Έπειτα από δύο εκλογικές αναμετρήσεις, που οδήγησαν στην επανεκλογή και ισχυροποίηση αμφότερων των Κυριάκου Μητσοτάκη και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, και τη νηνεμία στα ελληνοτουρκικά μετά τους καταστροφικούς σεισμούς στη γείτονα, το ξέσπασμα οργής του Τούρκου προέδρου για την ιστορική ομιλία του Έλληνα πρωθυπουργού στο αμερικανικό Κογκρέσο, με… τις διακηρύξεις ότι για εκείνον «Μητσοτάκης δεν υπάρχει» και «ουδέποτε θα συναντηθεί ξανά μαζί του», ανήκουν πλέον στο παρελθόν.
Το «πάγωμα» της τουρκικής προκλητικότητας και η έναρξη μίας περιόδου αποκλιμάκωσης στις ταραγμένες διμερείς σχέσεις, κατόπιν της ανείπωτης τραγωδίας με τους δεκάδες χιλιάδες νεκρούς από τους σεισμούς του Φεβρουαρίου, οδηγεί προσεχώς στην πρώτη συνάντηση του πρωθυπουργού με τον πρόεδρο της Τουρκίας σχεδόν 15 μήνες μετά το τελευταίο τετ-α-τετ στην Κωνσταντινούπολη -το οποίο και διαδέχθηκαν μήνες τουρκικών προκλήσεων και υπερπτήσεων μαζί με πρωτοφανή κλιμάκωση του αναθεωρητισμού και της εθνικιστικής ρητορικής εκ μέρους της κυβέρνησης Ερντογάν.
Ο τόπος και ο χρόνος της συνάντησης είναι η κρίσιμη Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους της Λιθουανίας, οι εργασίες της οποίας θα λάβουν χώρα στις 11 και 12 Ιουλίου, και η κατ’ ιδίαν συνάντηση «κλείδωσε» κατά το συγχαρητήριο τηλεφώνημα του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προς τον Κυριάκο Μητσοτάκη για την επανεκλογή του στις κάλπες της 25ης Ιουνίου.
Η γενική ατμόσφαιρα γύρω από την οποία θα πραγματοποιηθεί η συνομιλία θα εξαρτηθεί από το εάν θα έχει τελικά αρθεί ή μη το βέτο που κραδαίνει επί 16 ολόκληρους μήνες ο Ερντογάν όσον αφορά την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, επιδιδόμενος σε ένα σκληρό «παζάρι» κυρίως με τις Ηνωμένες Πολιτείες, και επιμένοντας σε όρους που φθάνουν να αντιστοιχούν σε «ξήλωμα» του Κράτους Δικαίου της Σουηδίας.
Η συνάντηση των κ.κ. Μητσοτάκη και Ερντογάν έρχεται ως ένα πρώτο βήμα για τη χάραξη της τροχιάς που μπορεί να λάβουν οι ελληνοτουρκικές σχέσεις από τη στιγμή που ο εκλογικός κύκλος σε αμφότερες τις χώρες έχει κλείσει, και έχουν αναλάβει καθήκοντα οι νέοι υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδας και Τουρκίας, Γιώργος Γεραπετρίτης και Χακάν Φιντάν αντίστοιχα, στους οποίους και έχει στραφεί το «βλέμμα» των μέσων ενημέρωσης προς «ανάγνωση» και «αποκωδικοποίηση» των προθέσεών τους.
Συνισταμένη των ρεπορτάζ είναι ότι αμφότεροι οι Κυριάκος Μητσοτάκης και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επέλεξαν για το ΥΠΕΞ τους πλέον στενούς και έμπιστους συνεργάτες τους -στην περίπτωση της Τουρκίας τον επί 13 χρόνια επικεφαλής της ΜΙΤ.
Διερεύνηση προθέσεων θα επιχειρηθεί και εκ μέρους του πρωθυπουργού καθώς θα έρχεται ενώπιος ενωπίω με τον Ταγίπ Ερντογάν, σε μία συνάντηση που θα πραγματοποιηθεί χωρίς προκαθορισμένη ατζέντα και δίχως οι δύο ηγέτες να συνοδεύονται από πολυπληθείς αντιπροσωπείες, αλλά μόνο με την παρουσία των υπουργών Εξωτερικών των δύο χωρών και δύο διπλωματικών συμβούλων.
