Του Δημήτρη Τσαϊλά*
Δεδομένου ότι και οι Ένοπλες Δυνάμεις της Χώρας λειτουργούν τα τελευταία χρόνια με συνθήκες οικονομικής, κοινωνικής και πολιτικής κατάρρευσης, με σημαντικές ελλείψεις και μια συλλογική αίσθηση της μοίρας που συγκρίνεται μόνο από τη δυσλειτουργία που περιβάλλει την κατάσταση, αισθάνομαι υποχρεωμένος για μια ακόμη φορά να επισημάνω δημόσια το θέμα με βασική σκέψη ότι το ηθικό των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων είναι το σημαντικότερο στοιχείο για την επιτυχή έκβαση οποιασδήποτε κρίσεως ή οποιουδήποτε πολέμου.
Ο θυμός απέναντι στη λιτότητα που δικαιολογημένα ή αδικαιολόγητα επιβλήθηκε σε αντάλλαγμα για την οικονομική βοήθεια από την ΕΕ και το ΔΝΤ έχει δώσει τη θέση του στον φόβο για το άγνωστο, στο φόβο και την αβεβαιότητα για το μέλλον.
Όμως το υψηλό ηθικό είναι το πνεύμα, το οποίο διαποτίζει την όλη σφαίρα των στελεχών και μαζί με την πολιτική βούληση της ηγεσίας του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας (ΥΕΘΑ) αποτελούν το δυναμικό για μια περιφανή νίκη όταν και αν απαιτηθεί η επίτευξη της. Άπαξ δια παντός, αποτελεί φτηνή φιλοσοφία, εάν διατυπώσουμε κανόνες και αρχές που αγνοούν το ηθικό των στελεχών που συμμετέχουν στις επιχειρήσεις όχι μόνο τις πολεμικές, αλλά και σε περιόδους ειρήνης, ώστε να διατηρούνται οι Ένοπλες Δυνάμεις σε υψηλό βαθμό ετοιμότητας. Άλλωστε οι κρίσεις και οι τεκτονικές αλλαγές που συντελούνται στην γειτονιά μας είναι σε εξέλιξη και εγκυμονούν σημαντικούς κινδύνους για την ασφάλεια μας.
Το υψηλό ηθικό, η υπερηφάνεια και η αξιοπρέπεια στοιχεία που συνθέτουν το φρόνημα, είναι το δυναμικό σύστημα που οφείλει να προβάλλεται στους Αξιωματικούς και τα λοιπά στελέχη των ΕΔ μας ως αυθύπαρκτα στοιχεία για να αισθανόμαστε ασφαλείς. Οι ευγενέστερες των αρετών, ο χάλυβας, που εξασφαλίζει στο ξίφος την οξύτητα της κόψης του και την λάμψη του. Φρονώ, ότι είναι αδύνατο να νοηθεί διακεκριμένος Αξιωματικός, στερημένος αυτών των αρετών, ήτοι δεν γίνεται ποτέ να καταστεί υπηρέτης των Ενόπλων Δυνάμεων και Σωμάτων Ασφαλείας, που να μην έχει έμφυτη την ψυχική δύναμη, την οποία θεωρούμε πρωταρχική προϋπόθεση για τέτοια σταδιοδρομία.
Όμως η δικαιοσύνη και η σύνεση είναι ο αιώνιος δραπέτης από τα συμβούλια των κυβερνώντων όταν καταρτίζουν μισθολόγιο ή περικόπτουν δικαιώματα για τους “ένστολους υπηρέτες” της πατρίδας μας, οι οποίοι είναι πάντοτε και παντού παρόντες, τώρα στην ειρηνική περίοδο, για να καλύπτουν και καλά κάμουν, τα σημαντικά κενά της κρατικής μηχανής. Η οικονομική εξαθλίωση στην οποία συστηματικά τους οδήγησαν τα τελευταία χρόνια οι κυβερνώντες είναι απίστευτη, αλλά πέρα για πέρα πραγματική. Είναι εμφανής πλέον η απογοήτευση του προσωπικού των ΕΔ ενώ οι ενδείξεις χαμηλού ηθικού και αυτές πλέον έκδηλες. Σε αυτή την άκρως ανησυχητική κατάσταση έρχονται οι κυβερνώντες να τους επιβάλλουν επιπρόσθετη ταπείνωση τους με περαιτέρω περικοπές. Να επισημανθεί ότι οι μισθολογικές περικοπές στο προσωπικό των ΕΔ ήταν αναλογικά μεγαλύτερες από όλους τους άλλους κλάδους που μισθοδοτούνται από τον κρατικό προϋπολογισμό.
Το αποτέλεσμα ενός πολέμου δεν εξαρτάται μόνο από τις πολεμικές μηχανές αλλά κυρίως από το ηθικό των στελεχών, που πρέπει αμφότερα να συμπεριφέρονται ως ένα κράμα μετάλλου που δεν μπορούν να διαχωριστούν με καμιά χημική διαδικασία. Ο όρος ηθικό εδώ σε αυτό το άρθρο αναφέρεται στις ηθικές και ψυχολογικές δυνάμεις των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων. Ο λόγος για αυτές τις δύο έννοιες είναι, ότι η αντίληψη για τη συνέπεια στα λόγια και τις πράξεις είναι η ψυχολογική κόλλα που κατέχουν από κοινού την οποιαδήποτε κοινότητα.
Είναι κουφός όποιος δεν έχει ακούσει ακόμη τις αγωνιώδεις κραυγές για την καταρράκωση του ηθικού και είναι τυφλός όποιος δεν έχει αντιληφθεί την απώλεια της υπερηφάνειας των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων και Σωμάτων Ασφαλείας. Αυτές τις αρχές πρέπει να έχουν κατά νου οι κυβερνώντες και να εργαστούν σκληρά αντί απλά να διαχειρίζονται τις καταστάσεις. Πρέπει να βρίσκονται κοντά στον απλό στρατιώτη μέχρι τη στρατιωτική ηγεσία, για να δώσουν ξανά όραμα στο ηθικό κόστος που μπορεί να είναι η στρατιωτική νίκη όταν αυτή απαιτηθεί.
* Ο κ. Δημήτρης Τσαϊλάς είναι Υποναύαρχος ΠΝ ε.α.
