Του Πάνου Μαυρίδη*
Ένα οργανωμένο σχέδιο επέκτασης της νεο-οθωμανικής επιρροής της στα Βαλκάνια έχει θέσει σε εφαρμογή η Άγκυρα, μέσω της εγκαθίδρυσης τουρκικών κομμάτων του στις περιοχές όπου διαβιούν τουρκικοί/μουσουλμανικοί πληθυσμοί, τα οποία θα τελούν υπό τον απόλυτο έλεγχο της.
Μέρος αυτού του σχεδίου εκδηλώνεται το τελευταίο διάστημα με φόντο τις βουλευτικές εκλογές στη Βουλγαρία την ερχόμενη βδομάδα και ήδη δημοφιλή βουλγαρικά ΜΜΕ καταγράφουν άνοδο της έντασης στις σχέσεις Σόφιας – Άγκυρας, εξαιτίας της απροκάλυπτης τουρκικής ανάμειξης στη προεκλογική διαδικασία.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η Τουρκία υποστήριξε ανοικτά το πρόσφατα ιδρυθέν φιλοτουρκικό κομματικό υβρίδιο, DOST, του οποίου αρχηγός είναι ο πρώην συνεργάτης των βουλγαρικών κομμουνιστικών ειδικών υπηρεσιών, Lyutfi Mestan. Μάλιστα, ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Mehmed Muezzinoglu πολλές φορές, κατά τη διάρκεια ειδικών συναντήσεων με εκπροσώπους ομογενειακών οργανώσεων που υποστηρίζονται από το DOST, δήλωσε πως η Τουρκία ακόμα δεν μπορεί “να ξεπεράσει την απώλεια των Βαλκανίων” (Βουλγαρία, Ανατολική Θράκη, πΓΔΜ, Κόσοβο, Αλβανία) και προσπαθεί να προστατέψει το μέλλον των Τούρκων στην περιοχή. Ακόμα περισσότερο, υπογράμμισε ότι η Βουλγαρία θα έπρεπε να ακολουθήσει χέρι με χέρι τη δυναμική, ακόμα και να συνταχθεί με τον βασικό στόχο της Άγκυρας για τη δημιουργία ενός ενωμένου έθνους!
Πλέον της αυξανόμενης ιμπεριαλιστικής της ρητορικής, η ανάμειξη της Άγκυρας στις εσωτερικές υποθέσεις της Βουλγαρίας (όπως και της Ελλάδας) γίνεται όλο και πιο ευδιάκριτη – μια πράξη που προσλαμβάνεται ως ευθεία παραβίαση του διεθνούς δικαίου από ένα γειτονικό κράτος, μέλος του ΝΑΤΟ και υποψήφια για ένταξη χώρα της ΕΕ. Για αυτό και στις 8 Μαρτίου ο Τούρκος πρέσβης στη Σόφια κλήθηκε από το βουλγαρικό υπουργείο Εξωτερικών για συστάσεις, ώστε η Τουρκία να σταματήσει να επεμβαίνει στις βουλγαρικές βουλευτικές εκλογές.
Ωστόσο, η ταραχή που προκάλεσε ο Mehmed Muezzinoglu δεν είναι μια μεμονωμένη περίπτωση, αλλά μέρος μιας ευρύτερης τουρκικής καμπάνιας που αποσκοπεί να εξαναγκάσει τους Βούλγαρους ομογενείς να λάβουν μέρος στις βουλευτικές εκλογές και να υποστηρίξουν το DOST. Ταυτόχρονα η Τουρκία προσπαθεί να προσεγγίσει τη σχετικά μεγάλη βουλγαρική μειονότητα στην Τουρκία για να συμμετάσχει στο δημοψήφισμα της 16ης Απριλίου, το οποίο πρακτικά σημαίνει ότι οι Βούλγαροι ομογενείς θα υποστηρίξουν το ΑΚΡ για πρώτη φορά. Άλλωστε, οι επικεφαλής των ομογενειακών οργανώσεων έχουν ήδη απειλήσει τα μέλη τους πως σε περίπτωση που οι ομογενείς δεν υποστηρίξουν το DOST θα υποστούν σοβαρές συνέπειες και τα συμφέροντα της τουρκικής κοινότητα στην Βουλγαρία θα τεθούν σε κίνδυνο.
Τι συνιστούν όμως πρακτικά οι Βουλγαρικές ομογενειακές οργανώσεις και πως χρησιμοποιούνται ως εργαλείο προώθησης της τουρκικής επιρροής στο πολιτικό σύστημα της Βουλγαρίας;
Οι βουλγαρικές ομογενειακές οργανώσεις στην Τουρκία είναι αναρίθμητες, παρόμοιες με τις τουρκικές κοινότητες αποδήμων στα Βαλκάνια. Οι δράσεις τους ελέγχονται από τις τουρκικές αρχές και είναι χρηματικά και οικονομικά εξαρτώμενες από αυτές. Πρόκειται ουσιαστικά για, επίσημα καταχωρημένες και σε πλήρη συμμόρφωση με το τουρκικό νόμο, τουρκικές οργανώσεις αποτελούμενες από Τούρκους υπηκόους, οι οποίες εργάζονται για την προώθηση και υλοποίηση των τουρκικών συμφερόντων στις τουρκικές εθνικές κοινότητες στα Βαλκάνια.
