Το κύμα αιτήσεων από συνταξιούχους και δημοσίους υπαλλήλους για αναδρομικά, μεγαλώνει ημέρα με την ημέρα, πνίγει τα Ταμεία, έχει πλέον ξεπεράσει τον ασύλληπτο αριθμό του... 1,5 εκατομμυρίου, ενώ αντιστοιχεί σε πάνω από 13 δισ. ευρώ, τονίζει στο Liberal.gr, o πρώην υπουργός Εργασίας Γιώργος Κουτρουμάνης, εξηγώντας ότι ακόμη και μέρος του ποσού αυτού να κληθεί κάποια ήμερα να επιστρέψει η πολιτεία, θα τινάξει στον αέρα πολλούς από τους επόμενους προϋπολογισμούς.
Σχολιάζοντας την διογκούμενη καθημερινά αυτή βόμβα, ο κ. Κουτρουμάνης μιλά για «βραχυκύκλωμα στα Ταμεία αφού οι υπηρεσίες τους δεν κάνουν άλλη δουλειά παρά να εξετάζουν αιτήσεις», για «χώρα που μετατρέπεται σε απέραντο δικαστήριο» και «για διεκδικήσεις που θα συνεχιστούν και τα επόμενα χρόνια, καθώς δεν έχει αντιμετωπιστεί νομοθετικά το πρόβλημα, προκειμένου να υπάρξει ανακοπή των διεκδικήσεων, με ταυτόχρονη συμμόρφωση του Δημοσίου προς τις δικαστικές αποφάσεις».
Χαρακτηρίζει ρεαλιστικές τις πρόσφατες επισημάνσεις του ΔΝΤ, σημειώνει ότι «εθελοτυφλούμε όταν κάνουμε ότι δεν βλέπουμε τη βόμβα, και καθυστερούμε να κάνουμε κινήσεις, προκειμένου τουλάχιστον από εδώ και πέρα, να μπει ένα φρένο», και εξηγεί ότι το θέμα θα σκάσει στα χέρια της επόμενης κυβέρνησης.
«Οι πρώτες όχι και τόσο μαζικές προσφυγές πρόκειται να δικαστούν μέσα στο 2019. Ο μεγάλος όμως όγκος θα εκδικαστεί μέσα στο 2021, και το 2022», όπως λέει χαρακτηριστικά.
Συνέντευξη στον Γιώργο Φιντικάκη
- Όπως επισημαίνει και η πρόσφατη έκθεση του ΔΝΤ, η οικονομία βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα εφάπαξ ποσό ύψους 9 δισ ευρώ από αναδρομικές διεκδικήσεις μετά από δικαστικές αποφάσεις. Πόσος είναι τελικά ο λογαριασμός;
Τα περίπου 9 δισ. ευρώ είναι το ποσό των δυνητικών διεκδικήσεων από τους συνταξιούχους που είχαν συνταξιοδοτηθεί πριν την ισχύ του νόμου Κατρούγκαλου. Σε αυτά συμπεριλαμβάνονται διεκδικήσεις για δώρα και άλλες περικοπές. Από εκεί και πέρα έχουμε τις προσφυγές των δημοσίων υπαλλήλων που διεκδικούν αναδρομικά δώρα, ύψους γύρω στα 2,5 δισ ευρώ.
Έπειτα είναι οι διεκδικήσεις για τα ειδικά μισθολόγια. Για τους επαγγελματίες των ειδικών μισθολογίων, δηλαδή πανεπιστημιακούς, γιατρούς, αστυνομικούς, στρατιωτικούς, δικαστικούς λειτουργούς, έχουν μέχρι σήμερα εκδοθεί οι αποφάσεις της ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, δικαιώνοντας όσους προσέφυγαν για ποσά μέχρι 31-12-2016, και υποχρεώνοντας την πολιτεία να τα καταβάλει αναδρομικά.
