Με τον πόλεμο στην Ουκρανία να εισέρχεται στην πέμπτη εβδομάδα, πραγματοποιείται σήμερα Πέμπτη στις Βρυξέλλες, όπως είναι ήδη γνωστό, έκτακτη Σύνοδος Κορυφής (Summit) του ΝΑΤΟ, την οποία σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες ζήτησε η Ουάσιγκτον.
Σκοπός της έκτακτης αυτής συνάντησης των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων των 30 μελών της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας είναι να στείλει πρωτίστως ισχυρό μήνυμα ισχυρής συνοχής, αλλά και αποτροπής προς τη Μόσχα και δευτερευόντως να επαναβεβαιωθεί και σε αυτό το επίπεδο ότι το ΝΑΤΟ από την πλευρά του δεν θα μετατρέψει τον πόλεμο στην Ουκρανία σε μία ευθεία στρατιωτική σύγκρουση ΝΑΤΟ - Ρωσίας.
Σύμφωνα με όσα ανακοίνωσε ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ στη χθεσινή συνέντευξη Τύπου έχει ήδη επιτευχθεί συναίνεση (Consensus) σε δύο βασικά ζητήματα, ενώ θα συζητηθούν περαιτέρω και δύο άλλα που σχετίζονται έμμεσα με τον διεξαγόμενο πόλεμο στην Ουκρανία μετά την απρόκλητη εισβολή της Ρωσίας.
Κρίνεται σκόπιμο σε αυτό το σημείο να πούμε ότι οι αποφάσεις στο ΝΑΤΟ λαμβάνονται με «συναίνεση» κάτι που σημαίνει ότι πρέπει να υπάρχει ομοφωνία ή τουλάχιστον να μην διαφωνεί κάποιο κράτος – μέλος (έθνος κατά την νατοϊκή ορολογία). Η «σφιχτή» και ξεκάθαρη διατύπωση ή η χαλαρή και γενικόλογη εξαρτάται από το πόσο εύκολη ή δύσκολη ήταν η επίτευξη συναίνεσης.
Πρώτα από όλα αποφασίζεται επίσημα η περαιτέρω ενίσχυση των νατοϊκών δυνάμεων στο ανατολικό τμήμα της Συμμαχίας με τέσσερις πολυεθνικές νέες «Ομάδες Μάχης» (Battle Groups), ήτοι σε Βουλγαρία, Ρουμανία, Σλοβακία και… Ουγγαρία.
Αποτελεί έκπληξη βέβαια η Ουγγαρία γιατί μαζί με την Τουρκία είναι οι χώρες του ΝΑΤΟ που διατηρούν ισχυρές σχέσεις με τη Ρωσία αλλά και μεταξύ τους. Αυτές οι τέσσερις νέες «Ομάδες Μάχης» θα προστεθούν στις μέχρι τώρα τέσσερις επίσης πολυεθνικές στην Εσθονία, τη Λετονία, τη Λιθουανία και την Πολωνία που είναι έτοιμες «για μάχη» και έχουν επικεφαλής το Ηνωμένο Βασίλειο, τον Καναδά, τη Γερμανία και τις Ηνωμένες Πολιτείες αντίστοιχα.
Nα πούμε παρενθετικά ότι είναι όπως λέμε στην Ελλάδα Τακτικά Συγκροτήματα επιπέδου Τάγματος με όλα τα στοιχεία υποστήριξης μάχης και λογιστικής υποστήριξης που η δύναμή τους είναι 1.000 άτομα. Η ανάπτυξή τους υποδηλώνει τη δύναμη του διατλαντικού δεσμού και την αρχή της συλλογικής άμυνας που είναι το πρώτο και κύριο βασικό καθήκον της Συμμαχίας.
Θα περιμένουμε με μεγάλο ενδιαφέρον να δούμε ποιες χώρες θα αναλάβουν επικεφαλής των τεσσάρων αυτών νέων «Ομάδων Μάχης» και αν η Τουρκία που συνεχίζει να πατάει «σε δύο βάρκες» θα είναι μία από αυτές.
