Του Δημήτρη Γ. Απόκη*
Από τη στιγμή που το καθεστώς Άσαντ πραγματοποίησε την επίθεση με χημικά όπλα εναντίον αμάχων στη Συρία, και την ηχηρή απάντηση του Αμερικανού Προέδρου να προχωρήσει σε επιχείρηση εναντίον της βάσης από όπου ξεκίνησαν τα αεροσκάφη που έριξαν τα χημικά, ξεκίνησε ένας δημόσιος διάλογος ο οποίος σε συνδυασμό με το πως παρουσιάστηκαν αυτά που ειπώθηκαν κατά τη συνάντηση του Προέδρου Τράμπ, με τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ, Γένς Στολτενμπέργκ, δείχνει ότι σε παγκόσμια κλίμακα υπάρχει μια άρνηση κατανόησης και αποδοχής της νέας κυβέρνησης των Ηνωμένων Πολιτειών.
Δυστυχώς το παραδοσιακό σύστημα εξωτερικής πολιτικής στην Ουάσιγκτον, τα μέσα ενημέρωσης τα οποία συνεχίζουν να μην μπορούν να αποδεχτούν την αναπάντεχη νίκη Τράμπ, αλλά ακόμη και ο σκληρός πυρήνας των υποστηρικτών του, έχουν επιδοθεί σε έναν ανταγωνισμό να ερμηνεύσουν και να προσεταιριστούν τον Αμερικανό Πρόεδρο και την κυβέρνησή του.
Αυτός είναι ο κύριος λόγος που τις τελευταίες ημέρες, έχουνε δει σε παγκόσμια κλίμακα, αλλά και στη χώρα μας, μια σειρά βασισμένα σε συνομωσίες, φαντάσματα, σκιές και σκελετούς. Την ίδια στιγμή, εάν θέλει να είναι κανείς σοβαρός αναλυτής δεν μπορεί να παραβλέψει ότι επικοινωνιακά ο Λευκός Οίκος του Ντόναλντ Τράμπ, δεν έχει κάνει την καλύτερη δουλειά έτσι ώστε να περάσει το μήνυμα ότι αποτελεί μια συγκροτημένη κυβέρνηση. Αν και θα ακουστεί λίγο αιρετικό, η προηγούμενη εβδομάδα με την επιχείρηση στη Συρία, το ταξίδι του Υπουργού Εξωτερικών Ρέξ Τίλλερσον στη Μόσχα, η συνάντηση με τον Κινέζο Πρόεδρο στη Φλόριντα, και η συνάντηση με το Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ στο Λευκό Οίκο, ίσως να είναι η πρώτη χρονική στιγμή που ο Προέδρος Τράμπ και η κυβέρνησή του, βρίσκουν το βηματισμό τους.
Εάν κανείς θέλει να αρθεί πάνω από το νέφος της ανοησίας και της ελαφρότητας που διακρίνει πληθώρα αναλύσεων τα τελευταία εικοσιτετράωρα γύρω από την πολιτική της νέας αμερικανικής κυβέρνησης ο μοναδικός δρόμος είναι η ψύχραιμη ανάλυση, η σωστή πληροφόρηση και η έρημη επιστήμη των Διεθνών Σχέσεων.
Το ταξίδι Τίλλερσον στη Μόσχα και η πολιτική που έχει αποφασίσει να ακολουθήσει ο Αμερικανός Πρόεδρος και η ομάδα του, στη Συρία και έναντι της Ρωσίας, σε συνδυασμό με την στάση απέναντι στο ΝΑΤΟ, δεν δείχνει καμία αλλαγή στις θέσεις τους. Το Αντίθετο. Δείχνει ότι η θέσεις Τράμπ έχουν αρχίσει να παίρνουν τη μορφή μιας συγκροτημένης στρατηγικής, η οποία αρχίζει να υλοποιείται από μια πολύ έμπειρη και πολύ ταλαντούχα ομάδα στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής που δεν αφορά μόνο την ασφάλεια, αλλά τη διεθνή οικονομία.
Η επιχείρηση εναντίον της αεροπορικής βάσης στη Συρία, ήταν άρτια σχεδιασμένη, εκτελέστηκε με χειρουργική ακρίβεια και η επόμενη ημέρα δείχνει ότι ο Αμερικανός Προέδρος δεν πρόκειται να πέσει στην παγίδα όλων αυτών που επιθυμούν να τον εντάξουν στα σχέδιά τους και τις επιδιώξεις τους.
