Η ώρα για το κανονικό πραξικόπημα στην Τουρκία ήρθε με την ανακοίνωση του αποτελέσματος του δημοψηφίσματος, καθώς ο τουρκικός λαός μετά από την 14ετή διακυβέρνηση του Erdogan και τη σκληρή επιχείρηση καταστολής και εξόντωσης πολιτικών αντιπάλων, αρνήθηκε να δώσει την εντυπωσιακή «νίκη» που περίμενε ο Erdogan.
Το οριακό αποτέλεσμα που αμφισβητείται εκ των πραγμάτων, όχι μόνο λόγω των καταγγελιών για νοθεία, αλλά λόγω των συνθηκών μέσα στις οποίες εξελίχθηκε η προεκλογική εκστρατεία και πραγματοποιήθηκε το δημοψήφισμα, σε καμία περίπτωση δεν νομιμοποιεί την προσπάθεια του Erdogan να ανατρέψει το status quo της Τουρκίας και να επιβάλει ένα εντελώς νέο καθεστώς, προσαρμοσμένο στα δικά του μέτρα για την επόμενη τουλάχιστον 12ετία στην χώρα του. Οι κοινωνίες και οι χώρες δεν αντιμετωπίζονται με τους ποδοσφαιρικούς ορούς που χρησιμοποίησε ο κ. Erdogan, λέγοντας ότι είτε με 1-0 είτε με 5-0, μετράει μόνο η νίκη.
Και αυτή ακριβώς η απουσία νομιμοποίησης θα αποτελεί διαρκώς το σαράκι που θα σιγοτρώει τα θεμέλια του νέου καθεστώτος, αλλά και της ίδιας της Τουρκίας... Και θα αποτελεί διαρκώς τη δαμόκλειο σπάθη πάνω από τον φαινομενικά πανίσχυρο Νεοσουλτάνο.
Ακόμη κι αν όλες οι καταγγελίες περί νοθείας αποδειχθούν ψευδείς, ένα δημοψήφισμα το οποίο πραγματοποιήθηκε μετά από ένα οκτάμηνο, με την Τουρκία σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, εκατοντάδες χιλιάδες απολυμένους δημοσίους υπαλλήλους και στρατιωτικούς, περισσότερες από 40.000 συλλήψεις, κλείσιμο ΜΜΕ συλλήψεις δημοσιογράφων, δαιμονοποίηση των αντιπάλων του Erdogan και ουσιαστική φίμωση κάθε αντίθετης φωνής, το αποτέλεσμα δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό.
Όμως η διεθνής κοινότητα, ακόμη και η Ευρώπη παρά τις φωνές που ακούγονται σήμερα, έχει δείξει «προσαρμοστικότητα» σε τέτοιου είδους διαδικασίες, όταν η στρατηγική σημασία της συγκεκριμένης χώρας γέρνει στη ζυγαριά περισσότερο, από τη Δημοκρατία, τις μειονοτικές ελευθερίες και τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Ο Tayyip Erdogan ο Νεοσουλτάνος πολιτικά πλέον είναι αντιμέτωπος μόνο με τον εαυτό του.
Το μεγαλείο και η αλαζονεία των τελευταίων ετών τον εμποδίζουν ίσως να δει καθαρά το που οδηγεί το μονοπάτι που ο ίδιος χάραξε για την Τουρκία.
Δεν κρύβει ο Tayyip Erdogan ότι θέλει να είναι αυτός που θα επωφεληθεί του δικαιώματος διπλής εκλογής στη θέση του πανίσχυρου πλέον προέδρου της χώρας από τις προεδρικές εκλογές του 2019.
Το οριακό αποτέλεσμα της Κυριακής και μάλιστα υπό τις συνθήκες που περιγράψαμε και σε συμμαχία με το εθνικιστικό κόμμα ΜΗΡ αποτελεί ένα ισχυρό μήνυμα στον Erdogan, που είχε συνηθίσει να κερδίζει όλες τις εκλογικές μάχες με μεγάλα και συχνά συντριπτικά ποσοστά…
Για τον τούρκο ηγέτη δεν είναι όλα ρόδινα. Παρά τον πλήρη και ασφυκτικό έλεγχο στο εσωτερικό, το τουλάχιστον 50% του τουρκικού λαού είναι αντίθετο στις επιλογές του και κάθε άλλο παρά είναι διατεθειμένο να υπακούσει τυφλά στις διαταγές του.
Το κουρδικό στοιχείο αποξενώνεται όλο και περισσότερο από το ΑΚΡ και ελάχιστη εμπιστοσύνη έχει στις «αγαθές προθέσεις» του Erdogan για επίλυση του κουρδικού ζητήματος.
Οι εξωτερικές απειλές γίνονται όλο και πιο επικίνδυνες. Και κυρίως οι κλασσικοί πυλώνες του τουρκικού κράτους, Στρατός, Αστυνομία, Δικαιοσύνη, αποσαθρωμένες πια από την επιχείρηση εξόντωσης των αντιπάλων και επιβολής ασφυκτικού ελέγχου από την ομάδα που περιτριγυρίζει τον Tayyip Erdogan, δεν θα αφήσουν να χαθεί η όποια ευκαιρία παρουσιασθεί, για να σηκώσουν κεφάλι.
