Του Στέλιου Φενέκου*
Τα επαναλαμβανόμενα επεισόδια στα Ίμια αναδεικνύουν όλα τα λάθη της ελληνικής κυβέρνησης και της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, τα οποία έχουν επισημανθεί πολλές φορές μέχρι τώρα.
Είναι πλέον ολοφάνερο εκ των αποτελεσμάτων, ότι η τριάδα, Τσίπρα - Κοτζιά - Καμμένου, αδυνατεί να διαχειριστεί αποτελεσματικά τα ζητήματα αυτά.
Ακόμη χειρότερα και οι τρεις, με την αντιφατική και ασύνδετη συμπεριφορά τους, την αστάθειά τους, την ασυνέπειά τους, τη διαστρέβλωση των γεγονότων και τις εύκολες δικαιολογίες που καταφεύγουν, όχι μόνο δημιουργούν τεράστιο κλίμα ανασφάλειας στο λαό και στις ένοπλες δυνάμεις, αλλά δίνουν λάθος μήνυμα στους θρασύδειλους Τούρκους και στην ηγεσία τους.
Όπως έγινε γνωστό, με παρέμβαση των ΗΠΑ, υποχωρήσαμε και απομακρύναμε άμεσα όλα τα πλοία μας από την περιοχή των Ιμίων. Την φοβισμένη αυτή υποχώρηση την ονομάσαμε πάλι “αποκλιμάκωση”. Ο δε πρωθυπουργός της Τουρκίας στη συνέχεια, δεν δίστασε καθόλου να δηλώσει ξεκάθαρα ότι “οι νησίδες Καρντάκ (Ίμια) είναι τουρκικές”.
Τα επίπεδα της συμβολικής επικοινωνίας, στην αντιπαράθεση αυτή με την Τουρκία, είναι τέσσερα.
1. Το πρώτο επίπεδο αφορά τις πολιτικές ηγεσίες
Και εδώ χάσαμε κατά κράτος, διότι ο “μέγας ηγέτης” Τσίπρας έκανε αίτημα να μιλήσει με τον Erdogan, κι εκείνος αρνήθηκε και τον παραπέταξε στον Γιλντιρίμ. Επίσης όσα αποκαλύφθηκαν για τα διαβήματα και τις ανακοινώσεις σε επίπεδο Γενικών Γραμματέων Υπουργείων Εξωτερικών (ποιος έκανε διάβημα σε ποιόν-ακόμη και εκεί μας διαψεύδουν οι Τούρκοι), είναι χαρακτηριστικά της προσπάθειας να υποβαθμισθεί το γεγονός και να κουκουλωθεί όπως-όπως, για να ξεγελάσουμε τους εαυτούς μας και τον λαό, ότι αντιδράσαμε και κάναμε κάτι.
Αλήθεια που ήταν ο λαλίστατος μέχρι σήμερα υπουργός εθνικής άμυνας και ο μονίμως κομπορρημονών για τις επιτυχίες του υπουργός εξωτερικών; Ποιο θεσμικό όργανο διαχειρίστηκε το κρίσιμο αυτό συμβάν; Γιατί δόθηκε αυτή η αφελής απάντηση από τον Γενικό Γραμματέα του ΥΠΕΞ, περί …άγνοιας της γεωγραφίας από πλευράς Τούρκων;
Ως τελικό αποτέλεσμα υποχωρήσαμε πάλι σε επιχειρησιακό επίπεδο, και η Τουρκία βρήκε την ευκαιρία να διευρύνει τις διεκδικήσεις της στα Ίμια, αφού συμφωνήσαμε να απομακρυνθούν και να μην πλησιάσουν τα ελληνικά πλοία στα Ίμια, και να αποχωρήσουν σταδιακά τα Τουρκικά (συμβολικό, αφού δείχνει πλέον ποιος κάνει κουμάντο στην περιοχή).
Όλα αυτά μας δείχνουν ότι δεν διδαχθήκαμε τίποτε σε πολιτικό επίπεδο από την κρίση του 1996, και την κάκιστη διαχείρισή της από την τότε πολιτική ηγεσία.
2. Το δεύτερο επίπεδο είναι στις Ε.Δ., στα πληρώματα των πλοίων και των αεροσκαφών
Η ηττοπάθεια που καλλιεργείται στα πληρώματα και στο προσωπικό των Ε.Δ., δημιουργεί και το μεγαλύτερο πρόβλημα που δεν μπορεί να διορθωθεί ούτε εύκολα, ούτε γρήγορα. Και γι αυτό ευθύνεται όχι μόνο η πολιτική ηγεσία αλλά και η στρατιωτική, που δεν αναπτύσσει κατάλληλη στρατηγική αντιμετώπισης με συναφείς επιχειρησιακές και τακτικές δράσεις ως δυνητικές επιλογές.
Πρέπει πλέον να δούμε μία νέα επιχειρησιακή διάσταση στις ναυτικές δράσεις για την αντιμετώπιση αναλόγων συμβάντων, που θα εξακολουθήσουν να προκαλούνται από την Τουρκία.