Τώρα εκκρεμούν δικαστικές αποφάσεις έπειτα από προσφυγές πάλι από τους επαγγελματίες των ειδικών μισθολογίων, που αφορούν την περίοδο 2017-2018 και εκτιμάται ότι αντιστοιχούν δυνητικά σε ποσό άνω του 1 δισ ευρώ. Τέτοιες για παράδειγμα είναι αποφάσεις που έχουν εκδοθεί, προς το παρόν, σε πρώτο βαθμό - δηλαδή από Πρωτοδικεία- υπέρ γιατρών του ΕΣΥ, οι οποίοι είχαν προσφύγει για το νόμο της κυβέρνησης το 2017. Είναι ο νόμος που καθόριζε τις αμοιβές τους, όπως και για τα υπόλοιπα ειδικά μισθολόγια.
Ο λογαριασμός δεν σταματά εδώ. Έχουμε και τις προσφυγές που αφορούν το νέο νόμο επανυπολογισμού των συντάξεων, δηλαδή τις προσωπικές διαφορές. Ουσιαστικά η διεκδίκηση αυτή έχει ξεκινήσει από εκείνους που πήραν σύνταξη μετά την ισχύ του ν. Κατρούγκαλου (4367/2016). Είναι μια νέα βιομηχανία δικαστικών προσφυγών, καθώς οι προσφεύγοντες διαπιστώνουν μεγάλες διαφορές σε σύγκριση με όσους συνταξιοδοτήθηκαν πριν την ισχύ του νόμου.
Το συμπέρασμα είναι ότι έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας. Η χώρα μετατρέπεται σε ένα απέραντο δικαστήριο, ενώ οι διεκδικήσεις θα συνεχιστούν και τα επόμενα χρόνια καθώς δεν έχει αντιμετωπιστεί νομοθετικά το πρόβλημα, προκειμένου να υπάρξει ανακοπή, με ταυτόχρονη συμμόρφωση του Δημοσίου προς τις δικαστικές αποφάσεις.
- Από που θα βρεθούν όλα αυτά τα χρήματα ή έστω μέρος τους;
Δεν μπορούν να βρεθούν, είναι η απάντηση. Σαν μοναδική λύση θα έβλεπα μια ρύθμιση που θα επέστρεφε τα ποσά σε βάθος χρόνου ή έναν συμψηφισμό με οφειλές των δικαιούχων.
Αν όμως θέλουμε να είμαστε ρεαλιστές μια τέτοια υπόθεση μπορεί να τινάξει στον αέρα όλη την προσπάθεια που έχει μέχρι τώρα γίνει στην οικονομία, και να οδηγήσει σε δημοσιονομικό εκτροχιασμό. Χρειάζεται να βρεθεί μια χρυσή τομή ανάμεσα στις διεκδικήσεις που είναι θεμιτές και στο δημοσιονομικό κόστος. Δεν μπορεί να ακυρωθεί όλη η μεγάλη προσπάθεια που έγινε στη χώρα όλα αυτά τα χρόνια των μνημονίων.
- Στα παραπάνω, δεν πρέπει να προστεθεί και η καθυστέρηση του υπουργείου Εργασίας στην έκδοση των προβλεπόμενων ενημερωτικών σημειωμάτων όπου αποτυπώνεται ποιο είναι το νέο, μετά τον επανυπολογισμό, ποσό σύνταξης που λαμβάνουν οι συνταξιούχοι από την 1η Ιανουαρίου, ποια είναι η προσωπική διαφορά, πως προκύπτει το ποσό που καταβάλλεται, κ.ο.κ. Αυτό δεν πυροδοτεί μια νέα τάση αιτήσεων προς τα Ταμεία;
Αυτή η καθυστέρηση είναι εντελώς αδικαιολόγητη. Κανένας συνταξιούχος δεν ξέρει αυτή τη στιγμή επακριβώς τι παίρνει και γιατί. Μάλιστα από μήνα σε μήνα προκύπτουν διαφορές που δεν μπορούν να δικαιολογηθούν. Αν μη τι άλλο ο συνταξιούχος δικαιούται να έχει ενημέρωση, να γνωρίζει τι ακριβώς έχει συμβεί, τι πρόκειται να εισπράξει, ποια είναι η προσωπική διαφορά αν υπάρχει, κ.ό.κ. Να έχει στα χέρια του ένα ενημερωτικό δελτίο, το οποίο υπήρχε μέχρι το τέλος του 2016. Ειδικά το ΙΚΑ εξέδιδε κάθε τρίμηνο ένα τέτοιο δελτίο για τις συντάξεις, με το αρχικό ποσό, τις περικοπές και το τελικό ποσό. Αυτό έχει σταματήσει να υπάρχει μετά την 1η-1-2019 οπότε και έγινε ο επανυπολογισμός των συντάξεων.
