Της Κύρας Αδάμ
Δύο ώρες συζήτηση είναι πολύς χρόνος για μια κατ ιδίαν συνάντηση χωρίς κατάληξη και σχετικές διμερείς δηλώσεις.
Αυτό συνέβη χθες κατά τη συνάντηση του ΥΠΕΞ Ν Κοτζιά με τον ειδικό σύμβουλο του γ γραμματέα του ΟΗΕ για το κυπριακό κ Άιντα. Όπως κάθε καλός ειδικός συνεργάτης του ΟΗΕ, που είναι λογικό να θέλει να κρατήσει τη θέση του δημιουργώντας γύρω του ατμόσφαιρα «εποικοδομητικής ασάφειας» μέσα σ ένα παραπλανητικό παιχνίδι δημιουργίας εντυπώσεων μέχρι την τελευταία στιγμή, ο κ Άιντα αναφέρθηκε «στη δημιουργική αναζήτηση» στο θέμα των εγγυήσεων και της ασφάλειας στην τελική λύση του κυπριακού.
Όμως το μείζον θέμα των εγγυήσεων δεν έχει ακόμα συμπεριληφθεί στις επίσημες διαπραγματεύσεις για το κυπριακό που βρίσκονται σε εξέλιξη.
Οργιάζει όμως το διεθνές παρασκήνιο για την επιβολή μεταβατικών περιόδων για την διατήρηση των τουρκικών εγγυήσεων στην Κύπρο, μετά την πιθανή λύση του Κυπριακού , για «μικρό(;) αλλά απολύτως απροσδιόριστο χρόνο , έως ότου «εμπεδωθεί» στους κατοίκους της νήσου η τελική λύση.
Βασικός υποστηρικτής της θέσης αυτής είναι βεβαίως η Τουρκία και εδώ και λίγες ημέρες και ο «συμπαθητικός» για τη Λευκωσία τουρκοκύπριος ηγέτης κ Ακιντζί. Ο οποίος, σε πρόσφατες δηλώσεις του, επέμεινε ότι η τ/κ πλευρά για τη δική της ασφάλεια θέλει τη διατήρηση της εγγύησης της Τουρκίας, αλλά πρόσθεσε ότι δεν θέλει ένα σύστημα που θα αποτελεί ασφάλεια για τη μία πλευρά και απειλή από την άλλη. Μέσα από αυτά τα ακατάληπτα εκ πρώτης όψεως το συμπέρασμα είναι ότι βρίσκεται στα σκαριά ένα σχέδιο διαφοροποίησης του συστήματος των 3 εγγυητριών δυνάμεων στην Κύπρο για απροσδιόριστο χρόνο , που δεν ισοδυναμεί βεβαίως με την κατάργηση τους.
Η Άγκυρα φαίνεται ότι εργάζεται πυρετωδώς στο παρασκήνιο στις Βρυξέλλες για τη διατήρηση των τουρκικών εγγυήσεων και στρατευμάτων στην Κύπρο και για μια απροσδιόριστη χρονικά μεταβατική περίοδο, έτσι ώστε , γύρω στην άνοιξη του 2016 να είναι διαμορφωμένο ένα «καινούργιο πλαίσιο» πριν από την τελική λύση.
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η Κομισιόν έχει γίνει κοινωνός αυτών των τουρκικών θέσεων δια στόματος μάλιστα του προέδρου Ερντογάν, τις οποίες φαίνεται να συμμερίζεται -αν δεν προωθεί κιόλας- ο υπερκινητικός νορβηγός διπλωμάτης κ Άιντα.
Φυσικά και η Βρετανία, ως εγγυήτρια δύναμη και αυτή , θα είναι περίεργο να μην συμφωνεί στην κατοχύρωση των μεταβατικών περιόδων και μετά τη λύση του κυπριακού. Και δεν μπορεί παρά να σημειωθεί ότι το Λονδίνο, μετά την συστηματική και καταλυτική ανάμειξη της στο Σχέδιο Αννάν, για μια καταστροφική και αδιέξοδη λύση, που ευτυχώς απέτυχε, αυτή την περίοδο κινείται μόνον παρασκηνιακώς και..ησύχως για την ώρα.
