Tου Νίκου Μελέτη
«Σέρνοντας» για τρίτη φορά Γ.Γ του ΟΗΕ σε συνάντηση για το Κυπριακό τους τελευταίους μήνες ο E. Eide και όσοι υποστηρίζουν την «μεθοδολογία» του, επιχειρεί να κάνει την μεγάλη υπέρβαση, ελπίζοντας ότι οι απειλές του για «τέλος της διαδρομής» του Κυπριακού και το βάρος της παρουσίας του A. Guterres θα υποχρεώσει όλες τις πλευρές σε σύγκλιση, η οποία προς το παρόν δεν διαφαίνεται στα μεγάλα και κρίσιμα Κεφάλαια του Κυπριακού.
Ενώ ο κ. Eide αναμένεται την Τετάρτη να παραδώσει το «κοινό έγγραφο» για την Ασφάλεια και Εγγυήσεις σε όλες τις πλευρές,σχεδιάζει σύμφωνα με πληροφορίες και προκειμένου να κρατήσει στο Κρανς Μοντανά τους υπουργούς εξωτερικών των Εγγυητριών Δυνάμεων και να συντηρήσει την Διάσκεψη να φέρει στις 30 Ιουνίου τον κ. Guterres για να ενημερωθεί για την πρόοδο των συνομιλιών και να επιχειρηθεί παρουσία του, συνολική σύνοψη των συγκλίσεων.
Την ίδια ημέρα 30 Ιουνίου αναμένεται να φθάσει στο ελβετικό θέρετρο και η Ύπατη εκπρόσωπος της Ε.Ε. κ. Mogherini, την οποία θα εκπροσωπεί μέχρι εκείνη την στιγμή ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν κ. Timmermans.
Το έγγραφο το οποίο θα παραδώσει σήμερα ο κ. Eide στους συμμετέχοντες στην Διάσκεψη είναι ακόμη υπό διαμόρφωση, ο ίδιος σε δηλώσεις του μετά την συνάντηση με τον Νίκο Κοτζιά δήλωσε ότι δεν θα περιλαμβάνει «ιδέες του ΟΗΕ» αλλά θα προετοιμάσει τις «ιδέες» που έχουν παρουσιάσει τα μέρη και θα συμβάλλει στο να έχουν δομημένη μορφή και να διευκολυνθεί η συζήτηση. Ο ίδιος πάντως παραδέχθηκε ότι οι «θέσεις εκκίνησης» όλων των πλευρών είναι πολύ διαφορετικές σε αυτό το Κεφάλαιο των Εγγυήσεων και Ασφάλειας.
Ο Νίκος Κοτζιάς σύμφωνα με πληροφορίες μετά την μελέτη του «εγγράφου» θα τοποθετηθεί δημοσίως επι όλων των πτυχών του Κεφαλαίου Ασφάλειας/Εγγυήσεων, με γραπτή δήλωση του.
Ερωτηματικά πάντως προκαλεί ο τρόπος με τον οποίο θα επιχειρήσει να στήσει την διαδικασία ο Νορβηγός, καθώς όπως είπε θα υπάρχει παράλληλη διαδικασία: στο ένα τραπέζι την πρώτη ημέρα θα συμμετέχουν οι εκπρόσωποι των Εγγυητριών Δυνάμεων, ο κ. Αναστασιάδης και ο M. Akinci όπου με την παρουσία του Eide θα συζητούν το Κεφάλαιο Ασφάλειας και Εγγυήσεων και παράλληλα σε άλλο τραπέζι υπό την κ. Spehar του ΟΗΕ, θα συζητούνται από τους διαπραγματευτές κ. Μαυρογιάννη και Ναμί, τα Κεφάλαια που υπάρχουν εκκρεμότητες και αφορούν την εσωτερική πτυχή.
Ο Ειδικός Βοηθός του Γ.Γ. του ΟΗΕ για το Κυπριακό κατεβάζοντας αρκετά τις προσδοκίες δήλωσε ότι το θέμα της Ασφάλειας/Εγγυήσεων είναι «ζωτικό» και «κρίσιμο κλειδί» για την συνολική επίλυση του Κυπριακού και ότι θα θεωρούσε επιτυχία της Διάσκεψης την επίτευξη «στρατηγικής συμφωνίας σε εκκρεμή θέματα κλειδιά (deal-breakers): Ασφάλεια/Εγγυήσεις, Εδαφικό, Περιουσιακό, Διακυβέρνηση και διαμοιρασμός της εξουσίας, Εκτελεστική Εξουσία».
Πάντως σύμφωνα με πληροφορίες ο κ. Eide ενώ διαβεβαιώνει ότι η συζήτηση στα δυο τραπέζια θα είναι παράλληλη, δημιουργεί τις συνθήκες ώστε να υπάρξει διολίσθηση σε χιαστί διαπραγμάτευση, όπου η πρόοδος στο θέμα των Εγγυήσεων θα ανταλλάσσεται π.χ. με την εκ περιτροπής προεδρία και την εξασφάλιση της πολιτικής ισότητας.
Αυτό είναι κάτι που θα φέρει σε εξαιρετικά δύσκολη θέση την Λευκωσία αλλά και την Αθήνα η οποία πάντως δεν προτίθεται να αποδεχθεί την υποχώρηση σε θέματα αρχών στο Κεφάλαιο Εγγυήσεις/Ασφάλεια, προκειμένου να εξασφαλισθούν κάποια ανταλλάγματα σε εσωτερικές πτυχές, επιμένοντας ότι θα πρέπει οι διαδικασίες να μείνουν αυστηρά σε παράλληλη τροχιά. Ο κ. Eide πιθανότατα πάντως επιδιώκει να διαμορφώσει ένα υποτιθέμενο Κείμενο Συμφωνίας στο οποίο όμως όλα τα επίμαχα θέματα θα παραμένουν σε… αγκύλες.
Αν και η Τουρκική πλευρά δεν άνοιξε τα χαρτιά της στην επίσκεψη Yildirim στην Αθήνα για το θέμα των Εγγυήσεων /Ασφάλειας, ο κ. Eide δείχνει να περιμένει μια εντυπωσιακή κίνηση της τελευταίας στιγμής από τον T. Erdogan, στο πλαίσιο της προσπάθειας του να αποκαταστήσει τις σχέσεις της Τουρκίας με την Ε.Ε. προσδοκώντας ίσως σε ανταλλάγματα σε σχέση με την ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας.
Κάτι που προς το παρόν πάντως δεν διαφαίνεται και φυσικά δεν μπορεί να το προσφέρει ούτε η Αθήνα, ούτε η Λευκωσία, ούτε το Λονδίνο ούτε η κ. Mogherini, ειδικά μάλιστα τρεις μήνες πριν από τις γερμανικές εκλογές...
Στην Άγκυρα πάντως το απόγευμα της Δευτέρας ο Τουρκοκύπριος «ΥΠΕΞ» του ψευδοκράτους Ταχσιμ Ερτουγκρουλογκλου μετά την συνάντηση του με τον M. Cavusoglu δήλωσε ότι «δεν γίνεται αποδεκτό σύστημα Εγγυήσεων που δεν θα προβλέπει μονομερή επέμβαση από την Μητέρα Πατρίδα», ενώ ο τούρκος υπουργός Εξωτερικών εξήρε την σημασία του συστήματος Εγγυήσεων…
