Ο υπουργός Εξωτερικών της Σαουδικής Αραβίας Αντελ αλ-Ζουμπέιρ ανακοίνωσε απόψε τη διακοπή των διπλωματικών σχέσεων της Σαουδικής Αραβίας με το Ιράν, έπειτα από την επίθεση κατά της σαουδαραβικής πρεσβείας στην Τεχεράνη και την ιρανική αντίδραση στην εκτέλεση του σιίτη ιερωμένου Νιμρ αλ-Νιμρ.
Η Σαουδική Αραβία "να διακόψει τις διπλωματικές της σχέσεις με το Ιράν και απαιτεί την αναχώρηση της ιρανικής διπλωματικής αντιπροσωπείας εντός 48 ωρών", δήλωσε ο Αντελ αλ-Ζουμπέιρ κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στο Ριάντ.
Η Σαουδική Αραβία είναι αποφασισμένη να μην επιτρέψει στο Ιράν να υπονομεύσει την ασφάλειά της, πρόσθεσε ο υπυοργός Εξωτερικών.
Το τηλεοπτικό δίκτυο Al Arabiya μετέδωσε ότι το προσωπικό της σαουδαραβικής πρεσβείας στην Τεχεράνη, που εγκατέλειψε το Ιράν μετά τη χθεσινή επίθεση κατά του κτιρίου της διπλωματικής αποστολής, έφθασε στο Ντουμπάι, καθ΄οδόν προς το Ριάντ.
Έτοιμη να εκραγεί η Μέση Ανατολή
Η οργή των σιϊτών μουσουλμάνων ξέσπασε εναντίον της Σαουδικής Αραβίας. Η Μέση Ανατολή θυμίζει καζάνι που βράζει και πολιτικοί αναλυτές τονίζουν ότι οι εξελίξεις απο δω και πέρα θα είναι ραγδαίες.
Βίαιες συγκρούσεις ξέσπασαν σήμερα μεταξύ της αστυνομίας και σιιτών διαδηλωτών στο Μπαχρέιν, οι οποίοι διαμαρτύρονταν για την εκτέλεση από τη Σαουδική Αραβία του Σαουδάραβα σιίτη ιερωμένου Νιμρ αλ Νιμρ, μετέδωσε το Γαλλικό Πρακτορείο.
Τα επεισόδια σημειώθηκαν σε πολλές συνοικίες με σιιτικό πληθυσμό της πρωτεύουσας Μανάμα όπου η αστυνομία εκτόξευσε δακρυγόνα και άνοιξε πυρ χρησιμοποιώντας σκάγια εναντίον των διαδηλωτών οι οποίοι απάντησαν με ρίψεις βομβών μολότοφ, γνωστοποίησαν αυτόπτες μάρτυρες επισημαίνοντας ότι υπάρχουν τραυματίες.
Ο Ανώτατος Ηγέτης του Ιράν -της μεγαλύτερης σιϊτικής δύναμης στην περιοχή- επιτέθηκε για δεύτερη φορά και σήμερα εναντίον του σουνιτικού βασιλείου της Σαουδικής Αραβίας αναφορικά με την εκτέλεση ενός σιϊτη ιερωμένου, τονίζοντας οι σαουδάραβες πολιτικοί θα αντιμετωπίσουν την θεϊκή τιμωρία. "Χωρίς αμφιβολία το αίμα αυτού του βασανισμένου μάρτυρα, που χύθηκε άδικα, θα έχει γρήγορα συνέπειες και η θεϊκή εκδίκηση θα πέσει πάνω στους σαουδάραβες πολιτικούς", δήλωσε ο Χαμενεΐ, σύμφωνα με την κρατική τηλεόραση.
Εξίσου εξαργιωμένοι είναι και οι ιρανοί πολίτες, οι οποίοι το βράδυ του Σαββάτου επιτέθηκαν εναντίον της πρεσβείας της Σαουδικής Αραβίας με βόμβες μολότοφ. Εικόνες σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, που μερικές από αυτές αναρτήθηκαν από δημοσιογράφους ιρανικών πρακτορείων ειδήσεων και εφημερίδων, δείχνουν ιρανούς διαδηλωτές να εισβάλουν στην πρεσβεία της Σαουδικής Αραβίας στην Τεχεράνη και να βάζουν φωτιές.
