Του Νίκου Μελέτη
Σε διαρκή δοκιμασία αντοχής υποβάλλει την Κυπριακή Δημοκρατία, η Άγκυρα, καθώς αντιδρά σπασμωδικά στην έναρξη της γεώτρησης στο Οικόπεδο 11 από το γεωτρύπανο West Capella για λογαριασμό του γαλλικού πετρελαϊκού κολοσσού TOTAL.
Έτσι έχοντας ήδη στείλει στην περιοχή την φρεγάτα TCG Gokceada και το υποβρύχιο TCG Gaziantep (σύμφωνα με ανακοίνωση του Τουρκικού Επιτελείου) η Τουρκία γνωρίζοντας ότι η στρατιωτική αντίδραση δεν είναι η πιο εύκολη επιλογή, επιχειρεί, να συντηρήσει την πίεση και σε πολιτικό-διπλωματικό επίπεδο αλλά και με την επιστράτευση του ερευνητικού σκάφους Barbaros το οποίο κινείται προς το παρόν χωρίς πρόγραμμα εντός της κυπριακής ΑΟΖ.
Η στρατιωτικοποίηση της κατάστασης επιχειρείται από την Τουρκία για να παρασύρει την Ελλάδα και την Κύπρο σε ένα παιγνίδι από το οποίο μόνο χαμένη θα έβγαινε η ελληνική πλευρά, καθώς η οποιαδήποτε διαμεσολάβηση μετά από μια στρατιωτική κλιμάκωση πιθανότατα θα συμπαρέσυρε και τον ενεργειακό σχεδιασμό της Λευκωσίας. Συγχρόνως όμως η στρατιωτική ένταση θα έπληττε τον πιο σημαντικό σήμερα πλουτοπαραγωγικό πόρο της Κύπρου, τον τουρισμό.
Ένας σημαντικός αποτρεπτικός παράγοντας όμως για στρατιωτικές προκλήσεις στο σημείο της γεώτρησης είναι ότι η Γαλλία και ο πρόεδρος Μακρόν δείχνουν αποφασισμένοι σε ένα νέο δόγμα εξωτερικής πολιτικής να προστατεύσουν τα συμφέροντα της μεγάλης Πετρελαϊκής εταιρίας TOTAL. Εκτός των δυο φρεγατών που πλέουν στην περιοχή συμμετέχοντας στην δύναμη UNIFIL του ΟΗΕ για τον Λίβανο και τις προηγούμενες ημέρες ελλιμενίσθηκαν στην Λάρνακα ώστε να βρίσκονται κοντά στο Οικόπεδο 11, σύμφωνα με πληροφορίες φθάνει την Δευτέρα στην Λευκωσία για επίσκεψη η Γαλλίδα υπουργός άμυνας Florence Parly, σε ένα σαφές μήνυμα στήριξης έναντι των απειλών της Αγκύρας.
Όμως ούτε η Αίγυπτος ούτε το Ισραήλ, θα ήθελαν να δουν λίγα μίλια από τις δικές τους ΑΟΖ και τις υπεράκτιες εγκαταστάσεις τους για έρευνα και εξόρυξη υδρογονανθράκων, να επιβάλλεται η πολιτική των κανονιοφόρων, και μάλιστα από την Τουρκία.
Προς το παρόν η Τουρκία επιχειρεί να αντιδράσει τώρα επιστρατεύοντας το ερευνητικό σκάφος Barbaros, το οποίο αφού ολοκλήρωσε τις παράνομες έρευνες του στον κόλπο της Αμμοχώστου που διήρκεσαν από τον Απρίλιο μέχρι τις 30 Ιουνίου, ενώ επρόκειτο να επιστρέψει στην βάση του στα Μουδανιά, έχει ξεκινήσει να πλέει χωρίς πρόγραμμα πέριξ της Κύπρου, θέλοντας έτσι να προκαλέσει εκνευρισμό στην Λευκωσία και στην Αθήνα.
Ενώ ο τούρκος υπουργός ενέργειας Μ. Αλμπαϊράκ ανακοίνωνε ότι το Barbaros θα πραγματοποιήσει έρευνες στον Κόλπο της Μόρφου ,το πλοίο αργά την νύχτα άλλαξε ρότα και κατευθύνθηκε προς νότο πλέοντας νοτιοδυτικά της Πάφου προς τα Οικόπεδα 5 και 6 της Κυπριακής ΑΟΖ.