Επομένως, το ΔΝΤ κατέγραψε με ρεαλιστική προσέγγιση στην τελευταία του έκθεση την σημερινή κατάσταση, ανεξάρτητα αν περιέγραφε μια εικόνα που δεν μας αρέσει να βλέπουμε...
Αυτή είναι η πραγματικότητα. Εθελοτυφλούμε όταν δεν υπολογίζουμε αυτό το τεράστιο κόστος και καθυστερούμε να κάνουμε τις κινήσεις, προκειμένου τουλάχιστον από εδώ και πέρα, να μπει ένα φρένο σε αυτή την διογκούμενη συνεχώς βόμβα.
Διότι ότι όταν κάποιος που βγήκε στη σύνταξη μετά τις 13 Μαΐου 2016, δηλαδή μετά το νόμο Κατρούγακλου, παίρνει 30% χαμηλότερο ποσό από κάποιον με τα ίδια ακριβώς χρόνια, ο οποίος όμως είχε την τύχη να συνταξιοδοτηθεί με το παλιό καθεστώς, δεν μπορείς να του πεις να μην διεκδικήσει τη διαφορά. Δεν μιλάμε για συντάξεις των 2.000 ευρώ. Μιλάμε για έναν άνθρωπο που μετά από 35 με 40 χρόνια εργασίας θα εισέπραττε 1.200 ευρώ και τώρα θα πάρει 850 ευρώ.
- Παλαιότερα είχατε κάνει μια προσέγγιση σχετικά με τις αιτήσεις προς τα Ταμεία, λέγοντας πως ανέρχονταν σε 800.000. Σήμερα που έχει φτάσει ο αριθμός;
Θα έλεγα ότι έχουν ξεπεράσει το ένα εκατομμύριο οι αιτήσεις που έχουν υποβληθεί στον ΕΦΚΑ και στο ΕΤΕΑΠ που είναι το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ Παροχών. Εάν σε αυτές προσθέσουμε και όσες έχουν υποβάλει οι δημόσιοι υπάλληλοι στις υπηρεσίες τους για τα αναδρομικά των δώρων, τότε ο συνολικός αριθμός ξεπερνά το 1,5 εκατομμύριο.
Μερικές από αυτές έχουν μετατραπεί σε δικαστικές προσφυγές. Ευτυχώς δεν είναι η πλειοψηφία όσων έχουν υποβάλει αίτηση. Στο δια ταύτα η διαδικασία για όσους υποβάλλουν αίτηση είναι ότι πρέπει να περιμένουν την απάντηση της υπηρεσίας εντός ενός εξαμήνου, η οποία συνήθως καθυστερεί ή δεν το κάνει, γεγονός που σημαίνει ότι μπορεί το επόμενο διάστημα να δούμε πολύ περισσότερες προσφυγές από όσες έχουμε μέχρι τώρα.
- Εφόσον είναι έτσι τα πράγματα, μέχρι να εξεταστούν 1,5 εκατομμύριο αιτήσεις θα απαιτηθούν άπειρες ανθρωποώρες σωστά;
Βραχυκύκλωμα, σημαίνει αυτό, κάτι που ήδη επικρατεί στα Ταμεία. Στην ουσία οι υπηρεσίες των Ταμείων δεν πρέπει να κάνουν άλλη δουλειά, παρά να εξετάζουν αιτήσεις. Ο τεράστιος αυτός όγκος δουλειάς που έχουν αναλάβει, τις οδηγεί στο να μην είναι παραγωγικές, καθώς απασχολούνται αποκλειστικά με το θέμα αυτό.
- Πότε εκτιμάτε χρονικά ότι θα κληθεί η πολιτεία να πληρώσει τα αναδρομικά αυτά;
Οι πρώτες όχι και τόσο μαζικές προσφυγές πρόκειται να δικαστούν μέσα στο 2019. Ο μεγάλος όμως όγκος θα εκδικαστεί μέσα στο 2021, και το 2022...
