Photo by Semhur / Wikimedia Commons, via Wikimedia Commons
Γράφει ο Ιωάννης Αθ. Μπαλτζώης*
Είναι το θέμα που συζητείται για πολύ καιρό, αναμένεται, αλλά ακόμη δεν έχει καταλήξει στην επίτευξη συμφωνίας συμφιλίωσης Ισραήλ και Τουρκίας. Ένα θέμα που άπτεται σε κάποιο βαθμό και με τα εθνικά μας θέματα, σύμφωνα με πολλούς αναλυτές. Οι τελευταίες πληροφορίες και ιδιαίτερα ένα δημοσίευμα της ε/φ Yedioth Ahronoth, αναδεικνύει το θέμα και αποκαλύπτει ότι πριν προσχωρήσει στην κυβέρνηση το (δεξιό) κόμμα Yisrael Beytenu, προηγήθηκε μια «διακριτική συνεννόηση» μεταξύ του Π/Θ Νετανιάχου και του νυν Υπουργού Άμυνας και αρχηγού του Yisrael Beytenu, Λίμπερμαν, και συμφώνησαν ότι ο τελευταίος δεν θα αντιταχθεί δημοσίως σε μια συμφωνία συμφιλίωσης Ισραήλ - Τουρκίας.
Κατά τη διάρκεια των συνομιλιών για την κυβέρνηση συνασπισμού, αναφέρει το δημοσίευμα, ο Νετανιάχου φοβόταν ενδεχόμενη υπονόμευση της μη οριστικοποιημένης ακόμη συμφωνίας με την Τουρκία από τον (σκληροπυρηνικό ) Λίμπερμαν, ο οποίος είχε εκφραστεί στο παρελθόν εναντίον της συμφωνίας συμφιλίωσης. Μεταξύ άλλων, ο Λίμπερμαν είχε δηλώσει ότι η επαναπροσέγγιση με τον Ερντογάν ήταν «διπλωματική ανοησία», ότι ο πρόεδρος της Τουρκίας είναι ο διάδοχος του Γκέμπελς και ότι [η Τουρκία] χρησιμοποιείται ως έδρα ανώτερων τρομοκρατικών κλιμακίων, όπως της Χαμάς και ότι φιλοξενεί το κέντρο διοίκησης της οργάνωσης, που ήταν υπεύθυνη για την απαγωγή και δολοφονία των τριών [εβραίων] εφήβων στον οικισμό Etzion. Χαρακτηριστικά, ο Λίμπερμαν είχε δηλώσει: «Μιλάτε σοβαρά; Αυτή η Τουρκία θα αλλάξει ξαφνικά το 'πετσί' της και θα γίνει σύμμαχος του Ισραήλ;».
Έτσι πρόσφατα σημειώθηκε νέα, όπως αφήνεται να εννοηθεί, πρόοδος στις συνομιλίες μεταξύ των δύο χωρών και σύμφωνα με ανώτερους αξιωματούχους της ισραηλινής κυβέρνησης, οι δύο πλευρές βρίσκονται πολύ κοντά – εκτός δραματικού απροόπτου – στην επίτευξη πλήρους συμφωνίας συμφιλίωσης. Εξάλλου, σύμφωνα με πρόσφατο δημοσίευμα, o Υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Μεβλούτ Τσαβούσογλου δήλωσε ότι μετά από μία ή δύο συναντήσεις θα έχει επιτευχθεί συμφωνία συμφιλίωσης με το Ισραήλ. Επίσης, ο Ισραηλινός Υπουργός Εθνικών Υποδομών, Ενέργειας και Υδάτινων Πόρων, Γιουβάλ Στάινιτς (του κόμματος Likud), είχε δηλώσει στις αρχές του τρέχοντος μήνα ότι οι δύο πλευρές έχουν συμφωνήσει για «το 90% των θεμάτων».
