Του Βασίλη Κοψαχείλη*
Ο Κινεζικός τηλεπικοινωνιακός κολοσσός Huawei ανακοίνωσε ότι θα επανεξετάσει τη συνεργασία του με τον αμερικανικών συμφερόντων ταχυδρομικό κολοσσό FedEx, διότι έχει βάσιμες υποψίες ότι δυο δέματα που εστάλησαν από την Ιαπωνία «εκτράπηκαν» προς τις ΗΠΑ πριν παραδοθούν στη Huawei στην Κίνα, ενώ το ίδιο επιχειρήθηκε να γίνει με άλλα δύο δέματα προερχόμενα από το Βιετνάμ.
Σύμφωνα με την Huawei, τα δέματα περιείχαν απλή αλληλογραφία και όχι κρίσιμη τεχνολογία, και πως δεν θεωρεί τυχαίο «λάθος» το γεγονός, αλλά σκόπιμη ενέργεια από την πλευρά των ΗΠΑ, που λόγω της σύνθετης νομοθεσίας τους για την προστασία της εθνικής τους ασφάλειας, αναγκάζουν σε στενή συνεργασία διάφορες πολυεθνικές εταιρείες ανά τον κόσμο στην παροχή πληροφοριών.
Αυτά ισχυρίζεται η Huawei. Από την πλευρά της FedEx δεν έχει υπάρξει αντίδραση.
Τα παραπάνω προσθέτουν ένα ακόμη επεισόδιο στη γεω-επιχειρηματική σύγκρουση ΗΠΑ-Κίνας. Πλέον, μικρή σημασία έχει αν οι καταγγελίες της κινεζικής Huawei αληθεύουν ή σε πιο βαθμό αληθεύουν. Αυτό που μετρά είναι ότι η κόντρα έχει αγριέψει και κλιμακώνεται σε όλα τα επίπεδα. Είναι άραγε σημάδια πίεσης πριν το κλείσιμο μιας συμφωνίας ή σημάδια μεγαλύτερης ρήξης; Ενδεχομένως να πάρουμε μερικές απαντήσεις στα τέλη Ιουνίου, στη σύνοδο κορυφής των G20 στην Ιαπωνία.
Πάντως, ακόμη και αν υπάρξει συμφωνία μεταξύ ΗΠΑ-Κίνας, αυτή θα είναι προσωρινή. Οι δυο μεγάλοι παίκτες της παγκόσμιας σκακιέρας, αφού πρώτα θα έχουν εισπράξει αντιδράσεις, χρειάζονται μια ανάπαυλα να τις επεξεργαστούν και να διαμορφώσουν ανάλογα τα επόμενά τους βήματα.
Επηρεάζεται η Ελλάδα;
Ο γεω-επιχειρηματικός ανταγωνισμός ΗΠΑ-Κίνας αφορά και εμάς εδώ στην Ελλάδα.
Η πρόσδεση του λιμανιού του Πειραιά στα Κινεζικά συμφέροντα, καθώς και άλλες συζητήσεις που γίνονται με Κινέζους σε διάφορα project στη χώρα μας, ενδεχομένως μας δημιουργεί ή θα μας δημιουργήσει στο μέλλον πρόβλημα στις σχέσεις μας με εταιρείες αμερικανικών συμφερόντων και με τις ίδιες τις ΗΠΑ.
Ήδη, ορισμένες επιλογές του Λευκού Οίκου μας δημιουργούν πρόβλημα στα ιδιαίτερα συμφέροντά μας – και αναφέρομαι ευθέως στο εμπάργκο με το Ιράν – αλλά θέλω να πιστεύω πως κάποιες πρωτοβουλίες έχουν αναληφθεί από τις ΗΠΑ ώστε ικανοποιητικά να αντισταθμίζουν τις απώλειές μας.
