H Τουρκία φαίνεται ότι έθεσε σε εφαρμογή ένα νέο τακτικό ελιγμό με στόχο αφενός να επιτύχει τους στόχους της σε Αιγαίο και Α. Μεσόγειο αφετέρου να μας δημιουργηθεί στην Ελλάδα (και με τη βοήθεια, ίσως, κάποιων ελληνικών κύκλων) άλλη μία ψευδαίσθηση, απατηλής διαλλακτικότητας της, την οποία είμαστε έτοιμοι να αποδεχθούμε και μάλιστα ευχάριστα.
Έτσι μου ήλθε στο νου ο στίχος του Καββαδία, που αναρωτιέται, με σαρκασμό «αν η πυξίδα (μπούσουλας) είναι που στρίβει ή το καράβι». Προφανώς, και η πυξίδα δεν στρέφει. Όταν οι πρωτόμπαρκοι, σε ένα πλοίο, παρατηρούν για πρώτη φορά, τη γυροπυξίδα, τους δίνεται η ψευδαίσθηση ότι η πυξίδα γυρίζει και όχι το πλοίο ενώ στην πραγματικότητα αυτή είναι σταθερή και αμετακίνητη δείχνοντας πάντα τα αληθή σημεία του ορίζοντα που όπως είναι γνωστό δεν μετακινούνται.
Ο υπουργός ενέργειας της Τουρκίας Φατίχ Ντομέζ σε πρόσφατη συνέντευξή του, ανέφερε ότι αφού δεν βρέθηκε τίποτε αξιόλογο στις σεισμικές έρευνες, σε περιοχές που αύξησαν την ένταση μεταξύ Ελλάδος-Τουρκίας, δεν προτίθενται η Τουρκία να προχωρήσει σε γεωτρήσεις και απέφυγε να κάνει αναφορά στο τουρκολυβικό μνημόνιο. Επίσης, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να οδηγηθεί το θέμα των θαλασσίων ζωνών στα διεθνή δικαστήρια αν η Αθήνα ακολουθήσει τις ίδιες αρχές με αυτές των συμφωνιών Ιταλίας-Αιγύπτου, αφήνοντας να εννοηθεί ότι η Αθήνα έχει μετακινηθεί σε θέματα όπως η επήρεια των νησιών αλλά και της μέσης γραμμής/ίσων αποστάσεων μεταξύ των ακτών των χωρών.
Στην τελευταία σύνοδο του ΝΑΤΟ είδαμε την Τουρκία και τον μεγαλόψυχο σουλτάνο της να μας χαρίζει ένα ήσυχο καλοκαίρι, να μας συμβουλεύει να μην εμπλέξουμε τρίτου στις διαπραγματεύσεις μας (ΕΕ-ΝΑΤΟ) και να αποσυνδέσουμε τα Ελληνοτουρκικά από το Κυπριακό. Παράλληλα ενώ μας παραχωρεί ηρεμία για τους επόμενους μήνες σε ό,τι αφορά στα Ελληνοτουρκικά, στην Κύπρο προκαλεί με τις φιέστες που ετοιμάζει στα Βαρώσια για τη θλιβερή επέτειο την εισβολής και εμφανίζεται αδιάλλακτος στις θέσεις του για δημιουργία δύο ξεχωριστών κρατών.
Όσον αφορά τον καθορισμό των θαλασσίων ζωνών η Τουρκία δια του Ντομέζ μας λέει «θα δεχθούμε προσφυγή ίσως στη Χάγη αν για τον καθορισμό τους δεχθείτε τις ίδιες αρχές που βρήκαν εφαρμογή στις συμφωνίες με την Ιταλία και κυρίως με την Αίγυπτο» δηλαδή εμμέσως πλην σαφώς αποδεχθείτε ότι δεν θα χρησιμοποιηθεί η αρχή των ίσων αποστάσεών/μέσης γραμμής από τις ακτές των χωρών καθώς και η επήρεια νησιών επί της ΑΟΖ. Δεν μας είπε όμως αν η Τουρκία αίρει τα θέματα κυριαρχίας επί Ελληνικών νησιών (γκρίζες ζώνες) και αν αποδέχεται ότι τα νησιά έχουν ΑΟΖ-ΥΦΑΛ, έστω κι μειωμένη.
Είναι γεγονός ότι στον καθορισμό ΑΟΖ με την Αίγυπτο το δυτικό άκρο της οριογραμμής είναι 6,8νμ βορειότερα της μέσης γραμμής, ενώ το ανατολικό άκρο 28νμ βορειότερα δηλαδή έχουμε ήδη αποδεχθεί μειωμένη επήρεια Κρήτης-Ροδου. Επιπλέον, η οριοθέτηση σταμάτησε στον μεσημβρινό των 28 μοιρών, δηλαδή τον μεσημβρινό που διέρχεται περίπου από το μέσον της Ρόδου αφήνοντας έτσι την περιοχή ανατολικά του μεσημβρινού αυτού υπό αμφισβήτηση ή περιοχή υπό διαπραγμάτευση.
Η Τουρκία με τις δηλώσεις Ερτογάν στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ και του Τούρκου υπουργού ενέργειας επιχειρούν να αδυνατήσουν το Ελληνοκυπριακό μέτωπο και να απομονώσουν την Ελλάδα από την Κύπρο, ρίχνοντας το δόλωμα της Χάγης και του ήρεμου θέρους στο Αιγαίο ώστε το επόμενο διάστημα να δημιουργήσει νέα τετελεσμένα στην Κύπρο, απαλλαγμένος από πιθανές ελληνικές αντιδράσεις.
Ειδικότερα ο Ντομέζ με τις πρόσφατες δηλώσεις του, περί προσφυγής στη Χάγη, ρίχνει το δόλωμα, αφήνοντας υπονοούμενα για πιθανή πρόθεση ανταλλαγής της περιοχής ανατολικά του μεσημβρινού των 28 μοιρών με την περιοχή του Τουρκολυβικού μνημονίου. Η μεθόδευση αυτή θα έδινε επιχειρήματα και στις δύο πλευρές ώστε να παρουσιασθεί ως μια συμφωνία «win-win»ή κατά τον Ερτογάν «καζάν-καζάν». Με άλλα λόγια η Τουρκία θα έδινε κάτι που δεν είχε ποτέ ενώ η Ελλάδα θα παραχωρούσε ένα μεγάλο κομμάτι της ΑΟΖ που της ανήκει.
Η παγίδα «ήσυχο καλοκαίρι και ίσως αποδοχή από την Τουρκία διεθνών δικαστηρίων (Χάγη) για ΑΟΖ-Υφαλοκρηπίδα» είναι στημένη και ίσως κάποιοι κύκλοι εντός Ελλάδος είναι πρόθυμοι να πέσουν.
Οι στόχοι της Τουρκίας δεν στρέφουν, δεν αλλάζουν προσανατολισμό είναι σταθεροί και αμετακίνητοι, δεν πρέπει να τρέφουμε αυταπάτες ή ψευδαισθήσεις.
«Ο μπούσουλας δεν στρέφει.»
*Ο Παναγιώτης Παστουσέας είναι Αντιναύαρχος ε.α-Επίτιμος Υπαρχηγός ΓΕΝ, Ιδρυτικό Μέλος και Μέλος του ΔΣ του Παρατηρητηρίου Ευρωμεσογειακής Ασφάλειας και Συνεργασίας.