Και αυτή εν πολλοίς περιλαμβάνει και “αναχαίτιση” των δράσεων αυτών στη θάλασσα χωρίς πυρά, με κατάλληλη εκπαίδευση των πληρωμάτων στους χειρισμούς και στις συνεργατικές κινήσεις των πλοίων, σε μορφή “αγέλης θηρευτών”. Αυτό που θα έχει σημασία σε μία ανάλογη επιχειρησιακή δράση, δεν θα είναι ο όγκος και οι μεγάλη αριθμοί αλλά η ταχύτητα συντονισμένης δράσης, η ικανότητα απρόσμενης για τον αντίπαλο προβολής ισχύος, (ή που να είναι δύσκολο να ακολουθήσει), σε χρόνο και τόπο που εμείς θέλουμε.
Εάν αντιμετωπισθούν οι προκλήσεις αυτές αποφασιστικά και εν τη γενέσει τους, θα είναι σημαντικό πλεονέκτημα για μας στη συνέχεια, τόσο από πλευράς αποτροπής, όσο και από πλευράς ηθικού του λαού και των ενόπλων δυνάμεων, συμβολισμών και εντυπώσεων.
3. Το τρίτο επίπεδο είναι μεταξύ του λαού μας και της κυβέρνησης μας έναντι της τουρκικής αλλά και του Τουρκικού λαού έναντι της δικής του κυβέρνησης
Χωρίς συνοχή στο τρίγωνο των σχέσεων “Λαού – Πολιτικής Ηγεσίας - Ενόπλων Δυνάμεων”, μία χώρα είναι ευάλωτη στις επιθετικές βουλήσεις των αντιπάλων της.
Το ίδιο πρόβλημα φυσικά έχει αυτή τη στιγμή και η Τουρκία, όμως η δικτατορία που την κυβερνάει, με τρομοκρατία του λαού και των Ε.Δ., της δίνει πλεονέκτημα στην λήψη αποφάσεων και στην ανοχή της όσον αφορά το κόστος σε ανθρώπινες ζωές, πέραν του ότι οι αριθμοί είναι συντριπτικά δυσμενείς για μας.
Και εδώ είναι το σημείο που πρέπει να προετοιμασθούμε ως χώρα.
Στην ενίσχυση της συνοχής του τριγώνου “Λαός- Πολιτική Ηγεσία -Ένοπλες Δυνάμεις”.
Η κυβέρνησή μας όμως βασίζει την ύπαρξή της στον διχασμό του λαού (και συνεχίζει), απαξιώνει τους θεσμούς και διχάζει όλο το πολιτικό σύστημα, και θεωρεί τις ένοπλες δυνάμεις σαν ένα αναγκαίο κακό, που δεν έχει και σημαντικό ρόλο, ως συντελεστής προβολής ισχύος, στην αφελή διεθνιστική λογική της.
4. Το τέταρτο επίπεδο είναι οι συμβολισμοί προς την διεθνή κοινότητα και προς τις συμμαχίες μας
Είναι προφανές ότι έχουμε καταφέρει να εκπέμπουμε λάθος συμβολισμούς και να τους κάνουμε να είναι εις βάρος μας.
Αντί να αναδεικνύουμε το “Κράτος Ταραξίας” για την ασφάλεια και την ειρήνη στη περιοχή, που είναι η Τουρκία, εμείς εξακολουθούμε την κατευναστική πολιτική των ανοικτών θυρών για τον Ευρωπαϊκό προσδιορισμό της.
Καλούμε τον Erdogan στη χώρα μας, ανοίγουμε μόνοι μας θέματα, ανεχόμαστε την ηγεμονική του συμπεριφορά και προσπαθούμε να τον εξευμενίσουμε με αφελή εξισωτικό λόγο των ίσων αποστάσεων, γελοίους χαριεντισμούς και φληναφήματα περί καλής γειτονίας και αγαθής επικοινωνίας μεταξύ γειτόνων.
Καταλήγοντας
1. Πρέπει να αρνηθούμε κάθε συνάντηση της ΕΕ με την Τουρκία για την Ευρωπαϊκή της πορεία και να θέσουμε ΒΕΤΟ σε όλα, όσο συνεχίζει τη συμπεριφορά αυτή.
2. Όπως επίσης να θέσουμε και ΒΕΤΟ σε όλα τα θέματα που αφορούν την Τουρκία στο ΝΑΤΟ.
3. Το ότι είμαστε μικροί δεν είναι ανασταλτικός παράγων για να υποκινήσουμε με αποφασιστικότητα και καλά υπολογισμένες και σχεδιασμένες ενέργειες το διεθνές περιβάλλον, έναντι του «κράτους Ταραξία» που καθίσταται συνεχώς και πιο επικίνδυνο για την παγκόσμια ασφάλεια.
4. Χρειάζεται επειγόντως αναθεώρηση όλης της πολιτικής μας, και η ευρύτερη δυνατή συναίνεση σε επίπεδο κοινοβουλίου, για μία νέα στρατηγική αντιμετώπισης με αξιοποίηση όλων των δυνατοτήτων εθνικής ισχύος.
Αρκεί να μην είμαστε σκιαγμένοι!
*Ο Στέλιος Φενέκος είναι Υποναύαρχος ε.α. ΠΝ και Πρόεδρος της Κοινωνίας Αξιών.
