Της Πόλυς Βλάση*
Πρόσφατα είχα την τύχη να γίνω φίλη στο facebook με τον Farhan που είναι πρόσφυγας από το Ιράκ και μένει στο κέντρο φιλοξενίας του Σκαραμαγκά. Ο Farhan είναι από το βόρειο Ιράκ όπου ζει μια εθνικοθρησκευτική μειονότητα, οι Γιαζίντι. Οι Γιαζίντι δεν είναι μουσουλμάνοι (έχουν δική τους μονοθεϊστική θρησκεία) και έχουν γίνει στόχος από τους ακραίους Ισλαμιστές κινδυνεύοντας με γενοκτονία. Έχουν γίνει τρομακτικά εγκλήματα εναντίον τους τα τελευταία χρόνια. Από το 2014 μέχρι σήμερα οι ακραίοι Ισλαμιστές έχουν απαγάγει 7.000 γυναίκες και κορίτσια Γιαζίντι. Μόνο το καλοκαίρι του 2014 πάνω από 400 γυναίκες και παιδιά αφέθηκαν να πεθάνουν από έλλειψη τροφής και νερού στο όρος Sinjar. Οι ακραίοι Ισλαμιστές έσφαξαν παιδιά των Γιαζίντι, μαγείρεψαν το κρέας τους και το προσέφεραν για τροφή στις μαμάδες των νεκρών παιδιών οι οποίες το κατανάλωσαν μη γνωρίζοντας τι τρώνε..
Ο Farhan, μου έκανε αίτημα φιλίας διότι νόμιζε ότι εργάζομαι σε κάποια οργάνωση και θα μπορούσα να τον βοηθήσω να πάρει το πολιτικό άσυλο που δικαιούται ως πρόσφυγας, μιας και διώκεται στη χώρα του για τις διαφορετικές πεποιθήσεις του. Είναι στη χώρα μας ήδη δυόμιση χρόνια και ακόμη δεν έχει λάβει απάντηση. Φυσικά είναι ευγνώμων που επιβίωσε αλλά πρέπει να ζήσει κιόλας κάποια στιγμή, έξω από τα κέντρα φιλοξενίας προσφύγων.
Πριν λίγες μέρες επισκέφθηκε την πρεσβεία της Αυστραλίας, με την ελπίδα να γίνει δεκτό το αίτημά του για άδεια παραμονής στη χώρα ώστε να ζήσει εκεί με την οικογένειά του μια νέα ζωή. Συναντηθήκαμε στο καφέ έξω από την πρεσβεία και προσπαθούσε να μου μιλήσει για τα βιώματά του αλλά τα αγγλικά του δεν είναι καλά, παρότι πολύ καλύτερα από τα δικά μου αραβικά! Έτσι μετά από λίγο έβγαλε το κινητό του και επικοινωνήσαμε με τη βοήθεια του google translate (πόσο πιο εύκολα γίνονται όλα με την τεχνολογία!).
Μου μίλησε για τη ζωή του στο Ιράκ, το πώς εξαναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη χώρα του και το ταξίδι του με τις κακουχίες που πέρασε. Πέρασε 9 μέρες στο όρος Sinjar χωρίς τροφή και νερό και επιβίωσε τρώγοντας κλαδιά δέντρων. Διέσχισαν με τη γυναίκα του τη Συρία και την Τουρκία με τα πόδια, κουβαλώντας τα παιδιά τους και μετά πέρασαν στη Λέρο με βάρκα που ναύλωσαν από Έλληνα (πληρώνοντας 6.000$ ανά άτομο). Δεν μπορούσαν να μείνουν στη Συρία διότι είναι εμπόλεμη χώρα ούτε στην Τουρκία διότι έχουν αντανακλαστικούς φόβους απέναντι στους μουσουλμάνους. Είναι το 5ο από τα 9 παιδιά της οικογένειάς του. Ο πατέρας του έχει πεθάνει. Ένας αδερφός του είναι στο Βερολίνο. Ένας άλλος αδερφός του είναι ακόμη στην Τουρκία, μαζί με τη μητέρα τους, που πάσχει από καρκίνο και ο Farhan ελπίζει να καταφέρει να την ξαναδεί προτού πεθάνει.. Είναι 30 χρονών και περιμένει να του δοθεί η ευκαιρία να ζήσει μαζί με τη γυναίκα του και τα 3 τους παιδιά. Είναι μουσικός, έχει συνθέσει πολλά τραγούδια και έχει κι άλλα έτοιμα που φιλοδοξεί να ηχογραφήσει.
Δεν τα γράφω όλα αυτά για να δραματοποιήσω περαιτέρω τη γνωστή κατάσταση. Πίσω όμως από κάθε πρόσφυγα υπάρχει μια ανθρώπινη ιστορία που δεν έχουμε ακούσει.
Η πρόσφατη έρευνα της Ύπατης Αρμοστίας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες για το 2017 δείχνει ότι ένας στους εκατόν δέκα ανθρώπους παγκοσμίως έχει αναγκαστικά εκτοπιστεί από τον τόπο του. Η κατάσταση προφανώς υπερβαίνει τις δυνατότητές μας. Όμως είναι κρίσιμο να υπάρξει αρχικά ευαισθητοποίηση και έπειτα να λάβουμε δράση. Να διανείμουμε αυτούς τους ανθρώπους σε μέρη όπου μπορούν να ζήσουν. Ακόμη και στη χώρα μας θα μπορούσαν αντί να ζούνε εγκλωβισμένοι στα κέντρα φιλοξενίας για χρόνια, να πάνε σε κάποιο από τα τόσα ερειπωμένα χωριά που υπάρχουν, να καλλιεργήσουν τη γη που έχει μείνει ανεκμετάλλευτη και να ζήσουν μια κανονική ζωή, σε οργανωμένες κοινωνίες. Και φυσικά να ασκήσουμε πολιτική πίεση σε χώρες πιο εύπορες ώστε να αναλάβουν το μερίδιο ανθρωπιστικής ευθύνης που τους αναλογεί απέναντι στους πρόσφυγες.
Υπάρχει η αντίληψη ότι οι εκτοπισμένοι του κόσμου βρίσκονται κυρίως σε χώρες του παγκόσμιου βορρά. Τα στοιχεία όμως δείχνουν ότι ισχύει το αντίθετο. Το 85% των προσφύγων βρίσκονται σε αναπτυσσόμενες χώρες, εκ των οποίων πολλές είναι απελπιστικά φτωχές και λαμβάνουν ελάχιστη στήριξη για να παράσχουν βοήθεια σε αυτούς τους πληθυσμούς. Τέσσερις στους πέντε πρόσφυγες παραμένουν σε χώρες που βρίσκονται δίπλα στη δική τους. Η Τουρκία παραμένει η πρώτη χώρα στον κόσμο στην υποδοχή προσφύγων σε απόλυτους αριθμούς, με πληθυσμό 3,5 εκατ. πρόσφυγες, κυρίως Σύριους. Υπάρχει επίσης η αντίληψη ότι οι περισσότεροι πρόσφυγες είναι ενήλικες άνδρες όμως το 53% είναι παιδιά, από τα οποία πολλά είναι ασυνόδευτα ή χωρισμένα από την οικογένειά τους.
Κανείς δε γίνεται πρόσφυγας από επιλογή, αλλά εμείς οι υπόλοιποι μπορούμε να επιλέξουμε τον τρόπο που θα βοηθήσουμε.
*Η Πόλυ Βλάση είναι αντιπρόεδρος της Φιλελεύθερης Συμμαχίας
