Photo by Christos Avraamides / Handout/Anadolu Agency/Getty Images
Με τον χρόνο να μετρά αντίστροφα, ο Νίκος Αναστασιάδης και ο Mustafa Akinci, πλησιάζουν στην ώρα της αλήθειας, την οποία -όπως έδειξε ένα εντατικό διήμερο διαπραγματεύσεων- αποφεύγουν, μεταφέροντας στην Πενταμερή Διάσκεψη με τις Εγγυήτριες Δυνάμεις την ευθύνη για το ξεκλείδωμα της επιτυχίας της διαδικασίας.
Η μεγάλη στιγμή της ημέρας είναι η αναμενόμενη κατάθεση των χαρτών από τις δυο πλευρές, τους οποίους όπως έγινε γνωστό θα δουν μόνο οι δυο ηγέτες, ο Espen Barth Eide και ένας χαρτογράφος-εμπειρογνώμονας από κάθε πλευρά και κατόπιν οι δυο χάρτες θα κλειδωθούν από τον Eide σε ειδική θυρίδα στο Παλάτι των Εθνών και δεν θα δημοσιοποιηθούν εάν δεν υπάρξει τελική συμφωνία.
Οι δυο ηγέτες συναντώνται από νωρίς το πρωί στο Παλάτι των Εθνών στην Γενεύη, έχοντας μπροστά τους συσσωρευμένους έναν μεγάλο όγκο διαφωνιών και εκκρεμοτήτων που διαχέονται σε όλα τα Κεφάλαια του Κυπριακού, πάρα τις προσπάθειες του Ε. Eide με κλειστές συναντήσεις μόνο με τους κ. Αναστασιάδη και Akinci, να πετύχει πρόοδο έστω σε μερικά κεφάλαια. Μόνο στο θέμα των αρμοδιοτήτων της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, φάνηκε αργά χθες το βράδυ να υπάρχει προσέγγιση, την οποία θα επιχειρήσουν να οριστικοποιήσουν σήμερα οι δυο διαπραγματευτές Μαυρογιάννης και Nami.
Σύμφωνα με τον προγραμματισμό, μέσα στις λίγες ώρες που απομένουν οι δυο πλευρές θα πρέπει να εξετάσουν τις εκκρεμότητες στο περιουσιακό (που απασχόλησε την πρώτη ημέρα των συνομιλιών), τις εκκρεμότητες για την Διακυβέρνηση (όπου κλειδί παραμένει η εκ περιτροπής Προεδρία, η κατανομή και ο τρόπος λήψης αποφάσεων στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση, η διαδικασία τροποποίησης του συντάγματος κλπ.), θέματα οικονομίας και Ε.Ε. και φυσικά το Εδαφικό.
Ακόμη δεν είναι γνωστό εάν ο Eide επιδιώξει την έγκριση συγκεκριμένου κειμένου το οποίο θα παρουσιάσει στην έναρξη της Διάσκεψης που αναμένεται να ξεκινήσει αύριο το μεσημέρι, υπό την προεδρία του νέου Γ.Γ. του ΟΗΕ, Antonio Guterres.
Το γεγονός πάντως ότι οι χάρτες θα μείνουν καλά σφραγισμένοι και η πληροφόρηση για το τι ακριβώς καταθέτουν ως αφετηρία διαπραγμάτευσης οι δυο πλευρές δεν θα είναι γνωστό, δημιουργεί πολλές παρενέργειες, καθώς η φημολογία και η παραπληροφόρηση θα οργιάσει, επηρεάζοντας τις συνομιλίες, μιας και θεωρείται ότι η τουρκοκυπριακή πλευρά παζαρεύει θέματα όπως η επιστροφή της Μόρφου με άλλα ζητήματα όπως είναι η εκ περιτροπής προεδρία.
Από την πρώτη στιγμή είχαν εκφρασθεί επιφυλάξεις για τον τρόπο με τον οποίο μεταφέρθηκαν οι συνομιλίες στην Γενεύη και η δρομολόγηση της Διεθνούς Διάσκεψης, χωρίς να έχει προηγηθεί η αναγκαία πρόοδος στα ουσιώδη Κεφάλαια του Κυπριακού. Η Διάσκεψη έχει αποκλειστικό αντικείμενο την Ασφάλεια και τις Εγγυήσεις, όπου φυσικά με μεγάλο ενδιαφέρον αναμένεται η επίσημη τοποθέτηση της Τουρκίας για να διαπιστωθεί εάν θα ταυτίζεται με τις δημόσιες δηλώσεις τούρκων αξιωματούχων, και οι οποίες δεν αφήνουν κανένα περιθώριο συνεννόησης, καθώς επιμένουν σε επεμβατικό δικαίωμα και διατήρηση για μεγάλο διάστημα τουρκικών στρατευμάτων στο νησί.
Ο κ. Eide που παίζει τα «ρέστα» του, καθώς για δεύτερη φορά από τον Νοέμβριο μεταφέρει στο εξωτερικό τις συνομιλίες και κορυφώνει την διαδικασία με Διεθνή Διάσκεψη, ελπίζει ότι με την πίεση του χρόνου που εξαντλείται θα φέρει τους δυο ηγέτες σε ένα πλαίσιο πολιτικής συμφωνίας, το οποίο ατύπως θα είναι υπό την αίρεση της επίτευξης συνεννόησης στο θέμα της Ασφάλειας και των Εγγυήσεων.
Με τον τρόπο αυτό ανατρέπεται η «φυσική φορά» της διαδικασίας και θα μεταφερθεί στις Εγγυήτριες Δυνάμεις το βάρος για την επιτυχία η όχι της διαδικασίας.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις διπλωματικών πηγών στην Γενεύη, δεν αποκλείεται ο Eide να ζητήσει από Τουρκία και Ελλάδα να επιτύχουν συνεννόηση στις Εγγυήσεις/Ασφάλεια, υποστηρίζοντας ότι εάν αυτό συμβεί, τότε οι δυο ηγέτες μπορούν να κάνουν το τελικό πάρε-δώσε και να οδηγηθούμε σε λύση του Κυπριακού. Σε αυτό το σενάριο δεν αποκλείεται να δοθεί παράταση των συνομιλιών.
Η Αθήνα, πάντως, η οποία θα εκπροσωπηθεί στην έναρξη της Διάσκεψης από τον Υπουργό Εξωτερικών Νίκο Κοτζιά, έχει δημοσίως δηλώσει ότι δεν δέχεται εγγυήσεις και επεμβατικά δικαιώματα, ούτε υπερβολικά χρονοδιαγράμματα για την αποχώρηση των τούρκικών στρατευμάτων.
Έτσι το κλειδί για την επίτευξη συμφωνίας θα είναι η τοποθέτηση της Τουρκίας, η οποία αν επιμείνει σε επεμβατικό δικαίωμα ουσιαστικά θα τορπιλίσει την διαδικασία.
Διαβάστε ακόμα:
- Οι διαπραγματεύσεις στη Γενεύη στο επίκεντρο του κυπριακού Τύπου
- Κυπριακό: Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα εκπροσωπηθεί στη Γενεύη στο ανώτερο δυνατό επίπεδο