Του Ανδρέα Ζαμπούκα
Σύμφωνα με τη νέα έρευνα της διαΝΕΟσις, η επίλυση μιας συγκεκριμένου τύπου δικαστικής διαφοράς για μια επιχείρηση στη χώρα μας χρειάζεται κατά μέσο όρο 1.580 ημέρες, δηλαδή σχεδόν τεσσεράμισι χρόνια! Η Ελλάδα έρχεται στην 72η θέση ανάμεσα σε 190 χώρες, ενώ το επιχειρηματικό κλίμα στη χώρα μας είναι χειρότερο από της Αλβανίας, του Κοσόβου και του Βιετνάμ.
Θυμήθηκα εδώ μια χαρακτηριστική περίπτωση: Το πτωχευμένο ελληνικό κράτος μου ζητάει δύο έγγραφα για να του αποδείξω ότι δεν έχω πτωχεύσει! Το ένα λέγεται «πιστοποιητικό περί μη κατάθεσης αίτησης για κήρυξη του αιτούντος σε κατάσταση πτώχευσης» και το άλλο «πιστοποιητικό περί μη κήρυξης του αιτούντος σε κατάσταση πτώχευσης». Πάρα πολλές λέξεις για μία και μοναδική υποψία: μήπως έχω πτωχεύσει!
Καταλαβαίνω την ανησυχία του κράτους. Έχω όμως την απορία: αν είχα πτωχεύσει, δεν θα μπορούσε να είχε καταχωρισθεί αυτόματα, στο taxis, όπου το Δημόσιο ή άλλος πιστοποιημένος χρήστης θα είχε τη δυνατότητα να το δει;
Απαντώ αμέσως γιατί δεν καταχωρίζεται. Γιατί θα απολυθούν την ίδια στιγμή, τουλάχιστον, 6 άνθρωποι. Ένας στο ΚΕΠ, δύο στα «μεγαρόσημα» στο ισόγειο του Πρωτοδικείου, μία υπάλληλος στις σφραγίδες της αίτησης, στο κτίριο 11, μία άλλη υπάλληλος στο κτίριο 2 και μία ακόμα «υπερυπάλληλος» που σε καθοδηγεί να αφήσεις μόνος σου την τελευταία αίτηση, στη χάρτινη κούτα του διαδρόμου! Και επειδή είμαι ανάλγητος και βάζω τους αριθμούς πάνω από τους ανθρώπους, τα δύο αυτά πιστοποιητικά- που μου δίνει το κράτος, για το κράτος- στοιχίζουν γύρω στις 100 χιλ ευρώ το χρόνο! Μόνο από τη μισθοδοσία των υπαλλήλων.
Σε όλη αυτή την αφήγηση, υπάρχουν τρία ενδιαφέροντα στιγμιότυπα: το ζευγάρι των πωλητών «μεγαρόσημων» στο ισόγειο, η γυναίκα με κινητικό πρόβλημα που την έχουν τοποθετήσει στις σφραγίδες (!!!) και σου ζητάει ευγενικά να τις βάζεις μόνος σου… (δεν φταίει προφανώς η ίδια) και το απόλυτο «success story» του ελληνικού Δημοσίου: η υπάλληλος που μιλάει ακατάπαυστα στο τηλέφωνο -μέχρι να πάω από γραφείο σε γραφείο, μέτρησα 20 λεπτά!- και κουνάει τα χέρια, όταν τη ρωτούν που να αφήσουν την αίτηση…
Η χώρα μας έχει μία από τις χειρότερες αναλογίες δικαστικών υπαλλήλων ανά δικαστή και έναν από τους μεγαλύτερους αριθμούς δικαστηρίων κατά κεφαλήν στην Ε.Ε. Το δικαστικό της σύστημα δεν χρησιμοποιεί σε σημαντικό βαθμό τεχνολογικές λύσεις για την αντιμετώπιση της γραφειοκρατίας και δαπανά λιγότερα χρήματα για τη λειτουργία του δικαστικού της συστήματος.
Η διαΝΕΟσις καταλήγει σε διαπιστώσεις και προτάσεις. Και μάλιστα της Πρoέδρου του ΣτΕ Κατερίνας Ν. Σακελλαροπούλου και του Αντιπροέδρου του ΣτΕ Μιχάλη Ν. Πικραμένου. Εστιάζοντας σε πέντε άξονες: Στην χωροταξία των δικαστηρίων, στη χρήση της τεχνολογίας, στην δικαστική εκπαίδευση, στους διαθέσιμους εναλλακτικούς τρόπους επίλυσης διαφορών και στο θέμα της στελέχωσης των δικαστηρίων.
Οι δικαστές και οι νομικοί περίμεναν την διαΝΕΟσις για την εικόνα της Δικαιοσύνης; Όχι βέβαια. Ξέρουν την πραγματικότητα εδώ και πολλά χρόνια. Όπως ξέρουν επίσης και τις λύσεις. Ποιος όμως δεν επιτρέπει να εξυγιανθεί ο χώρος; Το ζευγάρι που πουλάει τα «μεγαρόσημα» στο ισόγειο, η κυρία που μιλάει στο τηλέφωνο, οι «φατρίες» κάποιων δικαστών και οι «οικογένειες» κάποιων δικηγόρων. Και πίσω από όλους αυτούς, ένα κράτος δυνάστης που επιμένει να δαπανά για δύο πιστοποιητικά – στην ουσία ένα- 100 χιλ ευρώ!
Η Δικαιοσύνη στην Ελλάδα δεν είναι παρά ένα σύμπλεγμα δικτύων που σιτίζει όλα τα παράσιτα της γραφειοκρατίας και του συγκεντρωτισμού. Εμποδίζοντας την οικονομία και την δημοκρατία να αναπτυχθούν! Το ζητούμενο βέβαια δεν είναι η ίδια η Δικαιοσύνη αλλά ποιους πραγματικά, αφορά η οικονομία και η δημοκρατία στην κοινωνία μας...