Καθώς δεν έχει εκδοθεί τουρκική NAVTEX δεν είναι γνωστό εάν το σκάφος θα συνεχίσει τις «βόλτες» στην συγκεκριμένη περιοχή η θα επιχειρήσει έρευνες εντός της Κυπριακής ΑΟΖ θέλοντας να προκαλέσει περαιτέρω την Λευκωσία. Πάντως δεν θα είναι η πρώτη φορά που το Barbaros θα έκανε έρευνες εντός της Κυπριακής ΑΟΖ, καθώς και το 2014 από τον Οκτώβριο μέχρι τον Δεκέμβριο είχε «γαζώσει» την Κυπριακή ΑΟΖ στο νότιο τμήμα του νησιού και μάλιστα σε πολύ μικρή απόσταση από τις κυπριακές ακτές. Τότε αυτές οι έρευνές είχαν χρησιμοποιηθεί από την Τουρκία και ως διαπραγματευτικό όπλο προκειμένου να υποχρεωθεί η κυπριακή κυβέρνηση να σταματήσουν και οι δικές της έρευνες και να ξεκινήσουν έτσι οι συνομιλίες για το Κυπριακό.
Η αποστολή του Barbaros στην Κυπριακή ΑΟΖ αποτελεί φυσικά κατάφωρη παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας αλλά δεν μπορεί να προκαλέσει τετελεσμένο ούτε φυσικά να νομιμοποιήσει την τουρκική διεκδίκηση εις βάρος της κυπριακής ΑΟΖ, και της συνδεόμενης αμφισβήτησης της ελληνικής υφαλοκρηπίδας της Αν. Μεσογείου.
Είναι σαφές πάντως ότι η Τουρκιά θα συντηρήσει την ένταση και θα κρατά σε διαρκή συναγερμό την Λευκωσία και την Αθήνα, όσο διάστημα διαρκεί η γεώτρηση, ενώ παράλληλα θα επιχειρήσει να εξασφαλίσει μέχρι το τέλος του χρόνου πλωτό γεωτρύπανο ώστε να επιχειρήσει αναβαθμισμένη πρόκληση με την δημιουργία τετελεσμένου εντός της Κυπραίικη ΑΟΖ. Πάντως μέχρι στιγμής οι προσπάθειες της για ενοικίαση ενός τέτοιου εξειδικευμένου σκάφους δεν έχουν αποδώσει γιατί οι μεγάλες εταιρίες που διαχειρίζονται αυτά τα γεωτρύπανα δεν θέλουν να εμπλακούν σε μια τέτοια υπόθεση αμφισβήτησης κυριαρχικών δικαιωμάτων τρίτου κράτους, πολύ περισσότερο μάλιστα όταν στην συγκεκριμένη περιοχή έχει κατακυρωθεί σε πετρελαϊκούς κολοσσούς μέσω διεθνών διαγωνισμών, η έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων.
Ενδεικτικό πάντως της έλλειψης επιλογών, που αντιμετωπίζει η Τουρκία είναι ότι έριξε και πάλι στο τραπέζι το θέμα της κατασκευής αγωγού από το Ισραήλ προς την Τουρκία και μάλιστα ανακοινώθηκε ότι μέχρι το τέλος του χρόνου ο τούρκος υπουργός ενέργειας Μ. Αλμπαϊράκ θα επισκεφθεί το Τελ Αβίβ ,για να προωθήσει την συμφωνία αυτή. Έτσι η Τουρκία και σε επίπεδο επικοινωνιακό επιδιώκει να δείξει ότι δεν έχει τεθεί εκτός (ενεργειακού) παιγνιδιού στην Ανατολική Μεσόγειο.
Το Ισραήλ και ο υπουργός ενέργειας κ. Στάινιτς κρατούν διαρκώς στο τραπέζι το εναλλακτικό αυτό σχέδιο διευκρινίζοντας όμως ότι θα είναι ένα από τα διαφορετικά σχέδια που υπάρχουν για την εξαγωγή των μεγάλων ποσοτήτων φυσικού αεριού που εντοπίζονται στην λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου. Εξάλλου ασχέτως Κυπριακού, όσο παραμένει στην εξουσία ο απρόβλεπτος, αλαζονικός και εχθρικός προς το Ισραήλ, Ταγιπ Ερντογάν, δύσκολα μια ισραηλινή κυβέρνηση θα εγκαταλείψει το φυσικό αέριο της στις διαθέσεις της Άγκυρας.
Το πάνω σημάδι είναι το Barbaros και το κάτω είναι η γεώτρηση στο Οικόπεδο 11 το West Capella