Αυτό αξιοποιείται τώρα από την Άγκυρα, για να ελέγξει την ψήφο στις Βουλγαρία – ένα αρνητικό modus operandi, γνωστό στη Βουλγαρία για περίπου τρεις δεκαετίες, καθώς σταδιακά, με τον καιρό, έγινε γνωστό ότι οι βουλγαρικές οργανώσεις αποδήμων στην Τουρκία, χρησιμοποιούνται δραστήρια για να προωθούν την τουρκική πολιτική μέσω του βουλγαρικού μουσουλμανικού πληθυσμού.
Σε πρακτικό επίπεδο, οι κυβερνητικές αρχές της Τουρκίας έχουν υποσχεθεί στους ακτιβιστές που θα υποστηρίξουν το DOST στις εκλογές, αμοιβή άνω των 4.000€ στον καθένα. Αντίστοιχα, όσοι συμμετάσχουν πιο δραστήρια σε προεκλογικές εκδηλώσεις θα λάβουν πάνω από 12.000€. Παράλληλα, η Άγκυρα διακηρύσσει ανοικτά ότι βρίσκεται πίσω από το πολιτικό εγχείρημα του DOST και δε διστάζει να παρέχει αποδείξεις για τις στενές σχέσεις της με αυτό. Είναι χαρακτηριστικό ότι πρόσφατα άνοιξε γραφείο του DOST στα κεντρικά του ΑΚΡ στην Κωνσταντινούπολη, για να φανεί επιδεικτικά η υποστήριξη σε υλικοτεχνική υποδομή, ενώ σύμφωνα με διπλωματικούς παρατηρητές συγκεκριμένα άτομα που συνδέονται με την τουρκική κυβέρνηση διακίνησαν προεκλογικό υλικό του DOST, το οποίο τυπώθηκε στην Τουρκία με τη βοήθεια του τουρκικού κράτους και της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Παράλληλα, όπως αναφέρουν διπλωματικοί κύκλοι στην Κωνσταντινούπολη, η Άγκυρα για άλλη μια φορά πρόκειται να οργανώσει τη μεταφορά ψηφοφόρων από την Τουρκία στη Βουλγαρία. Οι δήμοι που ελέγχονται από το ΑΚΡ θα οργανώσουν και θα χρηματοδοτήσουν την ενοικίαση των λεωφορείων, για να μεταφέρουν δωρεάν τους Βούλγαρους ομογενείς στη γενέτειρα τους ώστε να ψηφίσουν υπέρ του DOST. Αναφέρεται ότι πάνω από 450 πούλμαν θα διατεθούν για συμπληρωματική μεταφορά από Βουλγαρία σε Τουρκία και πίσω. Επίσης στους Τούρκους δημοσίους υπαλλήλους βουλγαρικής καταγωγής θα δοθεί η δυνατότητα να απέχουν των καθηκόντων τους, ώστε να επισκεφτούν τους συγγενείς τους στη Βουλγαρία και να προπαγανδίσουν υπέρ του DOST.
Ωστόσο, η Τουρκία δεν περιορίζεται μόνο στις οργανώσεις αποδήμων για να προωθήσει τα συμφέροντα της στη Βουλγαρία, ούτε αποκλειστικά κατά τη διάρκεια της εκλογικής περιόδου. Το γνωστό στη Βόρειο Ελλάδα Γραφείο για τη Σύνδεση με τους Τούρκους και Συγγενείς Κοινότητες στο Εξωτερικό και το τουρκικό Γραφείο για τη Συνεργασία και το Συντονισμό (ΤΙΚΑ) χρηματοδοτούν περιφερειακά και κοινωνικά έργα των ομογενειακών οργανώσεων και του DOST στη Βουλγαρία. Αναφέρεται ότι το χρήματα μεταφέρονται στη Βουλγαρία μέσω ντόπιων τουρκικής καταγωγής, χρησιμοποιώντας είτε νόμιμες μεθόδους, είτε διπλωματικούς σάκους που εμπίπτουν στο καθεστώς της διπλωματικής ασυλίας.
Η Άγκυρα αξιοποιεί επίσης τους αντιπροσώπους του Diyanet (Προεδρείο Θρησκευτικών Υποθέσεων) και θρησκευτικούς ακολούθους για να χρηματοδοτήσει τους υποστηρικτές και τους ακτιβιστές του DOST στη Βουλγαρία, όπως επίσης για να ελέγξει και ενα πηρεάσει γενικότερα τον Αρχι-Μουφτή της Βουλγαρίας, ο οποίος διαμορφώνει την εκλογική συμπεριφορά των Μουσουλμάνων.
