Του Γιώργου Φιντικάκη
Κρίσιμη για τις εξελίξεις θεωρείται η επόμενη εβδομάδα, οπότε και αναμένεται να καταφτάσουν στην Κύπρο τα βοηθητικά πλοία της Exxon Mobil, προκειμένου να αρχίσουν προπαρασκευαστικές εργασίες, στους στόχους Άνθεια, Δελφίνος και Γλαύκος του τεμαχίου «10».
Σύμφωνα με όσα λένε στο Liberal πηγές του αμερικανικού παράγοντα, η Exxon είναι αποφασισμένη να προχωρήσει στις εργασίες, ενόψει των πρώτων γεωτρήσεων που είναι προγραμματισμένες για τον Οκτώβριο, εκτιμώντας ότι η ένταση στην περιοχή δεν πρόκειται να επηρεάσει τις έρευνες, καθώς το συγκεκριμένο οικόπεδο είναι «καθαρό».
Δηλαδή βρίσκεται εκτός της διεκδικούμενης από την Τουρκία υφαλοκρηπίδας, η οποία τέμνει τα κυπριακά τεμάχια 4, 5, 6 και 7, παρότι οι Τουρκοκύπριοι φαίνεται να έχουν επεκτείνει τις διεκδικήσεις τους σε όλη την Κυπριακή ΑΟΖ.
Σχετικά με τη ναυτική παρουσία των ΗΠΑ στην περιοχή, ενισχυμένη από το ελικοπτεροφόρο «Iwo Jima», οι ίδιες πηγές αφήνουν να εννοηθεί ότι πράγματι αφορά προγραμματισμένες ασκήσεις με το Ισραήλ, ωστόσο το γεγονός ότι συμπίπτει με την έναρξη των ερευνητικών εργασιών από την Exxon Mobil είναι προφανές ότι στέλνει μήνυμα προς την Άγκυρα.
Στην πραγματικότητα η σύμπτωση αυτή «βολεύει» τον αμερικανικό παράγοντα, καθώς δίχως να χρειαστεί επιπλέον κινητοποίηση, δίνει ένα σαφές στίγμα στην Άγκυρα ότι παρακολουθεί από κοντά τα γεγονότα.
Κληθείς να σχολιάσει την άφιξη των πλοίων της ExxonMobil στη Μεσόγειο, αξιωματούχος του State Department ανέφερε χθες πως «η πολιτική των ΗΠΑ στην ΑΟΖ της Κύπρου είναι μακρόχρονη και δεν έχει αλλάξει». Το μήνυμα του ήταν ότι οι ΗΠΑ «αναγνωρίζουν το δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας να αξιοποιήσει τους πόρους της στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της».
Παράλληλα, η εκπρόσωπος του State Department επανέλαβε την πάγια αμερικανική θέση ότι οι φυσικοί πόροι της Κυπριακής Δημοκρατίας θα πρέπει να διαμοιραστούν ακριβοδίκαια μεταξύ των δύο κοινοτήτων.
«Συνεχίζουμε να πιστεύουμε ότι οι πόροι του πετρελαίου και του φυσικού αερίου του νησιού, όπως και όλοι οι πόροι του, θα πρέπει να μοιραστούν ακριβοδίκαια μεταξύ των δύο κοινοτήτων στο πλαίσιο μιας συνολικής διευθέτησης. Αποθαρρύνουμε κάθε ενέργεια ή ρητορική που αυξάνει τις εντάσεις στην περιοχή», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Τη συνδιαχείριση του φυσικού πλούτου της Κύπρου έχει αποδεχτεί και η Κυπριακή Δημοκρατία, στο πλαίσιο της σύγκλισης Ταλάτ-Χριστόφια, αλλά μετά την επίλυση του Κυπριακού, όχι πριν. Όμως οι Τουρκοκύπριοι και η Άγκυρα ζητούν, προτού βρεθεί λύση για το Κυπριακό, είτε την συνδιαχείριση των κοιτασμάτων, είτε το διαμοιρασμό των εσόδων που θα προέλθουν από την εκμετάλλευσή τους.
Έγκυρες πηγές πάντως αναφέρουν ότι η Exxonmobil έχει μεγάλες προσδοκίες σχετικά με τις προοπτικές ανακάλυψης φυσικού αερίου στο τεμάχιο «10», του οποίου η γεωλογία είναι παρόμοιου τύπου με το τεμάχιο 6, στο οποίο πρόσφατα η ΕΝΙ εντόπισε σημαντικές ποσότητες αερίου.
«Ο προγραμματισμός μας αφορά τη διενέργεια δύο ερευνητικών γεωτρήσεων, ξεκινώντας από το πρώτο εξάμηνο του 2018», δήλωσε χθες στο Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων η εκπρόσωπος της εταιρείας, Sueann Guthrie, προσθέτοντας ότι ο προγραμματισμός της εταιρείας προχωρά κανονικά, με ύψιστη προτεραιότητα την ασφάλεια πληρωμάτων και πλοίων.
Η αναφορά πάντως στο θέμα της ασφάλειας, «διαβάζεται» με πολλαπλές ερμηνείες από την κυπριακή πλευρά. Σύμφωνα με μια από αυτές, η αμερικανική εταιρεία δεν πρόκειται να ρισκάρει έναν γύρο αντιπαράθεσης με την Τουρκία. Άλλωστε υπάρχει πολύς χρόνος μέχρι το φθινόπωρο οπότε και θα έρθει η ώρα της γεώτρησης στο τεμάχιο 10. Έως τότε, οι διπλωματικές κινήσεις των ΗΠΑ θα ενταθούν, ούτως ώστε να προλειάνουν το έδαφος, και να μην επαναληφθούν φαινόμενα τύπου ΕΝΙ.
Η ένταση στα ελληνοτουρκικά έχει προφανώς θορυβήσει την Ουάσιγκτον, και την επόμενη εβδομάδα αναμένεται να επισκεφθεί την Αθήνα ο Wess Mitchell, υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ για Ευρωπαϊκές και Ευρασιατικές Υποθέσεις. Ο Mitchell είναι μεταξύ των άλλων, αρμόδιος, για την Ελλάδα, την Τουρκία και την ευρύτερη περιοχή. Σύμφωνα με πληροφορίες το στέλεχος του State Department θα επισκεφθεί και τη Λευκωσία.
