Του Νίκου Μελέτη
Σε μια προσπάθεια επανακαθορισμού του πλαισίου των ελληνοαλβανικών σχέσεων μετά τη διαφαινόμενη σημαντική εκλογική νίκη του Edi Rama, η Αθήνα παρά τη διακριτική στήριξη που προσέφερε το προηγούμενο διάστημα στον αλβανό πρωθυπουργό, λίγο μετά τη διαμόρφωση καθαρής εικόνας για τα εκλογικά αποτελέσματα, επιτέθηκε στην αλβανική κυβέρνηση κατηγορώντας την για μεγαλοϊδεατισμό και αλυτρωτισμό.
Αφορμή η από ημερών τοποθέτηση στην ανακατασκευασμένη Πλατεία των Τιράνων μιας πέτρας από τις Φιλιάτες δίπλα σε πέτρες από άλλα σημεία των Βαλκανίων, που εντάσσονται στην εθνικιστή επιδίωξη της Μεγάλης Αλβανίας. Και το μήνυμα ήταν ότι η επανεκκίνηση των σχέσεων δεν μπορεί να γίνει υπό τους ορούς που θέλησε να επιβάλλει στην προεκλογική περίοδο (και πολύ πριν από αυτήν) ο κ. Rama.
Πριν λίγες εβδομάδες όμως, στη διάρκεια της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες, η Αθήνα σε ένα αντιφατικό μήνυμα επέλεξε η μοναδική συνάντηση που θα είχε ο πρωθυπουργός Αλ. Τσίπρας να είναι αυτή με τον Edi Rama, ο οποίος βρισκόταν ήδη σε προεκλογική εκστρατεία μετά από μια περίοδο που είχε σημαδευτεί από μεγάλες εντάσεις στο εσωτερικό της χώρας του και διαρκείς προκλήσεις και προς την Ελλάδα.
Μια συνάντηση ενός πολιτικού αρχηγού της Αλβανίας με έναν έλληνα πρωθυπουργό δίνει συνήθως ώθηση στην υποψηφιότητά του, καθώς έτσι ο κ. Rama απαντούσε στην εσωτερική κριτική ότι λειτουργεί αποσταθεροποιητικά για τα Βαλκάνια και ότι με την επιθετική ρητορική προς την Ελλάδα υπονομεύει τα συμφέροντα και των δεκάδων χιλιάδων Αλβανών που βρίσκονται στη χώρα μας. Η στήριξη αυτή στον κ. Rama, παρά το γεγονός ότι η ανακοίνωση του Μεγάρου Μαξιμου έκανε λόγο για εγκατάλειψη εθνικισμών, έγινε τη στιγμή που με τη σύμφωνη γνώμη και της Αθήνας ο πρόεδρος του μειονοτικού κόμματος ΚΕΑΔ, Βαγγέλης Ντούλες, εγκατέλειπε την ιδέα για αυτόνομη κάθοδο στις εκλογές (για πρώτη φορά από την πτώση του κομμουνιστικού καθεστώτος) και εντάχθηκε στο ψηφοδέλτιο Αυλώνα του αντιπολιτευόμενου Δημοκρατικού Κόμματος.
Τα εκλογικά αποτελέσματα δεν είναι ευχάριστα για την Ελλάδα. Ο Ε. Rama βγαίνει ενισχυμένος, με μια σημαντική νίκη στην οποία συνέβαλλε και η αποχή, αποσπώντας όπως όλα δείχνουν την αυτοδυναμία, με το Δημοκρατικό Κόμμα να βλέπει να συρρικνώνεται η δύναμη του.
Ο αλβανός πρωθυπουργός είδε έτσι να επιβεβαιώνεται η σκληρή γραμμή στα «εθνικά» ζητήματα, από το Κόσσοβο και την αλβανική μειονοτητα στην Σερβία μέχρι την ΠΓΔΜ και τις αλυτρωτικές βλέψεις σε σχέση με το Τσάμικο. Βεβαίως εάν το επιθυμεί τώρα, δεν έχει λόγο συνεργασίας με τους Τσάμηδες, στην οποία πολλοί απέδιδαν την σκληρή εθνικιστική -ανθελληνική γραμμή του.
Το Σοσιαλιστικό Κόμμα του Ε. Rama πέτυχε σημαντικές νίκες και στις μειονοτικές περιοχές, στον Αυλώνα με σχεδόν 60% και στο Αργυρόκαστρο με 50%, ενώ το κόμμα των Τσάμηδων κατόρθωσε και πάλι να εκλέξει 4 βουλευτές, που το καθιστούν μια σημαντική δύναμη η οποία επηρεάζει και συμπαρασύρει σε εθνικιστική, ανθελληνική γραμμή την αλβανική βουλή και να αποτελέσει όπως και στην προηγούμενη Βουλή «μαξιλάρι» ασφαλείας για τον Rama.