Τελευταίο αλλά εξίσου σημαντικό, διπλωματικές πηγές επιβεβαιώνουν τη συστηματική πίεση που ασκείται από τον Τούρκο Πρέσβη στη Βουλγαρία, Σουλεϊμάν Κοτς (Suleyman Gokce) στους Βούλγαρους πολιτικούς ηγέτες και ακτιβιστές τουρκικής καταγωγής και των ρομά, να συνεργαστούν και υποστηρίξουν εκλογικά το DOST. Μάλιστα ο πρέσβης συμμετείχε σε προεκλογικό βίντεο του DOST, το οποίο εν συνεχεία απαγορεύτηκε από τις βουλγαρικές αρχές και έγινε αιτία να επιδοθεί στον Τούρκο πρέσβη επίσημη προειδοποίηση.
Σύμφωνα με ειδικούς σε θέματα Τουρκίας, ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της τουρκικής πολιτικής στα Βαλκάνια, είναι η αποφασιστικότητα και η επιθετικότητα. Η πρωτοφανής τουρκική ανάμειξη στην προεκλογική εκστρατεία στη Βουλγαρία υπέρ του νέου τουρκικού κομματικού μορφώματος, όπως και στις εσωτερικές υποθέσεις της χώρας ευρύτερα, συνοδεύεται ως επί τω πλείστων από αιτήματα για περισσότερα δικαιώματα της τουρκικής μειονότητας σε κοινωνικά, πολιτιστικά, εκπαιδευτικά και θρησκευτικά ζητήματα.
Όλη αυτή η στάση γεννά ερωτηματικά που χρίζουν απαντήσεων:
Ποιος είναι ο αντικειμενικός στόχος μιας χώρας, με ρίζες της, στη δυσάρεστη για όλα τα βαλκανικά έθνη, Οθωμανική Αυτοκρατορία, να δημιουργήσει δικό της πολιτικό κόμμα σε γειτονική χώρα και πως σχεδιάζει να το χρησιμοποιήσει στο μέλλον;
Είναι δυνατό στο κοντινό μέλλον, η Ελλάδα – ομοίως με τη Βουλγαρία – να γίνει στόχος της ίδιας επιθετικής τουρκικής πολιτικής με την οποία θα υποστηρίζονται ανάλογοι πολιτικοί σχηματισμοί, θα έχουν δημιουργηθεί και θα χρηματοδοτούνται απευθείας από την Άγκυρα;
Σε περιόδους με τρανταχτά παραδείγματα, όπου η Άγκυρα χρησιμοποιεί τις τουρκικές και μουσουλμανικές κοινότητες στις γειτονικές χώρας ως πέμπτη φάλαγγα, τέτοια θέματα είναι εξαιρετικά σημαντικά για τη χώρα μας, δεδομένης της εξέλιξης των διμερών σχέσεων με την Τουρκία, της αυξημένης δραστηριότητας της στην περιοχή κοντά στην Κομοτηνή και της παρουσίας εκεί ενός συμπαγούς πληθυσμού τουρκικής καταγωγής.
Αν το μοντέλο της χρησιμοποίησης Τουρκικών κομματικών υβριδίων που αποσκοπεί να επηρεάσει την κοινωνικο-πολιτική ζωή της γειτονικής Βουλγαρίας αποδεχθεί επιτυχές, οι τουρκικές αρχές στην Άγκυρα θα προσπαθήσουν χωρίς αμφιβολία να το εφαρμόσουν και στις γειτονικές χώρες, από τις οποίες η Ελλάδα είναι πιο βολική λόγω της κατάστασης στην Κομοτηνή. Σε αυτό το πλαίσιο, δεν θα πρέπει να εκπλαγούμε από μια πιθανή εμφάνιση στη χώρα μας ανάλογων τουρκικών κομματικών προπλασμάτων, που θα χρηματοδοτούνται από την Άγκυρα και θα διακηρύσσουν ανοικτά τους δεσμούς τους με την Τουρκία. Μια τέτοια εξέλιξη – εκτός από την πίεση που θα ασκηθεί στην Ελλάδα – θα προκαλέσει αναμφίβολα ένταση τις σχέσεις ανάμεσα στις τουρκικές/μουσουλμανικές κοινότητες και στις δυο πλευρές των ελληνο-βουλγαρικών συνόρων διευκολύνοντας τη βαθμιαία επέκταση του τουρκο-ισλαμικού δόγματος που η Άγκυρα προωθεί προς δυσμάς.
* Ο Πάνος Μαυρίδης είναι δημοσιογράφος, Διευθυντής του new-deal.gr