Αναφορικά με την επικείμενη συνάντηση, ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης μίλησε, στο περιθώριο των εργασιών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου την Παρασκευή στις Βρυξέλλες, περί ευκαιρίας επαναπροσδιορισμού των ελληνοτουρκικών σχέσεων και χάραξης ενός μονοπατιού επαναπροσέγγισης, χωρίς σε καμία περίπτωση η Ελλάδα να κάνει πίσω από τις «κόκκινες» γραμμές της.
«Θέλω να βλέπω το ποτήρι μισογεμάτο και υπάρχει καλύτερη συνεργασία με τις τουρκικές Αρχές, ώστε να αποτρέπουμε βάρκες να φεύγουν. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ξοδέψει αρκετά χρήματα για να στηρίξει την Τουρκία στο μεταναστευτικό και ενδεχομένως να ξοδέψει και άλλα. Μπορούμε να αποδείξουμε στην πράξη ότι η Τουρκία είναι σύμμαχος αρκεί να το θέλει και η ίδια», είπε ο πρωθυπουργός να προσθέσει ότι «στο Βίλνιους θα διαπιστώσουμε αν η Τουρκία θέλει να μπούμε σε μια νέα σελίδα».
Ζητούμενο της Αθήνας, η διατήρηση του κλίματος μη έντασης ως βάση αποκατάστασης των διαύλων επικοινωνίας, και ει δυνατόν των διερευνητικών επαφών και του διαλόγου για τα ΜΟΕ. Το μορατόριουμ στο Αιγαίο και η πολιτική των «ήρεμων νερών» μάλλον έχει χρονοδιακόπτη, και το πώς και πότε μπορεί να ανοιγοκλείσει συναρτάται και από τα πολλαπλά μέτωπα που έχει αφήσει ανοιχτά ο Ερντογάν, καθώς και την κατάσταση της αιμορραγούσας τουρκικής οικονομίας.
Ουδείς αναμένει σε κάθε περίπτωση ότι συνολικά ο τουρκικός αναθεωρητισμός, οι «γαλάζιες πατρίδες» και οι γκρίζες ζώνες θα μπουν στο ράφι, ζητήματα που τους περασμένους μήνες έχει διεθνοποιήσει η ελληνική εξωτερική πολιτική με κορύφωση την ομιλία του πρωθυπουργού στο αμερικανικό Κογκρέσο το Μάιο του 2022, που έφερε και τη ρητορική Ερντογάν τύπου «Μητσοτάκης γιοκ» και τις κατηγορίες ότι επιχειρήθηκε μπλόκο στην πώληση των F-16 στην Τουρκία. Λίγους μήνες μετά, τον Οκτώβριο, ήλθε και το μπρα-ντε-φερ στο πλαίσιο της συνόδου της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας στην Πράγα.
Το ζήτημα της απόκτησης νέων F-16 Viper και του εκσυγχρονισμού του υπάρχοντος στόλου ήταν και παραμένει μέσα στο συνολικό ανατολίτικο παζάρι της Τουρκίας με τις ΗΠΑ εν όψει της καθοριστικής Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ.
Ο Ερντογάν φύλαξε το «χαρτί» της Σουηδίας για την επαύριο των προεδρικών εκλογών, το οποίο και επιχειρεί να εξαργυρώσει με τα F-16, υπόθεση που δεν «τελειώνει» όμως με την κυβέρνηση Μπάιντεν, αλλά με τον Μπομπ Μενέντεζ και το Κογκρέσο, και περνά και μέσα από το πλέγμα των ελληνοτουρκικών σχέσεων.
Στο «τραπέζι» βάζει ο Ερντογάν και την αμερικανική στήριξη στους Κούρδους που μάχονται το Ισλαμικό Κράτος στη Συρία, έχοντας τις τελευταίες ημέρες προσθέσει και… απαιτήσεις αναφορικά με την περιφερειακή αμυντική στρατηγική της Συμμαχίας με φόντο τα Στενά, που θέλει να ονομάζονται «Τουρκικά Στενά».
Διαβάστε επίσης
Το παζάρι για Σουηδία στο Βίλνιους, κρίνει τις σχέσεις Άγκυρας με Δύση και Ελλάδα
Ποδαρικό με κρίσιμο τεστ στα ελληνοτουρκικά
Τουρκία: Μπλέκεται κι άλλο το «κουβάρι» ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ
Νέες απαιτήσεις από Τουρκία: Τα Στενά των Δαρδανελίων να ονομαστούν τουρκικά
Το μεγάλο πολιτικό κεφάλαιο της νέας κυβέρνησης και οι «πειρασμοί» στα Ελληνοτουρκικά
