Του Ανδρέα Γ. Μπανούτσου
Την περασμένη Κυριακή 29 Οκτωβρίου ολοκληρώθηκε και ο δεύτερος γύρος των Δημοτικών εκλογών στα Σκόπια. Το Σοσιαλδημοκρατικό κόμμα (SDSM) του Σκοπιανού πρωθυπουργού Ζόραν Ζάεφ επικράτησε έναντι του δεξιού εθνικιστικού κόμματος VMRO-DPMNE του Νίκολα Γκρουέφσκι. Πιο συγκεκριμένα ο δεύτερος γύρος διεξήχθη σε 35 δήμους, ενώ σε άλλους 46 δήμους η αναμέτρηση κρίθηκε από τον πρώτο γύρο που διεξήχθη στις 15 Οκτωβρίου. Το SDSM επικράτησε σε 19 Δήμους στο δεύτερο γύρο ενώ το VMRO-DPMNE σε μόλις δύο δήμους ήσσονος σημασίας.
Συνολικά, το SDSM επικράτησε σε 56 δήμους της χώρας, μεταξύ αυτών στην υπερδημαρχία της πρωτεύουσας (Σκόπια) και σε όλους τους μεγάλους δήμους της χώρας όπου κυριαρχεί ο σλαβικός πληθυσμός, ενώ το VMRO-DPMNE κέρδισε σε μόλις πέντε δήμους. Το συγκυβερνών Αλβανικό κόμμα DUI του Αλί Αχμέτι επικράτησε συνολικά σε δέκα δήμους μεταξύ των οποίων οι μεγάλοι δήμοι του Τέτοβο, της Στρούγκα και του Τσάιρ στα Σκόπια. Το έτερο αλβανικό κόμμα που συμμετέχει στον κυβερνητικό συνασπισμό, η «Συμμαχία για τους Αλβανούς» του Ζιγιαντίν Σέλα, επικράτησε σε τρεις δήμους, μεταξύ των οποίων και ο δήμος του Γκόστιβαρ. Ο ηγέτης του VMRO-DPMNE, Νίκολα Γκρούεφσκι αμέσως μετά το κλείσιμο της κάλπης και πριν ακόμη γίνουν γνωστά τα αποτελέσματα, κατηγόρησε το κυβερνών κόμμα του Ζόραν Ζάεφ για «μαζική εξαγορά και εκφοβισμό ψηφοφόρων» και έκανε λόγο για «μαφιόζικες εκλογές, οι οποίες οργανώθηκαν από τη χούντα του Ζάεφ». Ο Γκρούεφσκι ανακοίνωσε ότι το κόμμα του δεν αναγνωρίζει τις δημοτικές εκλογές, ενώ ζήτησε τη διεξαγωγή πρόωρων βουλευτικών εκλογών, από υπηρεσιακή κυβέρνηση.
Από την πλευρά του, ο πρωθυπουργός των Σκοπίων Ζόραν Ζάεφ απέρριψε τις καταγγελίες Γκρούεφσκι και ισχυρίστηκε ότι οι εκλογές διεξήχθησαν «με δίκαιο, δημοκρατικό και κρυστάλλινο τρόπο» ενώ απέρριψε και το αίτημα Γκρουέφσκι για διεξαγωγή πρόωρων εκλογών.
Τι σημαίνουν όμως τα αποτελέσματα των δημοτικών εκλογών στα Σκόπια για την προοπτική της γείτονος για ένταξη στο ΝΑΤΟ; Σε μία πρώτη ανάγνωση η συντριπτική επικράτηση του Σοσιαλδημοκρατικού κόμματος του φιλο-Δυτικού πρωθυπουργού Ζόραν Ζάεφ ισχυροποιεί τη θέση του στη πολιτική σκηνή των Σκοπίων και διευκολύνει την πολιτική του για άμεση ένταξη των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ. Στο σημείο αυτό πρέπει να σημειωθεί ότι παρά την ήττα του Γκρουέφσκι που εν πολλοίς συνιστά προσωπική ήττα, το κόμμα του VMRO-DPMNE δεν έχει απωλέσει την επιρροή του στο εκλογικό σώμα των Σκοπίων και οι ψηφοφόροι του δεν είναι ένθερμοι θιασώτες της ένταξης της χώρας τους στην Ατλαντική Συμμαχία. Το γεγονός αυτό ενδέχεται να προκαλέσει διχασμό ανάμεσα στους Σλαβογενείς πολίτες των Σκοπίων όπως έχει σημειωθεί και στο γειτονικό Μαυροβούνιο όπου η κοινωνία εμφανίζεται διχασμένη σχετικά με την επιλογή της πολιτικής της ηγεσίας για ένταξη στο ΝΑΤΟ (το Μαυροβούνιο έγινε και επίσημα πλήρες μέλος του ΝΑΤΟ τον Ιούνιο του 2017). Η Αλβανική μειονότητα και τα Αλβανικά κόμματα των Σκοπίων σχεδόν ομόφωνα υποστηρίζουν την ένταξη των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ επιδιώκοντας με αυτό τον τρόπο να ενισχυθεί συνολικά το ειδικό βάρος των Αλβανών (η Αλβανία είναι ήδη πλήρες μέλος του ΝΑΤΟ από το 2009) μέσα στους κόλπους της Ατλαντικής Συμμαχίας.
Ποια στάση θα πρέπει να κρατήσει η Ελλάδα σχετικά με την ένταξη της γείτονος στο ΝΑΤΟ μετά και την ολοκλήρωση της διεξαγωγής των δημοτικών εκλογών στα Σκόπια; Γνώμη του γράφοντος είναι ότι η Ελληνική κυβέρνηση δεν πρέπει να συναινέσει στην επιτάχυνση των διαδικασιών για ένταξη των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ (παρά τις πιέσεις που δέχεται από τον Αμερικανικό παράγοντα) χωρίς προηγουμένως να έχει εξασφαλίσει έμπρακτες εγγυήσεις από την κυβέρνηση των Σκοπίων για εγκατάλειψη των αλυτρωτικών της βλέψεων εις βάρος της χώρας μας και φυσικά χωρίς προηγουμένως να έχει επιτευχθεί μία κοινά αποδεκτή λύση στο ζήτημα της ονοματολογικής διαφοράς.
* Ο κ. Ανδρέας Γ. Μπανούτσος είναι Ιδρυτής & Πρόεδρος Δ.Σ. του ΚΕΔΙΣΑ.
