Του Δημήτρη Τσαϊλά*
Η Τρομοκρατία μολύνει ό,τι αγγίζει και το κάνει με αδίστακτη αποτελεσματικότητα. Είναι μια μορφή βίας με εκπληκτική θεατρικότητα. Ο στόχος που επιλέγεται πρέπει να είναι συμβολικά σημαντικός, για τη μέγιστη επίδραση. Τα αθώα θύματα είναι απλά οι “παράπλευρες απώλειες”.
Σήμερα στον δυτικό κόσμο, παρά τις επιτυχίες εναντίον της ISIS στη Συρία και το Ιράκ, έχει γίνει αντιληπτό ότι όσες προσπάθειες και να γίνουν από τις αντιτρομοκρατικές υπηρεσίες και τις υπηρεσίες πληροφοριών, ολοκλήρου του κόσμου δεν μπορούν να αποκλείσουν χτυπήματα αντάρτικου πόλεων και να προστατεύσουν κάθε χώρα, ιδιαίτερα τις ανοικτές κοινωνίες της Δύσης, από κάθε επίθεση. Επίσης καμία επιτυχία, όσο μεγάλη κι' αν είναι ενάντια σε κάθε τρομοκρατική επίθεση δεν μπορεί να είναι καθοριστικής σημασίας. Το αποκαλούμενο χαλιφάτο, ή ο «Ισλαμικός Στρατός» έδειξε ότι μπορεί με ευκολία να υποκινήσει τη “μάχη μεταξύ των πιστών και των απίστων” με πυρήνες που δημιουργήθηκαν σε όλο τον κόσμο από την εποχή του Osama Bin Laden. Έχουν δημιουργήσει πυρήνες ισλαμιστικών εξτρεμιστικών κινημάτων τα τελευταία είκοσι χρόνια και είναι πλέον τόσο πολυσχιδής οι οργανώσεις αυτές για να υπάρξει μια διαρκής και γρήγορη νίκη σε αυτό που αποκαλούμε ο «πόλεμος κατά της τρομοκρατίας».
Ο ισλαμικός εξτρεμισμός που καθοδηγείται από τον ISIS είναι μόνο μία από τις πηγές της τρομοκρατίας στον κόσμο και της εξέγερσης από μη κρατικούς φορείς. Υπάρχουν παρόμοιες εξτρεμιστικές ομάδες σε πολλές χώρες με μεγάλο πληθυσμό μουσουλμάνων. Περιλαμβάνουν ομάδες της Αλ Κάιντα στο Πακιστάν, στην Αραβική Χερσόνησο στη Σαουδική Αραβία, την Υεμένη, αλλά και της Al Nusra στη Συρία, για να αναφέρουμε μόνο μερικές.
Ο ISIS έχει προχωρήσει πολύ πέρα από την τρομοκρατία με την κλασική έννοια του αντάρτικου πόλεων, και έχει στρατολογήσει μαχητές με στρατιωτική οργάνωση που επιδιώκουν να πάρουν τον έλεγχο της κατάστασης με στρατιωτικά μέσα κάνοντας παράλληλα χρήση βίας, γι' αυτό θεωρείται ότι είναι η πλέον επιτυχημένη και η πιο επικίνδυνη οργάνωση, καθώς έχει αρχηγική παρουσία σε εδαφικά τμήματα του Ιράκ και της Συρίας.
Η Ευρώπη, οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ρωσία και χώρες με μεγάλο μουσουλμανικό πληθυσμό όπως το Ιράν και ο Λίβανος, έχουν κηρύξει τον πόλεμο κατά του ISIS με τρόπο ώστε να μην φανεί ότι είναι θύμα κάποιας «σύγκρουσης των πολιτισμών», αλλά είναι πόλεμος κατά της βίας και της τρομοκρατίας.
Είναι φρικτές οι εικόνες από τους θανάτους και τις καταστροφές της τρομοκρατίας στη Δύση, όμως θα πρέπει να συγκριθούν με τη βία στο εσωτερικό του Ισλάμ, που έχει προκαλέσει το θάνατο εκατοντάδων χιλιάδων μουσουλμάνων κατά τα τελευταία χρόνια, που σταμάτησε την οικονομική ζωή και την ανάπτυξη σε πολλές χώρες, και παρήγαγε τα εκατομμύρια των εκτοπισμένων και των προσφύγων.