Και γιατί δεν έχει επιτευχθεί ακόμη η περιβόητη συμφωνία, αφού όπως λένε και οι δύο πλευρές είναι πολύ κοντά; Σύμφωνα με το δημοσίευμα της Yedioth Ahronoth, το τελευταίο «αγκάθι» στις διαπραγματεύσεις είναι το θέμα της Χαμάς στην Τουρκία. Το Ισραήλ δεν θέτει πλέον ως προϋπόθεση την απομάκρυνση της Χαμάς, και προτίθεται να συμβιβαστεί με την υπόσχεση των Τούρκων ότι η Χαμάς δεν θα ενεργήσει εναντίον του Ισραήλ από τουρκικό έδαφος. Επιπλέον, οι Τούρκοι έχουν αποσύρει το αίτημά τους για άρση του εμπάργκο στην Γάζα, και έχει συμφωνηθεί να κατασκευάσουν μια μονάδα ηλεκτροπαραγωγής στη Λωρίδα της Γάζας, καθώς και ότι θα συνεχίσουν να έχουν τη δυνατότητα μεταφοράς αγαθών στους κατοίκους της Γάζας. Όπως αναφέρει το δημοσίευμα, οι συνομιλίες μεταξύ των δύο χωρών συνεχίζονται τηλεφωνικά και έχει προγραμματιστεί μια συνάντηση των διαπραγματευτικών ομάδων στο εγγύς μέλλον, στην οποία αναμένεται να οριστικοποιηθούν οι τελευταίες λεπτομέρειες, πριν από την επίσημη ανακοίνωση για την πλήρη αποκατάσταση των σχέσεων Ισραήλ-Τουρκίας, η οποία θα συνεπάγεται και τον επαναδιορισμό πρέσβεων στις δύο χώρες.
Αναλύοντας τα παραπάνω, διαπιστώνουμε ότι και οι δύο πλευρές έχουν βάλλει νερό στο κρασί των και έχουν υποχωρήσει από τις κόκκινες γραμμές που είχαν θέσει και ιδιαίτερα η Τουρκία, με την παράλογη για τους Ισραηλινούς απαίτησή των, δηλαδή της άρσης του αποκλεισμού της Γάζας, που εδώ και δεκαετίες εφαρμόζουν πιστά οι Ισραηλινοί, παρά τις διεθνείς πιέσεις που δέχονται. Αν τελικά η συμφωνία επιτευχθεί, καθόσον πολλές φορές στο παρελθόν ακούσαμε τα «ίδια νέα», σίγουρα θα ικανοποιήσει παλιούς και νέους φίλους και συμμάχους που έχουν προσπαθήσει επί αυτού.
Οι παλιοί φίλοι του Ισραήλ είναι οι ΗΠΑ, που διακαώς επιμένανε και προσπαθήσανε για την συμφιλίωση (δεν είναι σίγουρο για σήμερα) και οι νέοι φίλοι (η ανίερη και απίστευτη φιλία και για τις δύο πλευρές) είναι η Σαουδική Αραβία, η οποία σίγουρα συνέβαλλε στην προσέγγιση αυτή και στην μείωση των απαιτήσεων και από τις δύο πλευρές (και επιθυμεί σίγουρα σήμερα). Σε ότι αφορά, το αν η συμφωνία αυτή, όταν και αν επιτευχθεί θα επηρεάσει τα εθνικά μας θέματα και την υψίστης σημασίας στρατηγική συμφωνία Ελλάδος – Ισραήλ, εκτιμούμε ότι δεν θα επηρεάσει άμεσα. Και τούτο καθόσον για το Ισραήλο άξονας (και οι επιμέρους συμφωνίες) Ισραήλ-Κύπρου-Ελλάδος αποτελεί σημαντικό γεωπολιτικό παράγοντα, που αφορά και τους τέσσερις πυλώνες ισχύος ενός κρατικού δρώντος, Άμυνα -Ασφάλεια, Οικονομία, Πολιτική και Πολιτισμός-Πληροφορίες, καθώς το ίδιο ισχύει και για Ελλάδα και Κύπρο.
Η δε συμφωνία με την Τουρκία αποτελεί (προς το παρόν και όσο κυβερνά ο Ερντογάν) μια αναγκαιότητα και μια αναγκαστική ηθική και πολιτική υποχρέωση που πρέπει να κλείσει, ώστε να μην αφήσει εκκρεμότητες (ιδιαίτερα δικαστικές), καθώς και απροστάτευτους Ισραηλινούς πολίτες και στρατιωτικούς, στα νύχια της Τουρκίας, από την ατυχή (Τουρκικής έμπνευσης και υλοποίησης) επιχείρηση «Στολίσκος Ελευθερίας» για την Γάζα και τους νεκρούς Τούρκους στο πλοίο ΜΑΒΙ ΜΑΡΜΑΡΑ, από την στρατιωτική επιχείρηση των Ισραηλινών κομάντος, τον Μάιο του 2010.
*Ο Ιωάννης Αθ. Μπαλτζώης είναι Αντγος (ε.α.), πρώην ΑΚΑΜ Τελ Αβίβ, TacticalIntelligenceSchool (USArmy), Mεταπτυχιακός στην Γεωπολιτική Ανάλυση, Γεωστρατηγική Σύνθεση και Σπουδές Άμυνας και Διεθνούς Ασφάλειας του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