Φωτογραφία στο Twitter δείχνει διαδηλωτές έξω από το κτίριο της πρεσβείας, με μικρές εστίες φωτιάς να καίνε μέσα στο κτίριο, ενώ μια άλλη φωτογραφία δείχνει μια αίθουσα με σπασμένα έπιπλα, που φέρεται να είναι μέσα από το κτίριο. Σύμφωνα με το πρακτορείο η ιρανική αστυνομία απώθησε τους διαδηλωτές μέσα από την πρεσβεία, αλλά πολλοί παραμένουν από έξω, ενώ όπως μετέδωσαν ιρανικά μέσα ενημέρωσης, το ιρανικό υπουργείο Εξωτερικών κάλεσε τους διαδηλωτές να σταματήσουν την επίθεση.
Πόλεμος δηλώσεων μεταξύ Ιράν-Σαουδικής Αραβίας
O πρόεδρος της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν Χασάν Ροχανί δεσμεύτηκε ότι θα εγγυηθεί την ασφάλεια των ξένων αποστολών και θα οδηγήσει ενώπιον της Δικαιοσύνης τους υπεύθυνους για τις επιθέσεις στην πρεσβεία της Σαουδικής Αραβίας στην Τεχεράνη και το προξενείο της Σαουδικής Αραβίας στο Μασάντ (βορειοανατολικά), σε μια σειρά μηνυμάτων που ανήρτησε στον λογαριασμό του στον ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης Twitter σήμερα.
Ο Ροχανί κατήγγειλε ότι «εξτρεμιστές» διέπραξαν τις «αδικαιολόγητες» επιθέσεις εναντίον των διπλωματικών αποστολών της Σαουδικής Αραβίας μετά την εκτέλεση από το Ριάντ του σιίτη ιερωμένου Νιμρ αλ Νιμρ.
Καταδίκασε επιπλέον την εκτέλεση του Νιμρ από τη Σαουδική Αραβία κάνοντας λόγο για καταπάτηση «των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των ισλαμικών αξιών» και κατηγορώντας τη σουνιτική μοναρχία ότι εφαρμόζει «δογματικές πολιτικές που έχουν αποσταθεροποιήσει την περιοχή τα τελευταία χρόνια».
Διαδηλωτές που διαμαρτύρονταν για την εκτέλεση του Νιμρ εισέβαλαν στην πρεσβεία της Σαουδικής Αραβίας στην Τεχεράνη νωρίτερα σήμερα, κατέστρεψαν έπιπλα και έβαλαν φωτιά προτού απωθηθούν από τις αστυνομικές δυνάμεις.
Ο εισαγγελέας της Τεχεράνης γνωστοποίησε ότι τουλάχιστον 40 άνθρωποι συνελήφθησαν σε σχέση με την επίθεση στην πρεσβεία της Σαουδικής Αραβίας στην Τεχεράνη. Τέσσερις άνθρωπους συνέλαβαν οι αρχές στο Μασάντ.
Το ιρανικό υπουργείο Εξωτερικών με ανακοίνωση του απηύθυνε έκκληση για ηρεμία, καθώς αστυνομικές δυνάμεις απώθησαν εξαγριωμένους διαδηλωτές, οι οποίοι εισέβαλαν τις πρώτες πρωινές ώρες της Κυριακής στο κτίριο της πρεσβείας της Σαουδικής Αραβίας στην Τεχεράνη, σπάζοντας έπιπλα και ανάβοντας φωτιές, έπειτα από την εκτέλεση από τις αρχές της Σαουδικής Αραβίας του σιίτη ιερωμένου Νιμρ αλ-Νιμρ.
Ο εκπρόσωπος του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών Χοσέιν Τζάμπερ Ανσάρι απηύθυνε επίσης έκκληση για ηρεμία και τόνισε πως δεν θα πρέπει να πραγματοποιηθούν άλλες διαδηλώσεις γύρω από τις διπλωματικές εγκαταστάσεις της Σαουδικής Αραβίας, μετέδωσε το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων IRNA. Λίγες ώρες νωρίτερα το Ιράν είχε προειδοποιήσει ότι το Ριάντ θα πληρώσει "υψηλό τίμημα" για την εκτέλεση του σεϊχη Νιμρ.
Ο σαουδάραβας υπουργός Εξωτερικών είχε καλέσει μερικές ώρες νωρίτερα τον πρεσβευτή του Ιράν για να διαμαρτυρηθεί για "τις επιθετικές δηλώσεις" της Τεχεράνης, εκτιμώντας ότι αποτελούν "κατάφωρη ανάμιξη στις υποθέσεις του βασιλείου".
Λίγο αργότερα, το Ριάντ κατηγόρησε το Ιράν, το οποίο χαρακτήρισε "αναίσχυντη" χώρα, ότι "διαμαρτύρεται για το θέμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων" την ώρα που η Τεχεράνη πραγματοποιεί εκτελέσεις "χωρίς σαφές νομικό πλαίσιο" και είναι "η τελευταία που μπορεί να κατηγορεί άλλους ότι υποστηρίζουν την τρομοκρατία".