Η υπόθεση Κίνα και Κινεζικές εταιρείες είναι πολύ πιο σύνθετη για εμάς. Η Κίνα έχει επιλέξει την Ελλάδα ως στρατηγικό σημείο – και όχι ως εταίρο όπως πολλοί παπαγαλίζουν – στην παγκόσμια γεω-επιχειρηματική στρατηγική της. Παράλληλα, η χώρα μας διψά για επενδύσεις και φρέσκο χρήμα μέσω FDIs. Η Κίνα είναι η μόνη χώρα αυτή την ώρα με διαθέσεις διεθνοποίησης και ετοιμότητα επενδύσεων στην κλίμακα του τις χρειάζεται η Ελλάδα. Άρα, την Κίνα και τις επιχειρήσεις της τις χρειαζόμαστε!
Από την άλλη πλευρά, και παρά το γεγονός ότι σε τρεις τουλάχιστο περιπτώσεις - στην Αλβανία, στο Λίβανο και στη Λιβύη – δώσαμε χέρι βοήθειας και απεγκλωβίσαμε Κινέζους πολίτες από ζώνες πολέμου κατόπιν κινεζικού αιτήματος, η Κίνα έχει δώσει κρίσιμη πυραυλική τεχνολογία στην Τουρκία και κινεζικές εταιρείες έχουν την Τουρκία ως σημαντική βάση τους για τις δραστηριότητές τους στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή. Μια από αυτές τις κινεζικές εταιρείες είναι και η Huawei, που διατηρεί στην Τουρκία το δεύτερο μεγαλύτερο κέντρο έρευνας και τεχνολογίας της, καθώς και τηλεφωνικά κέντρα εξυπηρέτησης πελατών της για 30 χώρες.
Φέρνοντας τώρα τη συζήτηση στις σχέσεις μας με τις ΗΠΑ, οι φράσεις που δυστυχώς ακόμη χαρακτηρίζουν τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις είναι ακατάσχετος βερμπαλισμός δηλώσεων, αλλά αναιμία πολιτικής και οικονομικής ουσίας! Μας αρέσει όμως ή δεν μας αρέσει, οι ΗΠΑ παραμένουν Νο.1 δύναμη, διατηρούμε πολύ στενούς ιστορικούς και θεσμικούς δεσμούς και είναι η μόνη χώρα που μπορούμε να ακουμπήσουμε την πλάτη μας, αν και καλό είναι πάντα να ρίχνουμε και μια πίσω ματιά…
Αντί επιλόγου…
Ο γεω-επιχειρηματικός πόλεμος ΗΠΑ-Κίνας θα συνεχιστεί! Θα ήταν λάθος μας να διαλέξουμε πλευρά. Πρέπει να βρούμε εκείνο το σημείο ισορροπίας που θα συμβιβάσουμε τα ανταγωνιστικά αμερικανο-κινεζικά γεω-επιχειρηματικά συμφέροντα επί ελληνικού εδάφους. Μην περιμένουμε πολλά ούτε από τις ΗΠΑ, ούτε από την Κίνα. Είμαστε μικρό μέγεθος γι' αυτούς, σε αντίθεση με την Τουρκία.
Η ευκαιρία που υπάρχει για εμάς είναι να εκμεταλλευτούμε τα κενά στον ανταγωνισμό των δύο μεγάλων ώστε να βάλουμε το δικό μας πρόσημο ανάμεσά τους. Αντί της «παθητικής επιχειρηματικότητας», που προβάλλεται στη χώρα μας ως σπουδαίο επίτευγμα από πολλούς πολιτικούς μας, δηλαδή τον εγκλωβισμό της Ελλάδας σε γεω-επιχειρηματικές πρωτοβουλίες τρίτων, θα πρέπει πλέον να επιδιωχθεί η «ενεργητική επιχειρηματικότητα», δηλαδή η Ελλάδα να απαιτήσει ισόποση πρόσβαση των επιχειρήσεών της σε εμπορικές σφαίρες επιρροής, σε δίκτυα διανομής ή σε παραγωγικούς τομείς των δύο μεγάλων παικτών, ακόμη και μέσα από κοινές συνέργειες, κατά προτίμηση έμμεσες και όχι άμεσες.
Ο Αμερικανο-Κινεζικός γεω-επιχειρηματικός πόλεμος κρύβει κινδύνους, αλλά μπορεί να έχει και ωφέλειες για τα Ελληνικά συμφέροντα. Ας τον εκμεταλλευτούμε!
*Ο Βασίλης Κοψαχείλης είναι Διεθνολόγος
Share
