Του Νίκου Μελέτη
Σοβαρά ερωτήματα προκαλούν πληροφορίες του τουρκικού Τύπου για πιθανή συμφωνία της Τουρκίας με την Λιβύη σχετικά με την οριοθέτηση των μεταξύ τους θαλασσίων ζωνών, καθώς και η ταυτόχρονη παρέμβαση του γνωστού ως συντάκτη των χαρτών της «Γαλάζιας Πατρίδας», ναυάρχου Τσιχάν Γιαϊτζί, που καλεί την τουρκική κυβέρνηση να ανακηρύξει ΑΟΖ και να συνάψει Συμφωνία με την Λιβύη.
Όμως για να υπάρξει αυτή η συζήτηση προϋπόθεση είναι η εφαρμογή της πιο ακραίας διεκδίκησης της Τουρκίας στην περιοχή, η επέκταση δηλαδή της τουρκικής υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ ακόμη και νότια της Κρήτης ώστε να συναντηθεί με τις Λιβυκές θαλάσσιες ζώνες.
Οι συνομιλίες της Άγκυρας με την διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση της Λιβύης, η οποία πλέον έχει περιορίσει την κυριαρχία της στην πέριξ της Τρίπολης περιοχή, στηρίζεται σθεναρά από την Τουρκία και το Κατάρ αλλά πλέον απειλείται από τις δυνάμεις του στρατηγού Χαφτάρ ο οποίος έχει βρει διαύλους επικοινωνίας και με την Ουάσιγκτον.
Ο Τούρκος υπουργός άμυνας Χουλουσί Ακαρ το περασμένο φθινόπωρο είχε επισκεφθεί την Τρίπολη και κατόπιν είχε παρουσιάσει τους χάρτες αυτούς, εμπνευστής των οποίων είναι ο ναύαρχος Τσιχάν Γιαϊτζί. Οι εν λόγω χάρτες ουσιαστικά εξαφανίζουν ολόκληρη την ελληνική και κυπριακή υφαλοκρηπίδα και μοιράζουν την υφαλοκρηπίδα στην μέση γραμμή, μεταξύ της τουρκικής ακτής και των ακτών της Αιγύπτου και της Λιβύης.
Με την ίδια αυθαίρετη λογική, που δεν αναγνωρίζει στα νησιά κανένα δικαίωμα σε θαλάσσιες ζώνες πέραν των χωρικών υδάτων και παρακάμπτει την Κύπρο, σαν να μην υπάρχει στον χάρτη, προτείνει διαμοιρασμό της κυπριακής υφαλοκρηπίδας στο νότιο μέρος του νησιού μεταξύ της Τουρκίας και του Ισραήλ!
Παρά το γεγονός ότι υπάρχει η πληροφορία για τις επαφές αυτές εδώ και αρκετούς μήνες, δεν είναι γνωστό εάν η ελληνική κυβέρνηση έχει ζητήσει επίσημα εξηγήσεις από την Λιβύη και εάν έχει κάνει παράσταση και προς τους Αμερικανούς που διατηρούν ακόμη επιρροή στην λιβυκή κυβέρνηση.
Ταυτόχρονα η Αθήνα θα όφειλε να αποκαταστήσει επαφή με τον στρατηγό Χαφταρ που όπως όλα δείχνουν θα είναι σύντομα ο απόλυτος κυρίαρχος του παιγνιδιού στην Λιβύη και έχει εχθρικές σχέσεις με την Άγκυρα, η οποία απροκάλυπτα ενισχύει την κυβέρνηση της Τρίπολης και ισλαμικές ομάδες που την υποστηρίζουν.
Από το 2011 υπάρχει εμπάργκο πώλησης όπλων προς την Λιβύη, όμως ο εμφύλιος μαίνεται με «ανεξάντλητες» πηγές στρατιωτικού υλικού.
Ο Ταγίπ Ερντογάν παραδέχθηκε δημοσίως ότι η Τουρκία πουλά όπλα και εξοπλισμό στην ισλαμική κυβέρνηση της Εθνικής Συμφωνίας της Λιβύης για να «εξισορροπήσει τον εμφύλιο πόλεμο», αποκαλύπτοντας ότι η βοήθεια συντονίζεται από τον υπουργό Άμυνας Χουλουσί Ακάρ και τις υπηρεσίες πληροφοριών των δυο χωρών.
Σύμφωνα με δημοσίευμα της αγγλόφωνης Χουριέτ, ο Τσιχά Γιαϊτζί μιλώντας ως ειδικός για τα θέματα θαλάσσιου δικαίου στο πανεπιστήμιο της Άγκυρας, τόνισε την περασμένη εβδομάδα τόνισε ότι η Τουρκία πρέπει να κάνει άμεσα δυο βήματα για να προστατεύσει τα «νόμιμα δικαιώματα» της στην Ανατολική Μεσόγειο: την ανακήρυξη ΑΟΖ και την υπογραφή συμφωνίας θαλάσσιας οριοθέτησης με την Λιβύη, καθώς όπως είπε «μόνο έτσι η Τουρκία θα μπορέσει να αυξήσει την ΑΟΖ της σε 189.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα σε βάρος της Ελλάδας και της Ελληνοκυπριακής Διοίκησης που θέλουν να την περιορίσουν στο ? κυρίως γύρω από τον Κόλπο της Αττάλειας». Προτείνει μάλιστα την υιοθέτηση κάθετων γραμμών ώστε να υπάρχουν οριοθετήσεις μεταξύ της Τουρκίας και της Αιγύπτου και του Ισραήλ αλλά και της Λιβύης.
Όπως όμως παραδέχεται ο κ. Γιαϊτζί το σοβαρότερο πρόβλημα είναι ότι οι σχέσεις της Τουρκίας είναι κακές με την Αίγυπτο και το Ισραήλ ενώ στην Λιβύη δεν υπάρχει σταθερή κυβέρνηση…