Διεθνείς αντιδράσεις-εκκλήσεις για ψυχραιμία
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Μπαν Κι-Μουν δήλωσε χθες, Σάββατο, ότι ειναι "βαθιά απογοητευμένος" από την εκτέλεση ενός εξέχοντος σιίτη μουσουλμάνου ιερωμένου και 46 άλλων προσώπων στη Σαουδική Αραβία και απηύθυνε έκκληση για ηρεμία και αυτοσυγκράτηση.
"Ο σεΐχης αλ-Νιμρ και μερικοί από τους άλλους φυλακισμένους που εκτελέσθηκαν είχαν καταδικασθεί έπειτα από δίκες που δημιουργούν σοβαρές ανησυχίες για τη φύση των κατηγοριών και για την αμεροληψία της διαδικασίας", ανέφερε σε δήλωσή του ο εκπρόσωπος του Μπαν.
Ο Μπαν είχε θέσει το ζήτημα της υπόθεσης του Νιμρ στους σαουδάραβες ηγέτες σε αρκετές ευκαιριών και είχε καλέσει τη Σαουδική Αραβία να μετατρέψει όλες τις θανατικές καταδίκες που είχε επιβάλει, δήλωσε ο εκπρόσωπος.
"Ο γενικός γραμματέας καλεί επίσης για ηρεμία και αυτοσυγκράτηση στις αντιδράσεις για την εκτέλεση στο σεΐχη Νιμρ και ζητεί απ'' όλους τους περιφερειακούς ηγέτες να εργασθούν για να αποφύγουν την παρόξυνση των θρησκευτικών εντάσεων", δήλωσε ο εκπρόσωπος. Ο Μπαν "εκφράζει τη λύπη του για τη βία που άσκησαν διαδηλωτές εναντίον της σαουδαραβικής πρεσβείας στην Τεχεράνη", πρόσθεσε ο εκπρόσωπος.
Η Ουάσιγκτον από την πλευρά της εξέφρασε την ανησυχία της τονίζοντας ότι οι "κοινοτικές εντάσεις" στη Σαουδική Αραβία μπορεί να ενταθούν "σε μια περίοδο που επείγει να κατευνασθούν".
Για τον Φίλιπ Λούθερ, διευθυντή της Ανηστίας για τη Μέση Ανατολή, η εκτέλεσή του "δείχνει" πως οι σαουδαραβικές αρχές "χρησιμοποιούν τις εκτελέσεις για να ξεκαθαρίζουν πολιτικούς λογαριασμούς (...) καλυπτόμενες κάτω από τον αγώνα εναντίον της τρομοκρατίας".
Για την επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Φεντερίκα Μογκερίνι, "η υπόθεση αυτή έχει το δυναμικό να πυροδοτήσει ακόμη λίγο περισσότερο τις θρησκευτικές εντάσεις που ήδη προκαλούν πολλές ζημιές στην περιοχή".
Το υπουργείο Εξωτερικών της Γαλλίας αποδοκιμάσε με κατηγορηματικό τρόπο την εκτέλεση από τη Σαουδική Αραβία 47 ανθρώπων μεταξύ αυτών του σιίτη ιερωμένου Νιμρ αλ Νιμρ και απηύθυνε έκκληση στους ηγέτες των περιφερειακών χωρών να κάνουν τα πάντα για να αποφευχθεί η κλιμάκωση της διαθρησκευτικής έντασης, επισημαίνεται σε ένα δελτίο τύπου που δημοσιεύτηκε σήμερα.
«Η Γαλλία επαναλαμβάνει την κατηγορηματική της αντίθεση στην επιβολή της θανατικής ποινής σε κάθε χώρα του κόσμου και υπό οποιεσδήποτε συνθήκες» τονίζεται.
Στο μεταξύ, στην Αυστρία ένας εκπρόσωπος τύπου του υπουργού Εξωτερικών Σεμπάστιαν Κουρτς γνωστοποίησε σήμερα ότι οι υπουργοί Εξωτερικών της Σαουδικής Αραβίας και του Ιράν δήλωσαν στον ομόλογό τους από την Αυστρία ότι δεν έχουν κανένα συμφέρον να προκαλέσουν την περαιτέρω κλιμάκωση της έντασης μετά την εκτέλεση του σιίτη θρησκευτικού ηγέτη.