Ο σκληρός πυρήνας των υποστηρικτών του βλέπει ξεπούλημα από τον Πρόεδρο της βασικής θέσης του για μη εμπλοκή σε στρατιωτικές επεμβάσεις τύπου Ιράκ. Η σαφής δήλωση του Ρέξ Τίλλερσον στη Μόσχα, ότι βασικός στόχος της κυβέρνησης Τράμπ, παρά την επιχείρηση εναντίον της αεροπορικής βάσης στη Συρία, συνεχίζει να είναι η εξάλειψη του ISIS.
Το παραδοσιακό κατεστημένο εξωτερικής πολιτικής της Ουάσιγκτον ειδικά η ομάδα των Neoconservatives, πίστεψαν ότι ο Πρόεδρος είδε το φως και προσχώρησε στην λογική τους, δηλαδή της σύγκρουσης με τη Ρωσία του Πούτιν. Το ταξίδι Τίλλερσον στη Μόσχα και οι δηλώσεις του ίδιου του Προέδρου γύρω από το θέμα αυτό έβαλαν τέρμα και σε αυτή την πλάνη.
Η καταγέλαστη θεωρία συνομωσίας περί επιχείρησης αποπροσανατολισμού λόγω του δήθεν σκανδάλου της συνεργασίας με τη Ρωσία του Πούτιν, πριν τις εκλογές, δεν είναι καν άξιο λόγου, πλέον, για οποιοδήποτε σοβαρό αναλυτή.
Και ας έρθουμε στη Ρωσία, τον Βλαντιμίρ Πούτιν, και τους προπαγανδιστές του οι οποίοι κερδίζουν πανηγυρικά την πρώτη θέση στη λίστα των εχόντων υποπέσει σε τραγική πλάνη.
Η Ρωσία του Πούτιν και η απανταχού θαυμαστές της, είχαν φτιάξει στο μυαλό τους ένα Πρόεδρο Τράμπ και μια νέα αμερικανική κυβέρνηση η οποία όχι μόνο θα συνέχιζε στη λογική του εισπράκτορα της μιας σφαλιάρας μετά την άλλη, Μπαράκ Ομπάμα, αλλά θα ήταν το εύκαμπτο φιλαράκι το οποίο προκειμένου να διακινδυνέψει αναταραχή που θα έθετε σε κίνδυνο την ατζέντα θα έπαιζε ένα ρόλο συγκαταβατικό έναντι της Μόσχας και του Πούτιν.
Ο Πούτιν βρήκε το μάστορά του. Το ερώτημα λοιπόν αντιστρέφεται και γυρίζει προς το Κρεμλίνο. Θα συνεργαστεί με ένα ειλικρινή εταίρο στην Ουάσιγκτον ή θα το γυρίσει και θα αρχίσει πάλι τα παιχνίδια με τους πολιτικούς αντιπάλους του Τράμπ στην Αμερικανική πρωτεύουσα; Μένει να το δούμε. Το σίγουρο είναι ότι
Επίσης, μήπως έχει ενοχληθεί η Μόσχα, που ο Τίλλερσον μετά την συνάντηση που είχε με τον Ερντογάν, ο Τούρκος Πρόεδρος άρχισε να τρίζει τα δόντια στη Μόσχα? Μήπως χάλασε το πλάνο των Ρώσων με λαγό την Τουρκία να διαλύσουν το ΝΑΤΟ, γιαυτό και ο Νορβηγός ΓΓ του ΝΑΤΟ Στόλτενμπεργκ στις δηλώσεις του μετά την συνάντηση των δυο ανδρών, δεν έλεγε να σταματήσει τα κομπλιμέντα έναντι του νέου Αμερικανού Προέδρου. Μήπως τελικά ο Πρόεδρος Τράμπ έσωσε την παρτίδα για λογαριασμό του ΝΑΤΟ;
Το μήνυμα Τίλλερσον στη Μόσχα, δεν μπορούσε να είναι πιο σαφές. Εάν η Μόσχα και ο Πούτιν επιθυμούν να έχει ομαλές σχέσεις με την Ουάσιγκτον και την κυβέρνηση Τράμπ θα πρέπει να κατανοήσει ότι πρέπει να συνεργαστεί με τις ΗΠΑ στη στρατηγική μιας ομαλής μετάβασης σε μια νέα Συρία χωρίς τον Άσαντ. Ο Αμερικανός Υπουργός Εξωτερικών, για όσους καταλαβαίνουν, ξεκαθάρισε ότι μπορούν και πρέπει να συμμετέχουν στο τραπέζι για τη δημιουργία της νέας Συρίας, οι δυνάμεις γύρω από τον Άσαντ, αλλά η οικογένεια Άσαντ έχει τελειώσει. Δεν είναι τυχαίο που ο πολύς Βλαντιμίρ Πούτιν εκεί που έκανε το δύσκολο, τελικά όχι απλά συνάντησε τον Ρέξ Τίλλερσον, αλλά συνομίλησε μαζί του για δυο ολόκληρες ώρες. Τρέμει στην ιδέα να χάσει τα τρυπάνια της Exxon Mobile στη Σιβηρία και αλλού, για αυτούς που γνωρίζουν και καταλαβαίνουν.
