Του Νίκου Μελέτη
Θέμα αναθεώρησης της Συνθήκης της Λωζάνης έθεσε ο Tayyip Erdogan την παραμονή της επίσκεψης του στην Αθήνα (σε συνέντευξη στον Αλέξη Παπαχελά και στο Σκάι) επιμένοντας στο casus belli και στην συζήτηση για θέματα «νησιών», ενώ υπεραμύνθηκε των τουρκικών παραβιάσεων στο Αιγαίο και φυσικά στην ύπαρξη «τουρκικής μειονότητας» στη Θράκη.
Πολλές φορές ο T. Erdogan αναφέρθηκε με το γνωστό θερμό, «γαλίφικο» και ανατολίτικο τόνο, στο κοινό μέλλον που μπορεί να έχουν οι δύο χώρες και οι δύο λαοί, στα πλεονεκτήματα από τη συνεργασία, στον τουρισμό, για τα κοινά έθιμα, αλλά όμως όλα αυτά, στο πλαίσιο που ο ίδιος έθεσε σε ό,τι αφορά τα μείζονα ζητήματα των ελληνοτουρκικών σχέσεων.
Ο κ. Erdogan, διαψεύδοντας τις προσδοκίες της ελληνικής κυβέρνησης που θεωρούσε ότι έχει εγκαταλειφθεί η ρητορική του για αναθεώρηση της Συνθήκης της Λωζάνης, η οποία εκτός των άλλων διέπει και το εδαφικό καθεστώς της Τουρκίας και τα σημερινά σύνορα της με τους γείτονες, δήλωσε ότι οι «Συνθήκες συν τω χρόνω χρειάζονται επικαιροποίηση». Πρόσθεσε επίσης ότι ίσως και η Ελλάδα θα ήθελε να αλλάξει κάποια ενοχλητικά σημεία της Συνθήκης (!) και με μια αινιγματική αναφορά δήλωσε ότι «η συζήτηση για τα νησιά και άλλα θέματα συνεχίζεται και μόνο από ένα γεγονός, τα πράγματα περιπλέκονται ..»
Στην ερώτηση πώς θα έβλεπε μια ιδεατή λύση στο Αιγαίο, ο τούρκος ηγέτης δεν άφησε πολλά περιθώρια παρερμηνειών: «Στο Αιγαίο υπάρχουν αποστάσεις μεταξύ των νησιών που είναι αρκετά προβληματικές και θεωρώ ότι αυτά είναι προβλήματα που μπορούν εύκολα να ξεπερασθούν. Έχουμε θέματα στην οριοθέτηση εναέριου χώρου και θαλάσσιων συνόρων και στην οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας.». Ο κ. Erdogan μάλιστα αναφερόμενος στο πακέτο αυτό των τουρκικών αμφισβητήσεων της ελληνικής κυριαρχίας και των ελληνικών κυριαρχικών αρμοδιοτήτων, ζήτησε «αμοιβαίες υποχωρήσεις», κάτι φυσικά που θα οδηγούσε σε ελληνικές μονομερείς παραχωρήσεις προς την Τουρκία καθώς αυτή είναι που αμφισβητεί ελληνικά δικαιώματα και όχι το αντίθετο.
Ο κ. Erdogan επέμεινε στο casus belli, επαναλαμβάνοντας την απάντηση που είχε δώσει και το 2004 και το 2010 στις επισκέψεις του στην Αθήνα: «Με αμοιβαία βήματα μπορούμε να ξεπεράσουμε όλες τις προκλήσεις». Με τη δήλωση αυτή επιβεβαιώνει απολύτως το casus belli καθώς τα «αμοιβαία βήματα» παραπέμπουν στον πυρήνα του casus belli, στην εγκατάλειψη δηλαδή εκ μέρους της Ελλάδας του δικαιώματος επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 ν.μ..
Όμως και στο θέμα της παράνομης δραστηριότητας της τουρκικής αεροπορίας στο Αιγαίο, ο κ. Erdogan επέμεινε στην τουρκική θέση ότι είναι και η Ελληνική Αεροπορία που κάνει παραβιάσεις (σ.σ. προφανώς επειδή η Τουρκία αμφισβητεί το εύρος του ελληνικού εναέριου χώρου των 10 ν.μ.) υποχρεώνοντας τους τούρκους πιλότους να αντιδράσουν. «Όποτε έχουμε περιστατικό παραβίασης εναέριου χώρου, επεμβαίνουμε άμεσα. Η τουρκική Αεροπορία επεμβαίνει άμεσα.»