«Και οι δύο υπουργοί Εξωτερικών διαβεβαίωσαν ότι δεν είναι προς το συμφέρον κανενός περαιτέρω κλιμάκωση» είπε ο εκπρόσωπος τύπου, που προσέθεσε ότι ο Κουρτς συνομίλησε τηλεφωνικά με τον Ιρανό υπουργό Εξωτερικών Μοχαμάντ Τζαβάντ Ζαρίφ και τον Σαουδάραβα ομόλογό του Άντελ αλ Τζουμπέιρ και τους ζήτησε να βοηθήσουν στην αποκλιμάκωση της κατάστασης και την έναρξη του διαλόγου μεταξύ των δύο χωρών.
Οργή και στο Ιράκ
Από την πλευρά του ο πρωθυπουργός του Ιράκ Χαϊντέρ αλ Αμπάντι χθες την εκτέλεση από τη Σαουδική Αραβία του σιίτη θρησκευτικού ηγέτη Νιμρ Μπάκερ αλ-Νιμρ, ενώ θρησκευτικοί ηγέτες και πολιτικά στελέχη τον κάλεσαν να διακόψει τις σχέσεις με το Ριάντ και να εγκαταλείψει τις πρόσφατες προσπάθειες με στόχο την επαναπροσέγγιση των δύο χωρών.
Η Σαουδική Αραβία άνοιξε την περασμένη εβδομάδα– μετά από 25 χρόνια– την πρεσβεία της στη Βαγδάτη, σε μια προσπάθεια, όπως δήλωσε ο νέος σαουδάραβας πρεσβευτής στο Ιράκ ο Τάμερ αλ-Σαμπάν, να επιτρέψει στις δύο χώρες να συνεργασθούν στην ασφάλεια και τη μάχη κατά του εξτρεμισμού.
Όμως η εκτέλεση του Νιμρ αλ-Νιμρ το Σάββατο οδήγησε σε παροτρύνσεις να παραμείνει κλειστή η πρεσβεία, ενώ ο Αμπάντι προειδοποίησε ότι η εκτέλεση θα έχει συνέπειες στην ασφάλεια της περιοχής. "Καλώ την κυβέρνηση να αποφύγει να ανοίξει την πρεσβεία της Σαουδικής Αραβίας" δήλωσε ο εξέχων σιίτης κληρικός Μοκτάντα αλ Σαντρ του Ιράκ με ανακοίνωση του, καλώντας σε διαδηλώσεις στη χώρα και σε όλες τις χώρες του Κόλπου για να καταδικασθεί η εκτέλεση.
Στο Ιράκ, εκατοντάδες άνθρωποι διαδήλωσαν την οργή τους στην ιερή πόλη των σιιτών Κερμπάλα (κέντρο). Ένας ηγέτης του σιιτικού κόμματος Ντάουα, που βρίσκεται στην εξουσία, ζήτησε να κλείσει η σαουδαραβική πρεσβεία που άνοιξε και πάλι πρόσφατα στη Βαγδάτη ή να εκτελεσθούν σαουδάραβες "τρομοκράτες" που κρατούνται στη χώρα.
Στην Υεμένη, όπου η Σαουδική Αραβία ηγείται ενός στρατιωτικού συνασπισμού εναντίον των σιιτών ανταρτών, η ένωση θεολόγων που συνδέεται με τους αντάρτες καταδίκασε την εκτέλεση και προειδοποίησε για "μια συντριπτική επανάσταση".
Το σιιτικό κίνημα Χεζμπολάχ του Λιβάνου κατήγγειλε "ένα έγκλημα μίσους που διαπράχθηκε στη βάση ψευδών ισχυρισμών".
Η ένοπλη οργάνωση Ασάιμπ Αχλ Αλ Χακ, που θεωρείται ότι υποστηρίζεται από το Ιράν, κατηγόρησε τη Σαουδική Αραβία ότι επιζητεί να τροφοδοτήσει τη διαμάχη σουνιτών–σιιτών. "Ποιος είναι ο λόγος να υπάρχει η σαουδαραβική πρεσβεία στο Ιράκ"; ανέφερε η οργάνωση με ανακοίνωση της.
Ο Κασίμ αλ Αράτζι, ηγέτης της οργάνωσης Μπαντρ, μιας άλλης παραστρατιωτικής σιιτικής οργάνωσης με πολιτική πτέρυγα, που φέρεται να συνδέεται με το Ιράν, κάλεσε την κυβέρνηση να διακόψει άμεσα τις διπλωματικές σχέσεις. Όπως ανέφερε σε σχόλια του που μεταδόθηκαν από τον τηλεοπτικό σταθμό της οργάνωσης αλ Γκαντίρ, η εκτέλεση του Νιμρ "άνοιξε τις πύλες της κολάσεως".
