(Φωτ. Στιγμιότυπο από τη συνάντηση που είχαν οι Putin και Erdogan στις αρχές Σεπτεμβρίου, στο περιθώριο της Συνόδου G20 στην Κίνα. Photo by Anadolu Agency/Getty Images/Ideal Image.)
Η εξομάλυνση των Ρώσο-Τουρκικών σχέσεων θα είναι το αντικείμενο της συνομιλίας που θα έχουν οι πρόεδροι της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν και της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στην Κωνσταντινούπολη, στο περιθώριο της 23ης Συνόδου του Παγκοσμίου Συμβουλίου Ενέργειας (WEC) που ξεκίνησε χθες και θα διαρκέσει έως τις 13 Οκτωβρίου.
Ο Πούτιν φτάνει σήμερα Δευτέρα στην Κωνσταντινούπολη και όπως έχει ανακοινώσει η ρωσική προεδρία, η συνάντηση θα πραγματοποιηθεί αύριο Τρίτη.
Η θετική ατζέντα της συνάντησης αποτελείται από ζητήματα που άπτονται άμεσα ή έμμεσα της οικονομικής συνεργασίας, με κορυφαίο την ενεργοποίηση των εργασιών του Ρώσο-Τουρκικού Αγωγού, ενώ διεθνή πολιτικά ζητήματα όπως η κατάσταση Συρία και το Ιράκ συνιστούν την αρνητική ατζέντα, αφού πρόκειται για σημεία όπου οι δύο χώρες έχουν αντίθετες θέσεις, ενώ στη φάση αυτή παραμένει άγνωστη η στάση της Μόσχας σε σχέση με τις εξελίξεις στο Κυπριακό.
Πρόκειται για την πρώτη επίσκεψη του Ρώσου προέδρου μετά την κατάρριψη του ρωσικού πολεμικού αεροσκάφους πάνω από τα τούρκο-συριακά σύνορα από την τουρκική πολεμική αεροπορία στις 24 Νοεμβρίου 2015. Το γεγονός είχε προκαλέσει ένταση στις διμερείς σχέσεις. Η εξομάλυνση των σχέσεων ξεκίνησε πριν από λίγο καιρό με εκατέρωθεν δηλώσεις και ανακοινώσεις.
Τουρκικά αιτήματα
Τα Τουρκικά οικονομικά αιτήματα προς την Μόσχα περιλαμβάνουν τις τουρκικές εξαγωγές γεωργικών προϊόντων, τον τουρισμό (που όμως συνεχίζει να αντιμετωπίζει προβλήματα λόγω της κατάστασης ασφαλείας στην Τουρκία), τον αγωγό φυσικού αερίου, και την λειτουργία των τουρκικών κατασκευαστικών εταιριών στη Ρωσία που επλήγη σοβαρά από την κακή σχέση των δυο χωρών το τελευταίο 18μηνο.
Σε πολιτικό επίπεδο, ξεχωρίζουν τα θέματα της Συρίας και του Ιράκ, στα οποία υφίσταται ουσιαστική διαφωνία, ενώ παραμένει άγνωστη η στάση της Μόσχας στο Κυπριακό και το προσφυγικό.
Στα προηγούμενα ζητήματα οι διπλωματικοί αναλυτές εικάζουν ότι ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν δεν θα έχει κανένα πρόβλημα να υποσχεθεί λύσεις στα ζητήματα που αφορούν τις διμερείς οικονομικές σχέσεις, αλλά προκειμένου να «στεριώσει» η ρωσο-τουρκική φιλία θα ζητήσει σοβαρά ανταλλάγματα, που η Άγκυρα δύσκολα μπορεί να δεχθεί και να προσφέρει.
Για παράδειγμα, η Μόσχα ζητά την «άνευ όρων» αποδοχή του σχεδίου της για λύση στη Συρία, στην οποία περιλαμβάνεται όρος για την παρουσία σε όλα τα στάδια της εξόδου από την κρίση, του Σύρου Προέδρου Μπασίρ Αλ Άσαντ, κάτι που η Τουρκία και ο Ταγίπ Ερντογάν απορρίπτουν σε κάθε τους δήλωση για το μέλλον της χώρας. Λιγότερο εκτεθειμένη είναι η Μόσχα, για το ρόλο του PYD (των Κούρδων ανταρτών στο Συριακό βορρά). Παρά το γεγονός πως τους στηρίζει, θεωρείται βέβαιο πως αν επρόκειτο να πεισθεί η Άγκυρα να στηρίξει το δικό της σχέδιο για λύση, θα τους εγκατέλειπε, μέσα από μια διαφορετικού τύπου φόρμουλα από αυτήν της δημιουργίας συνιστώντος κράτους στη νέα Συρία.
Δεύτερη διαφωνία της Μόσχας, είναι η παρουσία της Τουρκίας στο Ιράκ. Την απορρίπτει ολοκληρωτικά και για οποιονδήποτε λόγο η Τουρκία επικαλείται. Η Μόσχα όχι μόνο διατηρεί καλές σχέσεις με την Ιρακινή κεντρική κυβέρνηση στη Βαγδάτη, αλλά και με το Ιράν που θεωρεί «απειλή εθνικής ασφάλειας» την τουρκική παρουσία στον Ιρακινό βορρά. Η συζήτηση για το ζήτημα αυτό, εν όψει της τουρκικής προετοιμασίας για εισβολή στο Ιράκ και κάθοδο προς την Μοσούλη, για «να τη σώσει από τα χέρια των τζιχαντιστών», θα είναι εξαιρετικής σημασίας.
Επομένως, η επιτυχία ή μη της διμερούς συνάντησης θα φανεί από το τι είναι πιθανόν να εξασφαλίσει ο Πούτιν από τον «Σουλτάνο».
Ενδεικτικό άλλωστε του γεγονότος ότι η Μόσχα θέλει να κρατά ανοιχτές όλες τις πόρτες, είναι πως μια ημέρα πριν την άφιξη του Βλ. Πούτιν στην Κωνσταντινούπολη, το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών ανακοίνωσε με δήλωση του αναπληρωτή υπουργού Εξωτερικών, Αλεξέι Μεσκόφ, πως ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας, Σεργκέι Λαβρόφ, θα επισκεφθεί την Ελλάδα τις ερχόμενες εβδομάδες.
Γιαννης Δημητριάδης
Διαβάστε ακόμα: - Η ενίσχυση της ενεργειακής συνεργασίας στο επίκεντρο της συνάντησης Putin - Erdogan