Σε ό,τι αφορά στη Θράκη, ο κ. Erdogan ήταν σαφής, καθώς όπως είπε δεν ήταν δυνατόν να έρθει στην Αθήνα και να μην επισκεφθεί τους «150.000 ομοεθνείς» του στη Θράκη και θυμήθηκε τον «ενθουσιασμό» με τον οποίο τον υποδέχθηκαν το 2005 (σ.σ. αν και η ακριβής χρονιά είναι το 2004). Ο κ. Erdogan θυμήθηκε πάντως ότι οι «ρωμιοί συμπατριώτες του στην Τορυκία δεν είναι τόσο πολλοί» και προσκάλεσε τους Ρωμιούς που εγκαταστάθηκαν στις ΗΠΑ να επιστρέψουν και να εγκατασταθούν στην Τουρκία...
Σημαντικό μέρος της συνέντευξης αφορούσε και την υπόθεση της απόπειρας πραξικοπήματος και των οκτώ τούρκων αξιωματικών που κατέφυγαν στην Ελλάδα.
Ο κ. Erdogan περιέγραψε τη συνομιλία που είχε με τον Αλέξη Τσίπρα την επομένη της σύλληψής τους στην Αλεξανδρούπολη:
«"Αγαπητέ φίλε, δραπέτευσαν από την Τουρκία και προσγειώθηκαν στην Ελλάδα. Αυτά τα άτομα οργάνωσαν πραξικόπημα και θέλω την έκδοσή τους στην Τουρκία"». Και μου είπε ότι θα δρομολογήσει την κατάσταση και ότι σε 15 με 20 ημέρες θα εκδίδονταν στην Τουρκία. Αυτό είπε. Αλλά δυστυχώς, αυτή τη στιγμή, βρίσκονται ακόμη στην Ελλάδα».
Στην παρατήρηση του δημοσιογράφου ότι το θέμα αφορά την Δικαιοσύνη, ο κ. Erdogan δεν έδειξε να συμμερίζεται την άποψη αυτή λέγοντας ότι μετά τη σύλληψή τους και κατά την διάρκεια της κράτησής τους θα μπορούσε να είχαν εκδοθεί στην Τουρκία.
Ο κ. Erdogan, που όπως είπε δεν υπάρχει πλέον σεβασμός στην Ελληνική Δικαιοσύνη, ανέπτυξε μια πραγματικά ιδιότυπη θεωρία περί Δικαιοσύνης: «...για να διευκολύνεις τη δουλειά της δικαστικής εξουσίας, θα πρέπει πρώτα, ως εκτελεστική εξουσία, ως κυβέρνηση να πάρεις τα απαραίτητα μέτρα πριν το αναθέσεις στη Δικαιοσύνη...» γιατί όπως πρόσθεσε «κάποια στιγμή συνειδητοποιείς ότι οι δράστες είναι κάπου αλλού και οικογένειες συνεχίζουν να υποφέρουν. Η καθυστερημένη Δικαιοσύνη, δεν είναι Δικαιοσύνη... Όταν "τραβάει" και συνεχίζει να "τραβάει", τότε αυτό δεν μπορεί πλέον να αποκαλείται Δικαιοσύνη. Δεν πρέπει αυτό να το επιτρέψουμε…»
Η αναφορά του έλληνα πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στη συνέντευξη του στο Anadolu ότι «οι πραξικοπηματίες δεν είναι επιθυμητοί στην Ελλάδα και σε αυτό το πλαίσιο, συνεχίζουμε την συνεργασία μας (με την Τουρκία) σε ζητήματα ασφάλειας και δικαιοσύνης», αποτελεί ουσιαστικά μήνυμα ότι τα σύνορα της Ελλάδας θα είναι πλέον κλειστά για κάθε τούρκο πολίτη που θα επιχειρήσει να καταφύγει στην χώρα μας διωκόμενος από το καθεστώς Erdogan. Μια τοποθέτηση προβληματική καθώς η τουρκική κυβέρνηση και η όλο και πιο αυταρχική διακυβέρνηση από τον T. Erdogan στο κυνήγι μαγισσών που έχει ξεκινήσει, μετατρέπει συλλήβδην την κάθε διαφορετική και αντιπολιτευτική φωνή σε «τρομοκράτες», «πραξικοπηματίες», και εχθρούς του κράτους...
(φωτογραφία AP)