Ο Αμάντι, μετριοπαθής σιίτης, το κόμμα του οποίου διατηρεί σχέσεις με το Ιράν, απέφυγε να προβεί σε αντίστοιχα εμπρηστικά σχόλια, αλλά τόνισε πως η εκτέλεση θα έχει συνέπειες.
Ο Χουμάμ Χαμούντι, εξέχων πολιτικό στέλεχος των σιιτών και μέλος του πανίσχυρου κόμματος Ισλαμικό Ανώτατο Συμβούλιο του Ιράκ, προειδοποίησε πως η εκτέλεση του Νιμρ θα ενδυναμώσει το Ισλαμικό Κράτος, επιτείνοντας την σεχταριστική διαμάχη μεταξύ σουνιτών και σιιτών.
Η Σαουδική Αραβία εκτέλεσε 47 "τρομοκράτες", μεταξύ των οποίων και τον σιίτη θρησκευτικό ηγέτη Νιμρ Μπάκερ αλ-Νιμρ, φυσιογνωμία της αμφισβήτησης εναντίον του καθεστώτος, προκαλώντας αγανάκτηση στον σιιτικό κοσμο και μια διπλωματική κρίση με την Τεχεράνη.
Ξεκαθάρισμα πολιτικών λογαριασμών
Ο σεΐχης Νιμρ αλ-Νιμρ, 56 ετών, σφοδρός επικριτής της σουνιτικής δυναστείας των αλ-Σαούντ, ήταν στην πρωτοπορία του κινήματος αμφισβήτησης που ξέσπασε στην ανατολική Σαουδική Αραβία, όπου ζει το μεγαλύτερο μέρος της σιιτικής μειονότητας, το 2011, μετά τις κινητοποιήσεις της λεγόμενης "αραβικής άνοιξης".
Η κοινότητα αυτή, η οποία είναι συγκεντρωμένη στην πλούσια σε πετρέλαιο ανατολική επαρχία, διαμαρτύρεται ότι είναι περιθωριοποιημένη σ'' αυτή τη χώρα, η πλειονότητα των κατοίκων της οποίας είναι σουνίτες.
Η εκτέλεση του σεΐχη Νιμρ "θα προκαλέσει την οργή των νέων" σιιτών στη Σαουδική Αραβία, προειδοποίησε ο αδελφός του, ο Μοχάμεντ αλ-Νιμρ. "Θα υπάρξουν αρνητικές αντιδράσεις στο εσωτερικό του βασιλείου και στο εξωτερικό, αλλά ελπίζουμε ότι θα είναι ειρηνικές", πρόσθεσε.
Ο σεΐχης Νιμρ είχε καταδικασθεί σε θάνατο τον Οκτώβριο του 2014 από δικαστήριο του Ριάντ για "τρομοκρατία", "προτροπή σε στάση κατά του καθεστώτος", "ανυπακοή στον μονάρχη" και "κατοχή όπλων". Η μη κυβερνητική οργάνωση Διεθνής Αμνηστία είχε καταγγείλει μια "άδικη δίκη".
Μεταξύ των προσώπων που εκτελέσθηκαν χθες περιλαμβάνονται επίσης σουνίτες τζιχαντιστές καταδικασμένοι για επιθέσεις το 2003 και το 2004, την ευθύνη για τις οποίες είχε αναλάβει η Αλ-Κάιντα. Μεταξύ αυτών είναι ο Φάρες αλ-Σουβάιλ, που τα σαουδαραβικά μέσα ενημέρωσης έχουν παρουσιάσει ως έναν θρησκευτικό ηγέτη της Αλ-Κάιντα στη Σαουδική Αραβία και ο οποίος συνελήφθη τον Αύγουστο του 2004.
Το 2011 οι αρχές δημιούργησαν ειδικά δικαστήρια για να δικάσουν δεκάδες Σαουδάραβες και ξένους που κατηγορούνταν ότι συμμετείχαν σ'' ένα κύμα αιματηρών επιθέσεων της Αλ-Κάιντα (περισσότεροι από 150 νεκροί) στο βασίλειο την περίοδο ανάμεσα στο 2003 και το 2006.
Ο πρίγκιπας διάδοχος Μοχάμεντ μπεν Νάγεφ, ο οποίος είχε γλιτώσει από επίθεση, είχε επιβλέψει την καταστολή. Την 1η Δεκεμβρίου, η Αλ-Κάιντα είχε απειλήσει ότι "θα χυθεί αίμα" αν το Ριάντ αποφάσιζε να εκτελέσει τους κρατούμενους τζιχαντιστές.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