Στη σημερινή Σύνοδο θα αποφασιστεί όπως προαναγγέλθηκε από χθες να δοθεί περαιτέρω βοήθεια προς την Ουκρανία για την οποία ο ΓΓ/ΝΑΤΟ υπενθύμισε ότι ασκεί το δικαίωμα της αυτοάμυνας, με βάση τον Καταστατικό Χάρτη του ΟΗΕ (σημ. Άρθρο 51) και ότι η βοήθεια του ΝΑΤΟ αποσκοπεί στο να διατηρήσει αυτό το θεμελιώδες δικαίωμά της!
Οπότε είναι βέβαιο ότι στην ανακοίνωση θα επαναβεβαιωθεί η συνέχιση της στήριξης της Συμμαχίας στην Ουκρανία. Επισημαίνεται ότι δεν αναφέρθηκε οτιδήποτε για εξοπλισμούς και ίσως αυτοί συνεχιστούν πλέον σε διμερές επίπεδο. Η βοήθεια αυτή θα αφορά σε μέσα για άμυνα απέναντι σε κυβερνο-επιθέσεις και σε ειδικό προστατευτικό εξοπλισμό για την αντιμετώπιση πιθανών βιολογικών, χημικών, ακόμα και πυρηνικών προσβολών από τη Ρωσία.
Το μεγάλο ενδιαφέρον όμως στρέφεται σε δύο θέματα που ανακοινώθηκε ότι θα συζητηθούν και διαφαίνεται ότι μέχρι χθες το μεσημέρι δεν είχε επιτευχθεί συναίνεση (Consensus), τουλάχιστον ως προς τις τελικές διατυπώσεις. Το πρώτο είναι «η βοήθεια» που το ΝΑΤΟ πρέπει να παράσχει σε κράτη που δεν είναι μέλη της Συμμαχίας για να αντιμετωπίσουν την επιθετικότητα της Μόσχας.
Σε αυτά είναι η Γεωργία (η οποία και ονομάστηκε), η Μολδαβία, η Σουηδία και η Φινλανδία, ενώ έκπληξη που δημιουργεί πολλά ερωτηματικά είναι η Βοσνία - Ερζεγοβίνη η οποία κατονομάστηκε από τον ΓΓ/ΝΑΤΟ.
Το δεύτερο θέμα το οποίο παρουσιάζεται ως αντικείμενο συζήτησης για σήμερα είναι η Κίνα και ο ρόλος της στον πόλεμο της Ουκρανίας. Εδώ είναι περισσότερο από βέβαιο ότι υπάρχουν σοβαρές διαφωνίες από αρκετά ευρωπαϊκά κράτη-μέλη οπότε εκτιμάται ότι δεν θα υπάρχουν και αυστηρές διατυπώσεις.
Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε πλέον αν το Πεκίνο πλέον της πολιτικής υποστήριξης και της στάσης της στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ παρέχει και στρατιωτική υποστήριξη στη Μόσχα. Βλέπουμε όμως ότι η Κίνα μέχρι σήμερα κρατάει πολύ προσεκτική στάση, τονίζοντας μάλιστα την αρχή για το απαραβίαστο των συνόρων, ενώ πριν από πέντε μέρες πραγματοποιήθηκε 2ωρη συνομιλία του Αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν με τον Κινέζο ομόλογό του Σι Τζιπίνγκ.
Η εκτίμησή μας είναι ότι θα υπάρχουν από τη μία αυστηρές διατυπώσεις για τη Ρωσία αλλά από την άλλη το ΝΑΤΟ θα επαναβεβαιώσει την ευθύνη που έχει να διασφαλίσει ότι δεν θα υπάρξει στρατιωτική εμπλοκή του στην Ουκρανία.
Κάτι που αναμφίβολα θα κλιμάκωνε την κρίση και θα οδηγούσε σε μία ευθεία πολεμική σύγκρουση ΝΑΤΟ-Ρωσίας. Τέλος, αναμένεται ότι το ΝΑΤΟ σήμερα θα καλέσει τη Ρωσία να σταματήσει τη ρητορική για ενδεχόμενη χρήση πυρηνικών όπλων, η οποία όμως πριν από λίγες ημέρες έστειλε τα δικά της μηνύματα με τη χρησιμοποίηση για πρώτη φορά υπερηχητικού πυραύλου.
* Ο Αντιστράτηγος ε.α. Κωνσταντίνος Λουκόπουλος είναι Γεωστρατηγικός Αναλυτής και Εκτελεστικός Διευθυντής στο «Παρατηρητήριο Ευρωμεσογειακής Ασφάλειας και Συνεργασίας».