Και για να επιστρέψουμε στην άλλη μεγάλη πλάνη ότι ο Ντόναλντ Τράμπ έκανε κωλοτούμπα και στο θέμα του ΝΑΤΟ, λέγοντας, σε αντίθεση με το παρελθόν, ότι δεν είναι απαρχαιωμένο.
Ναι είχε χαρακτηρίσει την Βορειοατλαντική Συμμαχία απαρχαιωμένη, όσο αφορά την αποστολή της και τα δεδομένα της εποχής. Δεν είναι; Όποιος υποστηρίζει κάτι τέτοιο μόνο το καλό του ΝΑΤΟ δεν επιθυμεί.
Και για να μην ξεχνιόμαστε ο Αμερικανός Πρόεδρος, είπε καλά λόγια για το ΝΑΤΟ, σημειώνοντας ταυτόχρονα έχει πλέον αποφασίσει να εμπλακεί ενεργά στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας (βασικό αίτημα του Τράμπ) και να πιέσει τα μέλη του να συμμορφωθούν με τις οικονομικές υποχρεώσεις που τους αναλογούν. Και δεν σταμάτησε εκεί. Φρόντισε κατά τη διάρκεια της κοινής συνέντευξης τύπου να υπενθυμίσει στο Γενικό Γραμματέα της Συμμαχίας, ότι δεν έχει καθόλου ξεχάσει τα χρέη από το παρελθόν, για τα οποία σίγουρα κάτι θυμάται η Καγκελάριος, Άγκελα Μέρκελ, από την πρόσφατη επίσκεψή της στο Λευκό Οίκο. Κωλοτούμπα λοιπόν; Δεν νομίζω.
Και όσοι έγραψαν και μίλησαν για πρόθυρα Τρίτου Παγκοσμίου Πολέμου, είναι σίγουρο ότι έχουν πλέον δαγκώσει τη γλώσσα τους. Μόνο τρόλ του Πούτιν και τους ψεκασμένους ανά τον κόσμο που πάσχουν από άκρατο αντιαμερικανισμό και βλέπουν παντού συνομωσίες εξυπηρετούν τέτοιες αναλύσεις.
Σε καμία περίπτωση μια αμερικανική κυβέρνηση με Υπουργό Άμυνας το Στρατηγό, Τζέημς Μάτις, Υπουργό Εξωτερικών, τον Ρέξ Τίλλερσον, Σύμβουλο Εθνικής Ασφάλειας το Στρατηγό, H.R. Μάκ Μάστερ, και Υπουργό Εμπορίου, τον Γουίλμπορ Ρός, και ναι Πρόεδρο ένα επιτυχημένο, παρά τα όποια ελαττώματά του, επιχειρηματία τον Ντόναλντ Τράμπ να είναι τόσο ανόητη στις επιλογές της και τη στρατηγική της.
Μια είναι η πραγματικότητα. Πρόκειται για παγκόσμιας κλάσης επιχειρηματίες και στρατηγικά μυαλά, και στην περίπτωση του Στρατηγού Μακ Μάστερ, για ίσως το πιο λαμπρό στρατιωτική μυαλό σε επίπεδο στρατηγικής στον κόσμο. Ξέρουν να παίζουν πολύ καλά το παιχνίδι. Και έχουν και ένα άλλο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό. Εκφράσουν την πραγματική τους βούληση. Δυστυχώς, απέναντί τους έχουν συνομιλητές πολιτικούς ενός συστήματος που αποδομείται. Αυτό είναι ταυτόχρονα το μεγάλο πρόβλημα και ο μεγάλος κίνδυνος και όχι η κατά φαντασία κωλοτούμπες του Προέδρου Τράμπ.
Ο νέος Αμερικανός Πρόεδρος, παρέλαβε ένα κόσμο σε κακό χάλι και ένα διεθνές σύστημα υπό κατάρρευση. Το να το ανοικοδομήσει είναι μια τιτάνια επιχείρηση. Το εάν θα το καταφέρει είναι πολύ νωρίς για να το πούμε.
Ο Δημήτρης Γ. ΑπόκηςείναιΔιεθνολόγοςΑπόφοιτοςτου The Paul H. Nitze, School of Advanced International Studies, The Johns Hopkins University και Δημοσιογράφος.