Του Νίκου Μελέτη
Η πρώτη επίσκεψη Έλληνα πρωθυπουργού στα Σκόπια, η πρώτη μετά τη 12η Φεβρουαρίου, οπότε και τέθηκε σε ισχύ η Συμφωνία των Πρεσπών, δεν είναι μόνο υψηλού συμβολισμού, είναι και κομβική για τις σχέσεις των δύο χωρών, αλλά και για την εφαρμογή της Συμφωνίας.
Η ελληνική κυβέρνηση, που αντιμετωπίζει το κύμα κατακραυγής στο εσωτερικό, θέλει αυτή η επίσκεψη να συμβάλει στην αναστροφή του κλίματος, προβάλλοντας τη θετική ατζέντα και τα όποια οφέλη από τη Συμφωνία. Όμως υπάρχει σοβαρός κίνδυνος αυτοπαγίδευσης της ελληνικής πλευράς, με τον εξωραϊσμό και τη δικαιολόγηση κάθε παρασπονδίας της άλλης πλευράς στην εφαρμογή της Συμφωνίας, θεωρώντας έτσι ότι διευκολύνει την εμπέδωσή της. Τελικά, όμως, δεν κάνει τίποτε περισσότερο από το να καθιστά ακόμη χειρότερη τη Συμφωνία και να επιβαρύνει τελικά και τη δική της θέση, καθώς εμφανίζεται να καλύπτει τις παραβιάσεις που διαπράττονται από τη βορειομακεδονική πλευρά.
Τα προβλήματα που ανακύπτουν με την εφαρμογή της Συμφωνίας, που μέχρι τώρα εστιάζονται κυρίως στο θέμα της εμπορικής χρήσης των όρων «Μακεδονία» και «Μακεδονικός», δεν είναι τα μοναδικά.
Και καθημερινά θα προκύπτει η δυσάρεστη διαπίστωση των αρνητικών επιπτώσεων της αποδοχής από τη Συμφωνία των Πρεσπών της γενικευμένης χρήσης του όρου «Μακεδονία, Μακεδόνας Μακεδονικός» για κάθε φορέα, ή δραστηριότητα που δεν χρηματοδοτείται από το κράτος…
Είναι σημαντικό για το μέλλον των διμερών σχέσεων από την αρχή να τεθεί επιτακτικά στην άλλη πλευρά η ανάγκη σεβασμού και ορθής εφαρμογής της Συμφωνίας των Πρεσπών, ώστε τουλάχιστον να μην εξαϋλωθούν και οι όποιες θετικές προβλέψεις της και να αποφευχθεί μια ντε φάκτο διολίσθηση σε μορφή «διπλής ονομασίας». Και αυτό θα πρέπει να βρεθεί στην κορυφή της ατζέντας του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στις συνομιλίες του με τον Ζ. Ζάεφ.
Ακόμη και σήμερα:
- Δεν έχει δημοσιευθεί το νέο τροποποιημένο Σύνταγμα της χώρας (έστω και με τις κολοβές αλλαγές) που αποτελούσε βασική προϋπόθεση για να τεθεί σε ισχύ η Συμφωνία των Πρεσπών.
- Η ιστοσελίδα της «Βουλής της Βόρειας Μακεδονίας» προβάλλει ακόμη το «Σύνταγμα της Δημοκρατίας της Μακεδονίας» και μάλιστα στην παλιά εκδοχή του, χωρίς να έχει ενσωματώσει τις τροπολογίες που εγκρίθηκαν από τη Βουλή αλλά ουδέποτε υπογράφτηκαν από τον πρόεδρο Ιβανόφ.
- Η ιστοσελίδα της Προεδρίας της Δημοκρατίας αναφέρεται σε «Δημοκρατία της Μακεδονίας» και μόλις την περασμένη εβδομάδα ο κ. Ιβανόφ απένειμε παράσημο στον τουρκικό κρατικό οργανισμό ΤΙΚΑ ως «Δημοκρατία της Μακεδονίας».
- Στην ιστοσελίδα του υπουργείου Εξωτερικών της «Βόρειας Μακεδονίας» υπάρχουν και προβάλλονται οι παραπομπές στον κρατικό οργανισμό τουρισμού με την επωνυμία «https://macedonia-timeless.com», http://exploringmacedonia.com ενώ προβάλλεται και η ιστοσελίδα του www.investinmacedonia.com. (Η τελευταία έχει διατηρήσει το domain, παρά το γεγονός ότι στην αρχική εικόνα εμφανίζεται και το νέο όνομα).
- Υπάρχει όμως και το θέμα των εικονικών αλλαγών ονομασίας κρατικών υπηρεσιών.
Το «Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων» (Macedonian Information Agency) μετονομάσθηκε, όχι με βάση το νέο όνομα της χώρας, αλλά πήρε το όνομα «Media Information Agency» προκειμένου να διατηρηθεί το ακρωνύμιο «ΜΙΑ», αν και στην ιστοσελίδα του παραμένει η ονομασία «Μακεδονικό Πρακτορείο».
- Σε πολλούς οργανισμούς προσδίδεται το συνθετικό «Εθνικό» για να αντικαταστήσει το «Μακεδονικό», με αποτέλεσμα φυσικά να διατηρείται η παλιά ονομασία, καθώς ο επιθετικός προσδιορισμός «Εθνικό» χωρίς αναφορά σε συγκεκριμένο κράτος παραπέμπει απλώς στο «Μακεδονία».
- Το «Μουσείο του Μακεδονικού Αγώνα» συνεχίζει να αποτυπώνεται ως Μουσείο της επαναστατικής παράδοσης της «Μακεδονίας και του Μακεδονικού λαού».
Τα βιβλία
Σε ό,τι αφορά τα βιβλία, παρά την προσπάθεια που έγινε τις προηγούμενες ημέρες να προβληθεί ως «μεγάλη νίκη» η αλλαγή στα βιβλία της άλλης πλευράς, ώστε με κάποιον τρόπο η διδασκαλία της περιόδου του Μ. Αλεξάνδρου να παραπέμπει στην Ελληνική Ιστορία, μένει να αποτυπωθεί και στην πράξη αυτό που εμφανίστηκε ως συμφωνία. Να διαπιστωθεί ότι δεν έχουν απομείνει άλλου είδους αλυτρωτισμοί στα σχολικά βιβλία που δεν αφορούν την Αρχαία Μακεδονία, αλλά τη σύγχρονη έκφραση του Μακεδονισμού, όπως εκδηλώθηκε μετά τη διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και φυσικά θα πρέπει να εξακριβωθεί εάν ζητήθηκαν και ποιες αλλαγές σε ελληνικά βιβλία και εγχειρίδια.
Μείζον θέμα παραμένει φυσικά αυτό της εμπορικής χρήσης, που δείχνει το μεγάλο κενό που άφησε η Συμφωνία των Πρεσπών, καθώς είναι προφανές ότι οι δυο πλευρές δεν μπορούσαν να συμφωνήσουν επί του ζητήματος αυτού και προτίμησαν να το παραπέμψουν στις ελληνικές καλένδες.
*Αναδημοσίευση από τον Φιλελεύθερο που κυκλοφορεί σήμερα Τρίτη