Του Νίκου Μελέτη
Και «ιός» των... νορβηγικών εκλογών πλήττει τώρα τις συνομιλίες για το Κυπριακό, καθώς ο ειδικός σύμβουλος του ΟΗΕ Έσπεν Μπαρθ Άϊντε, φιλοδοξώντας να επιστρέψει στην κεντρική πολιτική σκηνή της χώρας του, θέλει να επιδείξει ως επιτυχία του την λύση του Κυπριακού, μέχρι το φθινόπωρο.
Χθες ο Νίκος Αναστασιάδης επέκρινε με έντονο τρόπο την στάση του κ. Άιντε, ενώ αποστέλλει και επιστολή στον Γ.Γ. του ΟΗΕ για να τον ενημερώσει για τις τουρκικές απειλές, αλλά και για την προβληματική στάση του ειδικού συμβούλου του, αφήνοντας υπαινιγμούς και για «χρονοδιάγραμμά νορβηγικών εκλογών» που προκαλεί την βιασύνη στην διαδικασία.
Οι εκλογές στην Νορβηγία διεξάγονται στις 11 Σεπτεμβρίου και ο κ. Άιντε θέλει, σύμφωνα με πληροφορίες, να συμμετάσχει και πάλι στις εκλογές με το Εργατικό Κόμμα, το οποίο αναμένεται να έχει και την πλειοψηφία ώστε να αναλάβει κάποιο ισχυρό υπουργικό θώκο, καθώς είχε ήδη ασκήσει υπουργικά καθήκοντα ως αναπληρωτής υπουργός Άμυνας και υπουργός Εξωτερικών πριν αναλάβει τα καθήκοντά του στον ΟΗΕ.
Όμως η προσωπική ατζέντα του Νορβηγού πολιτικού, ο οποίος προφανώς και ενόψει των νέων καθηκόντων του υπολογίζει και στην πολύπλευρη στήριξη χωρών όπως η Τουρκία, υπονομεύει τελικά τις συνομιλίες για το Κυπριακό.
Ο κ. Άιντε συστηματικά επιχειρεί να ικανοποιήσει βασικές απαιτήσεις της Τουρκίας, να εξασφαλίσει για τον εαυτό του ρολό διαμεσολαβητή που θα αναλάβει να «γεφυρώσει» τις διαφορές με δικές του προτάσεις, ενώ προωθεί τον βασικό εκβιασμό που επιχειρεί να ασκήσει η Τουρκία, καταργώντας ουσιαστικά την Κυπριακή Δημοκρατία, απαιτώντας την διακοπή ή αναστολή των ερευνών στην Κυπριακή ΑΟΖ, που αποτελεί άσκηση κυριαρχικού δικαιώματος ενός ανεξάρτητου κράτους. Και συγχρόνως ο κ. Άιντε αντί να καταδικάσει την πολιτική απειλών της Τουρκίας, εκφράζει εκτιμήσεις περί «πρόκλησης έντασης λόγω του φυσικού αερίου».
Δεν είναι τυχαίο ότι οι τελευταίες παρεμβάσεις και κινήσεις του κ. Άιντε, εναντίον του οποίου ο Ν. Κοτζιάς έχει κηρύξει ανοικτό πόλεμο, εξόργισαν ακόμη και τον Νίκο Αναστασιάδη ο οποίος ευθέως έθεσε θέμα για την αντικειμενικότητα του εκπροσώπου του ΟΗΕ για το Κυπριακό.
Ο κ. Άιντε με προκλητικό τρόπο τις προηγούμενες ημέρες έσπευσε να εκφράσει… ανησυχία για την πρόκληση έντασης λόγω του φυσικού αερίου, παίρνοντας ουσιαστικά θέση που αποδέχεται και νομιμοποιεί την πολιτική των απειλών της Τουρκίας και μετατρέποντας έτσι τον θύτη σε θύμα.
Ο Νορβηγός, επενδύοντας στην πραγματικά ειλικρινή (μέχρις παρεξηγήσεως) βούληση του Ν. Αναστασιάδη να είναι αυτός που θα λύσει το Κυπριακό, εγκλώβισε τον περασμένο Δεκέμβριο την Λευκωσία και την Αθήνα σε μια διαδικασία Πενταμερούς Διάσκεψης (ικανοποιώντας πάγια επιδίωξη της Τουρκίας) θεωρώντας ότι έτσι θα λειτουργούσε πιο αποτελεσματικά ο εκβιασμός για κουκούλωμα των αδιέξοδων που προκαλούν οι σκληρές θέσεις της Τουρκίας και θα εμφανιζόταν τεχνητή πρόοδος.
Αμέσως μετά δικαιολόγησε την αποχώρηση από τις συνομιλίες του Μ. Ακιντζι με πρόσχημα την απόφαση της κυπριακής βουλής για μνεία στα Σχολεία του Ενωτικού δημοψηφίσματος του 1950 και πίεσε και αυτός ώστε να υπάρξει η «διόρθωση» από τον ΔΗΣΥ και το ΑΚΕΛ της απόφασης αυτής ώστε να ικανοποιηθεί ο κ. Ακιντζι και να επιστρέψει στις συνομιλίες.