Για να μπορέσει να αποσπάσει την νίκη στις Προεδρικές εκλογές το 2019, είτε θα πρέπει να κερδίσει την εμπιστοσύνη των πολιτών, να ξανακερδίσει την κουρδική ψήφο, να εμπνεύσει και τα φιλελεύθερα στρώματα της τουρκικής κοινωνίας, είτε να συνεχίσει και να εντείνει τη σημερινή πολιτική περιορισμού των δημοκρατικών δικαιωμάτων, το κυνήγι μαγισσών εναντίον εσωτερικών εχθρών, την ανακάλυψη διαρκώς εξωτερικών εχθρών, καλλιεργώντας το αίσθημα του ανάδελφου και αμυνόμενου έθνους που χρειάζεται ένα στιβαρό ηγέτη όπως ο ίδιος.
Πολύ φοβούμαι ότι ο Tayyip Erdogan έχει περάσει πια το όριο εκείνο που του επέτρεπε να ακολουθήσει τον πρώτο δρόμο. Έναν δρόμο που θα μπορούσε να μετατρέψει την Τουρκία σε μια ισχυρή χώρα με κοινωνική συνοχή, με ουσιαστικό περιφερειακό ρόλο, μια χώρα που θα εκσυγχρονίζεται και θα αποτελεί αυτό που είχε εκθειάσει στο πρώτο ταξίδι του ως πρόεδρος των ΗΠΑ στην Κωνσταντινούπολη ο Barack Obama: το μοντέλο μιας σύγχρονης δημοκρατίας για όλο τον μουσουλμανικό κόσμο. Μια προσδοκία, η οποία διαψεύσθηκε από τα πράγματα και υποχρέωσε τον τέως Αμερικανό πρόεδρο στην ψυχρότητα με την Erdogan.
Ο άλλος δρόμος συνιστά πραγματικό πραξικόπημα, που θα επιχειρήσει να επιβάλλει εκ των προτέρων και χωρίς να χρειασθούν... νοθείες της τελευταίας στιγμής το αποτέλεσμα που θα καταστήσει τον Erdogan και τυπικά πανίσχυρο ηγεμόνα στις εκλογές του 2019.
Και με αυτό το νέο ιδιότυπο πραξικόπημα φλερτάρει εδώ και καιρό ο Tayyip Erdogan...
Η Ελλάδα απέναντι στην «Νέα Τουρκία»
ΥΓ: Ο δρόμος που τραβάει η Τουρκία είναι ασύμβατος με την Ευρώπη και τις δυτικές αξίες και αρχές. Τα συγχαρητήρια που έλαβε από τον πρόεδρο V. Putin (που δεν ενοχλείται ιδιαίτερα από παραβιάσεις ανθρώπινων δικαιωμάτων και δημοκρατικών ελευθεριών) και τον αλλοπρόσαλλο D. Trump, ίσως έδωσαν μια ανάσα στον Tayyip Erdogan. Όμως γνωρίζει και ο ίδιος ποσό ευκαιριακές είναι αυτές οι φιλίες…
Χωρίς να αναμένεται αλλαγή στάσης, πολύ σύντομα θα αποδεχθεί πως θα πολιτευθεί απέναντι σε Ελλάδα και Κύπρο… Πλέον δεν υπάρχουν τα άλλοθι της προηγούμενης δεκαετίας, ότι δεν είναι αρκετά ισχυρός, ότι τον υπονομεύει το κεμαλικό κατεστημένο και τον εμποδίζει να προβεί στα θετικά βήματα τα οποία υποτίθεται, ότι θα ήθελε να κάνει.
Τα πρώτα δείγματα γραφής θα δοθούν το επόμενο δίμηνο στην Κυπριακή ΑΟΖ, καθώς η Άγκυρα έχει απειλήσει με «λήψη όλων των αναγκαίων μέτρων» για την προστασία των «συμφερόντων της Τουρκίας και των Τουρκοκυπρίων» ενώ ήδη έχει στείλει και κρατάει σε ετοιμότητα σε τουρκικό λιμάνι της Μεσογείου το ερευνητικό σκάφος Barbaros.
Η Αθήνα δεν έχει άλλη επιλογή από αυτή της αναμονής, αλλά θα πρέπει να κινηθεί σε δυο επίπεδα:
Προς την Ε.Ε. και τους συμμάχους, εξηγώντας ότι η αντιπαράθεση με την Τουρκία, δεν πρέπει να είναι η πρώτη επιλογή και σε κάθε περίπτωση εάν αυτό επιλέξει η Ευρώπη, οφείλει να σκεφθεί και πως θα ενισχύσει την ευρωπαϊκή χώρα που περισσότερο από όλες τις άλλες θα πληγεί, δηλαδή την Ελλάδα.
Πιθανότατα και παρά το γεγονός ότι οι ελληνοτουρκικές σχέσεις είναι σχεδόν παγωμένες, μόλις καταλαγιάσει η πολιτική κρίση στην Τουρκία και παρά τη δεδομένη ψυχρότητα λόγω της υπόθεσής και των Οκτώ Αξιωματικών, θα πρέπει να επιχειρηθεί η διερεύνηση των προθέσεων είτε σε ανώτατο υπηρεσιακό είτε σε πολιτικό επίπεδο.
Θα είναι δυο χρήσιμες κινήσεις, καθώς πρέπει βάσει πραγματικών γεγονότων και όχι βάσει ιδεοληψιών και επιθυμιών, να διαμορφωθεί μια μεσοπρόθεσμη στρατηγική,καθώς το καθεστώς αυτό που με τη μια ή την άλλη μορφή, θα καθιστά την Τουρκία απρόβλεπτη και συνεπώς επικίνδυνη θα είναι απέναντί μας για τουλάχιστον μια δεκαετία…
Νίκος Μελέτης
(Φωτογραφία: Sooc)
