Του Λάμπρου Τζούμη*
Πριν δύο εβδομάδες ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας κ. Πάνος Καμμένος πραγματοποίησε επίσημη επίσκεψη στη Βραζιλία και για τη μετακίνησή του χρησιμοποίησε το πρωθυπουργικό αεροσκάφος, του οποίου η κάθε ώρα πτήσης στοιχίζει 5.537,9 (Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, Φύλλο 2808/ 5ης Νοεμβρίου 2016).
Τον κ. Καμμένο όπως δημοσιεύθηκε, συνόδευε ολιγομελής αντιπροσωπεία, μεταξύ των οποίων αντισυνταγματάρχης Χειριστής (!) Ειδικής Μονιμότητας (Χ.Ε.Μ.) δηλ. προερχόμενος από τη κατηγορία Δοκίμων Εφέδρων Αξιωματικών, πιλότος ελικοπτέρων Χιούι, τον οποίο ο κ. Καμμένος όταν πρόκειται να χρησιμοποιήσει αυτό τον τύπο ελικοπτέρων, επιλέγει σχεδόν πάντα αυτόν ως Κυβερνήτη. Κρίνεται σκόπιμο να αναφέρουμε ότι πριν από ένα χρόνο με τον Ν. 4407/16, ο κ. Καμμένος είχε φροντίσει να εξυπηρετήσει με παροχή ειδικών προνομίων τα στελέχη της κατηγορίας Χ.Ε.Μ. (παραμονή στις τάξεις των ΕΔ μέχρι την ηλικία των 60 ετών, αποστρατεία στο βαθμό του Σχη ενώ αποστρατεύονταν στο βαθμό Τχη, υπηρεσία σε μεγάλα επιτελεία ενώ δεν διαθέτουν επιτελική εμπειρία, κ.λπ), κάτι που επικαιροποίησε με ανάλογη «φωτογραφική διάταξη» στο Νομοσχέδιο του ΥΠΕΘΑ, που ψηφίστηκε από την κυβερνητική πλειοψηφία πριν από λίγες μέρες.
Με αφορμή λοιπόν το ταξίδι του κ. Καμμένου και το πρόσφατο ταξίδι του Πρωθυπουργού στις ΗΠΑ είναι σκόπιμο να αναφερθούν κάποια θέματα που αφορούν την προετοιμασία και τους επιδιωκόμενους σκοπούς για την επιτυχή υλοποίηση επισκέψεων αυτού του επιπέδου.
Εξετάζοντας την επίσκεψη του κ. Τσίπρα στις ΗΠΑ από την «σκοπιά» της Άμυνας, θα μπορούσε κάποιος να επισημάνει ορισμένα σημεία που αποδεικνύουν τον εντελώς ερασιτεχνικό της χαρακτήρα και την προχειρότητα. Τα σημεία αυτά δεν αφορούν στο πλαίσιο της συμφωνίας για την αναβάθμιση των F-16, γιατί η πληροφόρηση που έχουμε επί του παρόντος είναι από ελλιπής έως θολή. Όμως, όταν μια επίσκεψη περιλαμβάνει την υλοποίηση εξοπλιστικών προγραμμάτων, όπως αυτή των F-16, τότε η ελληνική πλευρά πρέπει να αποκομίζει τα μέγιστα δυνατά οφέλη. Πολύ περισσότερο δε, όταν η Ελλάδα «συζητά» παράλληλά και την παροχή διευκολύνσεων στην ιδιαίτερης στρατηγικής σημασίας βάση της Σούδας. Στο παρελθόν είχε τεθεί το θέμα της δωρεάν παραχώρησης από τις ΗΠΑ 70 μεταχειρισμένων ελικοπτέρων OH - 58D KAIOWA WARRIOR (ένοπλης αναγνώρισης και ελαφράς επιθετικής κρούσης), τα οποία θα εξοπλίζονταν και θα αποκτούσαν ραντάρ, με την καταβολή ενός μικρού τιμήματος από τη χώρα μας. Το θέμα όμως αυτό δεν βρίσκεται πλέον στην επικαιρότητα. Το ερώτημά είναι αν συμπεριλήφθηκε στη συμφωνία για την αναβάθμιση των F-16 ή σε εκείνη για τη Σούδα.