Μέχρι στιγμής τουλάχιστον, φαίνεται να μην ευοδώνεται η φρενήρης προσπάθεια του κ Άιντα να συγκαλέσει από το πουθενά , στο περιθώριο του Νταβός, στο τέλος Ιανουαρίου, πενταμερή συνάντηση Ελλάδας, Τουρκίας, Βρετανίας, Ελληνοκυπριακής και Τουρκοκυπριακής πλευράς, ώστε να συζητηθεί χαλαρά και ευχάριστα το μέλλον του κυπριακού. ( Υπενθυμίζεται ότι η πενταμερής διάσκεψη είναι σταθερός και διακαής πόθος της Άγκυρας , εδώ και δεκαετίες).
Ο κ Άιντα όμως είχε σπεύσει, καλού κακού, να εξασφαλίσει την παρουσία του τουρκοκύπριου ηγέτη κ Ακιντζί στα παγωμένα σοκάκια του Νταβός. Αν και ο πρόεδρος Αναστασιάδης έκοψε με το μαχαίρι την προοπτική επίσημης πενταμερούς στο Νταβός, παραμένει ανοιχτός ο κίνδυνος «κοινωνικής συνάντησης» των πλευρών, πχ μέσα από μια «αθώα» συνάντηση για γεύμα ή δείπνο.(σς είναι νωπή ακόμα η περίπτωση της συνάντησης για το κυπριακό στην αετοφωλιά του Μπούργκενστοκ, στην Ελβετία, στην εκπνοή του Σχεδίου Αννάν, όταν ο τότε ΥΠΕΞ Π Μολυβιάτης..κλειδώθηκε στο δωμάτιο του για να αποφύγει κοινωνικά drinks με την τουρκική πλευρά..)
Είναι άγνωστο αν κ Άιντα θα αποθαρρυνθεί να μην σκηνοθετήσει έστω και σπασμένες συναντήσεις πχ Τσίπρα Νταβούτογλου, ή Νταβούτογλου Αναστασιάδη στο Νταβός. Είναι όμως σίγουρο ότι θα εξακολουθήσει να εργάζεται συστηματικά για το θέμα της μορφής των εγγυήσεων για την «ασφάλεια» των τουρκοκυπρίων και μετά τη λύση.
Δεν το απέκρυψε άλλωστε στις δηλώσεις του και μετά την χθεσινή συνάντηση του στην Αθήνα με τον κ Κοτζιά.
Επέμεινε μάλιστα ότι υπάρχει μια «σοβαρή και δημιουργική» αναζήτηση και ιδέες για το θέμα των εγγυήσεων, προσθέτοντας ότι σύντομα θα γίνει πιο συγκεκριμένος για μια λύση που θα διασφαλίζει και τις δύο κοινότητες ώστε να μην επηρεάζει η ασφάλεια του ενός την ασφάλεια του άλλου.
Και μόνον αυτή η διατύπωση του κ Άιντα, παραπέμπει σε λύση δύο διακριτών κρατιδίων στην Κύπρο, δύο εθνικά «καθαρών» περιοχών, προφανώς με κριτήρια (;) εθνικής καταγωγής, εν πολλοίς δύσπιστων το ένα προς το άλλο, που προφανώς απαιτούν εγγυήσεις για την «ασφάλεια» τους.
Η προ μηνών ανακοινωθείσα θέση του ελληνικού ΥΠΕΞ ότι δεν μπορεί να αποδεχθεί τη διατήρηση ενός αναχρονιστικού συστήματος εγγυήσεων για ένα σημερινό κράτος μέλος της ΕΕ και επομένως απορρίπτει την παρουσία τουρκικών στρατευμάτων στη νήσο, φαίνεται ότι δεν ίδρωσε το αφτί του κ Άιντα, ο οποίος μεταβαίνει στη Νέα Υόρκη για ενημέρωση του γ γραμματέα του ΟΗΕ επί του θέματος.
