Διπλωματικός «πόλεμος» έχει ξεσπάσει μεταξύ ΗΠΑ και Τουρκίας με την τουρκική πλευρά να ανακοινώνει την αναστολή της έκδοσης θεωρήσεων εισόδου για τους Αμερικανούς, με εξαίρεση μόνο τις βίζες για μετανάστες, ανταποδίδοντας το μέτρο που είχε ανακοινώσει πρώτη η κυβέρνηση των ΗΠΑ. Παρά δε το γεγονός ότι ο Tayip Erdogan έκανε λόγο για λυπηρή εξέλιξη και δεν εξαπέλυσε κάποια από τις γνωστές επιθέσεις του, οι διμερείς σχέσεις εισέρχονται σε νέα περίοδο δοκιμασίας.
Αφορμή για την αντιπαράθεση έδωσε η σύλληψη ενός εργαζομένου στο αμερικανικό προξενείο στην Κωνσταντινούπολη, ο οποίος κατηγορήθηκε από τις τουρκικές Αρχές ότι συνδέεται με τον ιεροκήρυκα Fethullah Gulen που σύμφωνα με την Άγκυρα βρισκόταν πίσω από το στρατιωτικό πραξικόπημα του 2016.
Μάλιστα, σήμερα εκδόθηκε ενταλμα σύλληψης σε βάρος και δεύτερου διπλωματικού υπαλλήλου στο προξενείο των ΗΠΑ, κλιμακώνοντας περαιτέρω την αντιπαράθεση. Την είδηση επιβεβαίωσε ο Γενικός Εισαγγελέας της Κωνσταντινούπολης, αναφέροντας ότι «κάλεσε ένα μέλος του προξενικού προσωπικού στο Προξενείο των ΗΠΑ στην Κωνσταντινούπολη να καταθέσει ως ύποπτος (για συμμετοχή στο κίνημα του Gulen)».
«Ο άνδρας, ο οποίος είναι υπάλληλος στο Αμερικανικό Προξενείο της Κωνσταντινούπολης και δεν έχει διπλωματική ασυλία, έχει προσκληθεί στο Γενικό Εισαγγελέα για τη μαρτυρία του», τονίζεται, ενώ σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, ανακρίνονται από τις τουρκικές αρχές η σύζυγος και το παιδί του.
Η αντίδραση της Ουάσινγκτον
Όπως ανακοινώθηκε νωρίτερα στην Ουάσινγκτον, «τα πρόσφατα γεγονότα ώθησαν την κυβέρνηση των ΗΠΑ να επανεξετάσει τη δέσμευση της τουρκικής κυβέρνησης ως προς την ασφάλεια του προσωπικού και της αμερικάνικης αποστολής». «Προκειμένου να ελαχιστοποιήσουμε τον αριθμό των επισκεπτών στην πρεσβεία μας και τα προξενεία μας ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία επανεκτίμησης, αναστείλαμε- με άμεση ισχύ- όλες τις υπηρεσίες έκδοσης θεωρήσεων εισόδου για μη μετανάστες σε όλες τις διπλωματικές εγκαταστάσεις των ΗΠΑ στην Τουρκία».
Στη συνέχεια, η τουρκική κυβέρνηση εξέδωσε την ίδια ανακοίνωση αλλάζοντας απλώς τα ονόματα των χωρών, σημειώνοντας ότι το μέτρο τίθεται σε εφαρμογή από σήμερα.
Οι τουρκικοί περιορισμοί κατά τα φαινόμενα πηγαίνουν παραπέρα από εκείνους που ανακοινώθηκαν από την Ουάσινγκτον, καθώς θα εφαρμοστούν «στις βίζες που καταχωρούνται σε διαβατήρια, στις ηλεκτρονικές βίζες και στις βίζες που εκδίδονται στα σύνορα», πέραν των θεωρήσεων εισόδου που εκδίδονται στις τουρκικές διπλωματικές αποστολές στις ΗΠΑ, σύμφωνα με μια ανακοίνωση της τουρκικής πρεσβείας στην αμερικανική πρωτεύουσα.
Όπως μεταδίδει το Reuters, το τουρκικό πρακτορείο Anadolu ανέφερε ότι ο πρώτος υπάλληλος του αμερικανικού προξενείου που συνελήφθη είναι τούρκος πολίτης και συνελήφθη την Τετάρτη, καθώς τον βαρύνουν κατηγορίες για κατασκοπεία και απόπειρα ανατροπής της συνταγματικής τάξης και της κυβέρνησης της Τουρκίας.
Πάντως, ο τούρκος υπουργός Δικαιοσύνης εξέφρασε την ελπίδα ότι οι ΗΠΑ θα αναθεωρήσουν την απόφασή τους. Ωστόσο, πρόσθεσε ότι η απόφαση για το αν θα απαγγελθούν κατηγορίες εναντίον του συλληφθέντα εργαζόμενου εναπόκειται στην τουρκική δικαιοσύνη. «Το να δικάζουμε έναν Τούρκο πολίτη για ένα αδίκημα που διέπραξε στην Τουρκία είναι δικαίωμα μας. Υπό αυτό το πρίσμα ελπίζω ότι οι ΗΠΑ θα αναθεωρήσουν την απόφασή τους» δήλωσε μιλώντας στο τηλεοπτικό δίκτυο A Haber.
Οι αιτίες της έντασης
Η ένταση μεταξύ των ΗΠΑ και της Τουρκίας έχει αυξηθεί εξαιτίας της αμερικανικής υποστήριξης στην κουρδική ένοπλη οργάνωση YPG στη Συρία, την οποία η Άγκυρα θεωρεί τον συριακό βραχίονα του PKK. Ταυτόχρονα, βεβαίως, οι Ηνωμένες Πολιτείες φέρονται εξαιρετικά δυσαρεστημένες από τις διπλωματικές πρωτοβουλίες του Erdogan και ειδικά την προσέγγισή του με την Τεχεράνη και τη Μόσχα -από την οποία, μάλιστα, θα αγοράσει και το υπερσύγχρονο αντιπυραυλικό σύστημα S-400.
Επίσης, η Άγκυρα ασκεί πιέσεις, μάταια μέχρι σήμερα, στην Ουάσινγκτον για να προχωρήσει στην έκδοση του Gulen, του αυτοεξόριστου ιεροκήρυκα τον οποίο κατηγορεί πως ενορχήστρωσε την απόπειρα στρατιωτικού πραξικοπήματος κατά τη διάρκεια της οποίας σκοτώθηκαν πάνω από 240 άνθρωποι. Ο Gulen έχει καταδικάσει την απόπειρα επιβολής στρατιωτικής χούντας και αρνείται πως είχε οποιαδήποτε ανάμιξη.