Ένα άλλο θέμα, το οποίο πρέπει να επιδιώκεται στο πλαίσιο αντίστοιχων συναντήσεων - συμφωνιών, είναι η μεταφορά τεχνογνωσίας και εμπειρίας σε επιχειρησιακά θέματα, από τις αμερικανικές Ε.Δ. προς τις αντίστοιχες ελληνικές. Σε αυτό το πλαίσιο και ενόψει τέτοιων γεγονότων, η Γενική Διεύθυνση Πολιτικής Εθνικής Άμυνας (ΥΠΕΘΑ/ΓΔΠΕΑΔΣ) πρέπει να συγκεντρώνει από τα Γενικά Επιτελεία όλες τις απαιτήσεις τους σε θέματα συνεργασίας με χώρες όπως οι ΗΠΑ ή το Ισραήλ, να τις επεξεργάζεται και να καταρτίζει μια ατζέντα θεμάτων. Στις αντίστοιχες δε συναντήσεις, ο Πρωθυπουργός ή ο ΥΕΘΑ πρέπει να συνοδεύονται από αριθμό εμπειρογνωμόνων και ενδεχομένως κατά περίπτωση και θεματικά από Αρχηγό/ους των Γενικών Επιτελείων, οι οποίοι θα έχουν προγραμματίσει συναντήσεις με τους ομολόγους τους, προκειμένου να συζητηθούν τα θέματα που περιλαμβάνει η ατζέντα.
Ασφαλώς, τα συγκεκριμένα θέματα μπορούν να συζητηθούν οποιαδήποτε στιγμή μεταξύ των Αρχηγών των ΓΕ, όμως είναι βέβαιο ότι υπό τη σκιά τέτοιων συναντήσεων, αλλά και με την προοπτική ότι οι ΗΠΑ θα επωφεληθούν (είτε από εξοπλιστικά είτε από παραχώρηση διευκολύνσεων), οι πιθανότητες υλοποίησής τους αυξάνονται γεωμετρικά.
Μια διάταξη τέτοιων θεμάτων, που αφορούν τις Ένοπλες Δυνάμεις, με αμελητέο κόστος υλοποίησης, αλλά με τεράστιο επιχειρησιακό όφελος, θα μπορούσαν να είναι:
- Συνεκπαίδευση τμημάτων ελληνικών και αμερικανικών (ή ισραηλινών) Ειδικών Δυνάμεων, σε θέματα που αφορούν στον αγώνα εντός κατοικημένων τόπων, στις ασύμμετρες απειλές, στις περιπολίες, στην αναγνώριση, στις καταστροφές. Πρόσβαση στα lessons learned των Αμερικανικών Δυνάμεων.
- Συνεκπαίδευση τμημάτων της Ελληνικής Αεροπορίας Στρατού με αντίστοιχα αμερικανικά (ισραηλινά), σε επιχειρήσεις ελικοπτέρων σε χερσαίες και θαλάσσιες περιοχές, με έμφαση στη διαχείριση απειλών στη ΝΑ Μεσόγειο. Συνεκπαίδευση στην Έρευνα και Διάσωση (SaR).
- Εκπαίδευση ελληνικού στρατιωτικού προσωπικού στην κυβερνοάμυνα. Δεδομένου ότι ο κυβερνοπόλεμος αποτελεί μια νέα απειλή, που σχετίζεται με τον υβριδικό πόλεμο, το ελληνικό προσωπικό που ασχολείται με τον συγκεκριμένο τομέα πρέπει να αποκτήσει πρόσβαση σε μέρος της τεχνογνωσίας των ΗΠΑ.
- Συνεκπαίδευση στη διακίνηση εφοδίων από αέρος.
- Μεταφορά τεχνογνωσίας σε θέματα που αφορούν στη Διοικητική Μέριμνα και στη συντήρηση αμερικανικού υλικού.
- Συνεκπαίδευση τμημάτων Μηχανικού και μεταφορά τεχνογνωσίας για την αντιμετώπιση φυσικών και ανθρωπογενών καταστροφών.
- Ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των αντίστοιχων Στρατιωτικών Σχολών, για την υιοθέτηση και εφαρμογή νέων μεθόδων στα Ελληνικά Στρατιωτικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα.
- Δημιουργία ενός κοινού πλαισίου ανταλλαγής στρατιωτικών πληροφοριών.
- Συνεκπαίδευση και μεταφορά τεχνογνωσίας στις στρατηγικές επικοινωνίες.
Οι αντίστοιχες συνεκπαιδεύσεις είναι εύκολο να πραγματοποιηθούν, με πολύ χαμηλό κόστος, λόγω της ύπαρξης των αμερικανικών δυνάμεων στην Ευρώπη (US Army Europe - USAREUR). Επιπλέον, ο USAREUR έχει τη δυνατότητα παροχής εκπαίδευσης, απευθείας στην Ελλάδα, με την εκπομπή Mobile Training Teams.
Όλα τα παραπάνω απαιτούν σχολαστική προετοιμασία, κυρίως όμως την καταγραφή των αναγκών μας και την αντίληψη του τι μπορεί να μας παράσχει η άλλη πλευρά. Γιατί κανείς άλλος, εκτός από εμάς, δεν πρόκειται να προβληματιστεί για τις ανάγκες μας. Όταν όμως οι επισκέψεις πραγματοποιούνται για λόγους εντυπωσιασμού ή για αναψυχή η χώρα μας δεν μπορεί να περιμένει τίποτα από αυτές.
*Ο Λάμπρος Τζούμης είναι είναι Αντιστράτηγος ε.α..
