Του Νίκου Μελέτη
Απέναντι στην πίεση της διεθνούς κοινότητας που έχει προεξοφλήσει την επίλυση του Σκοπιανού και ακροβατώντας συγχρόνως στις λεπτές ισορροπίες τις οποίες απειλεί να ανατρέψει μια πιθανή συμφωνία με τα Σκόπια στο εσωτερικό, η κυβέρνηση μπήκε στην τελική ευθεία μιας διαδικασίας η οποία ξεκίνησε πριν μερικούς μήνες χωρίς πολλές πιθανότητες επιτυχίας, αλλά τώρα πλέον μέχρι το τέλος της εβδομάδας οι κ. Τσίπρας και Ζάεφ θα αναλάβουν την ευθύνη για την λύση ή την διαιώνιση του προβλήματος.
Για δεύτερη φορά μέσα σε δυο εβδομάδες η κυβέρνηση επιχειρεί να διαχειρισθεί (και επικοινωνιακά) το Σκοπιανό, μετά το φιάσκο που προηγήθηκε με την ονομασία «Μακεδονία του Ίλιντεν» και τους υπουργούς εξωτερικών να (ξανά)παραδίδουν τη διαδικασία στους δυο πρωθυπουργούς.
Το Μέγαρο Μαξίμου, πάντως θέλοντας να αποφύγει τις ευθύνες που του... μετέθεσε με τις δηλώσεις του ο Ν. Κοτζιάς που ουσιαστικά προανήγγειλε την συμφωνία, έσπευσε να δηλώσει μέσω πηγών ότι ακόμη δεν υπάρχει αποτέλεσμα και ότι υπάρχει απόσταση να διανύσει η σκοπιανή πλευρά σε ότι αφορά το erga omnes.
Εάν όμως είναι ακόμη στον αέρα η ονομασία και το erga omnes συνεπώς και η καθιέρωση της νέας ονομασίας ως συνταγματικής, για ποιο πλαίσιο-συμφωνια συζητά το ΥΠΕΞ;
Εάν πράγματι δεν έχει υπάρξει σαφής δέσμευση για την erga omnes και χωρίς εξαιρέσεις χρήση της νέας ονομασίας, σημαίνει ότι δεν υπάρχει καμία δέσμευση για συνταγματική αλλαγή όπως την ζητούσε η Αθήνα και φυσικά δεν έχουν ακόμη συμφωνήσει οι δυο πλευρές για την ονομασία, η οποία μπορεί σύμφωνα με τις ελληνικές πηγές να προέρχεται από την λίστα Νίμιτς, όμως μένει να διευκρινισθεί τι αντάλλαγμα κατέβαλε η Αθήνα προκειμένου να επιστρέψουμε σε αυτές τις επιλογές από την «Μακεδονία του Ίλιντεν» που είχε αποδεχθεί ως βάση συζήτησης την περασμένη εβδομάδα.
Σε αυτό το θολό σκηνικό κινείται η διαδικασία η οποία θα διαταράξει την συνοχή της κυβέρνησης, όσο κι αν ο κ. Καμμένος υποκρίνεται τον διαρκώς απόντα...
Τις επόμενες λίγες ημέρες οι κ.κ. Τσίπρας και Ζάεφ θα πρέπει να ανακοινώσουν την συμφωνία ή την κατάρρευση ουσιαστικά των διαπραγματεύσεων, με ότι σημαίνει αυτό για την κάθε πλευρά αλλά και για την επίρριψη των ευθυνών, του γνωστού ως blame game.
Οι κ. Κοτζιάς και Ντιμιτρόφ έχουν ολοκληρώσει τη διαμόρφωση των κειμένων της διεθνούς συμφωνίας που καλύπτει όλες τις πτυχές της διαφοράς, το χρονοδιάγραμμα εφαρμογής και υλοποίησης της συμφωνίας αλλά και το πλαίσιο των διμερών σχέσεων εφεξής και απομένει στους δυο πρωθυπουργούς να επιλέξουν όχι απλώς το όνομα, αλλά τον συνδυασμό εκείνο, ονόματος/πλαισίου εφαρμογής/εύρους χρήσης, που θα ξεκλειδώσει την τελική συμφωνία.
