Στον αέρα βρίσκεται η πολυμερής Διάσκεψη για το Κυπριακό, καθώς η Τουρκία υιοθετεί ακραίες θέσεις ενώ τα μηνύματα που έρχονται από την Άγκυρα σχετικά με την συμμετοχή του Recep Tayyip Erdogan, είναι συγκεχυμένα και είναι προφανές ότι η παρουσία του Αλέξη Τσίπρα στην Γενεύη εξαρτάται από το επίπεδο εκπροσώπησης της τουρκικής πλευράς.
Εάν τελικά ο Tayyip Erdogan, ο οποίος φυσικά έχει να αντιμετωπίσει εξαιρετικά σοβαρά ζητήματα, τόσο με την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας όσο και με την «ειρηνευτική» πρωτοβουλία που έχει αναλάβει από κοινού με τον Ρώσο ηγέτη στην Συρία επιλέξει να μην μεταβεί στην Γενεύη, τότε το πιθανότερο είναι ότι οι τρεις εγγυήτριες δυνάμεις θα εκπροσωπηθούν σε επίπεδο Υπουργών Εξωτερικών. Με αυτή την φόρμουλα όμως περιορίζεται σημαντικά και το ενδεχόμενο κάποιας σημαντικής προόδου στις συνομιλίες με πιθανότερο σενάριο να ανανεωθεί το ραντεβού για μερικές εβδομάδες αργότερα.
Σύμφωνα με πληροφορίες, την ιδέα για Διάσκεψη σε επίπεδο υπουργών εξωτερικών με την προοπτική πρόσκλησης και των ηγετών εφόσον διαπιστωθεί πρόοδος και σύγκλιση θέσεων, είχε πέσει στο τραπέζι από τους Βρετανούς.
Η αγγλόφωνη έκδοση της Χουριέτ χθες ανέφερε ότι ο Erdogan θα αποφασίσει την συμμετοχή του στην Διάσκεψη εφόσον οι συνομιλίες έχουν καταλήξει σε ένα συγκεκριμένο πολιτικό οδικό χάρτη…
Τρία σενάρια είναι ορατά αυτή την στιγμή: η επιτυχής κατάληξη των διαπραγματεύσεων, κάτι που θεωρείται μάλλον απίθανο λόγω της πολύ μεγάλης απόστασης που χωρίζει τις θέσεις των δυο πλευρών όχι μόνο στο θέμα της ασφάλειας αλλά και σε μια σειρά Κεφαλαίων του Κυπριακού.
Το άλλο σενάριο είναι το αδιέξοδο, το οποίο όμως κανείς δεν το επιθυμεί.
Και έτσι το πιθανότερο σενάριο είναι η υιοθέτηση ενός μοντέλου διαδικασίας όπως αυτή που οδήγησε στην συμφωνία για τα πυρηνικά του Ιράν, όπου υπήρξαν διαδοχικές διασκέψεις μέχρις ότου οριστικοποιηθεί η συμφωνία.
Βεβαίως αυτό το σενάριο κρύβει και σημαντικές παγίδες, καθώς η ελληνοκυπριακή πλευρά δεν μπορεί να επαναπαυθεί στην μη συμμετοχή του Erdogan και συνεπώς να εμφανίζεται με ελαστικότερες θέσεις θεωρώντας ότι δεν θα υπάρξει τελικό αποτέλεσμα. Θα είναι καταστροφικό να αποχωρήσει από την Γενεύη έχοντας προσφέρει νέα διαπραγματευτικά κεκτημένα στην τουρκοκυπριακή πλευρά.
Πάντως και η Αθήνα είχε επιδιώξει και είναι κάτι που το έχει χειριστεί στις επαφές του με τον ΟΗΕ και τον διεθνή παράγοντα ο Νίκος Κοτζιάς, η διαδικασία να μην έχει «καταληκτική ημερομηνία» την 12η Ιανουαρίου αλλά να είναι ανοικτού τέλους (open ended).
Τα σφιχτά και απόλυτα χρονοδιαγράμματα λειτουργούν αρνητικά, δίνοντας την ευκαιρία για άσκηση πιέσεων με την απειλή του αδιεξόδου και αυτό είναι κάτι που παγίως επιδιώκει να αποφύγει η ελληνική πλευρά…
Καλά ενημερωμένες πηγές τόνιζαν ότι η Λευκωσία πρέπει ξεκάθαρα να προβάλλει τις θέσεις της και κυρίως στο θέμα της ασφάλειας να θέσει ως παραβάτη κόκκινη γραμμή την κατάργηση κάθε επεμβατικού δικαιώματος της Τουρκίας είτε μονομερώς είτε πολυμερώς.
Έτσι μόνο ακυρώνεται και η προσπάθεια της Αγκύρας και άλλων διεθνών παραγόντων να εξασφαλισθεί η παραμονή υπό τον μανδύα της μεταβατικής περιόδου, μερικών χιλιάδων τούρκων στρατιωτών και μάλιστα σε στρατιωτική βάση, στο τουρκοκυπριακό συνιστών κρατίδιο. Η παραμονή της δύναμής αυτής θα είναι άνευ περιεχομένου εφόσον δεν θα προβλέπεται δικαίωμα παρέμβασης τους…
Ο Νίκος Κοτζιάς συναντάται σήμερα με τον ειδικό εκπρόσωπο του ΟΗΕ για το Κυπριακό Espen Barth Eide ενώ την Παρασκευή το απόγευμα ώρα Νέας Υόρκης θα συναντηθεί με τον νέο γενικό γραμματέα του ΟΗΕ Antonio Guterres. Σύμφωνα με ανώτερη πηγή, ο κ. Κοτζιάς θα εξηγήσει με κάθε σαφήνεια και εγκυρότητα (χωρίς την... διαμεσολάβηση και τα «φίλτρα» του κ. Eide) τις ελληνικές θέσεις τόσο για την ουσία όσο και για την διαδικασία και θα ζητήσει από τον γ.γ., η παρέμβαση του ΟΗΕ και συνεπώς και του κ. Eide να περιορίζεται στα όρια της εντολής του, που είναι η εφαρμογή των ψηφισμάτων του ΣΑ του ΟΗΕ και όχι η προσπάθεια... διαμεσολάβησης (που τελικά εκτρέπεται σε επιδιαιτησία).
Την Πέμπτη ο κ. Κοτζιάς θα συναντηθεί και με τον υπουργό Επικράτειας της Βρετανίας αρμόδιου για ευρωπαϊκές υποθέσεις Alan Duncan, με αντικείμενο φυσικά το Κυπριακό και την συμμέτοχη των Εγγυητριών Δυνάμεων στην Διάσκεψη της Γενεύης. Ο κ. Duncan χθες είχε συνομιλίες στην Λευκωσία και σήμερα βρίσκεται στην Άγκυρα για συνομιλίες με τον πρωθυπουργό Binali Y?ld?r?m και τον ΥΠΕΞ Mevlut Cavusoglu.
Ν.Μ.