Photo by http://en.kremlin.ru, CC BY 4.0, (cropped).
Του Ιωάννη Αθ. Μπαλτζώη*
Το 2000, το National Energy Policy Development Group (NEPDG), υπό την προεδρία του Dick Cheney, είχε εντοπίσει τα παγκόσμια αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αέριου στην Αν. Μεσόγειο και στη συριακή ενδοχώρα. Το επιτελείο του υιοθέτησε τότε το σχέδιο για την αναδιαμόρφωση της «Ευρύτερης Μέσης Ανατολής», ενώ το Υπουργείο Εξωτερικών δημιούργησε το επόμενο έτος το τμήμα ΜΕΝΑ (Middle East North Africa) για να οργανώσει την «Αραβική Άνοιξη». Ο ανωτέρω σχεδιασμός αποκαλύφθηκε από τον Στρατηγό πρώην ανώτατο Διοικητή του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη Wesley Clark.
Πού αποσκοπούσε η «Αραβική Άνοιξη»
Συγκεκριμένα, το σχέδιο αποσκοπούσε σε τρεις επιδιώξεις:
• να καταστραφεί ο «άξονας της Αντίστασης» (ο σιιτικός άξονας),
• να βάλει χέρι στα τεράστια αποθέματα φυσικού αερίου και
• να αναδιαμορφώσει την «Ευρύτερη Μέση Ανατολή».
Τα γεωστρατηγικά σχέδια των ΗΠΑ έλαβαν τελικά τη μορφή της «Αραβικής Άνοιξης» από το 2011. Τι ήταν η Αραβική Άνοιξη, που τελικά κατέληξε σε Αραβικό εφιάλτη; Ένας σύγχρονος υβριδικός πόλεμος 4ης γενιάς, που σκοπό είχε να φέρει τη Μουσουλμανική Αδελφότητα, καθώς και μετριοπαθή ισλαμικά στοιχεία στην εξουσία, κατά το πρότυπο των ισλαμιστών της Τουρκίας του νυν Τούρκου Προέδρου, Recep Tayyip Erdogan. Τα αποτελέσματα της λανθασμένης αυτής πολιτικής είναι φανερά σε όλους μας σήμερα και αντί μετριοπαθών ισλαμικών στοιχείων εμφανίστηκε το απόλυτο κακό, το ισλαμικό τέρας, το ISIS/Daesh/IS (Ισλαμικό Κράτος) και οι λοιπές ακραίες ισλαμιστικές οργανώσεις.
Τζιχαντιστές του ISIS. Photo by By Dean11122 - Own work, CC BY-SA 4.0.
Είναι πλέον αποδεδειγμένο σήμερα ότι το ISIS αποτελεί δημιούργημα και γεωστρατηγικό εργαλείο των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών (CIA) που ως στόχο είχε και έχει την ανατροπή του καθεστώτος του Προέδρου της Συρίας, Bashar al-Assad στη Συρία και την ανάσχεση της προβολής ισχύος και επιρροής της Ρωσίας (ιδιαιτέρως) και της Κίνας στη Μέση Ανατολή.
Ο Assad που αποδείχθηκε σκληρός παίκτης...
Ο σχεδιασμός δεν εξελισσόταν όπως αναμενόταν και ο Assad (ΦΩΤ.) αποδείχθηκε σκληρό καρύδι. Είχε την πολιτική και διπλωματική στήριξη Ρώσων και Κινέζων, την υλική τοιαύτη του Σιϊτικού Ιράν και της Σιϊτικής Hezbollah του Λιβάνου, οι οποίες ενεπλάκησαν και στα πεδία των επιχειρήσεων, αποστέλλοντας χερσαίες δυνάμεις.
Photo by Bashar_al-Assad.jpg: Fabio Rodrigues Pozzebom / ABrderivative work: Cesar (talk) - Bashar_al-Assad.jpg, CC BY 3.0 br
...με τη βοήθεια και της Μόσχας, που αποσκοπεί σε αύξηση της επιρροής της στην περιοχή
Η ρωσική και ιρανική προβολή ισχύος στην περιοχή θεωρήθηκε απαραίτητη από τα δύο κράτη, αφενός λόγω στενών παραδοσιακών δεσμών, αφετέρου δεν ήθελαν να απουσιάζουν στη μεγάλη αυτή ανακατανομή ισχύος που διαδραματιζόταν στη Μέση Ανατολή. Μέσω της στήριξης του καθεστώτος Assad, η Μόσχα επιδιώκει να αυξήσει την προβολή ισχύος και επιρροής της σε μια περιοχή που παλαιότερα διέθετε γεωστρατηγικά ερείσματα και υψηλό βαθμό επιρροής.