Ο κ. Άιντε έχοντας διαστρεβλώσει πλήρως το νόημα και το περιεχόμενο της εντολής του για διευκόλυνση των συνομιλίων για την επίτευξη λύσης του Κυπριακού βάσει των αποφάσεων του ΣΑ του ΟΗΕ, επιχειρεί να μετατραπεί σε «μεσολαβητή» κατά το πρότυπο του ανεκδιήγητου Αλβαρο ντε Σότο, που με την διαμεσολάβηση και επιβολή μη συμφωνημένων προτάσεων οδήγησε στο Σχέδιο Ανάν και την παταγώδη αποτυχία της πρωτοβουλίας του 2004 για την επίλυση του Κυπριακού.
Όπως αποκάλυψε μάλιστα ο Ν. Κοτζιάς (στην Real) ο κ. Άιντε με δική του πρωτοβουλία ανέλαβε να προωθήσει και στις Βρυξέλλες την γνωστή απαίτηση της Τουρκίας να έχουν όλοι οι τούρκοι πολίτες ίδια δικαιώματα με τους Έλληνες και τους άλλους ευρωπαίους πολίτες στο έδαφος της επανενωμένης Κύπρου (4 ελευθερίες), πρόταση που απορρίπτεται και από την Λευκωσία και από την Αθήνα, ενώ δημιουργεί και μείζονα ζητήματα σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Όπως ανέφερε ο Ν. Κοτζιάς: «: Ο Άιντε υποστηρίζει ότι ένα είδος 4 ελευθεριών μπορεί να υλοποιηθεί και για τους Τούρκους στην Κύπρο. Για να το αποδείξει επικαλέστηκε σειρά άστοχων παραδειγμάτων, όπως τη συμφωνία της Ρωσίας ως προς το Καλίνινγκραντ. Η συμφωνία, στην πραγματικότητα, αφορά τη δυνατότητα τράνζιτ των Ρώσων, να μετακινηθούν μεταξύ των κύριων εδαφών της Ρωσίας και του ρωσικού Καλίνινγκραντ. Ασφαλώς η Κύπρος δεν έχει καμιά σχέση με μια τέτοια περίπτωση, διότι ούτε είναι ζώνη τράνζιτ της Τουρκίας, ούτε και έδαφός της. Εδώ μπερδεύονται ανόμοια πράγματα προκειμένου να δικαιολογηθούν άστοχα αιτήματα της άλλης πλευράς».
Ο κ. Άιντε όμως έκανε και μια ακόμη παρέμβαση στην διαδικασία, για να δικαιολογήσει την έλλειψη προόδου, θέλοντας ουσιαστικά να επιρρίψει την ευθύνη στην Ελληνοκυπριακή πλευρά. Έτσι θεώρησε ότι εκτός της έντασης που προκαλεί το φυσικό αέριο, είναι και οι προεδρικές εκλογές του Φεβρουαρίου στην Κύπρο, που δυσκολεύουν την διαδικασία…
Σε αυτό το κλίμα οι αντιδράσεις της Λευκωσίας ήταν αναμενόμενες.
Σε δηλώσεις του ο Νίκος Αναστασιάδης επέκρινε τον Νορβηγό ότι «χωρίς να ακούσει ή να μεταφέρει πρώτα και πάνω από όλα θέσεις, τείνει να υιοθετεί θέσεις που εκφράζονται από τη μια πλευρά» επισημαίνοντας ότι ο Άιντε «οφείλει να κατανοήσει ότι με δηλώσεις ή με εκφοβισμούς επιτυγχάνονται τα αντίθετα αποτελέσματα. Όσο λιγότερα λέγονται, ιδιαίτερα από πλευράς του, τόσο το καλύτερο. Θα έπρεπε να είχε μάθει από τους προκατόχους του τουλάχιστον, που δημιούργησαν σημαντικά προβλήματα είτε στη μια είτε στην άλλη κοινότητα, ότι χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή».
Ο Κύπριος πρόεδρος μάλιστα κατηγόρησε τον Νορβηγό ότι κλείνει τα μάτια στις τουρκικές απειλές και στην παρουσία του Barbaros στην περιοχή αλλά και τις συνεχιζόμενες τουρκικές NAVTEX, ενώ απαντώντας στους υπαινιγμούς περί επηρεασμού της διαδικασίας από τις προεδρικές εκλογές του επόμενου Φεβρουαρίου αναφέρθηκε ευθέως σε «χρονοδιαγράμματα και στη βιασύνη για κάποιες άλλες εκλογές που θα γίνουν τον Σεπτέμβριο και πιο συγκεκριμένα στη Νορβηγία».
Ο Κύπριος κυβερνητικός εκπρόσωπος, Νίκος Χριστοδουλίδης, δήλωσε ότι «αντί να ασκεί κριτική σε αυτές τις καθημερινές απειλές στην ουσία τις επικαλείται ώστε να ασκεί έμμεσα κριτική στους ενεργειακούς σχεδιασμούς της κυπριακής δημοκρατίας. Σε καμία περίπτωση η προσέγγιση του κ Άϊντε δεν είναι εποικοδομητική» και πρόσθεσε ότι «δεν τίθεται θέμα ενισχυμένου ρόλου των Ηνωμένων Εθνών στη διαδικασία, παρά το ότι αυτό έχει ζητήσει ο Ακιντζί και τον ενθαρρύνει με δηλώσεις του ο Άϊντε».