Πότε θα τελειώσει η τρομοκρατία; Όχι βέβαια με την εξάλειψη του ISIS. Αυτός ο πόλεμος πρέπει να κερδηθεί με την καταστροφή της ψευδούς αφήγησης του Κορανίου και του φανατισμού των Ουαχαμπιστών Σαλαφιστών. Αυτό μπορεί να συμβεί πραγματικά μόνο μέσα από το ίδιο το Ισλάμ. Είναι πλέον καιρός να παύσουμε να κρυβόμαστε πίσω από το δάκτυλό μας και να πιεστεί για να επιδείξει περισσότερη ανοχή η Σαουδική Αραβία. Πόσο θλίψη γεμίζει ο κόσμος αυτά τα τελευταία τουλάχιστον 15 χρόνια λόγω της αύξησης των φανατικών τρομοκρατών δολοφόνων, που σκοτώνουν αθώους και νομίζουν ότι εκτελούν μια υπηρεσία στο Θεό. Η αντιμετώπιση των συμπτωμάτων μέσω της αντιτρομοκρατίας το μόνο που καταφέρνει είναι να αγοράζει χρόνο και να μειώνει τα θύματα.
Πρέπει να οικοδομήσουμε την ανοχή στον κόσμο μας ή να αντιμετωπίσουμε τη φρίκη του μίσους που τροφοδοτείται από το θρησκευτικό ζήλο. Οι Δυτικοί κάνουμε λάθος στην εξεύρεση, σε μεγάλο βαθμό στρατιωτικής λύσης για την καταπολέμηση της ισλαμικής τρομοκρατίας. Σκοτώνοντας τρομοκράτες, είναι σαν να σκοτώνουμε μόνο τις εργάτριες μέλισσες. Οι βασίλισσες μέλισσες είναι οι ιεροκήρυκες του μίσους, που διδάσκουν μια αποκλίνουσα μορφή του Ισλάμ στα σχολεία και τα ισλαμικά κέντρα, όπου προσηλυτίζουν τους νέους. Η Σαουδική Αραβία η σύμμαχος των ΗΠΑ, είναι μια “βασίλισσα ωοτοκίας της τρομοκρατίας”. Η αντιμετώπιση του ισλαμικού εξτρεμισμού μπορεί να επιτευχθεί μόνο αν ο ισλαμικός κόσμος μπορεί να θεραπεύσει τις αιτίες.
Αυτή είναι η κατάλληλη στιγμή ώστε να συμφωνήσουν τουλάχιστον οι Ευρωπαίοι εταίροι σε ένα ενιαίο μέτωπο που να αφορά την ανταλλαγή πληροφοριών, τον αξιόπιστο έλεγχο των εξωτερικών συνόρων της Ευρώπης και άλλες συναφείς δραστηριότητες που θα ενισχύσουν τη συλλογική μας ικανότητα για να μειωθεί ο κίνδυνος μελλοντικών επιθέσεων. Βέβαια αντιλαμβανόμαστε ότι δεν μπορούμε να αποτρέψουμε όλες τις τραγωδίες όπως στο Παρίσι. Μπορούμε, στην καλύτερη περίπτωση να αντιμετωπίσουμε τα συμπτώματα της βίας και του εξτρεμισμού όμως όχι τα αίτια. Στην πραγματικότητα, τα αίτια είναι πάρα πολλά, ώστε κάθε «επιτυχία» έναντι της εξτρεμιστικής βίας αναπόφευκτα θα ακολουθήσουν και νέες επιθέσεις και νέα βία.
Ο αγώνας για να αλλάξει αυτή η πραγματικότητα στην καλύτερη περίπτωση είναι μακρύς και δύσκολος. Η πραγματική νίκη μπορεί να επιτευχθεί μόνο με τη μεταρρύθμιση εντός του ισλαμικού κόσμου, και την εξωτερική βοήθεια που όσο το δυνατό περισσότερο θα μπορεί να συμβάλει στη δημιουργία ανάπτυξης, και όχι μέσω της καταπίεσης.
*Ο Δημήτρης Τσαϊλάς είναι Υποναύαρχος ε.α ΠΝ