Η ρωσική στρατιωτική εμπλοκή τον Σεπτέμβριο του 2015 σηματοδότησε μια τρίτη φάση ανακατανομής της ισχύος στον συριακό πόλεμο. Η ρωσική εμπλοκή, σε συντονισμό με τις ιρανικές δυνάμεις, τη Hezbollah και τις σιϊτικές πολιτοφυλακές εδραίωσαν τη θέση του καθεστώτος Assad, απώθησαν το «Ισλαμικό Κράτος» στην κεντρική Συρία και αύξησαν τα κέρδη του συριακού στρατού Βόρεια και είναι έτοιμες να ανακαταλάβουν πλήρως το πολιορκούμενο Χαλέπι, γεγονός υψίστης γεωστρατηγικής αξίας, που ίσως σημάνει την απαρχή των εξελίξεων που ίσως οδηγήσουν στον επίλογο του συριακού δράματος. Ήδη η επιχείρηση απελευθέρωσης της Μοσούλης άρχισε με την επίθεση των ιρακινών ενωμένων δυνάμεων και την υποστήριξη των ΗΠΑ, μια επιχείρηση που θα διαρκέσει και στην πορεία θα εμπλακούν και άλλες δυνάμεις, όπως οι Κούρδοι Peshmerga. Οπότε το ενδιαφέρον ΗΠΑ και Ρωσίας έγκειται στο ποσοστό προβολής ισχύος που θα επιτύχουν στο έδαφος της πάλαι ποτέ ενιαίας Συρίας. Δυστυχώς ο ανταγωνισμός των δύο δυνάμεων είναι τέτοιος που δεν επιτρέπει ακόμη μια σύγκλιση απόψεων και ενιαίας πολιτικής, για τον τερματισμό του πολέμου.
Η νέα πραγματικότητα, που θέλει τις ΗΠΑ να μην είναι όπως κάποτε...
Φαίνεται ότι οι ΗΠΑ αδυνατούν να αντιληφθούν τη νέα πραγματικότητα, παρά την προειδοποίηση του Zbigniew Brzezinski (ΦΩΤ.), ο οποίος με το βιβλίο του «Η Μεγάλη Σκακιέρα: Αμερικανική Υπεροχή Και Οι Γεωστρατηγικές Υποχρεώσεις της» ήταν ο αρχιτέκτονας του σχεδίου της Ουάσιγκτον να κυβερνά τον κόσμο, όμως τώρα εγκατέλειψε το σχέδιο αυτό και συνιστά τη σφυρηλάτηση δεσμών με τη Ρωσία και την Κίνα. Με νέο του άρθρο λίαν προσφάτως στο περιοδικό American Interest, που φέρει τον τίτλο «Προς Μια Παγκόσμια Αναδιάταξη», o Brzezinski αποκαλύπτει ότι ισχυρά μέλη του κατεστημένου κατάστρωσης πολιτικής δεν πιστεύουν πλέον ότι η Ουάσιγκτον θα επικρατήσει στην επιδίωξή της να επεκτείνει την αμερικανική ηγεμονία στη Μέση Ανατολή και στην Ασία.
Photo by Kleinschmidt / MSC, CC BY 3.0 de.
Ο Brzezinski αναφέρει την άνοδο της Ρωσίας και της Κίνας, την αδυναμία της Ευρώπης και τη «βίαιη πολιτική αφύπνιση μεταξύ των μετααποικιακών μουσουλμάνων» ως τα άμεσα αίτια αυτής της αιφνίδιας ανατροπής. Διαπιστώνει δε ότι «οι ΗΠΑ είναι ακόμη η ισχυρότερη οντότητα πολιτικά, οικονομικά και στρατιωτικά, αλλά, λόγω των περίπλοκων γεωπολιτικών μεταβολών στις περιφερειακές ισορροπίες, δεν είναι πια η παγκόσμια αυτοκρατορική δύναμη… Καθώς η εποχή της κυριαρχίας τους τελειώνει, οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ανάγκη να ηγηθούν στην αρχιτεκτονική αναδιάταξη της παγκόσμιας δύναμης».
...και η επόμενη μέρα των αμερικανικών εκλογών
Δυστυχώς, η προσεκτικότερη σήμερα μέθοδος του Brzezinski δεν είναι πιθανόν να ακολουθηθεί από το φαβορί υποψήφια Πρόεδρο, Hillary Clinton, σταθερή οπαδό της αυτοκρατορικής επέκτασης με την ισχύ των όπλων, δηλαδή πόλεμος με κάθε κόστος, εκτός και αν γίνει η έκπληξη και νικήσει ο Donald Trump, που μάλλον έχει αντιληφθεί και αποδεχθεί τη νέα θεωρία του Brzezinski και ομιλεί καθαρά για νέα προσέγγιση με τη Ρωσία του Vladimir Putin και την Κίνα. Ίδωμεν. Η 8η Νοεμβρίου δεν είναι μακριά.
* Ο κ. Ιωάννης Αθ. Μπαλτζώης είναι Αντγος (ε.α.), Δίπλωμα από Tactical Intelligence School (U.S. Army), πρώην ΑΚΑΜ Τελ Αβίβ, Μεταπτυχιακό στην Γεωπολιτική Ανάλυση, Γεωστρατηγική Σύνθεση του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου.