Του Ιπποκράτη Δασκαλάκη*
Οι πρόσφατες συχνές αναφορές του Προέδρου Ερντογάν στην Κωνσταντινούπολη και στην Αγία Σοφία αναμφισβήτητα σχετίζονται με τις προσπάθειες συσπείρωσης της εκλογικής βάσεως του ΑΚΡ εν όψει των επερχόμενων δημοτικών εκλογών. Ανάλογες αναφορές είχαν υπάρξει και στο παρελθόν και κυρίως σε προεκλογικές περιστάσεις και για εξυπηρέτηση κομματικών σκοπιμοτήτων.
Αυτή όμως η στρατηγική της «πρωτόγονης», για εμάς τους Έλληνες, προσπάθειας αφύπνισης εθνικών και θρησκευτικών συναισθημάτων, αποκαλύπτει και τη βαθιά ριζωμένη -στο σχετικά νεοσύστατο τουρκικό κράτος- ανησυχία μιας ξαφνικής τραγικής ανατροπής και κατάρρευσης, έναντι των πολλών ιστορικών αντιπάλων και εκκρεμοτήτων. Ένα ενδεχόμενο, που δεδομένης της πολυάριθμης κατοίκησης των περιοχών με νομιμόφρονες τούρκους πολίτες, φαίνεται όχι μόνο αδύνατο αλλά και εξωπραγματικό και φυσικά πέραν των επιδιώξεων οποιουδήποτε εχέφρονος Έλληνα.
Εντούτοις, η μακροχρόνια και αναλλοίωτη ελληνική παρουσία, που εξακολουθεί να υποκρύπτεται πίσω από κάθε μνημείο, όνομα, περιοχή και ιστορική περίοδο, στοιχειώνει όχι μόνο τη στρατηγική αντίληψη των τουρκικών-νεοοθωμανικών ελίτ αλλά και τον ψυχισμό των κατοίκων της Τουρκίας. Δυστυχώς για το τουρκικό κράτος, οποιαδήποτε «δικαιώματα χρησικτησίας», στηριζόμενα σε μακροχρόνιες πολεμικές συγκρούσεις και κατακτήσεις, παραμένουν αμφισβητήσιμα έναντι της τρομακτικής πολιτιστικής παρουσίας του Ελληνισμού. Μπορεί ο σημερινός ισλαμικός παροξυσμός του κυβερνώντος κόμματος να φαίνεται ισοπεδωτικός έναντι των προηγούμενων πολιτιστικών επιρροών και του κοσμικού χαρακτήρα του κράτους αλλά ενδέχεται να δημιουργήσει εσωτερικές τριβές και να προκαλέσει απρόβλεπτες αντιδράσεις στο μέλλον.
Γεγονός είναι ότι ακόμα και αυτή η ίδια η φυλετική προέλευση εκατομμυρίων κατοίκων της γειτονικής χώρας αποτελεί πηγή προβληματισμού καθώς διάφορες επιστημονικές αναλύσεις του DNA καταδεικνύουν μεγαλύτερη συσχέτιση με τους παλαιότερους κατοίκους του Αιγιακού χώρου παρά με τις νομαδικές ομάδες που ήρθαν ως εισβολείς προ χιλιετίας στην περιοχή. Σίγουρα, αμφισβητούμενες επιστημονικές αναλύσεις του DNA ή μη αποδεικνυόμενες προγονικές και ιστορικές καταβολές δεν ανατρέπουν την πραγματικά ισχυρή πεποίθηση «του ανήκειν» σε ένα ισχυρό τουρκικό έθνος. Παρά ταύτα ο φόβος της προσωρινότητας της κατοχής του χώρου της Μικράς Ασίας εξακολουθεί να κατατρέχει τους ανατολικούς μας γείτονες. Ούτε είναι εύκολο να λησμονήσουν ότι αρκετές φορές στο παρελθόν, η διατήρηση της τουρκικής κατοχής των Στενών επιτεύχθηκε μόνο ένεκα των διχογνωμιών των μεγάλων δυνάμεων σχετικά με τον νέον «ιδιοκτήτη» τους. Ούτε είναι εύκολο να λησμονήσουν ότι μόλις προ 100 ετών οι ελληνικές σάλπιγγες αντηχούσαν στον Σαγγάριο κατά την πορεία του στρατού μας προς την Άγκυρα.
Με τα παραπάνω δεν επιθυμώ να παρακινήσω σε πανεθνική εκστρατεία απελευθέρωσης των «χαμένων ή σκλαβωμένων» πατρίδων. Ούτε προτρέπω σε μια χαμηλής ποιότητας και φτωχής αποτελεσματικότητας ελληνική αντίκρουση των τουρκικών ισχυρισμών με εθνικιστικές κορώνες εντυπωσιασμού. Αντίθετα θεωρώ απαραίτητη, μια συνεχόμενη και σε βάθος δεκαετιών, εκστρατεία διεθνούς πληροφόρησης της ελληνικότητας όλων αυτών των εδαφών από τα οποία μάλιστα προήλθαν τα βασικά στοιχεία του δυτικού πολιτισμού. Η ελληνική πολιτιστική εκστρατεία δεν είναι δυνατόν να επικεντρώνεται μόνο στην ελληνικότητα της Μακεδονίας αλλά πρέπει να καλύπτει όλα εκείνα τα μέρη στα οποία επί χιλιετίες ρίζωσε η ελληνική φυλή και εδραιώθηκε ο ελληνικός πολιτισμός. Ο θρύλος του μαρμαρωμένου βασιλιά δεν πρέπει σήμερα να εστιάζεται σε πολεμική αναμέτρηση αλλά να θέτει με επιδεξιότητα σε αμφιβολία την πολιτιστική ταυτότητα του τουρκικού λαού εκμεταλλευόμενος κάθε διασπαστική τάση και αδυναμία της τουρκικής κοινωνίας.
Σήμερα συνεχώς μιλάμε για αντιμετώπιση υβριδικών απειλών και για τη χρήση της ήπιας ισχύος αλλά αδυνατούμε να κατανοήσουμε την αξία των «όπλων» που διαθέτουμε στην φαρέτρα μας και τον φόβο που αυτά προκαλούν στους αντιπάλους μας. Βέβαια αυτοί τουλάχιστον αντιλαμβάνονται την αξία των «όπλων» μας και με προσεκτικά βήματα -ενίοτε και με άναρθρες κραυγές- προσπαθούν να σταθεροποιήσουν τις κατακτήσεις τους. Στο χέρι μας είναι να διατηρούμε πάνω τους μια συνεχή πολιτιστική πίεση που υπό προϋποθέσεις και σε απρόβλεπτο χρονικό διάστημα, ενδεχομένως να επιφέρει θετικά αποτελέσματα για την υψηλή μας στρατηγική. Σε τελευταία ανάλυση, αυτή η πίεση απονομιμοποιεί τα δικά τους ανιστόρητα επιχειρήματα στο εσωτερικό τους αλλά και στο διεθνές επίπεδο. Όπως μάλιστα έχει περίτρανα αποδείξει η ιστορία, τίποτα δεν χάνεται παρά μόνο όταν αυτό σβηστεί από τη συνείδηση των λαών.
Η παρότρυνση για ενδυνάμωση της πολιτιστικής μας εκστρατείας δεν υπονοεί με κανένα τρόπο την αποδυνάμωση των υπολοίπων μορφών ισχύος και ειδικά της παραμελημένης στρατιωτικής ισχύος.
* Ο κ. Ιπποκράτης Δασκαλάκης είναι Υποστράτηγος (εα). Πτυχιούχος τμήματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών Παντείου Πανεπιστημίου. Μεταπτυχιακό στις Διεθνείς Σχέσεις και Στρατηγικές Σπουδές στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Υποψήφιος Διδάκτορας Διεθνών Σχέσεων στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Διευθυντής Μελετών του Ελληνικού Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών (ΕΛΙΣΜΕ). Συνεργάτης του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων (ΙΔΙΣ).Διαλέκτης στη Σχολή Εθνικής Αμύνης (ΣΕΘΑ).