Οι κ. Τσίπρας και Ζάεφ θα έχουν τηλεφωνική επικοινωνια μέχρι την Πέμπτη ή την Παρασκευή, καθώς θα έχει προηγηθεί εντατική διαπραγμάτευση μεταξύ των διπλωματικών γραφείων τους, ώστε να δουν εάν μπορούν να καλύψουν την τελευταία απόσταση και να καταλήξουν σε συμφωνία. Εάν συμφωνήσουν τότε θα δρομολογήσουν και τη συνάντησή τους στις Πρέσπες μέχρι τα μέσα Ιουνίου ώστε να υπάρχει χρόνος για υπογραφή της συμφωνίας μεταξύ των δυο πλευρών.
Ενδεικτικό όμως ήταν το περιεχόμενο της διαρροής κυβερνητικού αξιωματούχου σε σχέση με το κλίμα αισιοδοξίας που καλλιεργήθηκε μετά τις δηλώσεις των δυο υπουργών εξωτερικών Κ. Κοτζιά και Ν. Ντιμιτρόφ:
«Οι δύο υπουργοί Εξωτερικών έκαναν σημαντική πρόοδο, ωστόσο οι διαπραγματεύσεις δεν τελείωσαν, αντιθέτως βρίσκονται στην πιο κρίσιμη καμπή τους. Ορισμένοι βιάζονται να πούνε χοπ, πριν ακόμη τα Σκόπια πηδήξουν το χαντάκι. Υπομονή και ψυχραιμία μέχρι τη Σύνοδο Κορυφής του Ιουνίου».
Πάντως στο τραπέζι των υπουργών Εξωτερικών παρέμεναν μέχρι και χθες το πρωί τα τρία ονόματα από τη λίστα Νίμιτς: Gorna/ Severna/ Nova- Makedonija.
Ο στόχος τον οποίο είχαν θέσει οι δυο κυβερνήσεις ήταν να υπάρξει συμφωνία πριν τον Ιούνιο ώστε να εκμεταλλευθούν και οι δυο πλευρές το μομέντουμ της Συνόδου Κορυφής της Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ και να μην αποδυναμωθεί το «κίνητρο» που υπάρχει στο εσωτερικό της πΓΔΜ για να γίνει αποδεκτή μια συμβιβαστική λύση.
Αυτή τη στιγμή πάντως υπάρχει μεν πίεση προς την πΓΔΜ ώστε να αποδεχθεί έναν συμβιβασμό με την Ελλάδα, συγχρόνως όμως η Αθήνα έχει αυτοεγκλωβισθεί σε μια διαδικασία που όλοι προεξοφλούν την έκβασή της: ότι ανεξαρτήτως σχεδιασμών της κάθε πλευράς και αποτελέσματος θα πρέπει να δοθεί ένα θετικό μήνυμα στην πΓΔΜ τόσο στην Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε. στις 28-29 Ιουνίου όσο και στην Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ 12-13 Ιουλίου.
Η κυβέρνηση χωρίς ακόμη να έχει δει «φως» από τα Σκόπια (σύμφωνα με την δήλωση της κυβερνητικής πηγής) έχει εμπλακεί στη συζήτηση για παροχή θετικής ψήφου στην απόφαση της Ε.Ε. για έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων της πΓΔΜ με την Ε.Ε. στο τέλος Ιουνίου.
Αυτό έχει προεξοφληθεί από τους εταίρους, οι οποίοι χωρίς να καίγονται για την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με τα Σκόπια, θέλουν να δείξουν ότι ενδιαφέρονται για τα Δυτικά Βαλκάνια με μια απόφαση με σοβαρούς πολιτικούς συμβολισμούς,χωρίς ουσιαστικό περιεχόμενο (πέραν της απελευθέρωσης κονδυλίων μερικών δεκάδων εκατομμύριον ευρώ προς την πΓΔΜ).
Ακόμη και χωρίς λύση πια, η Αθήνα θα είναι σε εξαιρετικά δύσκολη θέση τόσο στην Ε.Ε. όσο και στο ΝΑΤΟ προκειμένου να εξηγήσει τις λεπτομέρειες που δεν επέτρεψαν την ολοκλήρωση της συμφωνίας, την οποία η ίδια προανήγγειλε, και η οποία θα άνοιγε τον ευρωατλαντική δρόμο της πΓΔΜ. Και συγχρόνως θα πρέπει να αποκρούσει τις πιέσεις που θα ζητούν να προσφέρει στον κ. Ζάεφ το «κίνητρο» που έχει ανάγκη για να πείσει την κοινή γνώμη της χώρας του να αποδεχθεί έναν συμβιβασμό… είτε αυτός αφορά την ταυτότητα, είτε τις «εκπτώσεις» στο erga omnes και στην συνταγματική αλλαγή.
