Γ. Παπανδρέου ήταν από τους βασικότερους παράγοντες της αποτυχίας του πρώτου μνημονίου.
4) Η πιο σοβαρή κατηγορία των υποστηρικτών πως «για όλα φταίει το χρέος», είναι αυτοί που πιστεύουν πως η λύση του Ελληνικού προβλήματος βρίσκεται στα χέρια των εταίρων-δανειστών και όχι στα χέρια των Ελληνικών κυβερνήσεων και στην θέληση του Ελληνικού λαού. Είναι οι θιασώτες της ακινησίας, της αντιμεταρρύθμισης, των κεκτημένων. Νομίζουν πως αν μας περικόψουν το χρέος η οικονομία της χώρας –ως δια μαγείας- θα ανακάμψει. Παραβλέπουν πως το βασικό πρόβλημα είναι η ανάπτυξη, η αύξηση του ΑΕΠ, η απελευθέρωση των παραγωγικών δυνάμεων της Ελληνικής κοινωνίας. Αλλά όλα αυτά απαιτούν ιδιωτικοποιήσεις, χαμηλούς φορολογικούς συντελεστές, προσέλκυση ιδιωτικών κεφαλαίων, καταστάσεις ανεπιθύμητες για την κρατικοδίαιτη πολιτική και επιχειρηματική τάξη της χώρας. Δεν κατανοούν - μάλλον δεν θέλουν να κατανοήσουν- πως χωρίς αλματώδεις ρυθμούς ανάπτυξης και όλο το χρέος να μας χαρίσουν, σε μικρό χρονικό διάστημα θα ξαναβρεθούμε στην ίδια κατάσταση. Η επίκληση του χρέους είναι το άλλοθι των δικών τους αβελτηριών και αγκυλώσεων.
Συνεπώς, όσοι αναθεματίζουν την Μέρκελ και τον Σόιμπλε, γιατί αναπολούν τον απολεσθέντα παράδεισο των αναπήρων-«μαϊμού», των πενηντάρηδων συνταξιούχων, των επιδομάτων και των «τζάμπα» παροχών, οφείλουν να γνωρίζουν πως το αποκλειστικό πρόβλημα ήταν το έλλειμμα, και σήμερα το αποκλειστικό πρόβλημα είναι η αντιαναπτυξιακή νοοτροπία.
Όλα τα υπόλοιπα λέγονται για να καλύψουν ευθύνες. Ευτυχώς γνωριζόμαστε.