Ο πρόεδρος του ΚΕΑΔ Β. Ντούλες κατόρθωσε οριακά να εκλεγεί, καθώς είχε τοποθετηθεί τρίτος στην λίστα του ΔΚ στον Αυλώνα, το οποίο τελικά κατόρθωσε να εκλέξει μόλις τρεις βουλευτές. Όμως φαίνεται να ενισχύθηκε σημαντικά και από ψήφους των Τσάμηδων, καθώς στην πέμπτη θέση είχε συμπεριλάβει και τον πρώην βουλευτή των Τσάμηδων, Ντασαμίρ Ταχίρι, με αποτέλεσμα το κόμμα των Τσάμηδων να χάσει ψήφους προς το ΔΚ και τελικά να χάσει την έδρα που είχε στον Αυλώνα.
Το άλλο μειονοτικό κόμμα, το MEGA, ήταν ανύπαρκτο με ποσοστά 0,17% και λιγότερες από 2000 ψήφους σε όλη την Αλβανία.
Επιβεβαιώθηκε πλήρως το πολιτικό αδιέξοδο στο οποίο βρίσκεται η μειονότητα. Χωρίς κανένα ενδιαφέρον από τους Βορειοηπειρώτες της Ελλάδας για να μεταβούν και συμμετάσχουν στις εκλογές. Με απογοητευμένο ένα σημαντικό μέρος της μειονότητας να στρέφεται στο Σοσιαλιστικό Κόμμα, που παραδοσιακά διατηρεί προσβάσεις τις μειονοτικές περιοχές.
Η παρουσία του Β. Ντούλε στη νέα Βουλή είναι σημαντική ώστε να ακούγεται και η φωνή της μειονότητας, αλλά η πολιτική αποτελεσματικότητα του είναι αποδυναμωμένη πλήρως, καθώς θα έχει να αντιμετωπίσει μια συμπαγή Κοινοβουλευτική Ομάδα των Τσάμηδων και την επιθετική στάση του Σοσιαλιστικού Κόμματος, καθώς προεκλογικά η αντιπαράθεσή του με τον Rama είχε λάβει προσωπικό και οξύτατο χαρακτήρα. Εξάλλου, το γεγονός ότι είναι εμφανής πλέον η συρρίκνωση της εκλογικής βάσης της ΟΜΟΝΟΙΑΣ και του ΚΕΑΔ, περιορίζει τα περιθώρια κινήσεων του κ. Ντούλε.
Ανοικτό παραμένει επίσης το ζήτημα για το πώς μπορεί να ενταχθεί στην ελληνική πολιτική έναντι της Αλβανίας, το δεδομένο της παρουσίας και ομαλής πλέον εγκατάστασης εκατοντάδων χιλιάδων αλβανών πολιτών στην Ελλάδα. Είναι η Αθήνα που πρέπει να αναλάβει πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι αλβανοί μετανάστες στην Ελλάδα, ώστε αντί να εγκαταλείπονται στην ανά τετραετία εθνικιστική προπαγάνδα των αλβανικών κομμάτων να αναδειχθούν σε πολιτικό και διπλωματικό εργαλείο για τη βελτίωση των διμερών σχέσεων και για την εγκατάλειψη εκ μέρους των αλβανικών κυβερνήσεων του εθνικισμού και αλυτρωτισμού εναντίον της Ελλάδας.
Ερωτηματικό παραμένει το πώς ο Ε. Rama θα πορευθεί σε αυτή τη δεύτερη θητεία του, η οποία θα πρέπει να λειτουργήσει υπέρ της εξομάλυνσης και του εκδημοκρατισμού στο εσωτερικό και υπέρ της συμφιλίωσης και των σχέσεων καλής γειτονίας στο εξωτερικό, προκειμένου να μπορέσει με αξιώσεις να διεκδικήσει την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ε.Ε.
Πάντως η χθεσινή ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών, που διευκρινίζει ότι εκδόθηκε τώρα με καθυστέρηση αρκετών ημερών για να μην γίνει αντικείμενο προεκλογικής εκμετάλλευσης στην Αλβανία, ανεβάζει τους τόνους και προειδοποιεί για «πέτρινα εμπόδια» στην ευρωπαϊκή πορεία της Αλβανίας, αναφέροντας χαρακτηριστικά:
«…Αυτό ουδόλως σημαίνει ότι θα ανεχτούμε συμπεριφορές που δεν συνάδουν με το ευρωπαϊκό πνεύμα ειρηνικής συνύπαρξης και συνεργασίας και παραβιάζουν κατάφορα τη θεμελιώδη αρχή της τήρησης σχέσεων καλής γειτονίας μίας εκ των βασικών προϋποθέσεων της ευρωπαϊκής πορείας των Τιράνων. Δυστυχώς, ακόμα και σήμερα επικίνδυνες και ξεπερασμένες νοοτροπίες του περασμένου αιώνα υπονομεύουν την πρόοδο και την ευημερία της περιοχής και δημιουργούν ένα πέτρινο εμπόδιο στο ευρωπαϊκό μέλλον της Αλβανίας».
Και πλέον με την ανακοίνωση του το υπουργείο Εξωτερικών κατηγορεί ευθέως τα Τίρανα για «κρατική ενέργεια που καλλιεργεί και υποκρύπτει Αλυτρωτισμό..»
Διαβάστε ακόμα: - Aλβανία: Ο Εdi Rama κατακτά την αυτοδυναμία
